Kentsel yeşil alan varlığının Niğde kenti örneğinde değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 32 Sayı: 1, 11 - 20, 01.04.2019

Rifat Olgun Tahsin Yılmaz

https://doi.org/10.29136/mediterranean.486732

Cited By: 5

Öz

Dünya
nüfusunda yaşanan artışa bağlı olarak kentsel alanlardaki yapısal unsurlarda da
hızlı bir artış meydana gelmektedir. Yapısal unsurlarda ortaya çıkan bu artış
kentsel alanlardaki yeşil alanların zaman içersinde azalmasına hatta yok
olmasına neden olmaktadır. Özellikle de kentlerin gelişiminde önemli bir yere
sahip olan mekânsal planlarda yeşil alanların dikkate alınmaması bu alanların
kaybını hızlandırmaktadır. Bu çalışmada, orta ölçekli kent olan Niğde kenti
içerisinde yer alan mevcut yeşil alanlar ile imar planlarında planlanan yeşil
alanların niceliksel olarak sahip oldukları değerlerin karşılaştırılarak
değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada ilgili kurum ve kuruluşlardan, arazi
çalışmalarından ve çalışma alanı ile ilgili literatürden elde edilen veriler
aracılığıyla gerçekleştirilen analizler sonucunda mevcut durumda 589 276.01
m²lik alana sahip 177 adet aktif yeşil alan olduğu ve kişi başına 4.09 m² aktif
yeşil alan düştüğü belirlenmiştir. 2035 yılı projeksiyonuna göre hazırlanan
uygulama imar planında ise 2 717 293.15 m²lik alana sahip 647 aktif
yeşil alan bulunmaktadır. İmar planında yer alan aktif yeşil alanlar uygulandığı
zaman mevcut nüfusa göre kişi başına düşen aktif yeşil alan miktarı 18.87 m²
iken, plan kapasite nüfusuna göre kişi başına düşen aktif yeşil alan miktarının
6.29 m² olduğu belirlenmiştir. Bu kapsamda araştırma alanı içerisinde yer alan
aktif yeşil alanların yetersiz olduğu tespit edilmiş olup, araştırma alanındaki
yeşil alanların nicel artışını sağlamaya yönelik bir takım öneriler
geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kentsel yeşil alan, Niğde, Aktif yeşil alan, Park

Evaluation of presence of urban green space in the case of Niğde city

Öz

Due to the increase in world population, there is a rapid increase in the structural elements in urban areas. This increase in structural elements causes the reduction of green spaces in urban areas over time. Particularly in the spatial plans that have an important place in the development of cities, not taking into account the green spaces accelerates the loss of these areas. In this study, it is aimed to determine the quantitative values of the green spaces planned in the zoning plans and the existing green spaces within the city of Niğde which is one of the medium-sized cities. In this context, the data obtained from the related institutions and organizations, field studies and the literature related to the study area is analyzed. As a result of analyzes, it has been determined 177 active green spaces (589 276.01 m²) and an active green space of 4.09 m² per capita in the current situation. In the application zoning plan prepared according to the projection of 2035, there are 647 active green spaces with a total area of 2 717 293.15 m². When active green spaces in the application zoning plan are applied, it is determined that the active green space per capita is 6.29 m², while the active green space per capita is 18.87 m² according to current population. In this context, active green spaces within the research area have been determined to be insufficient and a number of recommendations have been developed in order to ensure the quantitative increase of the green spaces in the research area.

Anahtar Kelimeler

Urban green space, Niğde, Active green space, Park

Kaynakça

• Aida N, Sasidhran S, Kamarudin N, Aziz N, Puan CL, Azhar B (2016) Woody trees, green space and park size improve avian biodiversity in urban landscapes of Peninsular Malaysia. Ecol. Indic. 69: 176-183.
• Aksoy Y (2011) Çocuk oyun alanları üzerine bir araştırma İstanbul, Isparta, Eskişehir, Erzurum, Kayseri, Ankara, Zonguldak ve Trabzon illeri örneği. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi 3: 82-106.
• Altay Ö (2016) Niğde ili topraklarının ağır metal içeriğinin araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Başaran Uysal A (2013) Bir kamusal mekân olarak çocuk oyun alanları. Teknik rapor.
• Başaran Uysal A (2015) Çocuk oyun alanlarının geliştirilmesinde bir yerel katılım deneyimi. MEGARON 10: 423-439.
• Baycan Levent T, Nijkamp P (2004) Urban green space policies-progress and success in European cities. In: 44th European Congress of the European Regional Science Association, Regions and Fiscal Federalism. Porto, Portugal, pp. 1-13.
• Chan KM, Vu TT (2017) A landscape ecological perspective of the impacts of urbanization on urban green spaces in the Klang Valley. Applied Geography 85: 89-100.
• Çatalbaş F (2016) Yozgat şehir merkezinin başlıca kentleşme sorunları ve çözüm önerileri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 32: 38-47.
• Gökyer E, Bilgili BC (2014) Bartın ili örneğinde yeşil alanların ulaşılabilirliğinin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi 15: 140-147.
• Grahn P, Stigsdotter U (2003) Landscape planning and stress. Urban Forestry & Urban Greening 2: 1-18.
• Haq S (2011) Urban green spaces and an integrative approach to sustainable environment. Journal of Environmental Protection 2: 601-608.
• İri R, İnal ME, Türkmen HH (2010) Geçti Bor'un Pazarı, Sür Eşeği Niğde'ye. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Jaligot R, Kemajou A, Chenal J (2018) Cultural ecosystem services provision in response to urbanization in Cameroon. Land Use Policy 79: 641-649.
• Khalil R (2014) Quantitative evaluation of distribution and accessibility of urban green spaces (case study: city of Jeddah). Int. J. of Geomatics and Geosciences 4: 526-535.
• Luo W, Bai H, Jing Q, Liu T, Xu H (2018) Urbanization-induced ecological degradation in Midwestern China: An analysis based on an improved ecological footprint model. Resources, Conservation and Recycling 137: 113-125.
• Manavoğlu E (2013) Antalya kenti yeşil alanlarının çok ölçütlü analizi ve planlama stratejilerinin geliştirilmesi. Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Manavoğlu E, Ortaçeşme V (2015) Antalya kenti yeşil alanlarının çok ölçütlü analizi ve planlama stratejilerinin geliştirilmesi. AÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 28: 11-19.
• Morar T, Radoslav R, Spiridon LC, Pacurar L (2014) Assessing pedestrian accessibility to green space using gis. Trans. Review of Administrative Sciences 42: 116-139.
• Nielsen TS, Hansen KB (2007) Do green areas affect health? Results from a danish survey on the use of green areas and health indicators. Health and Place 13: 839-850.
• Olgun R, Yılmaz T (2017) Türkiye'de kentsel yeşil alanların planlanmasına yönelik yasal düzenlemeler ve uygulamalar. In: Çiftçi N, Kara Y, Yalçınkaya İ, Şahin M, Ağaçayak T (Ed), Fen, Matematik, Mühendislik ve Doğa Araştırmaları. Çizgi Kitabevi, Konya, s. 181-189.
• Önen E (2015) Kentsel açık-yeşil alan stratejilerinin belirlenmesi: Güzelbahçe (İzmir) ilçesi örneği. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Özdindar A (2015) Çorum kent merkezindeki yeşil alanların nicelik ve nitelik açısından değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Reyes M, Paez A, Morency C (2014) Walking accessibility to urban parks by children: A case study of Montreal. Landscape and Urban Planning 125: 38-47.
• So SW (2016) Urban green space accessibility and environmental justice: A gis-based analysis in the city of Phoenix, Arizona. Master Thesis, Southern California University, Los Angeles.
• Şişman EE, Özyavuz M (2010) Çocuk oyun alanlarının dağılımı ve kullanım yeterliliği: Tekirdağ örneği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 7: 13-22.
• Tabassum S, Sharmin F (2013) Accessibility analysis of parks at urban neighborhood: The case of Dhaka. Asian Journal of Applied Science and Engineering 2: 48-61.
• TÜİK (2016) İstatistik veritabanı. http:// http://www.tuik.gov.tr. Erişim 8 Ekim 2017.
• Türkan EE, Önder S (2011) Balıkesir kenti çocuk oyun alanlarının irdelenmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 8: 69-80.
• Vázquez M (2011) Cuántos metros cuadrados de área verde por habitante tenemos en colima? http://imaginacolima.blogspot.com.tr /2011/03/. Erişim 5 Aralık 2016.
• World Cities Culture Forum (2016) Global leadership on culture in cities, % of public green space (parks and gardens). http://www.worldcitiescultureforum.com/. Erişim 5 Aralık 2016.
• Yenice MS (2012) Kentsel yeşil alanlar için mekânsal yeterlilik ve erişebilirlik analizi; Burdur örneği, Türkiye. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi 13: 41-47.