An Analysis of the Press Movement in the Context of Visual Representation in the Press Life of the Abdulhamid II Era, the Case of Servet-i Fünun Magazine

Yıl 2020, Sayı: 4, 65 - 94, 15.09.2020

Mikail Uğuş

https://doi.org/10.5281/zenodo.4020985

Öz

The scope of this study is the publications of Servet-i Fünun Magazine from 1891 to 1909 and the visual innovation developed in this magazine, which became a domineering position in the press in finding more spaces. The study basically focuses on the question “What are the components of the publications that the state with a legitimacy problem and the Sultan himself as the administration power would like to be heard through this magazine. Servet-i Fünun magazine has a special place in the press of the Sultan Abdülhamid II period. As the main hypothesis, Servet-i Fünun Magazine has controlled and institutional propagandist contents with the use of visual under the support of Sultan Abdülhamid II and Babıâli. Regeneration begun in the Tanzimat era which continued under the reign of Abdülhamid II did not contradict the traditional understanding of modernization. The search for a solution to the problem of legitimacy through all visual innovations appears as the state-backed and institutional propaganda tool.

Anahtar Kelimeler

Visuality, Sultan Abdulhamid II, 19th century, Modernization, Constitutional Monarchy, The Ottoman Empire, Servet-i Fünun, History of Turkish Press

II. Abdülhamid Dönemi Basın Hayatında Görsel Temsiliyet Bağlamında Basın Yayın Hareketi İncelemesi, Servet-i Fünun Mecmuası Örneği

Öz

Bu çalışmanın kapsamı, Servet-i Fünûn mecmuasının 1891-1909 yılları arasında yaptığı yayınlardır ve bu yayın organında gerçekleştirilen görsel yeniliğin basında daha fazla yer bularak hâkim konuma gelişidir. Temel olarak da “Meşruiyet problemi yaşayan devlet ve yönetim erki olarak sultanın kendisinin bu yayın organı üzerinden yaptırmayı düşündüğü yayınların bileşenleri nelerdir?” sorusu sorulmuş ve buna cevaplar verilmeye çalışılmıştır. II. Abdülhamid dönemi basınında Servet-i Fünûn dergisi ayrı bir yere sahiptir. Çalışmanın ana hipotezi olarak görselliğin kullanımı ile Servet-i Fünûn dergisinde Sultan II. Abdülhamid’in ve Bâbıâli’nin desteği ile kontrollü kurumsal bir propaganda çalışması olduğu ortaya konulacaktır. Tanzimat döneminde başlayan modernleşme süreci II. Abdülhamid döneminde de devam ederek geleneksel modernleşme anlayışıyla bir birliktelik arz etmektedir. Bunlardan dolayı yapılan tüm görsel yenilikler ile meşruiyet sorununa çözüm aranması faaliyetleri devlet destekli ve kurumsal bir propaganda aracı olarak karşımıza çıkmaktadır. Makale boyunca basın yayın organı ile propaganda çalışmalarına örnekliği sorgulanacak olup II. Abdülhamid dönemi hayati konularına farklı bakış açısı ile yaklaşma hedefindedir.

Anahtar Kelimeler

II.Abdülhamid, Basın Tarihi, Servet-i Fünun, Modernleşme, Meşruiyet

Kaynakça

• Andı, Kübra (2006). Servet-i Fünûn Gazetesi. Talid Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi. 4(7):533-544
• Arnheim, Rudolf (2012). Görsel Düşünme. İstanbul: Metis Yayınları.
• Baykal, Hülya (1990). Türk Basın Tarihi 1831-1923. İstanbul: Afa Matbaacılık.
• British Library (1851). The Great Exhibition at Crystal Palace.
• http://www.bl.uk/learning/images/victorian/crystalpalace/large102733, no.35255, (Erişim tarihi 14.10.2019).
• Çelik, Zeynep (2012). İmparatorluk, Mimari ve Kent (Osmanlı- Fransız Karşılaşmaları (1830-1914). İstanbul: SALT.
• Çelik, Zeynep (2005). Şark’ın Sergilenişi. İstanbul: Türk Tarih Vakfı Yayınları.
• Eldem, Edhem (2015). Görüntülerin Gücü, Fotoğrafın Osmanlı İmparatorluğunda Yayılması ve Etkisi 1870-1914. Camera Ottomana Osmanlı İmparatorluğunda Fotoğraf ve Modernite 1840-1914. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Ergüney, Yeşim Duygu ve Nuran Kara Pilehvarian (2015). On Dokuzuncu Yüzyıl Dünya Fuarlarında Osmanlı Temsiliyeti. Megaron Journal. 10(2):224-240.
• Ergüney, Yeşim Duygu (2015). On dokuzuncu Yüzyılın İkinci Yarısında Dünya Fuarları ve
• Osmanlı Devleti’nin Mimari Temsili. Doktora Tezi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Ersoy, Ahmet A. (2016). Ottomans and the Kodak Galaxy: Archiving Everyday Life and
• Historical Space in Ottoman Illustrated Journals, History of Photography. United Kingdom: Taylor & Francis. 40(3): 330-357.
• Ferro, Marc (1978). Colonization: A Global History. London: Routledge.
• Gülaçtı, İsmail Erim (2017). Fotoğraf Ve Propaganda İlişkisi Bağlamında Batılılaşma Propagandası Olarak II. Abdülhamid Armağan Albümleri. Doktora Tezi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Haj, Rifa‘at Abou-El (1991). Formation of the Modern State: The Ottoman Empire, Sixteenth to Eighteenth Centuries. New York: Sunny Press.
• İnce, Yunus (2017). II. Mahmud Devri Reformlarının Tebaa Tarafından Algılanışı. Tarih İncelemeleri Dergisi. 32(2):427-457.
• Koloğlu, Orhan (1992). Basınımızda Resim ve Fotoğrafın Başlaması. İstanbul: Engin Yayıncılık.
• Quataert, Donald (2002). Osmanlı İmparatorluğu 1700-1922. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Özendes, Engin (2013). Osmanlı İmparatorluğunda Fotoğrafçılık 1839-1923. İstanbul: Yem Yayın.
• Öztuncay, Bahattin (2017). İstanbul’da Fotoğrafçılığın Doğuşu ve Gelişimi (Derleyenler:
• Zeynep Çelik, Edhem Eldem). Camera Ottomana: Osmanlı İmparatorluğu’nda
• Fotoğraf ve Modernite 1840‐1914. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Parlatır, İsmail (2011). Servet-i Fünûn, TDV İslam Ansiklopedisi. İstanbul, c.36, 574.
• Paşa, Tahsin (2010). Sultan Abdülhamid: Tahsin Paşa’nın Yıldız Hatıraları. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
• Said, Edward (2016a). Kültür ve Emperyalizm. İstanbul: Hil Yayın.
• Said, Edward (2016b). Şarkiyatçılık. İstanbul: Metis Yayınları.
• Servet-i Fünûn (1936). 16 Nisan 1936. 89(2069).
• Tokgöz, Ahmed İhsan, 1993, Matbuat Hatıralarım, İstanbul, İletişim Yayınları, s. 104.