6494 SAYILI KANUN1 İLE YARGITAY VE DANIŞTAY ÜYELİĞİ İÇİN GETİRİLEN 20 YIL HİZMET ŞARTININ ANAYASA’YA UYGUNLUĞU

Yıl 2013, Sayı: 3, 161 - 181, 01.03.2013

Hasan Tuna Göksu

Öz

Article 4 of Code No: 6494 has amended article 8 of Council of State Law and Article 19 amended article 29 of Court of Cassation Law, according to the these amendments the judges and prosecutors have to have worked twenty years in the professions to be elected as a member judge to Council of State and the Supreme Court. These amendments evaluated in terms of vested rights and legitimate expectations concepts; the members of the judiciary who located on the published official list have vested rights including electing as a member judge Court of Cassation and Council of State

Anahtar Kelimeler

Constitutional state/Rule of Law, legal security/stability, vested right, legitimate expectation, supremacy constitution, concretisation of law

6494 SAYILI KANUN1 İLE YARGITAY VE DANIŞTAY ÜYELİĞİ İÇİN GETİRİLEN 20 YIL HİZMET ŞARTININ ANAYASA’YA UYGUNLUĞU

Öz

6494 sayılı Kanun’un 4. maddesi ile 2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 8. maddesinde, 19. maddesi ile 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 29. maddesinde değişiklik yapılmış, söz konusu değişiklik ile Danıştay ve Yargıtay üyeliğine seçilebilmek için hâkimlik ve savcılık mesleğinde yirmi yıl çalışmış olma şartı getirilmiştir. Söz konusu düzenleme ile Danıştay ve Yargıtay üyeliğine seçilebilmek için “birinci sınıf olma”nın yanında hakimlik ve savcılık mesleğinde yirmi yıl çalışmış olma şartı getirilerek, birinci sınıf olmanın belirleyici kriter olması kaldırılmıştır. Adı geçen düzenleme kazanılmış hak ve haklı beklenti kavramları açısından incelendiğinde, ilgili Kanun’un yayımlandığı tarih itibarıyla yargı mensupları açısından karşımıza 2 farklı kategori çıkmaktadır: 1. kategori, HSYK tarafından üyeliğe seçilebilme kriterlerini taşıdığına ilişkin yayımlanan resmi listede yer alan yargı mensupları3; 2. kategori, birinci sınıf olma kriterini taşımama nedeniyle yayımlanan resmi listede yer almayan yargı mensupları. 6494 sayılı Kanun’un 4 ve 19 maddeleri kazanılmış hak ve haklı beklenti kavramları açısından değerlendirildiğinde; 1. kategoride yer alan HSYK tarafından üyeliğe seçilebilme kriterlerini taşıdığına ilişkin yayımlanan resmi listede yer alan yargı mensupları açısından ortada kazanılmış bir hak olduğu, 6494 sayılı Kanun’un bu kategoride yer alan yargı mensuplarının hukuki statülerini etkilemeyeceği kanaatindeyiz. Diğer taraftan 2. kategoride yer alan birinci sınıf olma kriterini taşımama nedeniyle yayımlanan resmi listede yer almayan yargı mensupları açısından kazanılmış hakkın söz konusu olmadığı, ancak bu kişiler için ortada haklı beklenti olduğu ve bu sebeple üyelik için süre şartı getirilirken kademeli geçişi öngören bir düzenlemenin yapılması gerektiği düşüncesindeyiz. Öte yandan 6494 sayılı Kanun’un 4 ve 19. maddeleri ile getirilen düzenleme Anayasa’nın 154. ve 155. maddelerinde yer alan kriterlere ek bir kriter getirmekte ve dolayısıyla dolaylı yoldan Anayasa’da değişiklik yapmaktadır. Oysa “normlar hiyerarşisi” ve “anayasanın üstünlüğü” ilkeleri gereği olağan kanunlar ile anayasa değişikliği yapılamaz, değişikliğin ancak anayasa değişikliğine ilişkin kanunlar aracılığı ile yapılması gerekir

Anahtar Kelimeler

Anahtar kavramlar: Hukuk devleti/Hukukun üstünlüğü, hukuki güvenlik/istikrar, kazanılmış hak, haklı beklenti, anayasanın üstünlüğü, hukuk kurallarının somutlaştırılması

Kaynakça

• AKSOYLU, Özge: “Yargıcın Bakış Açısıyla İdare Hukukunda ‘Kazanılmış Hak’ Kavramı, Yıldızhan Yayla’ya Armağan, Galatasaray Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2003.
• ATAY, Ender Ethem: İdare Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara 20 BUYSE, Antoine and HAMİLTON, Michael: Transitional Jurisprudence and the ECHR, Cambridge University Press, 2011.
• DOĞRU Osman-NALBANT Atilla: İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi, Açıklama ve Önemli Kararlar, Ankara 2013, 1. Baskı.
• DURAN, Lütfi: İdare Hukuku Meseleleri, İÜHFY, İstanbul 1964.
• FULLER, L. Lon: The Morality of Law, Yale University Press, 1969.
• GÖZLER, Kemal: İdare Hukuku Dersleri, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa 2009.
• OĞURLU, Yücel: İdare Hukukunda Kazanılmış Haklara Saygı ve Haklı Beklentiler Sorunu, Seçkin Yayınları, Ankara 2003.
• THE FEDERALİST PAPERS, No:78, SoHo Books, USA. TAN, Turgut: İdari İşlemin Geri Alınması, AÜSBFY, Ankara 1970. Mahkeme Kararları: AYMK, E.2014/57, K.2014/81, K.T: 10.4.2014. AYMK, E.1999/50, K.2001/67, K.T: 3.4.2001. AYMK, E.1989/23, K.1990/26, K.T: 25.10.1990.
• DİBKK, 14.06.1989 günlü, E.1989/1-2, K.1989/2 sayılı kararı, Danıştay Dergisi, S. 76-77.