Isnâd Among the Children of Ali-Fatima (First Three Centuries

Yıl 2008, Cilt: 8 Sayı: 3, 239 - 258, 31.12.2008

Gülgûn Uyar

https://doi.org/10.5281/zenodo.3344016

Öz

The Muslims had two main sources at the beginning of the Islam: the Quran and the hadith. The narrators stated the names of whom they transferred the hadith to show the authenticity of it. In this way every hadith had its own chain of attribution (isnâd). Also every narrator in the chain was investigated to bring to light how reliable he is. Among the narrators there were also the wives, children and the grandchildren of the Prophet including the later generations came from the fourth caliph Ali (his son-in-law) and his wife Fatma (his daughter). In the first three centuries, the chains of transmission among these generations, called the children of Ali and Fatma, were without interruption. In this article, the narrators in these chains will be examined as well as showing the way of transmission from each other.

Anahtar Kelimeler

Ali, Fatima, The Children Of Ali-Fatima, Isnad

Ali-Fâtıma Evlâdı Arasında Bilgi İsnâdı (İlk Üç Asır)

Öz

İslâmiyet’in başlangıcında Müslümanlar için iki bilgi kaynağı vardı. Bunlar-dan birisi Kur’ân-ı Kerîm, diğeri Hadis’tir. Sahâbe Hz. Peygamber’in sözlerini ve fiil-lerini duyarak ve izleyerek öğrenmişler ve sonraki nesillere aktarmışlardır. Râviler hadislerin Hz. Peygamber’e âidiyetini ispat edebilmek için özellikle hadisi kimden duyduklarını da belirtmişlerdir. Böylece her hadise ait bir de isnâd zinciri ortaya çıkmıştır. Bu isnâd zincirlerinde yer alan her bir râvi, ilmî güvenirlilikleri açısından ayrıca araştırılmışlardır. Bu râviler arasında Hz. Peygamber’in hanımı, çocukları, to-runları ile Hz. Fâtıma ve Hz. Ali’den devam eden nesli de yer alır. Ali-Fâtıma evlâdı olarak adlandırılan bu soy içinde ilk üç asır boyunca kesintisiz bir rivâyet zinciri ku-rulmuştur. Bu makalede bu isnâd zincirinde yer alan Ali-Fâtıma evlâdı incelenecek ve bu isnâd zincirinin babadan ve anneden oğula ne şekilde devam ettiği ortaya konulacak; ayrıca Ali-Fâtıma evlâdına mensup olan râvilerin ilmî düzeyleri hakkında bilgi verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Ali, Fatıma, Ali-Fatıma Evladı, İsnad

Kaynakça

• el-A‘zamî, M. Mustafa, İlk Devir Hadîs Edebiyâtı, (trc. Hulûsi Yavuz), İz, İstanbul 1993.
• Ahmed b. Hanbel (241/855), el-‘Ilel ve ma‘rifetü’r-ricâl, (thk. Vasıyyullah b. Muhammed Abbas), I-IV, Mektebetü’l-İslâmî, Beyrut 1988.
• Ali b. Ebû Tâlib (40/661), Sahîfetü Ali b. Ebî Tâlib, (haz. Rıf‘at Fevzî Abdülmuttalib), Dârü’s-Selâm, Kahire 1986.
• Âşıkkutlu, Emin, Hadiste Ricâl Tenkîdi, İFAV, İstanbul 1997.
• Aydınlı, Abdullah, Hadis Istılahları Sözlüğü, Timaş Yayınları, İstanbul 1987.
• el-Belâzürî, Ahmed b. Yahyâ (279/892), Fütûhu’l-büldân, (thk. Rıdvan Muhammed Rıdvan), Dârü’l-Kütübi’l-Ilmiyye, Beyrut 1983.
• Bolelli, Nusrettin, Kadınların Hadis İlmindeki Yeri: Hicri II.-V. asır, İFAV, İstanbul 1998.
• el-Buhârî, Muhammed b. İsmâil (256/870), Kitâbü’t-Târîhi’l-kebîr, I-IX, el-Mektebetü’l-İslâmiyye, Haydarabad 1943.
• el-Hâkim, Muhammed b. Abdullah (405/1014), el-Müstedrek ale’s-Sahîhayn, (thk. Hamdi ed-Demirdaş Muhammed), I-X, el-Memleketü’l-Arabiyyeti’s-Suûdiyye, Riyad 2000.
• Halîfe b. Hayyât (240/854), Kitâbü’t-Tabakât, (thk. Süheyl Zekkâr), I-II, Vezâretü’s-Sekâfe, Dımaşk 1966.
• Hatîb el-Bağdâdî (463/1071), Târîhu Bağdad ev Medînetü’s-Selâm, I-XIV, Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, Beyrut, ts.
• el-Irâkî, Abdurrahîm b. Hüseyin (806/1404), Zeylü Mîzâni’l-i‘tidâl, (thk. Ebü’r-Rızâ er-Rifâî), Beyrut 1995, (Mîzânü’l-i‘tidâl’in Ali Muhammed Muavvaz-Âdil Ahmed Abdülmevcûd neşrinin sonunda VIII. cilt).
• İbn Abdülber, Yusuf b. Abdullah (463/1071), Câmiu beyâni’l-ılm ve fazlih, (haz. Abdurrahman Muhammed Osman), I-II, Mektebetü’s-Selefiyye, 2. bs., Medine 1968.
• İbn ‘Adî, Abdullah b. Muhammed (365/976), el-Kâmil fî du‘afâi’r-ricâl, I-VII, Dârü’l-Fikr, Beyrut 1984.
• İbn Ebû Hâtim er-Râzî (327/938), Kitâbü’l-Cerh ve’t-ta‘dîl, I-IX, Dâiratü’l-Meârif, Haydarabad 1952.
• İbn Hacer, Ahmed b. Ali (852/1449) Lisânü’l-Mîzân, (thk. Abdülfettah Ebû Gudde), I-X, Mektebetü’l-Matbûâti’l-İslâmiyye, Beyrut 2002.
• İbn Hibbân, Muhammed (354/965), Kitâbü’l-Mecrûhîn mine’l-muhaddisîn, (thk. Abdülmecîd es-Selefî), I-II, Dârü’s-Samîî, Riyad 2000.
• İbn Hibbân, Muhammed (354/965), Kitâbü’s-Sikât, I-IX, Dâiratü’l-Meârif, Haydarabad 1973.
• İbn Kesîr, İsmâîl b. Ömer (774/1373), el-Bidâye ve’n-nihâye, I-XIV, 4. bs., Mektebetü’l-Maârif, Beyrut 1981.
• İbn Şâhin (385/996), Târîhu esmai’s-sikât mimmen nukile anhumü’l-ilm, (thk. Abdülmu‘ti Emin Kal‘aci), Dârü’l-Kütübi’l-Ilmiyye, Beyrut 1986.
• el-İclî, Ahmed b. Abdullah (261/875), Târîhü’s-sikât, (thk. Abdülmu‘ti Emin Kal‘aci), Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1984.
• el-İclî, Ahmed b. Abdullah (261/875), Ma‘rifetü’s-sikât, (thk. Abdül’alim Abdül’azim Bestevi), I-II, Mektebetü’d-Dâr, Medine 1985.
• Juynboll, Gautier H. A., Hadis Tarihinin Yeniden İnşâsı, Ankara Okulu, Ankara 2002.
• Kandemir, Yaşar, Mevzû Hadisler Menşe’i Tanıma Yolları, İFAV, İstanbul 1997.
• Kılıç, Yusuf, el-Hatîbu’l-Bağdâdî ve Yararlandığı İlim Otoriteleri ve Hadis Râvîleri, İstanbul 1997.
• Kuzudişli, Bekir, Hadis Rivâyetinde Aile İsnadları, İşaret Yayınları, İstanbul 2007.
• el-Mizzî, Yûsuf (742/1341), Tehzîbü’l-Kemâl fî esmâi’r-ricâl, (thk. Beşşâr Avvâd Ma‘rûf), I-XXXV, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut 1992.
• Muhammed b. Sa‘d (230/845), et-Tabakâtü’l-kübrâ el-Kısmü’l-mütemmim, (thk. Ziyad Muhammed Mansur), Medine 1983.
• Muhammed b. Sa‘d (230/845), et-Tabakātü’l-kübrâ, (thk. İhsan Abbas), I-IX, Dârü Sâdır, Beyrut 1957.
• en-Nesâî, Ahmed b. Şuayb (303/915), Kitâbü’d-Duafâ ve’l-metrûkîn, (thk. Kemal Yusuf Hut), Müessesetü’l-Kütübi’s-Sekâfiye, Beyrut 1985.
• es-Sehmî, Hamza b. Yûsuf (427/1036), Târîhu Cürcân, 4. bs., Âlemü’l-Kütüb, Beyrut 1987.
• et-Taberânî, Süleyman b. Ahmed (360/), el-Mu‘cemü’l-kebîr, (thk. Hamdi Abdülmecid es-Selefî), I-XXV, 2. bs., Dârü İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut 1984.
• et-Taberî, Muhammed b. Cerîr (310/922), Târîhu’l-ümem ve’l-mülûk, (thk. Muhammed Ebü’l-Fazl İbrâhim), I-XI, Dâru Süveydân, Beyrut, ts..
• Yahyâ b. Ma‘în (233/848), et-Târîh, (thk. Ahmed Muhammed Nurseyf), I-IV, Merkezü’l-Bahsi’l-Ilmi, Mekke 1979.
• Yılmaz, Muhammet, İbn Hacer’in Hocaları Bağlamında Kadın Hadisçiler, Araştırma Yayınları, Ankara 2008.
• Yücel, Ahmet, Hadis Istılahlarının Doğuşu ve Gelişimi, İFAV, İstanbul 1996.
• ez-Zehebî, Muhammed b. Ahmed (748/1348), Târîhu’l-İslâm (101-120), (thk. Ömer Abdüsselâm Tedmürî), Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, Beyrut 1990.
• ez-Zehebî, Muhammed b. Ahmed (748/1348), Mîzânü’l-i‘tidâl fî nakdi’r-ricâl, (thk. Ali Muhammed Mu‘avvaz-Âdil Ahmed Abdülmevcûd), I-VIII, Dârü’l-Kütübi’l-Ilmiyye, Beyrut 1995.
• Ziriklî, Hayruddin (1396/1976), el-A‘lâm: Kāmûsü terâcim, (thk. Züheyr Fethullah), I-VIII, Dârü’l-Ilm li’l-Melâyîn, Beyrut 1990.