ORMANLARDAKİ İŞ KAZALARINDA ORMAN İDARESİNİN HUKUKİ SORUMLULUĞU

Yıl 2022, , 549 - 575, 26.07.2022

Yavuz Güloğlu , İlknur Cesur , Alper Bulut

https://doi.org/10.14783/maruoneri.1080440

Öz

Bireyin çalışma hürriyetini kullanabilmesi, bu hakka yönelik tehditlerin bertaraf edilmesi, hakkın ihlali durumunda oluşabilecek olumsuzluklara karşın önlem alınması devletin görev ve sorumlulukları arasındadır. İşçi ve işveren arasında iş sözleşmesine dayalı olarak kurulan iş ilişkisinde, işverene yüklenen işçiyi gözetme borcu, yasadan kaynaklanan bir sorumluluktur. İşçi ve işveren arasındaki karşılıklı borç ve sorumlulukların düzenlendiği iş ilişkisinde işçinin işyeri sınırları içerisinde, işverenin emir ve talimatı altında bulunduğu süre zarfında, aniden ve beklenmedik bir şekilde maruz kaldığı kaza, iş kazası olarak kabul edilmektedir.
Ağır ve tehlikeli iş kolu sınıfında yer alan orman işleri, olası iş kazalarına açık bir iş koludur. Ormanlarda, orman işçileri tarafından yapılacak işlere ilişkin birtakım yasal düzenlemeler bulunmaktadır. Orman idaresi tarafından ormanlarda yaptırılan kesme, sürütme, istifleme, taşıma işleri çoğunlukla vahid-i fiyat sözleşmesi usulüyle yapılırken son zamanlarda dikiliden satış usulünde de artış kaydedilmektedir. Bu çalışmada orman işçileri tarafından vahid-i fiyat sözleşmesi ve dikiliden satış usulüne göre ormanlarda yaptırılan işler esnasında, işçilerin uğradığı iş kazalarında orman idaresinin sorumluluğu belirlenmesi amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Orman İşçiliği Sözleşmeler, orman işçisi, iş kazası, Sorumluluk

LEGAL RESPONSIBILITY OF THE FOREST MANAGEMENT IN OCCUPATIONAL ACCIDENTS IN FORESTS

Öz

Among the duties and responsibilities of the state are to enable the individual to exercise his / her freedom to work, to eliminate threats against this right, and to take measures against the negative consequences that may occur in case of violation of the right. In the business relationship established between the employee and the employer based on the employment contract, the obligation of the employer to supervise the employee is a liability arising from the law. In the business relationship where mutual duties and responsibilities between the employee and the employer are regulated, the accident that the worker is exposed to suddenly and unexpectedly during the time the worker is under the command and instruction of the employer is considered an occupational accident.
Forestry, which is classified as a heavy and dangerous business, is a business that is open to possible occupational accidents. There are some legal regulations regarding the works to be done by forest workers in forestry areas. While the cutting, plowing, stacking, and transportation works done by the forest administration in the forests are mostly carried out by the unit price agreement, there has also been an increase in the standing-timber sale method recently. This study aims at determining the responsibility of the forest administration in the occupational accidents that the workers suffer during the work done in the forests according to the unit price contract and the standing-timber sale method by forest workers.

Anahtar Kelimeler

Forestry contracts, forest worker, occupational accident, responsibility

Kaynakça

• Akkurt, S.S. (2008). Türk Özel Hukukunda İş Sözleşmesi İle Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan Başlıca Yükümlülükler ve Anılan Sözleşmelerin Ayırt Edilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 10, Sayı 2, s. 13-64 (Basım Yılı: 2010), s.53.
• Antalya, G. (2008). Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler. MÜHF-HAD, Cilt: 14, Sayı: 4, s. 76.
• Antalya, G. (2012). Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Cilt I, Beta Yayınevi, İstanbul.
• Büyüksağiş, E. (2006). Tehlike Esasına Dayanan Genel Sorumluluk Kuralı Üzerine Eleştirel Değerlendirmeler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 8, Sayı: 1, s. 1-19.
• Eren, F. (2017). Borçlar Hukuku, Genel Hükümler (21. Baskı). Yetkin, (Borçlar Genel), s. 519, Ankara.
• Erişgin, N. (2014). Tehlike Sorumluluğu. Prof. Dr. İsmet Sungurbey'e Armağan, Borçlar Kanunu Genel Hükümler Konferansları II, İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları, s. 97-98.
• Güleşçi, Y. (2014). İşverenin İş Kazası ve Meslek Hastalıklarını Kayıt ve Bildirim Yükümlülüğü. Sicil İş Hukuku Dergisi, S.32 s. 231-235.
• Güzel, M.S. (2016). Türkiye’de İşçi Hareketi (1. Baskı). İmge Kitabevi, Ankara.
• Narmanlıoğlu, Ü. (1998). İş Hukuku-Ferdi İş İlişkileri I, B.3, İzmir.
• Hatemi, H. (2006). Borçlar Hukuku'nun Genel İlkeleri Açısından Türk Borçlar Kanunu Tasarısı'nın Borç İlişkileri (Borç Kaynakları) Bölümünün Değerlendirilmesi. Prof. Dr. Özer Seliçi'ye Armağan, Ankara: Seçkin, s. 229.
• Hatemi, H. (2011). Borçlar Kanunu Tasarısı Olgunlaşmadan Kanunlaşmamalıdır. Medeni Hukuk Hocalarına Saygı Günleri, Medeni Hukukta Güncel Sorunlar ve Önemli Gelişmeler Sempozyumu, 26-27 Haziran, XII Levha, 2011, s.118-121, İstanbul.
• Karakışla, Y. S. (2017). Osmanlı Sanayi İşçisinin Doğuşu, 1839-1923, Osmanlı'dan Cumhuriyet Türkiye’sine İşçiler 1839-1950 (4. Baskı). İletişim Yayınları, s. 27, İstanbul.
• Kılıçoğlu, M., & Şenocak, K. (2013). İş Kanunu Şerhi (3. Baskı) .Legal Kitabevi, İstanbul.
• Kılıçoğlu, A.M. (2016). Borçlar Hukuku Genel Hükümler (20. Baskı). Turhan Kitabevi, Ankara.
• Nomer, H.N. (2011). Borçlar Hukuku Genel Hükümler (10. Baskı). Beta, s. 114, İstanbul.
• OGM, (2015). Tamim No: 6877/A Dikili Ağaç Satış Esasları, İşletme ve Pazarlama Dairesi Başkanlığı, Ankara. 10 Haziran 2020 tarihinde https://www.ogm.gov.tr/ekutuphane/Talimatlar adresinden alındı.
• OGM, (2016). Oduna Dayalı Orman Ürünlerinin Üretim ve Pazarlama Faaliyetleri. Orman Genel Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Dairesi Başkanlığı, Ankara. 09 Haziran 2020 tarihinde https://www.ogm.gov.tr/ekutuphane/EgitimDokumanlari adresinden alındı.
• Özcan, D., & Özcan, G. (2020). Uygulamalı İstinaf ve Arabulucuk Sistemine Uyarlanmış İş Davaları (5. Baskı). Adalet Yayınevi, Ankara.
• Sanlı, K.C. (2012). Kusursuz Sorumluluk Halleri. Türk Borçlar Kanunu Sempozyumu, Makaleler-Tebliğler, (Derleyen: İnceoğlu, Murat), XII Levha, s. 63-64, İstanbul.
• Süzek, S. (2018). İş Hukuku (16.Baskı). s.162.
• Tandoğan, H. (1979). Tehlike Sorumluluğu Kavramı ve Türk Hukukunda Tehlike Sorumluluklarının Düzenlenmesi Sorunu. BATİDER, C. X, s. 291-321.
• Tulukçu, N.B. (2000). İşverenin Hizmet Sözleşmesini Yapma Serbestisinin Sınırları. Konya.
• Tunçomağ, K., & Centel, T. (2018). İş Hukukunun Esasları, Beta Basım Yayım Dağıtım (9. Baskı). İstanbul.
• Ülgen, H., Teoman Ö., Helvacı, M., Kendigelen, A., Kaya, A., & Nomer Ertan., N. F. (2006). Ticari İşletme Hukuku. Vedat, s. 137, İstanbul.
• Uyumaz, A. (2009). Öğreti ve Yargıtay Kararları Işığında İş Sözleşmesi ve İstisna Sözleşmesinin Ayrıştırılması. Prof. Dr. Saim Üstündağ’a Armağan, s. 509- 519, Ankara.
• Ünlütepe, M. (2017). Organizasyon Sorumluluğu (TBK M. 66/lll) ve Tehlike Sorumluluğu (TBK M. 71) İlişkisinin Değerlendirilmesi. ERÜHFD, C. Xll, S. 2, 1-42.
• Zevkliler, A. (1979). Borçlar Hukuku Ders Kitabı - Bazı Sözleşme Çeşitleri. s. 64, Ankara.