William James’te Hakikat Problemi

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 2, 209 - 235, 31.12.2017

Ö. Faruk Erdem

Öz

Hakikat kavramı felsefenin ana
meselelerinden biri olan epistemolojinin üzerinde durduğu en temel konulardan
biridir. Pragmatizm ve bu akımın en önemli temsilcilerinden biri olan William
James’in ortaya koymuş olduğu hakikat düşüncesi, felsefe tarihi sürecinde
ortaya konan hakikat teorilerine orijinal bir katkı sağlamıştır. James’e kadar
olan dönemde hakikat bulunmayı bekleyen bir maden gibi keşfedilmeyi bekliyor ve
bir yerlerde mevcuttur diyenler olduğu gibi, hakikat diye bir şey yoktur ve
asla ulaşılamaz diyenler de olmuştur. James’in bu sürece getirdiği yenilik ise
hakikat ne bulunmayı bekleyen bir maden gibidir, ne de ulaşılmaz bir şeydir anlayışıdır.
Ona göre hakikat, tecrübi hayatın içerisinde, dinamik bir süreçtir ve
insanların ihtiyacına göre icat edilir.

Anahtar Kelimeler

James, Epistemoloji, Pragmatizm, Hakikat, Gerçeklik

The Problem of Truth According to William James

Öz

The concept of
truth is one of the most fundamental issues that epistemology examines and
emphasizes. Pragmatism and the truth revealed by William James, one of the most
important representatives of this movement, made an original contribution to
the theories of truth that were put forward in the history of philosophical
history. Until James, there are those who advocate that there is no such thing
as truth and that there is no place for it to be discovered where as there are
those who say that truth is somewhere waiting to be discovered like a mine. The
innovation that James brings to this process is the understanding that truth is
neither like a mine waiting to be discovered nor is it inaccessible. According
to him, truth is a dynamic process within the experiential life and invented
according to the needs of the people.

Anahtar Kelimeler

James, Epistemology, Pragmatism, Truth, Reality

Kaynakça

• Açıkgenç, Alparslan, Bilgi Felsefesi, İnsan Yayınları, İstanbul 2007.
• Akarsu, Bedia, Felsefe Terimleri Sözlüğü, İnkılap Yayınları, İstanbul 1998.
• Armour, Bradley P., Beall, Jc, Ed., Deflationary Truth, Open Court, Chicago 2005.
• Arslan, Ahmet, Felsefeye Giriş, Vadi Yayınları, Ankara 1999.
• Arslan, Ahmet, Felsefeye Giriş, VI. Baskı, Vadi Yayınları, Ankara 2002.
• Bochenski, J. M., Çağdaş Avrupa Felsefesi, çev. S. Rıfat Kırkoğlu, Kabalcı Yayınevi, İstanbul 1997.
• Bolay, Süleyman Hayri, Felsefe Doktrinleri ve Terimleri Sözlüğü, Akçağ Yayınları, Ankara 2004.
• Bolay, Süleyman Hayri, Felsefeye Giriş, Akçağ Yayınları, Ankara 2004.
• Boutroux, Emile, Çağdaş Felsefede İlim ve Din, çev. H. Katipoğlu, Milli Eğitim Basın ve Yayınevi, İstanbul 1988.
• Burqess, Alexis G., Burqess, John P., Truth, Princeton University Press, Princeton, NJ. 2011.
• Cevizci, Ahmet, Felsefe Sözlüğü, Paradigma Yayınları, İstanbul 1999.
• Çüçen, A. Kadir, Felsefeye Giriş, ASA Yayınevi, Bursa 1999.
• Dancy, Jonathan, Introduction to Contemporary Epistemology, Burkinghamshire 1991.
• Dewey, John, Human Nature and Conduct, New York 1930.
• Dewey, John, The Essential Dewey, vol.1, edt. Larry A. Hickman, Thomas M. Alexander, IN 1998.
• Erdem, Hüsameddin, Bazı Felsefe Meseleleri, HüEr Yayınları, Konya 1999.
• Erdem, Hüsameddin, Bazı Felsefe Meseleleri, HüEr Yayınları, Konya 2009.
• Erdem, Hüsameddin, İlkçağ Felsefesi Tarihi, HüEr Yayınları, Konya 2000.
• Erdem, Ömer Faruk, Klasik ve Modern Vahiy Anlayışı, Adal Ofset Yayıncılık, Konya 2010.
• Ewing, A. C., The Fundamental Questions of Philosophy, Routledge & Kegan Paul, London 1951.
• Gündoğan, Ali Osman, Felsefeye Giriş, DEM Yayınları, İstanbul 2010.
• Heimsoeth, Heinz, Felsefenin Temel Disiplinleri, Remzi Kitabevi, İstanbul 1986.
• James, William, Selected Papers on Philosophy, Toronto 1947.
• James, William, “The Moral Philosopher and the Moral Life” The Will to Believe and Other Essays in Populer Philosophy, New York 1897.
• James, William, Pragmatism, edt. Bruce Kuklick, Indianapolis 1941.
• James, William, The Meaning of Truth, New York 1996.
• Kirkham, Richard L. Theories of Truth, Cambridge 1992.
• Kunne, Wolfgang, Conceptions of Truth, Clarendon Press, Oxford 2003.
• Lapoujade, David, William James, Emprisme et Pragmatisme, Paris 2007.
• Mead, George Herbert , Selected Writings: George Herbert Mead, Ed.Andrew J. Reck 1981.
• Misac, C.J., Verificationism; Its History and Prospects, New York 1995.
• Mulder, Dwayne H., Trout. J. D., Moser, Paul K., The Theory of Knowledge: A Thematic Introduction, Oxford University Press, New York 1998.
• Özlem, Doğan, Günümüz Felsefe Disiplinleri, İnkılab Kitabevi, İstanbul 1997.
• Pears, David, Bilgi Nedir, çev. Abdulbaki Güçlü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara 2004.
• Randall, John Herman - Buchler, Justus, Felsefeye Giriş, çev. Ahmet Arslan, Ege Ünv. Sos. Bil. Fak. Yayınları, İzmir 1982.
• Reid, Louis Arnaud, “Correspondence and Coherence”, The Philosophical Review, Vol. 31, No. 1 (Jan., 1922), ss. 18-40.
• Routledge Encyclopedia of Philosophy, Cornwell 2000.
• Ryan, James H., An Introduction to Philosophy, The Macmillan Company, New York 1924.
• Schuon, Frithjof, Varlık, Bilgi ve Din, çev. Ş. Yalçın, İnsan Yayınları, İstanbul 1997.
• Suckiel, Ellen Kappy, The Pragmatic Philosophy of William James, Notre Dame, IN 1984E.
• Suckiel, Ellen Kappy, William James’in Pragmatik Felsefesi, çev. Celal Türer, İstanbul 2003.
• Suckiel, Ellen Kappy, Heaven’s Champion, William James’s Philosophy of Religion, Indiana 1996.
• Topçu, Nurettin, “Hakikat Düşmanı Üç Felsefe”, Yarınki Türkiye, İstanbul 1999.
• Tunalı, İsmail, Felsefeye Giriş, Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul 2009.
• Türer, Celal, “Pragmatizmin Doğruluk Evi”, Bilimname, XVII, Kayseri, 2009/2, ss-165-185.
• Türer, Celal, William James’in Ahlak Anlayışı, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2005.
• Uzun, Erkan, Uzun, Serkan, Sarp Erk Ulaş Felsefe Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara 2002.
• Ülken, H.Ziya, Yirminci Asır Filozofları, Kanaat Kitabevi, İstanbul 1936.
• Williams, John R., Martin Heidegger’s Philosophy of Religion, Ontorio 1979.
• Woozley, A. D., Theory of Knowledge: An Introduction, Hutchinson's University Library, London 1949.