MANEVİ ZARARIN BELİRLENMESİ VE MANEVİ TAZMİNATIN HESAPLANMASI -TÜRK HUKUKUNA MANEVİ ZARARIN İKİ AŞAMALI OLARAK BELİRLENMESİNE İLİŞKİN BİR MODEL ÖNERİSİ–

Yıl 2016, Cilt: 22 Sayı: 3, 221 - 250, 16.12.2016

O. Gökhan Antalya

Öz

 Çalışmamızda manevi tazminatın yasal dayanakları incelenmiş olup, manevi zarara ilişkin yaklaşımlar ile manevi tazminatın fonksiyonu ve bunların manevi tazminatın belirlenmesindeki rolü ele alınmıştır. Ayırt etme gücü olmayan kişiler ile tüzel kişilerin manevi tazminat talepleri de ayrı bir başlık altında değerlendirilmiştir. Manevi tazminatın; telafi, tatmin, cezalandırma ve denkleştirme amaçları incelenerek, söz konusu amaçların manevi tazminatın belirlenmesindeki rolü açıklanmaya çalışılmıştır. Manevi tazminatın özellikleri ve bunların manevi tazminatın belirlenmesindeki rolünden bahsedilerek çalışma tamamlanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Manevi tazminatın yasal dayanakları, ayırt etme gücü olmayan kişilerin manevi tazminat talebi, tüzel kişilerin manevi tazminat talebi, manevi tazminatın amacı, manevi tazminatın özellikleri

Kaynakça

• ABDULRAHMAN-NAJI, Le préjudice moral et sa réparation en droit suisse, Diss. Gens, 1970
• AKÜNAL, T., Haksız Fiilden Doğan Zararlarda Denkleşitirme Sorunu, İstanbul, 1977
• ANTALYA G.,/TOPUZ M., Medeni Hukuk- Giriş, Temel Kavramlar, Başlangıç Hükümleri, İstanbul 2015
• ANTALYA, G., Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C.II, İstanbul, 2015
• ARIDEMİR, A.G., Sözleşmeye Aykırılıktan Doğan Manevi Tazminat, İstanbul, 2008
• ARPACI, A., Kişiler Hukuku, Gerçek Kişiler, İstanbul, 2000
• ATLAN KAZAN, H., Manevi Zararı Tazmin Yolları, İstanbul, 2015
• BREHM, R., Berner Kommentar, Die Entstehung durch unerlaubte Handlungen, Art. 41-61 OR, 4. Auflage, Bern, 2013
• DRUEY, J. N., Die Forderung auf eine Geldzahlung zum Ausgleich für immaterielle Nachteile im Vergleich mit der Forderung auf Ersatz des Vermögensschadens nach schweizerischem Recht, Basel, 1966
• DURAL M./ÖĞÜZ T., Kişiler Hukuku, İstanbul, 2015
• EREN, F., Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2015
• EREN, F., Persöhnlichkeitsschutz und Immaterieller Schaden, Türkisch-Schweizerische Juristentag 1989, Zürich 1990
• ERLÜLE, F., Bedensel Bütünlüğün İhlalinde Manevi Tazminat, 2. Bası, Ankara, 2015
• ERTAŞ, Ş., “Manevi Tazminatın Hukuki Niteliği ve Miktarının Tespiti”, Prof. Dr. İlhan Postacıoğlu’na Armağan, İstanbul, 1990
• FRANKO, N. Y., “Manevi Zararın Mahiyeti ve Ceza Kanununda Tazmini Sistemi Hakkında Bir Tetkik”, DÜHFD, S. 2, 1984
• FRANKO, N. Y., Şeref ve Haysiyetten Doğan Manevi Zararın Tazmini (Doktora Tezi), Ankara, 1973
• GUHL, TH./KOLLER, A., Das schweizerische Obligationenrecht, 9. Auflage, Zürich, 2000
• GURZELER, B., Beitrag zur Bemessung der Genugtuung, Zürich, 2005
• GÜRSOY, K, T., “Manevi Zarar ve Tazmini”, AÜHFD, 1973, Cumhuriyetin 50. Yılına Armağan, C. XXX, S. 1-4
• HATEMİ, H., Borçlar Hukuku Genel Bölüm C. 2, Sözleşme Dışı Sorumluluk Hukuku, İstanbul, 1994
• HELVACI, S., Türk ve İsviçre Hukuklarında Kişilik Hakkını Koruyucu Davalar, İstanbul, 2001
• HONSELL, H., Schweizerisches Haftpflichtrecht, 4. Auflage, Zürich, 2005
• HÜTTE, K., Art. 47 - Genugtuung? Versuch einer Anleitung zur Harmonisierung von Genugtuungsentschädigungen, SJZ 1974
• HÜTTE, K./DUCKSCH, P., Die Genugtuung bei Tötung und Körperverletzung (OR 47), 3. Auflage, Zürich, 1996
• KELLER M./GABI, Das Schwerizerische Schuldrecht, Band II, Haftpflichtrecht, 2. Auflage, Basel/Frankfurt, 1998
• KELLER, A., Haftpflicht im Privatrecht, Band II, 2. Auflage, Bern, 1998
• KILIÇOĞLU A. M., Şeref Haysiyet ve Özel Yaşama Basın Yoluyla Saldırılardan Hukuksal Sorumluluk, Ankara, 1993
• KIRCA, Ç., “Manevi Tazminatın Fonksiyonu ve Niteliği”, YD, S. 3, Ankara, 1999
• KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, N., “Kişilik Haklarını Koruyan Manevi Tazminat Davasına İlişkin Yeni Gelişmeler (MK.24, BK.49)”, Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler I.
• Sempozyumu, Ankara, 21-22/Ekim/1977, İstanbul, 1980
• KOLLER, J., Genugtuung aus Vertragsverletzung, Zürich, 2003
• LANDOLT, H., Zürcher Kommentar, Die Entstehung durch unerlaubte Handlungen, Zweite Lieferung, Art. 45-49 OR, 3. Auflage, Zürich, 2007
• LARENZ, K., Lehrbuch des Schuldrechts, Erster Band, Allgemeiner Teil, 14. Auflage, München, 1987
• LORENZ, E., Immaterieller Schaden und «billige Entschädigung in Geld». Eine Untersuchung auf der Grundlage des Paragraphen 847 BGB, Berlin, 1981
• MEDICUS, D., Schuldrecht II, Besonderer Teil, 11. Auflage, München, 2003
• MERZ, H., Schweizerisches Privatrecht, VI/1, Basel, 1984
• MÜLLER, C., Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Obligationenrecht, Allgemeine Bestimmungen Art. 1-183, 2. Auflage, Zürich/Basel/Genf, 2012
• NOMER, H., N., Haluk, Haksız Fiil Sorumluluğunda Maddi Tazminatın Belirlenmesi, İstanbul 1996
• OFTINGER, K., Schweizerisches Haftpflichtrecht, Band I, 4. Auflage, Zürich, 1975
• OFTINGER, K./STARK, E., Schweizerisches Haftpflichtrecht, Band I, 5. Auflage, Zürich, 1995
• OĞUZMAN, M. K./ÖZ, T., Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. 2, İstanbul, 2015
• ÖĞÜZ, T., Türk Hukukunda Vakıf Tüzel Kişiliğinin Hukuki Esasları, İstanbul 2007
• REY, H., Ausservertragliches Haftpflichtrecht, 4. Auflage, Zürich, 2008
• ROBERTO, V., Schweizerisches Haftpflichtrecht, Zürich, 2002
• SAYMEN, F. H., Manevi Zararı ve Tazmini Sureti, İstanbul, 1940
• SCHAFFHAUSER, R./ZELLWEGER, J., Grundriss des schweizerischen Strassenverkehrsrechts, Bern, 1988
• SCHNYDER, A., Basler Kommentar, Obligationenrecht I (Art. 1-529 OR), 5. Auflage, Basel, 2011
• SCHWENZER, I., Schweizerisches Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, 4. Auflage, Bern, 2006
• SEROZAN, R., “Kişilik Hakkının Korunmasıyla İlgili Bazı Düşünceler”, MHAD, C. 11, S. 14, 1977
• SEROZAN, R., “Kişiye Sıkı Biçimde Bağlı Sayılan Manevi Hakların Mirasçıya Geçebilirliği”, Prof. Dr. Özer Seliçi’ye Armağan, Ankara, 2006
• SEROZAN, R., “Manevi Tazminat İstemine Değişik Bir Yaklaşım”, Prof. Dr. Haluk Tandoğan’ın Hatırasına Armağan, Ankara, 1990 (Manevi Tazminat)
• SEROZAN, R., Eine differenzierte Beurteilung des Anspruchs auf immateriellen Schadenersatz, Türkisch-schweizerische Juristentage 1989, Zürich, 1990 (Immateriellen Schadenersatz)
• STARK, E., Ausservertragliches Haftpflichtrecht, Skriptum, 2. Auflage, Zürich, 1988
• TANDOĞAN, H., Türk Mesuliyet Hukuku Akit Dışı ve Akdi Mesuliyet, İstanbul, 2010
• TEKİNAY, S.S./AKMAN S./BURCUOĞLU H./ALTOP A., Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul, 1993
• TERCIER, P., Contribution à l’étude du tort moral et de sa réparation en droit civil suisse, Fribourg, 1971
• ÜNAL, M., “Manevi Tazminat ve Bu Tazminat Çeşidinde Kusurun Rolü”, AÜHFD, C. 35, S. 1-4
• WINTER, U., Genugtuung und Vorteilsausgleich, in: SJZ 1971