Türkiye’de Öğretmen İşsizliği ve Ataması Yapılmayan Öğretmenler Hareketi

Yıl 2018, Cilt: 14 Sayı: 1, 270 - 302, 20.04.2018

Zafer Kiraz , Nejla Kurul

https://doi.org/10.17860/mersinefd.344474

Cited By: 15

Öz

Bu çalışmada, ataması yapılmayan işsiz
öğretmenlerin, işsiz olma halini etkileyen değişkenlerin ve onların işsizlik
sorununu aşma konusundaki örgütlenme deneyimlerinin çözümlenmesi amaçlanmıştır.
Çalışma Ataması Yapılmayan Öğretmenler Platformu (AYÖP) içerisinde yer alan 13
ataması yapılmayan öğretmen ve bu hareket içinde yer almayan 13 ataması
yapılmayan işsiz öğretmen olmak üzere, toplam 26 işsiz öğretmenle yapılan yarı
yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler yoluyla yürütülmüştür. Bu araştırmadan
elde edilen sonuçlara göre ataması yapılmayan öğretmenler çoğunlukla dershane
öğretmenliği ve ücretli öğretmenlik başta olmak üzere lise ve daha alt düzeyde
eğitim gerektiren, düşük ücretli, geçici, kesintili, güvencesiz işleri yapmakta
bir yandan da KPSS’ye hazırlanarak herhangi bir devlet okuluna atanarak “asıl”
işlerini aramaya devam etmektedir. Dolayısıyla mezun olduklarında devlet
okullarında kadrolu ve güvenceli bir öğretmen olarak çalışacakları varsayılan
öğretmenler ucuz işgücü olarak herhangi bir işte çalışmak zorunda kalarak mavi
yakalılaşmıştır. AYÖP’ün bir ideolojik hareket olarak ortaya çıkmadığı
görülmektedir. Bu hareket, çıkar ortaklığı koşulu sonucunda bir araya gelmiş ve
atanmayı bir hak olarak gören çeşitli düşünce ve siyasal görüşlere sahip işsiz
öğretmenlerin oluşturduğu bir harekettir. Öğretmen atamalarındaki haksızlık ve
adaletsizlik devam ettiği sürece bu hareketin bitmeyeceği ve sönümlenmeyeceği;
işsizlik ve işsizliğin yarattığı mağduriyetler artıkça, AYÖP’ün daha da
güçleneceği görülmektedir.AYÖP’ün
bir ideolojik hareket olarak ortaya çıkmadığı görülmektedir. Bu hareket, çıkar
ortaklığı koşulu sonucunda bir araya gelmiş ve atanmayı bir hak olarak gören
çeşitli düşünce ve siyasal görüşlere sahip işsiz öğretmenlerin oluşturduğu bir
harekettir. Öğretmen atamalarındaki haksızlık ve adaletsizlik devam ettiği
sürece bu hareketin bitmeyeceği ve sönümlenmeyeceği; işsizlik ve işsizliğin
yarattığı mağduriyetler artıkça, AYÖP’ün daha da güçleneceği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

İşsiz öğretmen, ataması yapılmayan öğretmen

Kaynakça

• Aksoy, H, H. (1995) “Genç ve Eğitimli Olmak İş Bulmaya Yetmiyor” Siyah Beyaz Gazetesi. Kasım Sayısı.
• Ataması Yapılmayan Öğretmenler Platformu (2013). Ataması Yapılmayan Öğretmenler Platformu 22 Haziran 2013 tarhinde www.ayop.biz, adresinden alınmıştır.
• Bora, T. ve Erdoğan, N. (2011). Cüppenin, Kılıcın ve Kalemin ve Mahcup Yoksulları. Yeni Kapitalizm Yeni İşsizlik ve Beyaz Yakalılar. Boşuna mı Okuduk? Türkiye’de Beyaz Yakalı İşsizliği. İstanbul. İletişim Yayınları.
• Bourdieu, P (1998) Utopia of Endless Exploitation: Theessence of Le Monde Diplomatique. December,
• Braverman, H. (2008). Emek ve Tekelci Sermaye: Yirminci Yüzyılda Çalışmanın Değersizleştirilmesi.(Çeviren: Çiğdem Çidamlı). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Demir, C, Hiğde, E, Uçar, M. B. (2014). Views of not Assigned Teachers about Professional Future. Procedia – Social and Behavioral Sciences Volume 116, 21 February 2014, Pages 3276–3280.
• Demirer, D. K. (2012). Eğitimde Piyasalaşma ve Öğretmen Emeğinde Dönüşüm. Çalışma ve Toplum, 2012/1
• Gökçe, A. T. (2014). Atanamama Nedeniyle Farklı Bir Mesleğe Yönelen İşsiz Aday Öğretmenler Üzerine Bir Çalışma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 2, Sayı: 1, s.191-208.
• Gümüş, A. Çetin, İ. (2014). Öğretmen İşsizliği Ve Dershane Öğretmenliği: Atanan Ve Atanmayan Öğretmenlerin Uyarlanma Biçimleri. İstanbul. Ayrıntı Yayınları.
• Harvey, D. (2005) A Brief History of Neoliberalism, Oxford, England: Oxford University Press.
• Karakul, A. K. (2012). Türkiye’de Üniversite Mezunlarının İşsizliğinin Eleştirel Bir Çözümlemesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kurul, Tural, N. (1993). Kimya, Petrol ve Plastik Sanayinde Eğitim, İnsangücü, İstihdam İlişkileri ve Buna İlişkin İşveren Görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. Cilt: 26. Sayı:2.
• Kurul, N. (2013). “Sunuş: Kamusal Eğitim Toplantısının Ardından Kamusallığın Dışladıkları Üzerine.” Kamusal Eğitim, Eleştirel Yazılar. Ankara. Siyasal Kitapevi.
• Kurul, N. ve diğerleri (2013). “Kapitalist Sistemde Öğrenme ve Pazar İlişkisi: Metalaşma, Ölçme, Standartlaştırma.” Kamusal Eğitim, Eleştirel Yazılar. Ankara. Siyasal Kitapevi.
• Kümbetoğlu, B. (2005). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. Bağlam Yayıncılık.
• Kvale, S. (1996). Inter Views: An Introductionto Qualitative Research Interviewing. Sage Publications
• Marks, K. (1993). 1844 El Yazmaları. (Çeviri: K. Somer). Ankara. Sol Yayınları.
• Martin, W. G. (2008). Toplumsal Hareketler 1750-2005 Dipten Gelen Dalgalar. (Çeviren: Deniz Keskin). İstanbul. Versus Kitap.
• McCrecken, G. (1998), The Long İnterview, Sage Publications, London.
• Ölçme, Seçme Ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı (2013).Yıllara Göre Kamu Personeli Seçme Sınavına Giren ve Ataması Yapılan Öğretmen Sayıları. 08Ekim 2013 tarihinde www. osym.gov.tr adresinden alınmıştır.
• Sennett, R. (2005). Otorite. İstanbul. Ayrıntı Yayınları.
• Şar, A.H, Işıklar, A, Aydoğan, İ. (2012). Atama Bekleyen Öğretmen Adaylarının Yaşam Doyumunu Yordayıcı Değişkenlerin İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 12, Sayı 23, Haziran 2012, 257 – 271
• Şahin, İ. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmen istihdamı ve mesleki geleceklerine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1167-1184.
• Tezcan, M. (1985). Eğitim Sosyolojisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Kütüphanesi.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi (2013).Yıllara Göre Kamu Personeli Seçme Sınavına Giren ve Ataması Yapılan Öğretmen Sayıları. 08Ekim 2013 tarihinde www.tbmm.gov.tr adresinden alınmıştır.
• Ünal, L. I. (1987). Türkiye’de Teknik Ara İnsangücünün Eğitimin Ekonomik Değeri Kapsamındaki Nitelikler Açısından Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ünal, L. I. (2011). Öğretmenliğe ve Öğretmen Yetiştirmeye İlişkin Ekonomi Politik Bir Çözümleme. (Ed. Songül Aynal Kilimci). Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme Kitabı. Ankara. Pegem Akademi Yayınları.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara. Seçkin Yayıncılık.
• Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı (2013).Yıllara Göre Kamu Personeli Seçme Sınavına Giren ve Ataması Yapılan Öğretmen Sayıları. 08Ekim 2013 tarihinde www.yok.gov.tr adresinden alınmıştır.