GASTROENTERİTLİ OLGULARDA SALMONELLA - SHIGELLA CİNSİ BAKTERİLERİN İZOLASYON SIKLIĞI VE ANTİBİYOTİK DİRENÇ PATERNLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2012, Cilt: 13 Sayı: 2, 21 - 24, 01.08.2012

Hayati Güneş Aslı Aktaş Gökalp Dumrul Gülen Ayşe Demet Kaya

Öz

AMAÇ: Gastroenteritler, özellikle de enfeksiyöz diyareler, dünyada sık görülen; Türkiye'de de kırsal kesimlerde daha fazla olmak üzere önemli bir sağlık sorunu oluşturmayı sürdüren enfeksiyonlardır. Etkenler arasında yer alan Shigella ve Salmonella türleri invazyon özellikleri olan ajanlardır. Bu çalışma, enfeksiyöz ishalli hastalarda Salmonella ve Shigella izolasyon sıklığının araştırılması ve izolatların antibiyotik direnç paternlerinin belirlenmesi amacıyla planlanmıştır.GEREÇ ve YÖNTEM: Laboratuara gönderilen dışkı örneklerinden yapılan kültürler retrospektif olarak incelendi. Dışkı örnekleri öncelikle makroskopik, daha sonra mikroskopik açıdan incelendi. Makroskopik incelemede kanlı/mukuslu olan, mikroskopik incelemede ise lökosit içeren örnekler, invaziv enfeksiyon etkenleri açısından şüpheli olarak değerlendirilip, bakteriyolojik incelemeye alındı. İzolatlar konvansiyonel yöntemlerle identifiye edildikten sonra, CLSI'nın önerileri doğrultusunda Kirby-Bauer disk difüzyon yöntemiyle, siprofloksasin, ampisilin, sefotaksim ve trimetoprim/sulfometoksazol (TMP/SMX)'e duyarlılılıkları belirlendi.BULGULAR: İncelenen toplam 2669 dışkı örneğinden 90 tanesi çalışma kriterlerine uygun olarak kabul edildi. Bunlardan 14(% 15,6 )'ü Shigella flexneri, 3(% 3,3)'ü Salmonella spp. olarak identifiye edildi. Antibiyotik duyarlılık sonuçlarına göre; 14 S.flexneri suşundan 12(%85,7)'si ampisiline, 2(%14,3)' si TMP/SMX'e dirençli bulunurken, siprofloksasin ve sefotaksime direnç saptanmadı. Salmonella türlerinde ise direnç oranları; ampisilin için % 66,7 bulunurken TMP/SMX, siprofloksasin ve sefotaksime direnç saptanmadı.SONUÇ: Bu çalışmada elde edilen farklı direnç profilleri, bölgesel antibiyotik direnç paternlerinin bilinmesinin önemli olduğunu, bu bilgilerin ampirik tedaviyi yönlendirme ve ayrıca direnç gelişimini sınırlama açısından yararlı olacağı gerçeğini bir kez daha ortaya koydu. Bölgedeki ilk veriler niteliği taşıyan çalışma sonuçlarının daha sağlıklı yorumlanabilmesi için kapsamlı çalışmalara gereksinim bulunduğu vurgulandı

Anahtar Kelimeler

Salmonella, shigella, gastroenterit, antibiyotik direnci

Isolation Rates of Salmonella-Shigella Spp. in Patients with Gastroenteritis and Evaluation of Antibiotic Resistance Patterns

Öz

OBJECTIVE: Gastroenteritis, particularly infectious diarrhea has worldwide distribution, and is still an important health problem predominantly in the rural areas of Turkey. Shigella and Salmonella species are invasive pathogens. This study was planned with the aim of invastigating the frequency of Shigella and Salmonella isolation rates and to determine the antibiotic resistance patterns of the isolates. MATERIALS and METHODS: The stool specimens sent to our laboratory for culture were analysed retrospectively. Stool specimens were taken primarily into macroscopic and then microscopic examination. Samples including blood/mucus and leukocytes were evaluated as suspicious for invasive disease and bacteriogicalexaminations were performed. Isolates were identified by conventional methods,and tested for susceptibilities against ciprofloxacin, ampicillin, cefotaxime and trimethoprim/sulfomethoxazole(TMP/SMX) by Kirby-Bauer disc diffusion method according to the instructions of CLSI. RESULTS: A total of 90 specimens out of 2669 samples were eligible for the acceptence criteria. Of these samples, 14 (15,6%) were Shigella flexneri, 3(3,3%)were Salmonellaspp. According to the antibiotic susceptibility patterns; out of 14 S.flexneri strains 12(85,7%) were resistant to ampicillin, 2(14,3%) were resistant to trimethoprim/sulfomethoxazole, but no resistance was detected for ciprofloxacin and cefotaxime. Resistance rates of Salmonella species were; 66,7 % for ampicillin, no resistance was detected for TMP/SMX, ciprofloxacin and cefotaxime. CONCLUSION: Differentresistance profilesobtained inthis study showed once again, the importance of having theknowledge about thelocalantibioticresistance patterns, as this maylead for empiricaltreatment and beuseful in limiting the development of resistance. More comprehensive studies are needed to interpretthe results of this preliminary study from this region.

Anahtar Kelimeler

Salmonella, shigella, gastroenteritis, antibiotic resistance

Kaynakça

• 1. Al-Gallas N, Bahri O, Bouratbeen A, Ben Haasen A, Ben Aissa R. Etiology of acute diarrhea in children and adults in Tunis, Tunisia, with emphasis on diarrheagenic Escherichia coli: prevalence phenotyping, and molecular epidemiology. Am J Trop Med Hyg 2007;(77):571-82.
• 2. Okeke IN, Ojo O, Lamikanra A, Kaper JB. Etiology of acute diarrhea in adults in southwestern Nigeria. J Clin Microbiol 2003;(41):4525-30
• 3. Velge P, Cloeckaert A, Barrow P. Emergence of Salmonella epidemics: the problems related to Salmonella enterica serotype enteritidis and multiple antibiotic resistance in other major serotypes. Vet Res 2005;(36):267-88.
• 4. Vo AT, van Duijkeren E, Gaastra W, Fluit AC. Antimicrobial resistance, class 1 integrons, and genomic island 1 in Salmonella isolates from Vietnam. PLoS One, 2010;(5): 9440
• 5. Su LH, Chiu CH. Salmonella: Clinical importance and evolution of nomenclature. Chang Gung Med J 2007;(30):210-19
• 6. Niyogi SK. Shigellosis. J Microbiol 2005;43:133-43.
• 7. Casburn-Jones AC, Farthing MJG. Management of nfectious diarrhoea. Gut 2004; 53: 296-305.
• 8. Tünger A, Çavuşoğlu C, Korkmaz M. Asya Mikrobiyoloji. 4. Baskı: Asya Tıp Kitabevi, İzmir, 2005:152-4
• 9. World Health Organization: Antimicrobial resistance in shigellosis, cholera, and campylobacteriosis,WHO/CDS/CSR/DRS/2001.8.
• 10. Bopp CA, Brenner FW, Fields PI, Wells JG, Strockbine NA. Escherichia, Shigella, and Salmonella. In: Murray PR, Baron EJ, Jorgensen JH, Pfaller MA, Yolken RH, editors. Manual of clinical microbiology. 8th ed. Washington DC: ASM Pres, 2003:654-671
• 11. Wayne PA. Performance standards for antimicrobial susceptibility testing; sixteenth informational supplement. Clinical and laboratory standards institute 2006. M100-S16.
• 12. Fhogartaigh CN, Edgeworth JD. Bacterial gastroenteritis. Medicine 2009;37(11):586-93
• 13. Kotloff KL, Winickoff JP, Ivanoff B, Clemens JD, Swerdlow DL, Sansonetti PJ, Adak GK, Levine MM.Global burden of Shigella infections: implications for vaccine development and implementation of control strategies. Bulletin of the World Health Organization 1999;77(8):651-66
• 14. Öngen B. Türkiye'de ishal etkenleri. ANKEM Derg 2006;20(Ek 2):122-34.
• 15. Demirtürk N. Akut ishalli olguların değerlendirilmesi 2 yıllık izlem. ANKEM Derg 2004;18(1):24-7.
• 16. Ergönül Ö, Imre A, Çelikbaş A, Dokuzoğuz B. Drug resistance of Shigella species: changes over 20 years in Turkey. Int J Antimicrob Agents 2004;23:527-8.
• 17. Altun B, Gür D. Hacettepe Üniversitesi İhsan Doğramacı Çocuk Hastanesi'nde 1999-2010 yılları arasında dışkı örneklerinden izole edilen Shigella türlerinin antibiyotiklere direnç profilleri. Mikrobiyol Bul 2011;45(4):609-16.
• 18. Pullukçu H, Aydemir Ş, Sipahi OR, Yamazhan T, Tünger A. 1999-2006 yılları arasında dışkı kültürlerinden izole edilen 439 Shigella kökeninin tür dağılımı ve antibakteriyel direnç durumları. ANKEM Derg 2007;21(3):137-41.
• 19. Kuzucu Ç, Baktır E, Acar N. 1998-1999 yılları arasında izole edilen Salmonella ve Shigella suşlarının antibiyotik duyarlılıkları. Türk Hij Den Biyol Derg 2001;58 (1):11-14.
• 20. Rosewell A, Ropa B, Posanai E, Dutta SR, Mola G, Zwi A, MacIntyre CR. Shigella spp. Antimicrobial Drug Resistance, Papua New Guinea, 20002009. Emerg Infect Dis 2010;16 (11):1797-9.
• 21. Khan AI, Huq S, Malek MA, Hossaın MI, Talukder KA, Faruque ASG, Salam MA, Sack DA. Shigella serotypes among hospitalized patients in urban Bangladesh and their antimicrobial resistance Epidemiol Infect 2004;132: 773-7.
• 22. Bercion R, Njuimo SP, Boudjeka PM, Manirakiza A. Distribution and antibiotic susceptibility of Shigella isolates in Bangui, Central African Republic. Trop Med Int Health 2008;13:(4):468-71.
• 23. Urvashi, Saxena S, Dutta R. Antimicrobial resistance pattern of Shigella species over five years at a tertiary￾care teaching hospital in North India. J Health Popul Nutr 2011; 29 (3): 292-5
• 24. Salmanzdeh-Ahrabi S, Jafari F, Habibi E, Irajian GR, Aslani MM, Baghbani- Arani F, Zali MR. Tahran'da izole edilen Shigella türlerinin serotip dağılımı ve antimikrobiyal direnç oranları. Mikrobiyol Bült 2007;453-7
• 25. Lyon DJ, Scheel O, Adeyemi-Doro FA, Ling TK, Cheng AF, Norrby SR. Antimicrobial susceptibility and extended-spectrum beta-lactamases of Hong Kong isolates of Enterobacteriaceae. Scand J Infect Dis 1996;Suppl 101:17-20.
• 26. Şenses Z, Baysallar M, Aydoğan H, Üsküdar Güçlü A, Doğancı L. Kan ve dışkı örneklerinden izole edilen Salmonella ve Shigella izolatlarının antibiyotik dirençleri. Gülhane Tıp Dergisi 2007;49:141-6.
• 27. Gündüz T, Tünger Ö, Sürücüoğlu S, Özbakkaloğlu B. Manisa bolgesinde soyutlanan Salmonella ve Shigella suşlarının antibiyotiklere duyarlılıkları. Turk Mikrobiyol Cem Derg 2002;32:216-9.
• 28. Ağel HE, Durmaz B, Refik M, Aşgın N. Dışkı kültürlerinden izole edilen Salmonella ve Shigella suşlarının antibiyotik direnç durumları. Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi 1999;6(4):313-6.