Türkiye’de Astım Tedavisinde Geleneksel Olarak Kullanılan Bitkiler

Yıl 2015, Cilt: 19 Sayı: 1, 1 - 11, 07.01.2015

Gülay Melikoğlu Sezin Kurtoğlu Şükran Kültür

Öz

Astım hava yollarının kronik inflamatuvar bir hastalığıdır.
Gelişiminde başlıca kişisel ve çevresel risk faktörleri rol oynar.
Kişisel faktörler genetik, obezite, cinsiyet; çevresel faktörler
ise allerjenler, infeksiyonlar, mesleki duyarlılaştırıcılar, sigara,
hava kirliliği ve diyettir. Astımda nefes darlığı, hışıltı, öksürük,
ve göğüste baskı hissi gibi semptomlar tanı konmasını sağlar.
Astım tedavisinin başarılı olması için doğru tanı konması
önemlidir. Astım sınıflandırması şiddeti temel alınarak,
semptomların sıklığı, bronkospazmın derecesi ve solunum
fonksiyon testlerine göre yapılmaktadır. Astım tedavisinde
kullanılan ilaçlar kontrol edici ve rahatlatıcı (semptom
giderici) ilaçlardır. Kontrol edici ilaçlar, çoğu zaman
antiinflamatuvar etkileri sayesinde astımın kontrol altında
tutulmasını sağlayan her gün ve uzun süre kullanılan ilaçlardır.
Rahatlatıcı ilaçlar ise hızlı etki ederek bronkokonstriksiyonu
geri döndüren, semptomları gideren ve gerektiğinde kullanılan
ilaçlardır. Sentetik ilaçlarda çeşitli yan etkilerin görülmesi,
maliyetlerinin yüksek olması bitkisel ilaçlara olan talebi
arttırmaktadır. Bu çalışmada,Türkiye’de astım tedavisinde
geleneksel olarak kullanılan başlıca bitkiler, Latince ve yöresel
Türkçe isimleri, ait olduğu familya, kullanılan kısımları,
kullanılış şekilleri ile liste halinde verilmiştir. Oluşturduğumuz
listenin ileride ilaç endüstrisinde yeni astım ilaçlarının
geliştirilmesinde model olacak bilgiler içermesini umuyoruz.
Anahtar kelimeler: Astım, Geleneksel Tıbbi Bitkiler, Türkiye

Anahtar Kelimeler

Astım, Geleneksel Tıbbi Bitkiler, Türkiye

Kaynakça

• Astım Tanı ve Tedavi Rehberi, Türk Toraks Derg 2010;11: E5-E75.
• http://www.yirmidorthaber.com/yazar/Piknogenol_sinavlarda_ basariyi_artirabilir/haber-611380
• Aktan T. Yenişehir (Bursa) köylerinin etnobotanik özellikleri, Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, (Danışman: Prof. Dr. Yasin Aktan) Manisa 2011.
• Tekin S. Üzümlü (Erzincan) ilçesinin etnobotanik özellikleri, Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Yüksel Lisans Tezi (Danışman: Yard. Doç. Dr. Mustafa Korkmaz) Erzincan 2011.
• Eraydın S. Camili Biyosfer Rezerv Alanının tıbbi bitkileri, Artvin Çoruh Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Orman Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi (Danışman: Doç. Dr. Özgür Eminağaoğlu) Artvin 2010.
• Uycan D. Rize ili etnobotanik özellikleri, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Orman Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi (Danışman: Prof. Dr. Zafer Cemal Özkan) Trabzon 2013.
• Sargın AS, Alaşehir ve çevresinde (Manisa) tarımsal biyoçeşitlilik ve etnobotanik araştırmalar, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Doktora Tezi (Danışman: Doç. Dr. Ekrem Akçiçek) Balıkesir 2013.
• Altundağ E. Iğdır ilinin (Doğu Anadolu Bölgesi) doğal bitkilerinin halk tarafından kullanımı, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Farmasötik Botanik Anabilim Dalı, Doktora Tezi (Danışman: Prof. Dr. Neriman Özhatay) İstanbul 2009.
• Güneş S. Karaisalı (Adana) ve köylerinde halkın kullandığı doğal bitkilerin etnobotanik yönden araştırılması, Niğde Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Ahmet Savran) Niğde 2010.