MUHASEBE MESLEK MENSUPLARI PERSPEKTİFİNDEN BAĞIMSIZ DENETİMDE KİLİT DENETİM KONULARI

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 59, 253 - 274, 01.01.2020

Ömer Faruk Güleç

Öz

Bağımsız denetime yeni bir bakış açısı kazandıran kilit denetim konuları denetçi raporlarının popülaritesinin artmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışmada, 2017 yılında uygulamaya giren BDS 701 “Kilit Denetim Konularının Bağımsız Denetçi Raporunda Bildirilmesi” standardının gelişim süreci ve uygulama alanı incelenmiştir. Bu kapsamda, kilit denetim konularına KDK yönelik muhasebe paydaşlarının görüş ve düşüncelerinin ortaya konulması amacıyla 242 muhasebe öğretim elemanı ve meslek mensubuna anket uygulanmıştır. Çalışmada katılımcılara 18 tane 5’li likert tipi ifade sorusu, 1 açık uçlu soru ve 5 demografik soru yöneltilmiş ve elde edilen veriler istatistiki analizlere tabi tutulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre, katılımcıların büyük bir bölümü, KDK bildiriminin denetim kalitesine pozitif yönde katkı sağlayacağını düşünmekte ve denetim raporlarının daha şeffaf, güvenilir ve iletişim değerinin yüksek olacağını ifade etmektedir. Buna ek olarak, KDK’ların bildirilmesinin denetçi üzerinde cezai, hukuki ve maliyet anlamında çeşitli baskı unsurları oluşturabileceği beyan edilmiştir. Ayrıca, denetim raporlarında KDK’ların sunulmasının denetçinin iş yükünü artıracağı ancak denetim raporlarının yayınlanması sürecinin olumsuz etkilenmeyeceği çalışmanın diğer sonuçları arasında yer almaktadır

Anahtar Kelimeler

BDS 701 Kilit Denetim Konuları, Bağımsız Denetim, Uluslararası Denetim Standartları

KEY AUDIT MATTERS IN INDEPENDENT AUDITING FROM THE PERSPECTIVE OF PROFESSIONAL ACCOUNTANTS

Öz

The key audit matters that give a new perspective to independent audit play a major role in increasing the popularity of auditor reports. In this study, the development process and application area of ISA 701 “Communicating Key Audit Matters in the Independent Auditor’s Report” which was put into practice in 2017 was examined. In this context, a questionnaire was applied to 242 accounting teaching staff and members of accounting profession in order to reveal the opinions of the accounting stakeholders regarding the key audit matters CAM . In the study, 18 5-point Likert-type questions, 1 open-ended question and 5 demographic questions were asked to the participants to be used in statistical analyses. According to the results, a large part of the participants think that the CAM notification will contribute positively to the quality of the audit and the audit reports will be more transparent, reliable and communication value of reports will be higher. In addition, it is declared that the notification of CAMs might create various pressure on the auditor such as litigation risk, audit fine, audit cost and workload. The participants state that the CAM notification would not adversely affect the timeliness of the audit reports

Anahtar Kelimeler

IAS 701 Key Audit Matters, Independent Auditing, International Auditing Standards

Kaynakça

• Akdoğan, N. ve Bülbül, S. (2019). “Bağımsız Denetçi Raporlarında Kilit Denetim Konularının Bildirilmesinde BİST 100 Şirketlerindeki İlk Uygulama Sonuçlarının Değerlendirmesine Yönelik Bir Araştırma.” Muhasebe ve Denetime Bakış, 18(56), 1-24.
• Biçer, A. A. ve Erol, S. (2017). “UDS 701 Kapsamında Denetimde Tespit Edilen Kilit Bulguların Finansal Bilgi Kullanıcılarına Sunulması.” Öneri Dergisi, 12(47), 71-84.
• Bédard, J., Gonthier-Besacier, N. ve Schatt, A. (2017). “Analysis of the Consequences of the Disclosure of Key Audit Matters in the Audit Report.” Working Paper, 1 - 45.
• Can, M. (2017). “ BDS 701 Kilit Denetim Konularının Bağımsız Denetçi Raporunda Bildirilmesi Standardı Uy- gulamasına İlişkin Denetçi Beklentilerinin Araştırılması”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlan- mamış Yüksek Lisans Tezi.
• Carcello, J. V., ve C. Li. (2013). “Costs and Benefits of Requiring an Engagement Partner Signature: Recent Ex- perience in the United Kingdom.” The Accounting Review, 88 (5), 1511-1546.
• Church, B. K., S. M. Davis, ve S. A. McCracken. (2008). “The Auditor’s Reporting Model: A Literature Overview and Research Synthesis.” Accounting Horizons, 22 (1), 69-90.
• Christensen, B. E., Glover, S. M. ve Wolfe, C. J. (2014). “Do Critical Audit Matter Paragraphs in the Audit Report Change Nonprofessional İnvestors’ Decision to İnvest?” Auditing: a Journal of Practice & Theory, 33(4), 71-93.
• Cordoş, G. S. ve Fülöp, M. T. (2015). “Understanding Audit Reporting Changes: Introduction of Key Audit Mat- ters.” Accounting & Management Information Systems,14(1).
• DeFond, M., ve J. Zhang. 2014. “A Review of Archival Auditing Research.” Journal of Accounting and Economi- cs, 58 (2–3), 275-326.
• Doğan, A. (2018). “Bağımsız Denetimde Yeni Bir Yaklaşım: Kilit Denetim Konuları.” Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20(1), 65-89.
• Gökgöz, A. (2018). “Kilit Denetim Konularının Bağımsız Denetçi Raporunda Bildirilmesi ve Borsa İstanbul’da İş- lem Gören İşletmeler Üzerine Bir Araştırma.” Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 4(2), 126-138.
• Kachelmeier, S. J., Schmidt, J. J. ve Valentine, K. (2017). “The Disclaimer Effect of Disclosing Critical Audit Matters in the Auditor’s Report.” Erişim: papers.ssrn.com.
• Kavut, F. L. ve Güngör, N. (2018). “Bağımsız Denetimde Kilit Denetim Konuları: BİST-100 Şirketlerinin 2017 Yılı Analizi.” Muhasebe Enstitüsü Dergisi, 16(59), 59-70.
• Sarısoy , Ö. (2019). “ Kilit Denetim Konularına Bağımsız Denetim Raporunda Yer Verilmesi ve Beklenti Farkları”, İstanbul ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Sirois, L. P., Bédard, J. ve Bera, P. (2018). “The Informational Value of Key Audit Matters in the Auditor’s Report: Evidence from an eye-tracking Study.” Accounting Horizons, 32(2), 141-162.
• Uzay, Ş. ve Köylü, Ç. (2019). “Kilit Denetim Konuları: Borsa İstanbul Üzerine Bir Araştırma.” Erciyes Üniversi- tesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (52), 47-70.
• Vanstraelen, A., C. Schelleman, R. Meuwissen, ve I. Hofmann. (2012). “The Audit Reporting Debate: Seemingly Intractable Problems and Feasible Solutions.” European Accounting Review, 21 (2):193-215.
• Varıcı, İ. ve Çağıran, F. K. (2019). “Bağımsız Denetim Standardı (Bds) 701 Çerçevesinde Kilit Denetim Konuları: Borsa İstanbul’daki İşletmelerin Denetim Raporları Üzerine Bir Analiz.” Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (22), 193-208.
• https://www.ifac.org/publications-resources/determining-and-communicating-key audit-matters, Erişim Tarihi: 01.04.2019
• http://www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/8180/TDS-2019-Seti, Erişim Tarihi: 10.03.2019
• http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/03/20170309-14.htm, Erişim Tarihi: 10.03.2019