Yapay Zekâ Kullanım Politikası:
Motif Akademi Halkbilimi Dergisi olarak, bilim ve teknolojideki en son gelişmeleri yakından takip etmeye özen göstermekteyiz. Bu doğrultuda, günümüzde birçok alanda kullanım alanı ve etkinliği artan yapay zekâ (YZ) araçlarının bilimsel metinlerin üretilmesi, düzeltilmesi veya geliştirilmesi süreçlerinde nasıl kullanıldığının / kullanılması gerektiğinin, uluslararası kabul görmüş etik standartlara uygun biçimde yazarlar için açıkça belirtilmesi gerekmektedir.
Yapay Zekâ Kullanım Beyanı:
Üretici yapay zekâ araçlarının (bundan sonra genAI olarak anılacaktır) akademik araştırma ve bilginin yayılması süreçlerindeki faydasının farkındayız.
Araştırmalarında genAI araçlarını kullanan tüm yazarlardan, Yayın Etiği Komitesi (Committee on Publication Ethics - COPE) tarafından yayımlanan “Yazarlık ve Yapay Zekâ Araçları” başlıklı kılavuzlara (COPE, 2023) uygun hareket etmeleri beklenmektedir.
COPE kılavuzları, yazarların yapay zekâ araçlarının kullanımını “Yöntem” bölümünde açık ve şeffaf biçimde belirtmelerini zorunlu kılmaktadır (örn. hangi YZ araçları kullanıldı, nasıl kullanıldı ve hangi amaçla kullanıldı).
Yazarlar, genAI araçları kullanılarak elde edilen tüm içerikten sorumludur, dolayısıyla etik ihlaller durumunda hukuki ve akademik yükümlülük yazarlara aittir.
Yapay Zekânın Tanımı ve Kullanım İlkeleri:
Bu dergideki yayın süreçleri bağlamında genAI, bir insan kullanıcının verdiği komutlara yanıt olarak otomatik biçimde yaratıcı metinler, görseller veya diğer içerikleri üretebilen her türlü aracı ifade eder.
Dilbilgisi denetleyicileri, atıf düzenleme yazılımları, intihal tespit araçları, metinden sese veya sesten metne dönüştürme uygulamaları bu kapsamda değerlendirilmemektedir ve bu araçların metin geliştirme süreçlerinde kullanımı beyan edilmek zorunda değildir.
genAI araçları, yazar olarak sunulamaz. Yazarlar, yalnızca metinlerinin okunabilirliğini artırmak amacıyla genAI araçlarını kullanabilir, yine de yayınlanan tüm içerik üzerinde sorumluluk taşımaya devam ederler.
genAI araçları yazım kalitesini artırmak amacıyla kullanılmışsa, bu durum Teşekkür bölümünde (ya da dipnot olarak) açıkça belirtilmelidir.
genAI, yalnızca editoryal düzeltmeler için kullanılmalı ve bilimsel metnin içeriği bu araçlar kullanılarak oluşturulmamalıdır.
genAI hiçbir şekilde veri uydurma / oluşturma veya tahrif etme amacıyla kullanılmamalıdır. Bu tür eylemler ciddi bilimsel etik ihlalleri kapsamına girer.
Yazarlar, genAI araçlarının kullanımının hem çalışmalarda yer alan katılımcıların gizliliği hem de kendi kişisel verileri ve fikrî mülkiyet hakları açısından yaratabileceği etik riskleri değerlendirmekle yükümlüdür.
Yazarlar, yayımlanmış ya da yayımlanmamış herhangi bir belgeyi veya metin parçasını genAI sistemlerine yüklemeden önce telif haklarıyla ilgili kısıtlamaların farkında olmalıdır.
Veri analizi veya kodlama amacıyla genAI kullanılmışsa, bu durum mutlaka makalede belirtilmeli ve analizlerin doğruluğu yazar tarafından denetlenmelidir.
Her durumda, genAI kullanımının uygunluğu dergi editörleri ve hakemler tarafından değerlendirilecektir, ancak herhangi bir durumda sorumluluk yazarlara aittir.