İstanbul'daki bir eğitim ve araştırma hastanesinde preoperatif antibiyotik profilaksisi uygulamasının değerlendirilmesi

Yıl 2011, Cilt: 15 Sayı: 2, 75 - 79, 07.03.2014

Hülya Aydın Mesut Sancar Fikret İzzettin

Öz

Çalışmamız cerrahi profilakside antibiyotik kullanımını araştırmak amacıyla, bir eğitim araştırma hastanesinde 01.10.2009 - 31.12.2009 tarihleri arasında ameliyat edilen 406 hastada, yaş, cinsiyet, hasta seçimi, antibiyotik seçimi ve dozu, yara sınıflandırması, operasyon sonrası yatış süresi, Amerikan Anesteziyologlar Derneği (ASA) skoru, diyabet varlığı, karaciğer ve böbrek yetmezliği durumu ile alerji öyküsü kriterleri üzerinden yürütüldü. Hastalar elektif veya acil olma durumuna göre sınıflandırıldı ve sadece elektif cerrahi operasyonlar dikkate alınarak, hastane enfeksiyon komitesi tarafından hazırlanan ve hastanede kullanımı kabul görmüş cerrahi profilaksi rehberi üzerinden değerlendirme yapıldı. Değerlendirme sonucunda, Preoperatif Antibiyotik Profilaksisi (PAP)'nde en sık kullanılan antibiyotiğin sefazolin olduğu görüldü. 211 elektif vakada (%51.97) PAP uygulamaları hastanenin rehberiyle uyumlu bulundu. 126 vakada (%31.03) kullanım süresinin rehberde belirtilenden uzun olduğu, 10'unda (%2.46) antibiyotik seçiminin rehberden farklı olduğu gözlendi. Geri kalan 59 vakada (%14.53) PAP rehberinde belirtilenin aksine, risk faktörleri olmaksızın uygulanan antibiyotik profilaksisi ve önerilen dozlardan farklı dozlarda antibiyotik kullanımı saptandı. Uygun olmayan cerrahi profilaksisinin gereksiz antibiyotik kullanımına ve dolayısıyla mali bir yüke neden olduğu bilinmektedir. PAP uygulamalarının kalitesinin yükseltilmesi için; tıbbi personel, ilaçların farmakodinamik ve farmakokinetik özellikleri bakımından yeterli bilgiye sahip olan ve rasyonel ilaç kullanımını amaçlayan klinik eczacıların da yer aldığı multidisipliner bir ekip tarafından düzenlenen eğitimlerle bilgilendirilmelidir. Hastaneler, kendi PAP rehberlerini oluşturmalı ve kanıta dayalı literatür ışığında bu rehberleri düzenli olarak güncellemelidirler.

Anahtar Kelimeler

ANAHTAR KELşMELER: Cerrahi, profilaksi, antibiyotik, klinik eczac×, sefazolin

Kaynakça

• Mangram AJ, Horan TC, Pearson ML, Silver LJ, Jarvis WR. Guideline for prevention of surgical site infecti- on,1999. AJIC 1999; 27:97-134.
• Frighetto L, Marra CA, Stiver HG, Bryce EA, Jewesson PJ. Economic impact of standardized orders for antimic- robial prophylaxis program. Ann Pharmacother 2000; 34: 154-60.
• Özkurt Z, Kadanalı A, Ertek M, Erol S, Parlak M. Cer- rahi Profilakside Antibiyotik Kullanımı. Ankem Derg 2005;19(3):111-114.
• Martin C. The French Study Group on Antimicrobial Prophylaxis in Surgery; the French Society of Anesthesia and Intensive Care. Infect Control Hosp Epidemiol 1994; 15: 463-71.
• Burke JP. Maximizing appropriate antibiotic prophylaxis for surgical patients: An update from LDS Hospital, Salt Lake City. Clin Infect Dis 2001; 33 (Suppl 2):S78-83.
• Swedish–Norwegian Consensus Group:Antibiotic prophylaxis in surgery: Summary of a Swedish–Nor- wegian Consensus Conference. Scand J Infect Dis 1998;30:547–57.
• Ariano RE, Demianczuk RH, Danzinger RG, Richard A, Milan H, Jamieson B. Economic impact and clinical bene- fits of pharmacist involvement on surgical wards. Can J Hosp Pharm 1995, 48(5): 284-289.
• Schwartzberg E, Livny S, Sterenberg A, Troitsa A, Oren M, Shani S. Evaluation of the impact of a clinical phar- macist on the quality and cost of pharmacotherapy in a general surgical department, the Hillel-Yaffe Medical Center. Harefuah 2003, 142(1): 5-9.
• Stathoulopoulou F, Papastamatiou L, Lapidakis L. Ini- tiation of clinical pharmacy in Greece. Pharm World Sci 1996; 18(6): 229-232.
• Bratzler DW, Houck PM. Surgical Infection Prevention Guideline Writers Workgroup. Antimicrobial prophyla- xis for surgery: an advisory statement from the National Surgical Infection Prevention Project. Am J Surg 2005; 189(4):395-404.
• Dripps RD, Lamont A, Eckenhoff JE. The role of anesthe- sia in surgical mortality. J Am Med Assoc 1961; 178:261– 266.
• Alaşehirli B, Oğuz E, Koruk ST, Koruk İ, Karaoğlan İ, Çam ÖY, Demiryürek AT. Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi’ndeki Cer- rahi Servislerde Antibiyotik Profilaksisinin Değerlendi- rilmesi. Gaziantep Tıp Derg 2011;17(1):11-14.
• Tuna N, Öğütlü A, Sandıkçı Ö, Ceylan S, Gözdaş HT, Altıntoprak F, Karabay O. Bir Araştırma Hastanesinde Cerrahi Profilaksi Uygulamalarının Gözden Geçirilmesi. Ankem Derg 2010;24(2):92-95.
• Hosoglu S, Sunbul M, Erol S, Altindis M, Caylan R, De- mirdag K, Ucmak H, Mendes H, Geyik MF, Turgut H, Gundes S, Doyuk EK, Aldemir M, Dokucu A. A National Survey Of Surgical Antibiotic Prophylaxis in Turkey. In- fect Control Hosp Epidemiol 2003;24(10):758-761.
• Bratzler DW, Houck PM, Richards C, Steele L, Dellinger EP, Fry DE, Wright C, Ma A, Carr K, Red L. Use of anti- microbial prophylaxis for major surgery: baseline results from the National Surgical Infection Prevention Project. Arch Surg 2005;140:174-182
• Karahocagil MK, Er A, Kırıkcı AD, Sünnetçioğlu M, Ya- pıcı K, Bilici A, Baran Aİ, Binici İ, Akdeniz H. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakultesi, Araştırma Hastanesi’nde yatan hastalarda antibiyotik kullanımının incelenmesi. Van Tıp Derg 2007; 14(2): 46-51.
• Hoşoğlu S. Cerrahi Profilakside Problemler Ve Sistemi- mizdeki Uygulamalar. Ankem Derg 2004; 18 (Ek 2):185- 187.
• Thomas M, Govil S, Moses BV, Joseph A. Monitoring of antibiotic use in a primary and tertiary care hospital. J Clin Epidemiol 1996; 49(2): 251-254.
• Tünger O, Dinç G, Özbakkaloğlu B, Atman UC, Algun U. Evaluation of rational antibiotic use. Int. J Antimicrob Agents 2000; 15: 131-135.
• Çakır N. Rasyonel olmayan antibiyotik kullanımının ekonomik sonuçları. Klimik Derg 2001, 14: 35-40.
• John JF, Fishman NO. Programmatic role of the infecti- ous diseases physician in controlling antimicrobial costs in the hospital. Clin Infect Dis 1997; 24: 471-485.
• Eroğlu L, Çalangu S, Tuna R, İşçi Ü. Antibiyotikleri akılcı kullanıyor muyuz? Ankem Derg 2003; 17: 352-360.
• Naz H, Aykın N, Çevik FÇ. Eskişehir Yunus Emre Dev- let Hastanesi’nde yatan hastalarda antibiyotik kullanı- mına yönelik kesitsel araştırma. ANKEM Derg 2006; 20: 137-140.
• Frighetto L, Marra CA, Stiver HG, Bryce EA, Jewesson PJ. Economic impact of standardized orders for antimic- robial prophylaxis program. Ann Pharmacother 2000; 34: 154-160.