Öz
Cezaevi ve mahkûmlar hemen her çağda ve her toplumda sosyolojik olarak araştırma konusu olmuşlardır. Hüküm giymiş ve tutuklanmış olan mahkûmların yaşadığı yer olan cezaevleri, sosyal hayat içinde görünmeyen yerler olması ve suçlu bireylerin toplumsal normları ihlal eden fiilleri nedeniyle hapsolunması nedeniyle sosyologların buraya ilgisini çekmektedir. Artan bu ilgi üzerinden suç-suçluluk ilişkisi temelinden hareketle bu çalışmamızda hem teorik hem de uygulamalı olmak üzere birbirini tamamlayan iki faktör yer almaktadır.
Teorik bölümünde suç, suçluluk, suçu açıklamaya dayalı teoriler ve sosyolojik analiz yapmamızı sağlayacak damgalama ve buna bağlı etiketleme teorilerine ve bunun sosyal olgularına (sosyal dışlanma vb.) yer verilmektedir.
Uygulama kısmında ise Niğde özelinde herhangi bir suç nedeniyle hapishane geçmişi olan 20 kişiyle derinlemesine yapılmış ikili görüşmelere ve soru cevap tekniğine dayanmaktadır. Öte yandan bireysel ilişkiler aracılığıyla kurulan ilişkilerde farklı suçlara nehir söyleşisi yani otobiyografik söyleşi yöntemi ile ulaşılarak kartopu yöntemiyle örneklem oluşturulmuştur. Yapılan görüşmeler, mümkün olduğunca kişilerle yalnız yapılmış olup, kişinin geçmişe dönük tarihini hatırlayacağı sorularla ve söyleşi şeklinde yapılmıştır.
Araştırmanın amacı, total kurum olan hapishanelerden çıkan insanların toplumdaki konumunu ve toplumsal hayata uyum sorunlarını, bu durumun suçlara göre değişip değişmediğini tespit etmek ve hükümlülerin cezaevi sonrası iş bulma konusundaki sıkıntılarını araştırmaktır. Araştırmamız da suçlu cezasını çektiği halde toplum nezdinde suçun devam edildiği ve kişi hapishane sonrası bedeli ödenemez bir şekilde suçlu olduğu hipotezi doğrulanmıştır. Dolayısıyla çoğu mahkûmların, toplum etiketlediği için suçlu bu etiketi içselleştirip meşrulaştırarak, suç işlemeye devam ettikleri tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aydoğan, Ramazan(2018), ”Cezaevi Sonrası Denetimli Serbestlik Sürecindeki Hükümlülerin Suç, Damga ve Sosyal Dışlanma Bağlamında İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Bağ,B., Ekinci M. (2006). Ruhsal Sorunlu Bireylere Yönelik Toplum Tutumları Ölçeğinin (RSTTÖ) Türk Toplumunda Geçerlilik ve Güvenirliğinin Değerlendirilmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C.5, S.15, s.63-83
- Becker, Howard, S.(2013), Haricîler (Outsiders): Bir Sapkınlık Sosyolojisi Çalışması (4.Baskı). Ankara:Heretik Yayıncılık
- Brohan, E., Slade, M. vd. (2010), Experiences of mental illness stigma, prejudice and discrimination: a review of measures, BMC Health Services Research, 80:10, s. 1-11.
- Bilge, A.,Çam O. (2010). Ruhsal Hastalığa Yönelik Damgalama ile Mücadele, TAF Preventive Medicine Bulletin. 9(1), s. 71-78
- Çifci,Gökçearslan,E.(2008).” Kapkaç Suçundan Hüküm Giyenlerin, Sosyo- Demografik Özellikleri, Sosyal Dışlanma Süreçleri, Suç ve Diğer Sapma Davranışlar Açısından İncelenmesi”, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Dolu, O. (2011), Suç Teorileri: Teori, Araştırma ve Uygulamada Kriminoloji (3.Baskı).Ankara:Seçkin Yayıncılık
- DURKHEİM, Emile(2004), Sosyolojik Yöntemin Kuralları, Çev. Cenk Saraçoğlu, Bordo-Siyah Yayınevi, İstanbul.
- FOUCAULT, Michel(2006), Hapishanenin Doğuşu, Çev. Mehmet Ali Kılıçbay, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
- GİDDENS, Anthony(2000), Sosyoloji, Ayraç Yayınevi, Ankara.
- Goffman, E., (2014), Damga: Örselenmiş Kimliğin İdare Edilişi Üzerine Notlar, (Çev. L.S.Ş.Geniş), Ankara: Heretik Yayıncılık..
- Kocabaş,Feyza,E.(2012), “Her Suçlunun Yeri Cezaevi Mi? Suçlunun Topluma Yeniden Kazandırılması ve Denetimli Serbestlik”, Erünal Sosyal Bilimler Lisesi Tubitak Projesi, Antalya
- KOÇEL, TAMER(2015).İşletme Yöneticiliği.İstanbul: Beta Yayınları
- Örki, Hülya (2018), “Suça İtilmiş Çocukların Yazılı Basında Temsili”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.11, S.56, s.412-426.
- Özmen,S.,Erdem,R.(2018), “Damgalamanın Kavramsal Çerçevesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,23(1),185-208
- Taşkın, O. (2007), “Ruhsal Hastalıklarda Damgalama ve Ayrımcılık”, Meta Basım Matbaacılık, İzmir. Üçok,A.(2003), “Şizofreni Hastası Neden Damgalanır?” ,Klinik Psikiyatri Dergisi, 6(Ek 1):3-8.
- https://sosyalpolitika.fisek.org.tr/soysal-dislanmaya-kuramsal-yaklasimlar/
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 22 Ekim 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 7 Eylül 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 4 Sayı: Özel Sayı |
MİLLİ KÜLTÜR ARAŞTIRMALARI DERGİSİ OLARAK TÜRK BİRLİĞİ KONGRELERİNE DESTEĞİMİZ SÜRMEKTEDİR.
22-24 Aralık tarihlerinde Akdeniz'in İncisi Alanya'da gerçekleşen "V. Uluslararası Akdeniz Bilimsel Araştırmalar Kongresi" dergimiz MİKAD ve Alanya Belediyesi'nin işbirliği ile gerçekleşmiştir. MİKAD olarak Türk bilim dünyasına katkı sunmaya devam etmekten onur duymaktayız.
DERGİMİZİN TÜRK DÜNYASINA AKADEMİK BAKIŞI
Milli Kültür Araştırmaları Dergisi akademik yayın hayatı, "Turan Kurultayı" sonuçları ile paralel yöndedir ve bu hedefler doğrultusunda yayın yapmaktadır.
Sonuç bildirgesi ana teması: Köklere inemezseniz göklere yükselemezsiniz..
Hedefi: 21. Yüzyıl Türk Asrı Olacaktır…
Macaristan’ın Başkenti Budapeşte yakınlarında Bugac’ta düzenlenen TURAN KURULTAYI’nda Türk soyundan gelen Macar, Azeri, Avar, Başkurt, Bulgar, Balkar, Buryat, Çuvaş, Gagavuz, Kabardino, Karaçay, Karakalpak, Kazak, Kırgız,Kumuk, Moğol, Nogay, Oğuz, Özbek, Tatar, Tuva, Türkmen, Uygur ve Yakut boyları bir araya gelerek aşağıdaki kararları almıştır…
1) Ümitlerimizi yeşerten Türk Devletler Teşkilatı’nın kurulması memnuniyetle karşılanmıştır.
2) Bütün dünyaya adından bahsettiren Türk Devletler Teşkilatı daha aktif hâle getirilmelidir.
3) Bu bağlamda Türk Devletler Teşkilatının ikinci ve üçüncü halkaları mutlaka kurulmalıdır.
4) Teşkilatın kurulacak ikinci ve üçüncü halkalarında, “Türk Devletler Teşkilatında biz neden yokuz” diyen pek çok devlet gibi, Balkanlar’dan Moğolistan’a, Uyguristan’dan-Kore’ye kadar bütün akraba toplulukları yer almalıdır.
5) Bunun dışında; Özellikle Balkan Türkleri olmak üzere, Kamboçya’dan-Sri Lanka Türklerine, Pakistan ve Himalaya’daki Türklerden, Girit Türklerine, Libya’da ki Türklerden-Irak’taki Türkmenelindeki Türklere, Romanya Türklerinden-Kırım’a, Nijer’de yaşayan Tuaregler’den-Doğu Afrika’da ve Ortadoğu’da yaşayan Osmanlı Türkü’nün torunlarına, Sibirya’dan Kafkaslara, Tacikistan’a kadar hiçbir oba ve aşiretleri dışarıda bırakmadan temsilci alınması zarûrî olmuştur.
6) İşte öyle bir yapıya büründürülecek Türk Devletler Teşkilatı’nın önemli çalışması hâline gelen TURAN KURULTAYI için teklifimiz; bundan böyle dönüşümlü olarak her iki yılda bir diğer Türk Cumhuriyetlerinin birinde, olimpiyat oyunlarıyla, ekonomik ve kültürel oturumlarıyla kısaca her yönüyle icrâ edilmelidir.
7) Bugün Türk Devletler Teşkilâtının kurulması gibi; Turan Birliğini kurma mücâdelesi için, tam 100 yıl önce şehit düştüğü 4 Ağustos 1922’ye kadar, işgaldeki Türk Devletlerini kurtararak TURAN bayrağı altında biraraya getirmek isteyen Enver Paşa unutulmamalıdır. Anıtı dikilmeli, hayatı ve mücadelesi film yapılarak gelecek nesillere aktarılmalıdır.
8)Türk Devletler Teşkilatının bünyesinde ortak ordu, ortak pazar ve ortak parlamento kurulmalı ve üçer aylık dönemlerde Macaristan Parlamentosunda toplanarak yapılan çalışmalar gözden geçirmelidir.
10) Yine TDT bünyesinde Türk Dünyası Stratejik Araştırmalar Merkezi ve Türk Dünyası Araştırmalar Enstitüsü,Türk Dünyası Akademisyenler Birliği, Türk Dünyası Tarım Birliği (hayvancılık dahil), Tür Dünyası Sağlık Teşkilatı ve Türk Dünyası Arama Kurtarma (TÜDAK) kurulmalıdır.
11) Türk Dünyası Ekomomik Formu iki yılda bir Türk Dünyasının kalbi konumundaki Aşkabat’ta yapılmalıdır.
12) Türk Dünyası Bilim Olimpiyatları iki yılda bir Özbekistan’da icra edilmelidir.
13) Türk Dünyası Uzay Araştımaları Enstitüsü kurularak Kazakistan’da her yıl toplanmalıdır.
14) Türk Teknofest Festivali her yıl Türkiye’de yapılmalıdır.
15)Türk Dünyası Yüksek Öğrenim Kurumu kurulmalı, Türk Dünyasındaki üniversitelerin denkliği için üniversitelerde ıslah çalışmaları yapılmalıdır.
16) Türk Dünyası Hekimler Birliği Kurularak her yıl Azerbaycan’da biraraya gelmelidir.
17) Türk Dünyası Bilim Ödülleri düzenlenmeli ve iki yılda bir yapılan Turan Kurultayında sahiplerine takdim edilmelidir.
18) Türk Dünyası Film Festivali ve Türk Dünyası Erovizyon Müzik yarışmaları dönüşümlü olarak Kırgızistan’da birer yıl arayla yapılarak dereceye girenlere ödülleri verilmelidir.
19) Merkezi İstanbul’da olan Türk Dünyası Belediyeler Birliği “iş birliği-güç birliği” kapsamında genişletilerek, en küçük belediyelere kadar bütün Türk Dünyasını kapsayacak şekilde dizayn edilmelidir.
20) Türk Dünyası Kültür, sanat, edebiyat çalıştayları yapılarak Türk Dünyasının ortak değerleri, özellikle Dede Korkut, Nasrettin Hoca, Atilla, Timur, Uluğ Bey, Ali Kuşçu gibi önemli şahsiyetler anlatılmalıdır.
21) “Tarihini bilmeyen milletlerin coğrafyasını başkaları çizer” düsturuyla, Türk Dünyası ortak tarihi yeniden yazılmalıdır. Bunun İçin “Millî Tatihçiler Şurâsı” âcilen kurulmalıdır.
22) Başta Doğu Türkistan olmak üzere Musul-Kerkük, Kıbrıs, Kırım, Batı Trakya gibi Türk Bölgelerinin statüleri uluslararası platformlarda sürekli dile getirilerek, layık oldukları konuma gelene kadar dünya gündeminde kalmaları sağlanmalıdır.
Bütün dünya bilmelidir ki, 21. Yüzyıl Türk Asrı Olacaktır.
Turan Kurultayı Bilim Kurulu
TURAN KURULTAYI SONUÇ BİLDİRGESİ..
Budapeşte, 13.08.2022