TÜRKİYE DENETİM STANDARTLARINDA ADI GEÇEN DENETİM TÜRLERİNİN GENEL YAPI AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 57, 19 - 36, 01.06.2019

Esra Atabay Engin Dinç

Öz

Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu KGK , Türkiye’de gerçekleştirilen denetim çalışmalarını belli bir standarda bağlamak ve gözetimini yapmak, ayrıca kamuya açıklanan finansal bilgilerin güvenilirliğini artırmak amacıyla 2011 yılında kurulmuştur. Kurum tarafından yayınlanan denetim standartları, birden fazla denetim türünü kapsamaktadır. Bunlar, Bağımsız Denetim Standartları BDS- 37 adet , Sınırlı Bağımsız Denetim Standartları SBDS-1 adet , Güvence Denetim Standartları GDS- 4 adet ve İlgili Hizmetler Standardı İHS – 1 adet olmak üzere dört ana başlık altında toplanmıştır. Bu denetim türleri arasında, amaç, kapsam, güvence düzeyi gibi çeşitli açılardan farklılıklar ve benzerlikler bulunmaktadır Bu çalışmanın amacı, Türkiye Denetim Standartlarında yer alan denetim türlerini karşılaştırarak, aralarındaki farklılıkları ve benzerlikleri ortaya koymak ve denetim türlerinin daha iyi tanıtılmasını sağlamaktır. Bu amaçla, her bir ana denetim türü tek tek incelenmiş ve ayrıca çeşitli kaynaklar taranarak denetim türleri ile ilgili bilgiler toplanmıştır. Karşılaştırma genel değerlendirme, denetimin amacı ve kapsamı, planlama ve yürütme, denetim raporu, güvence düzeyleri, denetim süresi, KGK’ya bildirim, rapor tarihi gibi açılardan yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda denetim standartlarında yer alan denetim türlerinin çeşitli konular açısından benzerlikler ve farklılıklar içerdiği tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Denetim, Denetim Türleri, Denetim Standartları

COMPARING TYPES OF AUDITS SPECIFIED IN TURKISH AUDITING STANDARDS REGARDING GENERAL STRUCTURES

Öz

standards for and supervise the audits and to ensure reliability of financial information disclosed to the public. The auditing standards set by the authority involves more than one type of audit. These are addressed under four main titles, namely Independent Auditing Standards IAS – 37 , Limited Independent Audit Standards LIAS – 1 , Assurance Auditing Standards AAS – 4 and Relevant Services Standard RSS – 1 . These audit standards substantially vary and resemble regarding aim, scope and assurance level This study aims comparing the types of audits specified in Turkish Auditing Standards by revealing out the variations and similarities. In this end, each audit standard is independently reviewed and data about types of audits is collected by screening various resources. The comparison is based on overall review, aim and scope of audit, planning and execution, audit report, assurance levels, duration of audit, notification to KGK and the report date. The study revealed out that the types of audits specified in the audit standards involve variations and similarities in various issues.

Anahtar Kelimeler

Auditing, Audit Types, Auditing standards

Kaynakça

• Atabay, E. (2018), Destek Hizmet Kuruluşlarındaki Kontrollere Yönelik Güvence Hizmetleri (GDS 3402): Türki- ye’de Finans Sektöründeki Farkındalığın Ölçümlenmesi, TBB Yayınları, Yayın No: 324, İstanbul Bağımsız Denetim Yönetmeliği (2012, 26 Aralık) T.C. Resmî Gazete, 28509
• Bezirci, M. ve Karasioğlu, F. (2011). “Türkiye’de Denetimin Tarihsel Gelişimi”, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11(21), 571-592
• BDS 800 Özel Hususlar – Özel Amaçlı Çerçevelere Göre Hazırlanan Finansal Tabloların Bağımsız Denetimi Stan- dardı (2014 ,9 Nisan) T.C. Resmî Gazete, 28967
• BDS 810 Özet Finansal Tablolara İlişkin Rapor Vermek Üzere Yapılan Denetimler Standardı (2014, 22 Nisan) T.C. Resmî Gazete, 28980
• Dönmez, A. ve Ersoy, A. (2006). “Bağımsız Denetim Firmaları Bakış Açısıyla Türkiye Bağımsız Dış Denetim Sisteminin Değerlendirilmesi”, Bilig, Sayı: 36, 69-91
• GDS 3000 Tarihi Finansal Bilgilerin Bağımsız Denetimi veya Sınırlı Bağımsız Denetimi Dışındaki Güvence De- netimleri (2015, 6 Kasım) T.C. Resmî Gazete, 29544
• GDS 3400 İleriye Yönelik Finansal Bilgilerin İncelenmesi (2014, 12 Kasım) T.C. Resmî Gazete, 29173
• GDS 3420 Bir İzahnamede Yer Alan Proforma Finansal Bilgilerin Derlenmesine İlişkin Raporlama Yapmak Üzere Üstlenilen Güvence Denetimleri (2014, 10 Aralık) T.C. Resmî Gazete, 29201
• İHS 4400 Finansal Bilgilere İlişkin, Üzerinde Mutabık Kalınan Prosedürlerin Uygulanmasına Yönelik İşler (2014, Temmuz) T.C. Resmî Gazete, 29068
• İHS 4410 Finansal Bilgileri Derleme İşi Standardı (2018, 16 Ağustos) T.C. Resmî Gazete, 30511
• Kavut, L.,Taş, O. ve Şavlı, T. (2009). Uluslararası Denetim Standartları Kapsamında Bağımsız Denetim, İstanbul:
• İSMMMO Yayınları, No: 130 Kutukız, Doğan ve Öncü, M. Akif. (2009) “Bağımsız Denetimin Anonim Ortaklıklarda Kurumsal Yönetimin Ge- lişmesine Etkisi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (41), 131-139
• SBDS 2400 Tarihi Finansal Tabloların Sınırlı Bağımsız Denetimi
• SBDS 2410 Ara Dönem Finansal Bilgilerin, İşletmenin Yıllık Finansal Tablolarının Bağımsız Denetimini Yürüten
• Denetçi Tarafından Sınırlı Bağımsız Denetimi (2014, 1 Ekim) T.C. Resmî Gazete, 29136
• Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkında Tebliğ (Seri: X, No:22) (2006, 12 Haziran) T.C. Resmî Gazete, 26196
• Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği (II-14.1) (2013, 13 Haziran) T.C. Resmî Ga- zete, 28676
• Usul, H. (2015). Bağımsız Denetim – TMS ve TFRS Uygulamalı Türkiye Denetim Standartlarına Göre. Ankara: Detay Yayıncılık
• URL, http://resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/01/20130123-6-1.pdf
• URL, https://www.verginet.net/dtt/11/Vergi-Sirkuleri-2018-67.aspx
• URL, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/06/20060612M1-1.htm
• URL, http://www.spk.gov.tr/Sayfa/Index/6/9/1 URL,http://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v1/BDY/BDYGuncel22Aralik2015.pdf
• URL, http://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/ YillikFaaliyetRaporlari/KGK_Faaliyet_Raporu_2016. pdf
• URL,http://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/ YillikFaaliyetRaporlari/KGK_Faali- yet_Raporu_2017.pdf
• URL,http://kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/Kurul%20 Kararları/ Konkordato%20Makul%20Gu- vence%20Rapor%20Ornegi.pdf