TÜRKİYE VE İTALYA’DAKİ KADIN MUHASEBECİLERİN SOSYO-KÜLTÜREL AÇIDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2022, Cilt: 21 Sayı: 65, 1 - 22, 21.01.2022

Ümmühan Aslan Melike Öztürk

Öz

Toplum tarafından kabul edilmiş olan inanç, kültür ve değerler bütünü o toplumda bulunan bireyin
gelişiminde ve yaşantısında önemli etkileri olan olgulardır. İnanç, kültür ve değerler bütünü, coğrafi
konum, dil, din, irk gibi etmenlere bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Saydığımız bu değerler
bütünü aynı zamanda cinsiyet farklılığı üzerinde de önemli etkilere sahiptir. Özellikle kadınların iş ve
meslek yaşamlarında, çoğunluğu içinde bulunulan toplumsal değerlerden kaynaklı, ayrımcılığa maruz
kaldıkları ise en çok tartışılan konular arasındadır.
Her meslekte olduğu gibi muhasebe mesleği de toplumsal değerlerden etkilenmektedir. Toplumsal kabulün
neticesinde ortaya çıkan cinsiyet ayrımcılığı, muhasebe mesleğini de yakından ilgilendiren bir
başka konuyu oluşturmaktadır. Pek çok meslek erkek egemen olarak bilinirken çok az meslek kadın
egemen olarak bilinmektedir. Muhasebe mesleğinin de sayısal verilere bakıldığında erkek egemen bir
meslek olduğu söylenebilir.

Bu çalışmanın temel amacı sayısal açıdan azınlıkta olan kadın muhasebecilerin kültürel açıdan farklılıklarını,
Hofstede’nin kültürel boyutları ele alınarak analiz etmektir. Bu kapsamda ikisi de Akdeniz
ülkesi olana İtalya ve Türkiye’de faaliyet gösteren toplamda 229 kadın muhasebecinin kültürel farklılıklarını
ortaya çıkarmak için anket çalışması uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 20 programında
analiz edilmiştir ve iki ülkede faaliyet gösteren kadın muhasebecilerin yanıtları karşılaştırmalı olarak
yorumlanmıştır.
Çalışmanın sonuçlarına göre, Türkiye’de faaliyette bulunan kadın muhasebecilerin, kolektivist, güç
mesafesinin dar olmasından yana oldukları ve belirsizlikten kaçındıkları tespit edilmiştir. Bu sonuç
ankete katılım sağlayan Türkiye’deki kadın muhasebecilerin bağımsız çalışanlardan oluşmasından dolayı anlamlıdır. İtalya’da faaliyette bulunan kadın muhasebecilerin ise bireysel, güç mesafesinin

uzak olmasından yana oldukları görülmüştür. İtalya’daki kadın muhasebeciler de belirsizlikten kaçındıklarını
görülmüştür ancak Türkiye’deki Kadın muhasebecilerin belirsizlikten kaçınma konusunda
İtalya’daki kadın muhasebecilere göre daha belirgin bir tavır sergiledikleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe Külütürü, Kadın Muhasebeci, İtalya ve Türkiyede kadın muhasebeci

A SOCIO-CULTURAL COMPARISON OF FEMALE ACCOUNTANTS IN TURKEY AND ITALY

Öz

The belief, culture and values which are accepted by the society are the facts that have important
effects on the development and life of the individual in that society. The whole of belief, culture and
values vary depending on factors such as geographical location, language, religion and race. All of
these values we have mentioned also have important effects on gender difference. It is among the most
discussed issues that women are exposed to discrimination, mostly in their business and professional
lives, mostly due to the social values they live in.
As in every profession, the accounting profession is also affected by social values. Gender discrimination,
which emerges as a result of social acceptance, is another issue that is closely related to the
accounting profession. While many professions are known as male-dominated, very few professions
are known as female-dominated. Considering the numerical data in terms of the accounting profession,
it can be said that it is a male-dominated profession.
The main purpose of this study is to analyze the cultural differences of female accountants, who are
numerically a minority, by considering the cultural dimensions of Hofstede. In this context, a survey
was conducted to reveal the cultural differences of a total of 229 female accountants operating in Italy
and Turkey, both of which are Mediterranean countries. The data obtained were analyzed in the SPSS
20 program and the answers of female accountants operating in the two countries were interpreted
comparatively.
According to the results of the study, it has been determined that female accountants operating in
Turkey are collectivist, favor narrow power distance and avoid uncertainty. This result is significant
since the female accountants in Turkey participating in the survey are independent employees. It has
been observed that female accountants operating in Italy are in favor of being individual and having a
long power distance. It has been observed that female accountants in Italy also avoid uncertainty, but
it has been determined that female accountants in Turkey have a more pronounced attitude towards
uncertainty avoidance than female accountants in Italy.

Kaynakça

• Ağca, A., Yalçın, N.(2009), Muhasebe Mesleğinde Kadın Olmak Sorun Teşkil Eder Mi?, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S: 24, ss: 1-9.
• Anderson, J. C., & Johnson, E. N., & Reckers, P. M. J. (1994), Perceived Effects of Gender, Family Structure, and Physical Appearance on Career Progression in Public Accounting: A Research Note. Accounting, Organizations and Society, 19(6), 483-491.
• Baldo D. M., & Tudor, T. A., & Faragalla, A. W. (2018), Women’s Role in the Accounting Profession: A Comparative Study between Italy and Romania, MDPI Administrative Sciences, S: 9, ss: 2-23.
• Baldo, M. D. (2019), The Governance of Chartered Accounting Associations: does Gender Matter? The Case of Italy, Paola Paoloni ( Ed.), 2nd Internatıonal Conference on Gender Research- ICGR 2019, Roma.
• Fondazione Nazionale dei Commercialisti (2019), Rapporto 2019 Sull’ablo Dei Dottori Commercialisti e Degli Esperti Contabili.
• Fondazione Nazionale dei Commercialisti (2020), Rapporto 2020 Sull’ablo Dei Dottori Commercialisti e Degli Esperti Contabili.
• Hofstede, G. (1980), Motivation, leadership, and organization: Do American theories apply abroad?, Organizational Dynamics, S: 9, ss: 42-63.
• Hofstede, G. (1983a). Cultural dimensions for project management. International Journal of Project Management, S: 1, ss: 41-48.
• Hofstede, G. (1983b). The cultural relativity of organizational practices and theories. Journal of International Business Studies, Special Issue on Cross- Cultural Management, S: 14, ss: 75-89.
• Hofstede, G. (2001), Culture's consequences: Comparing values, behaviors, institutions and organizations across nations, 2.Edition, Sage.
• Hofstede, G. (2006), What did globe really measure? Researchers’ minds versus respondents’ minds. Journal of international business studies, S: 37, ss: 882-896.
• Hofstede, G. (2018). Değerler anketi Modülü [Erişim Tarihi: 10.04.2020, www.geerthofstede.com/research-and-vsm/].
• Hofstede, G., & Minkov, M. (2013). VSM 2013. Values Survey Module [Erişim Tarihi: 12.04.2020, https://geerthofstede.com/research-and-vsm/vsm-2013/]
• Hoftede, G., & Hofstede, G. J., & Minkov, M. (2010), Cultures and organizations: software of the mind: intercultural cooperation and its importance for survival. McGraw-Hill. Karadağ, D. (2020), Hofstede’nin Kültürel Boyutları Kapsamında Turizm Çalışanlarında Bölgesel Farklılıkların İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Karabük.
• Karadağ, D. Ve Türker N. (2019), Kültürel Farklılıklar: Hofstede’nin Kültürel Boyutları Üzerine Trabzon ve Şanlıurfa İllerinde Bir Uygulama, Journal of Economy Culture and Society, ISSN: 2602-2656, 271-295.
• Keskin, A.D., & Tutar, S., & Yazgan, K. F. (2019) Şeffaflık Raporlarının Hofstede-Gray Modeliyle Muhasebe Kültürü Açısından Karşılaştırılması: Türkiye, Nijerya, Letonya ve İngiltere Örneği[ Bildiri], S. Sigalı, E. Korkmaz( Ed.); Proceedings of MODAV 16th International Conference on Accounting Bildirileri, 5-8 Ekim, Muhasebe Öğretim Üyeleri Dayanışma Vakfı: İzmir, ss: 100-109.
• Kinard, J., & Little, B., & Little, P. (1998), Public Accounting: Can female CPAs Find a Comfort Zone? American Business Review, 16(1), 14. Pendergast, M. A. (2015), Opportunity and Diversity in the Accounting Profession, CPA Journal, 85(8), 88-88.
• Saylık, A. (2019), Hofstede’nin Kültür Boyutları Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması; Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, S: 8, ss: 1860-1881.
• Yalçın, N. (2008), Muhasebe Meslek Mensubu Kadınların Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık Nedeni İle Yaşadığı Mesleki Sorunlar Ve İstanbul İli Saha Araştırması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Yardımcıoğlu, M. (2008), Muhasebe Mesleğinde Bayanların Durumu: ABD ve Türkiye Karşılaştırması, Muhasebe ve Finansman Dergisi, S:38, ss: 147-152.
• Yıldırım, M. (2018), Türkiye’de Muhasebe Mesleği İstihdam Durumu Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Yılmaz, B., & Allahverdi, M., & Kuzucu, S.C. (2018), ‘Türkiye’de Muhasebe Mesleğinin Son Yıllardaki Durumunun İşgücü Açısından Analizi’, Mali Çözüm Dergisi, S.28, (13-36). Zhao, Y., & Lord, B. R. (2016), Chinese Women in the Accounting Profession, Meditari Accountancy Research, 24(2), 226-245.