RECOGNITION OF SUKUK AS THE FINANCIAL INSTRUMENT

Yıl 2015, Cilt: 17 Sayı: 3, 559 - 586, 01.09.2015

Seyran Özcan , Cemal Elitaş

Öz

In recent years, sukuk, an Islamic equivalent of bonds, has been emerging in international capital markets. In this study, sukuk is defined in terms of its varieties, functioning, similarities, and differences with other financial certificates as a new financial instrument. Furthermore, the accounts for recognition and taxation of sukuk according to Turkish legislation is exhibited with an example. Finally, the study confirms that although sukuk is majorly issued by Islamic countries, as the trading volume increases, its issuance in international
markets such as USA, UK, Japan, and Germany is expanding.

Anahtar Kelimeler

Sukuk, Sukuk Issuance, Financial Instruments Accounting

FİNANSMAN ARACI OLARAK SUKUK VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Öz

Son yıllarda uluslararası finansal piyasalarda işlem gören faizsiz tahvil olarak da bilinen sukuk, giderek daha da yaygın hale gelmektedir. Bu çalışmada genel olarak yeni bir finansman aracı olan sukukun tanımına, çeşitlerine, işleyişine, diğer piyasa araçlarıyla olan fark ve benzerliklerine yer verilmiştir. Ayrıca sukukun, mevzuatımız açısından nasıl vergilendirildiği ve muhasebeleştirilmesi ile ilgili hangi hesapların kullanıldığına bir örnekle yer verilmiştir. Çalışmanın sonucunda, sukukun daha çok İslami ülkeler tarafından ihraç
edilmesiyle beraber son yıllarda ve giderek artan bir işlem hacmiyle, Amerika, İngiltere, Japonya, Almanya gibi ülkelerde de ihracının yapıldığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Sukuk, Sukuk İhraçları, Finansal Araç Muhasebesi

Kaynakça

• Akbulak, Y., ve Özgüç, E. 2004. “Alternatif Finansman Yöntemi Olarak İslami Finansal Araçlar ve Türkiye’de Uygulanabilirliği Üzerine Düşünceler’’, Aktive Finans Dergisi, Kasım-Aralık.
• Büyükakın, F., ve Önyılmaz, O., 2012. “Faizsiz Finansman Bonosu Sukuk ve Türkiye Uygulamaları”, iibfdergisi.ksu.edu.tr/Imagesimages/files/8(5).pdf
• Çanakçı, M. 2014. ‘’Çok Kutuplu Dünyada İslami Finans Piyasalarının Gelişimi ve Sukuk İhraçları’’, Türkiye İslam İktisadı Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, Ağustos 2014.
• Dede, K. 2013. Sukuk Kira Sertifikaları. Türkiye Katılım Bankaları Birliği, http://www.tkbb.org.tr/onemli-basliklar.aspx?pageID=87 (Erişim Tarihi: 15.10.2014)
• Elitaş, C., Güngören, M., ve Çetin, A. C., 2012. “Katılım Bankalarında Seküritizasyon Açısından Sukuk”, 1. Uluslararası Muhasebe ve Finans Sempozyumu, 31 Mayıs – 02 Haziran 2012, Gaziantep – Türkiye,
• Erdem, O., 2013. http://borsaistanbul.com/docs/default-source/research/orhan-erdem.pdf?sfvrsn=0 (Erişim Tarihi: 20.10.2014).
• Halıcı, Ü. A., ve Halıcı, A., 2013. ”Finansman Temininde Yeni Bir Argüman: Sukuk (Varlığa Dayalı Kira Sertifikası)”, Lebib Yalkın Dergisi, Sayı 117.
• Küçükçolak, N., 2008. “Faizsiz Finansman Sertifikası Sukuk’un Türk Sermaye Piyasası Açısından Değerlendirilmesi”, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, Sayı 520.
• Testa, D. 2008. Fixed Income Sukuk: Prospects for Corporate Issuance, Rahail, A., (edt), Islamic Finance, Apractical Guide, (115-121), Londra, Globe Business Publishing.
• Tok, A. 2009. ‘’İslami Finans Sistemi Çerçevesinde Sukuk (İslami Tahvil) Uygulamaları, Katılım Bankaları ve Türkiye Açısından Değerlendirmeler’’ http://spk.gov.tr/yayingoster.aspx?yid=992&ct=f&action=displayfile (Erişim Tarihi: 20.10.2014).
• Türkiye Katılım Bankaları Birliği, 2010. Önemli Başlıklar http://www.tkbb.org.tr/onemli-basliklar.aspx?pageID=87sukukkirasertifikaları (Erişim Tarihi:15.10.2014).
• Yılmaz, E., 2014. ‘’Yeni Bir Finansal Araç Olarak Sukuk: Çeşitleri, Türkiye Uygulaması ve Vergilendirilmesi’’ Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ocak, 2014
• http://www.spk.gov.tr/apps/Mevzuat/ Kira sertifikaları pdf ( Erişim Tarihi: 24.10.2014).
• http://www.asyayatirim.com.tr/AsyaYatirim_31_3_sukuk (Erişim Tarihi: 20.10.2014).
• http://www.iifm.net/user/login?destination=/documents/iifm-sukuk-report (Erişim Tarihi: 26.10.2014).
• http://www.assaif.org/index.php/content/search/(offset)/10?SearchText=sukuk (Erişim Tarihi: 26.10.2014).
• http://www.zawya.com/sukuk/ (Erişim Tarihi: 26.10.2014).
• http://www.islamicfinanceservice.com/Sukuk.html (Erişim Tarihi: 20.10.2014).
• http://www.aaoifi.com/ (Erişim Tarihi: 26.10.2014).
• http://www.ifsb.org/terminologies.php (Erişim Tarihi: 26.10.2014).
• http://www.suomenpankki.fi/pdf/168527.pdf (Erişim Tarihi: 20.11.2014).
• http://www.zawya.com/sukuk/Sukuk-Report-Final 2Q14 (Erişim Tarihi: 22.11.2014).
• Yeni Kurumlar Vergisi Kanunu, http://www.gib.gov.tr/index.php?id=860 (Erişim Tarihi: 20.10.2014).
• Gelir Vergisi Kanunu, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.4.193.pdf (Erişim Tarihi: 20.10.2014).
• http://serpam.istanbul.edu.tr/wp-content/uploads/2012/09/Islami_Finans.pdf (Erişim Tarihi: 20.10.2014).
• http://www.tkbb.org.tr/arastirma-ve-yayinlar-onemli-basliklar (Erişim Tarihi: 21.10.2014).