THE EFFECT OF ISO 14001 ENVIRONMENTAL MANAGEMENT CERTIFICATE ON ENVIRONMENTAL MANAGEMENT: A RESEARCH ON HOTEL MANAGEMENTS

Yıl 2023, Cilt: 23 Sayı: 69, 207 - 228, 10.05.2023

Lütfiye Albayrak , Şuayyip Doğuş Demirci

https://doi.org/10.55322/mdbakis.1110225

Öz

With the increase of globalization and industrialization, environmental problems are also increasing. The unplanned consumption of natural resources by people who think that they are not scarce is another important factor. Many countries and businesses around the world have noticed environmental pollution and environmental problems, albeit late. Accommodation businesses, whose future depends largely on the environment, should be more sensitive to the environment. Studies are carried out to solve environmental problems in the field of accounting. Traditional accounting has been insufficient in the use of natural resources and recording the costs of environmental resources, and the concept of environmental accounting has emerged. In the study, it was investigated how much the accommodation enterprises attach importance to environmental accounting and how much they apply environmental accounting. The ownership of the ISO 14001 Environmental Management System (EMS) of the accommodation establishments was examined. It has been examined whether there is a positive reduction in environmental costs with the implementation of ISO 14001 EMS and it has been concluded that there is no big difference. However, it has been revealed that accommodating businesses will provide advantages in terms of service quality, customer demand, quality of personnel and increase in sales, with many competitive advantages.

Anahtar Kelimeler

Environmental Accounting, Environmental Costs, ISO 14001 Environmental Management System, Competitiveness

ISO 14001 ÇEVRE YÖNETİM SERTİFİKASININ ÇEVRE YÖNETİMİNE ETKİSİ: OTEL İŞLETMELERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz

Küreselleşme ve sanayileşmenin artmasıyla çevre sorunları da artmaktadır. Doğal kaynakların kıt olmadığını düşünen insanlar tarafından plansız tüketilmesi de bir diğer önemli faktördür. Dünya genelinde birçok ülke ve işletme, çevre kirliliği ve çevre sorunlarını geç de olsa fark etmiştir. Geleceği büyük ölçüde çevreye bağlı olan konaklama işletmeleri çevreye karşı daha duyarlı olmalıdır. Muhasebe alanında çevre sorunlarının çözümüne yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Doğal kaynakların kullanımında ve çevresel kaynakların maliyetlerinin kayıt altına alınmasında geleneksel muhasebe yetersiz kalmış ve çevre muhasebesi kavramı ortaya çıkmıştır. Yapılan bu çalışmada konaklama işletmelerinin çevre muhasebesine ne kadar önem verdiği ve çevre muhasebesini ne kadar uyguladığı araştırılmıştır. İşletmelerin ISO 14001 ÇYS’i uygulaması ile çevresel maliyetlerinde olumlu yönde bir azalma olup olmadığı incelenmiş büyük farklılık olmadığı sonucuna varılmıştır. Ancak konaklama işletmelerinin sertifikaya sahip olması ile hizmet kalitesi, müşteri talebi, personelinin niteliği ve satışlarının artması gibi birçok rekabet avantajı elde edeceği konularda avantajlar sağlayacağı ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çevre Muhasebesi, Çevresel Maliyetler, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Rekabet Gücü

Kaynakça

• Aktürk, A., Akcanlı, F., Şenol, H., & Akyüz, Y. (2012). Muhasebe Standartları Bağlamında Otel İşletmelerinde Çevre Muhasebesi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(Özel), 87 - 108.
• Arıyörük, M. (1997). Kalite Rekabetin Altın Anahtarıdır. Türk Standartları Enstitüsü Eki.
• Arslan, E., & Emeksiz, M. (2016). Konaklama İşletmelerinde Çevre Yönetimi Konusunun Bibliyometrik Profili ve Gelecek Çalışmalar İçin Öneriler. Disiplinlerarası Akademik Turizm Dergisi, 1(1), 1-12.
• Aslanertik, B. E., & Özgen, I. (2007). Otel İşletmelerinde Çevresel Muhasebe. DEÜ İşletme Fakültesi Dergisi, 8(2), 163 - 179.
• Aydın, S. (2012). Konaklama İşletmelerinde Çevre Muhasebesi Uygulamaları ve Çevresel Maliyetlerin Yaşam Döngüsü Değerlemesi: Türkiye - Birleşik Krallık Örneği. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 14(4), 99 - 120.
• Bilen, A., & Seyitoğulları, O. (2016). İş Örgütlerinde Çevre Muhasebesi Algısına Yönelik Bir Araştırma: Diyarbakır İli Örneği. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(7), 1743 - 1756.
• Bolat, B., & Gözlü, S. (2003). ISO 14000 Çevre Yönetim Sistemi Uygulamasında Etken Olan Faktörler. İTÜ Dergisi,, 2(2), 39 - 48.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademik Yayıncılık.
• Dalğar, H., & Yıldırım, F. (2016). Konaklama İşletmelerinde Çevre Maliyetlerinin Muhasebeleştirilmesine Yönelik Bir Uygulama. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 1-18.
• Doğan, Ö., & Ertaş, F. C. (2018). Çevreye Duyarlılığın Rekabet Gücüne Etkisi: Yeşil Yıldızlı Oteller Üzerine Bir Uygulama. Maliye ve Finans Yazıları(110), 217 - 234. doi:10.33203/mfy.448241
• Ergin, H., & Okutmuş, E. (2007). Çevre Muhasebesi: Çevre Meliyetleri ve Çevre Raporlaması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(1), 144-169.
• Ertaş, F. C., & Doğan, Ö. (2021). Çevresel Uygulamaların Maliyet ve Rekabet Gücü Açısından İşletmeye Etkisi: Yeşil Yıldızlı Oteller Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 23(3), 467 – 494. doi:10.31460/mbdd.820649.
• Gill, M., Jimenez, J., & Lorente, J. (2001). An analysis of environmental management, organizational context and performance of Spanish hotels. Omega, 29(6), 457-471.
• Hatunoğlu, Z., & Aktaş, F. (2020). Üretim İşletmelerinin Çevre Muhasebesi Yaklaşımları: Bir Alan Çalışması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(2), 191 - 212. doi:10.47147/ksuiibf.784577
• ISO. (2020, Nisan 10). ISO. ISO: https://www.iso.org/standard/60857.html adresinden alındı
• ISO. (2022). CAN AN ORGANIZATION BE ISO 14001 CERTIFIED? Nisan 9, 2020 tarihinde CAN AN ORGANIZATION BE ISO 14001 CERTIFIED?: https://www.iso.org/iso-14001-environmental-management.html adresinden alındı
• Kırlıoğlu, H., & Erol Fidan, M. (2011). İşletmelerde Çevresel Maliyetler ve Bir Uygulama. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 2(1), 1-24.
• Korukoğlu, A. (2011). İşletmelerde Çevre Muhasebesi: İzmir İli Uygulaması. Ege Akademik Bakış, 11(1), 81 -89.
• Lazol, İ., Muğal, E., & Yücel, Y. (2008). Sürdürülebilir Bir Çevre İçin Çevre Muhasebesi ve KOBİ'lere Yönelik Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi(38), 56-69.
• Nemli, E. (2000-2001). Çevreye Duyarlı Yönetim Anlayışı. I.Ü.Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 211-224.
• Türk, A. M. (2009). The benefits associated with ISO 14001 certification for construction firms:Turkish case. Journal of Cleaner Production, 17(5), 559–569. doi:10.1016/j.jclepro.2008.11.001