Wild edible plants of Pertek (Tunceli-Turkey)

Yıl 2015, Cilt: 19 Sayı: 2, 126 - 135, 23.01.2015

Ahmet Doğan Ertan Tuzlacı Ertan Tuzlacı

Öz

An ethnobotanical study was carried out in Pertek (Tunceli, Turkey) between April 2009-June 2012. For this purpose, the center of Pertek and all of the 45 villages were visited. During the field works, 627 plant specimens were collected and various ethnobotanical information regarding these plants was classified. In this paper wild edible plants of Pertek are presented.

This investigation revealed that 109 taxa belonging to 30 families are being used by local people for nutrition. These are presented in Table 1. The plants are mostly used as food (73 taxa), beverage (30 taxa) and, spice (12 taxa). This study is the first comprehensive survey of ethnobotanical aspects of Pertek region and all taxa presented in Table 1. are recorded as food for the first time in Pertek. All of the 73 plants utilized as food in Tunceli and 3 taxa of them in Turkey are recorded for the first time.

Anahtar Kelimeler

-

Pertek (Tunceli-Türkiye) Yöresinin Yabani Besin Bitkileri

Öz

Nisan 2009-Haziran 2012 tarihleri arasında Pertek (Tunceli)
ilçesinde yapılmış etnobotanik bir çalışmadır. Bu amaçla
Pertek ilçe merkezi ve 45 köyünün hepsi ziyaret edilmiştir.
Arazi çalışması süresince 627 bitki örneği toplanmış ve bu
bitkilerle ilgili çeşitli etnobotanik bilgiler derlenmiştir.
Etnobotanik araştırmanın bir kısmı olan bu makalede Pertek
yöresinin yabani besin bitkileri sunulmuştur.
Bu araştırma yörede 30 familyaya ait 109 taksonun besin
amacıyla kullanıldığını ortaya çıkarmıştır. Bitkilerden
çoğunlukla yiyecek olarak (73 takson), içeçek olarak (30
takson) ve baharat olarak (12 takson) yararlandığı tespit
edilmiştir. Bu çalışma Pertek yöresinde yapılmış olan ilk
geniş kapsamlı etnobotanik araştırmadır ve bitkilerin besin
olarak kullanılışı bu yöreden ilk kez kaydedilmiştir. Makalede
yer alan 73 bitkinin tümü Tunceli ilinde, 3’ü (Bellevalia
gracilis, Leontodon crispus subsp. asper var. setulosus,
Onosma giganteum) ise Türkiye’de ilk kez besin olarak
kaydedilmiştir

Anahtar Kelimeler

Etnobotanik, Yabani Besin Bitkileri, Pertek, Tunceli, Türkiye

Kaynakça

• Özhatay N., Byfield A., Atay S. Türkiye’nin 122 Önemli Bitki Alanı. 2005
• Erinç S. (1953). Doğu Anadolu Coğrafyası. İstanbul Üniversitesi Yayınları No: 572.
• Lewin R. (2005). Human Evolution. Fifth edition, Blackwell Publishhing
• P.M. Guarrera, V. Savo, Perceived health properties of wild and cultivated food plants in local and popular traditions of Italy: A review, Journal of Ethnopharmacology, Volume 146, Issue 3, 2013, Pages 659-680
• Amanda GH, Alison SB, Dolores R P. (2010). Microfossils in calculus demonstrate consumption of plants and cooked foods in Neanderthal diets (Shanidar III, Iraq; Spy I and II, Belgium). Proceedings of the National Academy of sciences of the United Staes of America. 108-2, 486-491
• José Luis Guil-Guerrero, The safety of edible wild plants: Fuller discussion may be needed, Journal of Food Composition and Analysis, Volume 35, Issue 1, 2014, Pages 18-20
• Etkin, N.L.,1996. Medicinal cuisines: diet and ethnopharmacology. International Journal of Pharmacognosy, 34(5), 313–326.
• Davis PH. (1965-1985). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 1-9. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Davis PH, Mill RR, Tan K. (1998). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 10. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Güner A, Özhatay N, Ekim T, Başer KHC. Ed. (2000). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 11. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Tuzlacı E. Türkiye’nin Yabani Besin Bitkileri ve Ot Yemekleri, Alfa Yayınları, 2011.