Relationship Between School Prıncıples’ Mentorship Acts And Job Satısfacion Levels Of Teachers

Yıl 2025, Cilt: 21 Sayı: 2, 380 - 399, 20.08.2025

Fatih Emir , Murat Taşdan

https://doi.org/10.17860/mersinefd.1509794

Cited By: 1

Öz

The aim of this study is to investigate the relationship between the level of school principals' mentorship roles and teachers' job satisfaction levels. The sample, conducted in Bahçelievler district of Istanbul province during the 2023-2024 academic year, consists of 255 classroom teachers working in 26 public primary schools, with 10 school principals forming the study group. Quantitative data were collected using the "School Principals' Mentorship Scale" developed by Kurşun, Yılmaz, and Köksal (2015) and the "Job Satisfaction Scale" developed by Tan (2003). Qualitative data were collected through semi-structured interviews conducted by the researcher following the analysis of these data. Arithmetic mean, standard deviation, Pearson correlation test, simple and multiple regression analyses were performed on the collected quantitative data. As the level of school principals' mentorship roles increased, it was observed that teachers' job satisfaction also improved. The semi-structured interviews revealed that school principals had superficial knowledge about mentorship and emphasized the importance of communication in mentorship relationships. The qualitative part of the study includes the thoughts of school principals on the impact of mentoring in school management on teachers' job satisfaction. Recommendations regarding the relationship between mentorship and job satisfaction level were provided based on the quantitative and qualitative findings.

Anahtar Kelimeler

primary school , job satisfaction , mentor , mentee , school principal

Okul Müdürlerinin Mentörlük Rolleri ve Öğretmenlerin İş Doyum Düzeyleri Arasındaki İlişki

Öz

Bu araştırmada okul müdürlerinin mentörlük rollerini yerine getirme düzeyleri ve öğretmenlerin iş doyum düzeyleri arasındaki ilişkinin ortaya konması amaçlanmıştır. Sıralı açıklayıcı karma desen şeklinde gerçekleştirilen araştırmanın örneklemini, 2023-2024 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Bahçelievler ilçesinde kamuya ait 26 ilkokulda çalışan 255 sınıf öğretmeni, nitel boyuttaki çalışma grubunu ise bu okullarda görev yapan 10 okul müdürü oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel verileri Kurşun ve diğerleri (2015) tarafından geliştirilen “Okul Müdürlerinin Mentörlüğü Ölçeği” ve Tan (2003) tarafından geliştirilen “İş Doyumu Ölçeği” ile nitel verileri ise “Okul Müdürlerinin Mentörlüğü Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu” aracılığıyla elde edilmiştir. Nicel veriler aritmetik ortalama, standart sapma, bağıl değişim katsayısı, korelasyon testi, basit ve çoklu regresyon analizi ile test edilmiştir. Nitel veriler ise içerik analizi ile çözümlenmiştir. Okul müdürlerinin mentörlük rollerini yerine getirme düzeyi arttıkça öğretmenlerin iş doyumunun da olumlu etkilendiği görülmüştür. Araştırmada okul müdürlerinin mentörlük hakkında yüzeysel bilgi sahibi oldukları, mentörlük ilişkisinde iletişime önem verdikleri tespit edilmiştir. Araştırmanın nicel ve nitel sonuçlarının birbirine paralellik gösterdiği belirlenmiştir. Araştırmada okul müdürlerinin mentörlük rollerini yerine getirmeleri öğretmenlerin iş doyum düzeylerini olumlu etkilediği saptanmıştır. Öğretmenlerin iş doyum düzeylerinin artırılması için okul müdürlerine mentörlükle ilgili eğitimler verilmesi ve farkındalık kazandırılması faydalı olacağı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

ilkokul , iş doyumu , mentör , menti , okul müdürü

Kaynakça

• Akbaba, A. ve Erdoğan, H. (2014). Okul yöneticileri ve öğretmen görüşlerine göre okul ikliminin oluşması. The Journal of Academic Social Science, 2(5,) 211–227. http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.205
• Akşit-Aşık, N. (2010). Çalışanların iş doyumunu etkileyen bireysel ve örgütsel faktörler ile sonuçlarına ilişkin kavramsal bir değerlendirme. Türk İdare Dergisi, 82(467), 31-48. http://www.tid.gov.tr/kurumlar/tid.gov.tr/tum-sayilar(2)/2001-2025/2010/Haziran/467nuranaksit.pdf
• Aslan-Seki, E. (2021). Hemşirelerin iş yükünün işten ayrılma niyetine etkisi : iş doyumu ve örgütsel özdeşleşmenin aracı rolü (Tez No: 588885). [Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi].
• Ateş, B.(2022). Okul müdürlerinin öğretmenlere güveni ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez No: 795701). [Yüksek Lisans Tezi, Yozgat Bozok Üniversitesi].
• Aydın, İ. (2013). Öğretimde denetim. Pegem Akademi.
• Başar, S. (2022). Öğretmenlerin algılarına göre okul yöneticilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez No: 731061). [Yüksek Lisans Tezi, Siirt Üniversitesi].
• Bayraktar, D.M. (2020). Maarif müfettişlerinin okul yöneticilerine yönelik mentörlük rollerinin incelenmesi (Tez No:616768) . [Doktora Tezi, Gaziantep Üniversitesi].
• Brockbank, A., & Mcgill, I. (2007). Facilitating reflective learning in higher education. Mcgraw-Hill Education.
• Cantimer, G. (2008). İlköğretim okul yöneticileri ve ilköğretim müfettişlerinin mentörlük rollerine ilişkin görüşleri (Tez No: 228620). [Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi].
• Creswell, J. W. (2017). Karma yöntem araştırmalarına giriş (Çev. M. Sözbilir). Pegem Akademi.
• Çelik, O. T. (2011). İlköğretim okulu yöneticilerinin ve öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları ile iş doyumları arasındaki ilişki (Tez No: 294147). [Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi].
• Emir, F. (2024). Okul müdürlerinin mentörlük rolleri ve öğretmenlerin iş doyum düzeyleri arasındaki ilişki (Tez No: 889417). [Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi].
• Eröz, A. (2019). Okul müdürlerinin mentörlük fonksiyonlarının öğretmenlerin iş doyumuna etkisi (Tez No: 553506). [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi].
• Evran, M. (2022). Okul yöneticilerinin yönetim biçimleri ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi: Çekmeköy Örneği (Tez No: 709335). [Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi].
• Kopuk, B. M. (2019). İş doyumu ve iş aile çatışması arasındaki ilişki: Eczane teknikerleri üzerine bir araştırma (Tez No: 603989). [Yüksek Lisans Tezi, Kırklareli Üniversitesi].
• Kurşun, A. T., Yılmaz, E., & Köksal, O. (2015). Okul müdürlerinin mentorlüğü ölçeğinin geliştirilmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi,2(4), 22-39. http://dx.doi.org/10.16991/INESJOURNAL.112
• Organization for Economic Cooperation and Development (2016). PISA 2018 results (Volume I): What students know and can do?. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/19963777
• Özalp, U. (2016). Okul müdürlerinin mentorluk fonksiyonlarının okul müdür yardımcılarının iş doyumuna etkisi (Tez No: 447821). [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi].
• Sezer, E. (2015). İlkokul müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan yöneticilik performansları ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki (Tez No: 385700). [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi].
• Sezgin, F. (2003). Öğretim üyelerinin yetiştiricilik rolleri. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 33(33), 132-159. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10364/126869
• Şahinoğlu, A. & Sağlam Arslan, A. (2019). Eğitimde mentörlük uygulamaları. Online Fen Eğitimi Dergisi, 4(2), 183-195. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ofed/issue/50430/601165
• Tan, N. (2003). Anadolu lisesi öğretmenlerinin iş doyumunu etkileyen etmenler (Tez No: 133798). [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi].
• Türkiye İstatistik Kurumu (Haziran, 2023). Yükseköğretim istihdam göstergeleri, 2022. Türkiye İstatistik Kurumu. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yuksekogretim-Istihdam-Gostergeleri-2022-49600
• Yıldırım, İ. (2015). Okul yöneticilerinin kişilik ve denetim odağı özelliklerinin öğretmenlerin iş doyumu ve okul etkililiği açısından incelenmesi (Tez No: 418239). [Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi].
• Yılmaz, K., ve Altınkurt, Y. (2012). Okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 385-402. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/48697/619533.