GENEL DAHİLİYE POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARDA OBEZİTE SIKLIĞI VE İLİŞKİLİ SAĞLIK PROBLEMLERİ

Yıl 2004, Cilt: 17 Sayı: 3, 113 - 120, 29.06.2015

Mehmet Akman Şennur Budak Mehmet Kendir

Öz

Amaç: Polikliniğimize başvuran hastalarda obezite ve santral obezite sıklığının değerlendirilmesi ve obezite ile ilişkili sağlık problemlerine yönelik risk değerlendirmesi yapılması amaçlanmıştır. Yöntem: Dahiliye polikliniğine başvuran ardışık 430 olgudan 399'u son değerlendirmeye dahil edildi. Her bir olgunun hemogram, AKŞ, toplam kolesterol, HDL, LDL, trigliserid, kan basıncı, boy, kilo, bel çevresi ve kalça çevresi ölçümleri yapıldı. Tüm olguların beden kitle indeksi (BKİ) ve bel/kalça çevresi oranı (BKO) hesaplandı. İstatistiksel analizlerde ki-kare testi, t-testi, Spearman korelasyon analizi kullanıldı ve risk oranı (OR) hesaplaması gerçekleştirildi. Bulgular: Katılımcıların %22.7'si (89) erkek, yaş ortalaması 50'ydi. BKİ'ye göre obezite sıklığı (obezite ve morbid obezite) %31.6 olarak bulundu. Olguların %3.5'i zayıf, %31.6'sı normal kilolu, %33.3'ü fazla kilolu, %29.6'sı obez, %2.0'ı morbid obez olarak değerlendirildi. Obezitenin 40'lı yaşlardan itibaren giderek artış gösterdiği ve 60'lı yaşlarla birlikte göreceli olarak azalmaya başladığı görüldü. BKO, hipertansiyon ve hiperlipidemi açısından en önemli risk faktörü olarak saptandı (sırasıyla OR 3.2, 3.5). Diyabet açısından en önemi risk faktörünün BKİ≥25 olduğu görüldü (OR 1.9). Sonuç: Polikliniğimize başvuran yaklaşık her üç hastadan birinin obez veya morbid obez, yarısından fazlasının ise fazla kilolu, obez, veya morbid obez sınıflandırmasına girmesi toplum sağlığı yönünden düşündürücüdür. Bu nedenle her poliklinik başvurusunun bir fırsat olarak görülüp, obezite değerlendirmesinin yapılması uygun bir yaklaşım olacaktır.

Anahtar Kelimeler: Obezite, Beden kitle indeksi, Bel kalça oranı, Bel çevresi

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• National Institute of Health, National Heart, Lung and
• Blood Institute. Clinical Guidelines on Identification,
• Evaluation and Treatment of Overweight and Obesity in
• Adults. Evidence Report: NIH Publications No98-4083,
• -
• National Institute of Health, National Heart, Lung and
• Blood Institute. Practical Guide, Evaluation and
• Treatment of Overweight and Obesity in Adults. NIH
• Publications No 00-4084, 2000.
• Blundell JE, Cooling J. High-fat and low-fat
• (behavioral) phenotypes: biology or environment? Proc
• Nutr Soc. 1999;58:773-777.
• James PT, Leach R, Kalamara E, Shayeghi M. The
• worldwide obesity epidemic. Obes Res 2001;9:228-233.
• Flegal KM, Carroll MD, Ogden CL, Johnson CL.
• Prevalence and trends in obesity Among US adults
• -2000. Jama 2002;288:1723-1727.
• World Health Organization. Controlling the global
• obesity epidemic. WHO nutrition 2001 July.
• Satman İ, Yılmaz T, Şengül A, Salman S, Salman F,
• Uygur S ve ark (et al). Population based study of
• diabetes and risk characteristics in Turkey: Results of
• Turkish diabetes epidemiology study (TURDEP).
• Diabetes Care 2002;25:1551-1556.
• Hatemi H, Turan N, Arık N, Yumuk V. Türkiye obezite
• ve hipertansiyon taraması sonuçları (TOHTA).
• Endokrinolojide Yönelişler Dergisi 2002;11(1).
• Eren S. Poliklinik hastalarında obezite sıklığı ve klinik
• özellikleri. İ. Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Mecmuası
• ;64:249-254 .
• Aladağ N, Ciğerli Ö, Topsever P, Filiz TM, Topallı R,
• Görpelioğlu S. Değirmendere Aile hekimliği
• polikliniğine başvuran erişkin hastalarda obezite sıklığı
• ve eşlik eden hastalıklarla ilişkisi: bir olgu kontrol
• çalışması. Türk Aile Hek Derg 2003;7:117-121.
• Kır T, Kılıç S, Uçar M, Açıkel CH, Göçgeldi E, Oğur R.
• Erlerde obezite prevalansının ve etkileyen faktörlerin
• saptanması. Gülhane Tıp Dergisi 2004; 46: 219-225.
• Onat A, Yıldırım B, Çetinkaya A, Aksu H, Keleş İ, Uslu
• N, Gürbüz N, Sansoy V. Erişkinlerimizde obezite ve
• santral obezite göstergeleri ve ilişkileri: 1990-98'de
• Düşündürücü Obezite Artışı erkeklerde daha belirgin.
• Türk Kardiyoloji Arşivi 1999;27:209-217.
• Lew EA, Garfinkel L. Variations in mortality by weight
• among 750,000 men and women. J Chronic Dis
• ;32:563-576.
• Joint National Committee on Prevention, Detection,
• Evaluation and Treatment of High Blood Pressure. The
• Sixth report of the Joint National Committee on
• Prevention, Detection, Evaluation and Treatment of
• High Blood Pressure. Arch Intern Med 1997;157:2413-
• -
• Expert Committee on the diagnosis and Classification of
• diabetes Mellitus. Report of the Expert Committee on
• the Diagnosis and Classification of diabetes mellitus.
• Diabetes Care 1997;20:1183-1197.
• Lyznicki J, Young DC, Riggs JA, Davis RM. Obesity:
• Assessment and Management in Primary Care. Am Fam
• Physician 2001;63:2185-2196.
• -
• Marmara Medical Journal 2004;17(3);113-120
• Mehmet Akman, et al.
• Genel Dahiliye Polikliniğine Başvuran Hastalarda Obezite Sıklığı ve İlişkili Sağlık Problemleri
• Kuczmarski RJ, Carrol MD, FlegalKM, Troiano RP.
• Varying body mass index cutoff points to describe
• overweight prevalence among U.S. adults: NHANES III
• (1988 to 1994). Obes Res 1997;5:542-548.
• Dyer AR, Elliott P. The INTERSALT study: relations of
• body mass index to blood pressure. INTERSALT Cooperative
• Research Group. J Hum Hypertens
• ;3:299-308.
• Lipton RB, Liao Y, Cao G, Cooper RS, McGee D.
• Determinants of incident non-insulin-dependent diabetes
• mellitus among blacks and whites in a national sample.
• The NHANES I Epidemiologic Follow-up Study. Am J
• Epidemiol 1993;138:826-839.
• Hubert HB, Feinleib M, McNamara PM, Castelli WP.
• Obesity as an independent risk factor for cardiovascular
• disease: a 26-year follow-up of participants in the
• Framingham Heart Study. Circulation 1983;67:968-977.
• Himmel W, Stolpe C, Kochen M. Information and
• communication about overweight in family practice.
• Fam Pract Res J 1994;14:339 –351.
• Heath C, Grant W, Marchetti P, Kamps C. Do family
• physicians treat obese patients? Fam Med 1993;25:401–
• -
• Block JP, DeSalvo KB. Fisher WP. Are physicians
• equipped to address the obesity epidemic? Knowledge
• and attitudes of internal medicine residents. Preventive
• Medicine 2003;36: 669–675
• Anderson C, Peterson CB, Fletcher L, Mitchell JE,
• Thuras P, Crow SJ. Weight Loss and Gender: An
• Examination of Physician Attitudes. Obesity Research
• ;9: 257-263.
• Bowerman S, Bellman M, Saltsman P, et al.
• Implementation of a primary care physician network
• obesity management program. Obes Res 2001; 9 (Suppl
• :321S-325S.
• McInnis KJ. Diet, exercise, and the challenge of
• combating obesity in primary care. J Cardiovasc Nurs
• ;18:93-100.