Faiz ve Ribâ Üzerine Çağdaş Tartışmalar: Fazlurrahman Örneği

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 1, 293 - 306, 30.06.2020

Osman Durmaz

Öz

Fıkıh sistematiği içerisinde faizin çeşitleri, faize konu malların özellikleri ve türleri gibi konularda başlangıçtan itibaren tartışmaların olduğu, farklı düşüncelerin ileri sürüldüğü görülmektedir. Ancak faizin yasak olması konusunda herhangi bir tartışma bulunmamaktadır. Bu konuda tarih boyunca Müslümanlar arasında bir itti-fak söz konusu olmuştur. Zira faizin yasaklanmış olduğu ayet ve hadislerde açıkça ifade edilmiştir. Ancak günümüzde faiz üzerine ileri sürülen görüşler, faizin kapsa-mından yasaklanış gerekçelerine kadar, doğrudan faizin yasak oluşunu ilgilendiren geniş bir alana yayılmıştır. Faiz tartışmaları, başlangıçtan itibaren, kesin şekilde ya-saklanmış olarak kabul edilen faizin detayları üzerinde cereyan ederken, günümüzde, doğrudan faizin kendisi üzerine taşınmıştır. 

Anahtar Kelimeler

İslam Hukuku, Faiz, Riba, Banka Faizi, Fazlurrahman

Modern Debates over Riba and Interest: The Case of Fazlur Rahman

Öz

Interest (riba) is categorically prohibited in Islam. Interest is commonly equated with riba and thus interest
is considered blanketly prohibited in all its forms as well. From the beginning the issue of interest has been
discussed from various ways. However, these discussions were not about the prohibition itself. In modern
times, it has been moved to dimensions that directly concern prohibition. In the contemporary period for some
economic reasons, it is suggested that riba is not synonymous with interest. This paper seeks to analyze how
the modern debates the issue of interest in the example of Fazlurrahman's views. The issue of prohibition of
interest in Islam will be first outlined. Subsequent to the basis outline, the emergence of contemporary
approaches to prohibition will be examined. Finally, Fazlurrahman's views will be summarized and a general
evaluation of his arguments will be made.

Kaynakça

• Abbas, Megan Brankley. “Between Western Academia and Pakistan: Fazlur Rahman and the Fight for Fusionism”. Modern Asian Studies 51/3 (2017), 736-768. Abduh, Muhammed. el-Aʿmâlü’l-kâmile. nşr. Muhammed ‘İmâre. 5 Cilt. Kahire: Dâru’ş-Şurûk, 1993. Bayındır, Servet. “Faizin Tanımı Meselesi”. İslam İktisadı Perspektifinden Faiz. ed. Taha Eğri - Zeyneb Hafsa Orhan. 53-67. İstanbul: İktisat Yayınları, 2018. Dalgın, Nihat. “Faiz Yasağıyla İlgili Farklı Yaklaşımlar”. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 16 (2010), 77- 110. Dalgın, Nihat. Gündemdeki Tartışmalı Dinî Konular 2: Ticaret Hayatımız. Samsun: Etüt Yayınları, 2010. Döndüren, Hamdi. Delilleriyle Ticaret ve İktisat İlmihali. İstanbul: Erkam Yayınları, 2016. Ebû Zehrâ, Muhammed. Faiz (Ribâ) Araştırmaları. çev. Yunus Araz. Bursa: Emin Yayınları, 2016. Emad, H. Kahalil - Thomas, Abdulkader. “The Modern Debate Over Riba in Egypt”. Interest in Islamic Economics: Understanding Riba. ed. Abdulkader Thomas. 68-94. Madison Ave, New York: Routledge, 2006.