Geriatrik popülasyonda serum okratoksin A düzeyleri

Yıl 2011, Cilt: 15 Sayı: 2, 69 - 74, 07.03.2014

Belma Giray Pınar Erkekoğlu Suna Sabuncuoğlu Sevtap Aydın Gönül Şahin

Öz

Okratoksin A (OTA) en yaygın rastlanan mikotoksinlerden biridir. Çalışılan tüm hayvan türlerinde nefrotoksik olduğu gösterilmiş, immünosüpresif, hepatotoksik, teratojenik ve genotoksik etkilerinin bulunduğu bildirilmiştir. Birçok ülkede çeşitli gıdalarda OTA düzeyleri belirlenmiş olmakla birlikte, insanlardaki düzeylerine ilişkin sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, geriatrik popülasyonda serum OTA düzeylerini tespit etmek ve bu düzeylerin cinsiyet, beslenme alışkanlıkları ve vücut kitle indeksi ile ilişkisini belirlemektir. Akdeniz ve İç Anadolu Bölgelerinde yaşayan yaşlı bireylerden (yaş ortalaması: 72.8 ± 5.6)” geriatrik çalışma grubu (n=30)”oluşturulmuş ve serum OTA düzeyleri enzim immünoassay yöntemi ile tayin edilmiştir. Çalışma grubunda yer alan kadınlarda (0.601 ± 0.012 ng/ ml) erkeklere (0.335 ± 0.096 ng/ml) oranla yaklaşık 2 kat daha yüksek serum OTA düzeyleri tespit edilmiştir (p>0.05). İç Anadolu Bölgesinde yaşayan bireylerdeki serum OTA düzeylerinin Akdeniz Bölgesinde yaşayanlara oranla yaklaşık 2.5 kat daha yüksek olduğu bulunmuştur (p<0.05). Bu farklar, cinsiyet ve bölgeler arasındaki değişik beslenme alışkanlıklarından ileri gelebilir. Diğer taraftan, tüm çalışma gruplarında günlük OTA alım düzeyleri düzenleyici otorite tarafından kabul edilen tolere edilebilir günlük alım düzeylerinin altında hesaplanmıştır. Gıdalar yoluyla OTA ile birlikte farklı mikotoksinlere temasın da söz konusu olabileceği ve OTA dahil maruz kalınan tüm mikotoksinlerin toplam etkilerine bağlı toksisitenin özellikle geriatrik popülasyonda önemli olabileceği göz ardı edilmemelidir.

Anahtar Kelimeler

ANAHTAR KELşMELER: Geriatrik popülasyon, okratoksin A, nefrotoksisite, ELISA, Türkiye

Kaynakça

• Bennett JW, Klich M. Mycotoxins. Clin Microbiol Rev 2003;16 (3): 497- 516.
• Fink-Gremmels J. Mycotoxins: their implications for hu- man and animal health. Vet Q 1999;21 (4): 115-120.
• Peraica M, Radić B, Lucić A, Pavlović M. Toxic effects of mycotoxins in humans. Bull World Health Organ 1999;77 (9): 754-766.
• Bayman P, Baker JL. Ochratoxins: a global perspective. Mycopathologia 2006; 162 (3): 215-223.
• Pfohl-Leszkowicz A, Manderville RA. Ochratoxin A: An overview on toxicity and carcinogenicity in animals and humans. Mol Nutr Food Res 2007;51 (1): 61- 99.
• Fuchs R, Peraica M. Ochratoxin A in human kidney dise- ases. Food Addit Contam 2005; 22 Suppl. 1: 53-57.
• Atroshi F, Biese I, Saloniemi H, Ali-Vehmas T, Saari S, Rizzo A, Veijalainen P. Significance of apoptosis and its relationship to antioxidants after ochratoxin A administ- ration in mice. J Pharm Sci 2000; 3 (3): 281-291.
• Soyoz M, Özcelik N, Kılınç I, Altuntaş I. The effects of ochratoxin A on lipid peroxidation and antioxidant enz- ymes: A protective role of melatonin. Cell Biol Toxicol 2004;20 (4): 213-219.
• Pitt JI. Toxigenic fungi: Which are important. Med Myo- logy 2000; 38 Suppl. 1: 17-22.
• Gilbert J, Brereton P, MacDonald S. Assessment of die- tary exposure to ochratoxin A in the UK using a dup- licate diet approach and analysis of urine and plasma samples. Food Addit Contam 2001;18 (12): 1088-1093.
• Hadlok M. Human ochratoxicosis in Germany updating 1993. In: Human ochratoxicosis and its pathologies. Edi- tors: Creppy EE, Castegnaro M, Dirheimer G, Eurotext. Montrouge. 1993, pp 141-145.
• Ruprich J, Ostrý V. Study of human exposure to ochra- toxin A and assessment of possible sources. Cent Eur J Public Health 1993;1(2): 46-48.
• Palli D, Miraglia M, Saieva C, Masala G, Cava E, Colatosti M, Corsi AM, Russo A, Brera C. Serum levels of ochrato- xin A in healthy adults in Tuscany: correlation with indi- vidual characteristics and between repeat measurements. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 1999;8(3): 265-269.
• Assaf H, Betbeder AM, Creppy EE, Pallardy M, Azouri H. Ochratoxin A levels in human plasma and foods in Lebanon. Hum Exp Toxicol 2004; 23(10): 495-501.
• Burdaspal PA, Legarda TM., Datos sobre la presencia de ochratoxina A en plasma humano en Espana. Alimenta- ria 1998;292: 103-109.
• Peraica M, Domijan AM, Matasin M, Lucic A, Radic B, Delas F, Horvat M, Bosanac I, Balija M, Grgicevic D, Va- riations of ochratoxin A concentration in the blood of he- althy populations in some Croatian cities. Arch Toxicol 2001;75(7): 410-414.
• World Health Organization, The problem of overweight and obesity. In: WHO Technical report series, Obesity: preventing and managing the global epidemic. WHO Press. Geneva. 2000, pp 6-13.
• Breitholtz A, Olsen M, Dahlbäck A, Hult K. Plasma och- ratoxin A levels in three Swedish populations surveyed using an ion-pair HPLC technique. Food Addit Contam 1991;8(2): 183-92.
• Scott PM. Biomarkers of human exposure to ochratoxin A. Food Addit Contam 2005; 22 Suppl. 1: 99-107.
• Scott PM, Kanhere SR, Lau BP, Lewis DA, Hayward S, Ryan JJ, Kuiper-Goodman T. Survey of Canadian hu- man blood plasma for ochratoxin A. Food Addit Contam 1998;15(5): 555-562.
• Ozcelik N, Kosar A, Soysal D, Ochratoxin A in human serum samples collected in Isparta-Turkey from healthy individuals and individuals suffering from different uri- nary disorder. Toxicol Lett 2001;121(1): 9-13.
• Sabuncuoğlu S, Erkekoğlu P, Aydın S, Şahin G, Giray B. Seasonal variation in serum ochratoxin levels in healthy subjects living in Mediterranean Region of Turkey. In: Abstract Book of 122nd Annual Meeting and Exposition. AOAC International Press. Dallas, Teksas. 2008, pp. 128.
• World Health Organization, Ochratoxin A. In: WHO Technical report Series, Evaluation of Certain Food Ad- ditives and Contaminants. WHO Press. Geneva. 2007, pp.169-180.
• The Nordic Working Group on Food Toxicology and Risk Evaluation. Health evaluation of ochratoxin A in food products. In: Nordiske Seminar-og Arbejdsrapporter 545. Nordic Council of Ministers. Copenhagen. 1991, pp. 1-26.
• Kuiper-Goodman T. Uncertainties in the risk assessment of three mycotoxins: aflatoxin, ochratoxin, and zearale- none. Can J Physiol Pharmacol 1990;68(7): 1017-1024.