FOTOĞRAF DERLEME YOLUYLA KAVRAM HARİTALAMA YÖNTEMİ KULLANILARAK ÖĞRENCİLERİN ENERJİ ALGILARININ GÜNDELİK YAŞAM BAĞLAMINDA ARAŞTIRILMASI

Yıl 2018, Cilt: 47 Sayı: 218, 91 - 112, 15.05.2018

Selda Kılıç Nilüfer Cerit Berber

Öz

Enerji, fen bilimlerinde yer alan bir çok kavramla doğrudan yada dolaylı olarak ilişkili olan disiplinler arası bir kavramdır. Enerji konusunun öğretiminde

disiplinler arası öğretime geçilmemiş olmasının sonucunda, gerek ülkemizde gerekse diğer ülkelerde yapılan çalışmalar öğrencilerin enerji ile ilgili algılarının bilimsellikten uzak olduğunu göstermektedir. Bu araştırmanın amacı, 8. Sınıf öğrencilerinin enerji ile ilgili günlük hayatta sıklıkla karşılaştıkları durumları enerji ile ne derecede ilişkilendirdiklerini tespit etmektir. Bu amaçla 435 kişiden oluşan 8. Sınıf öğrencilerinden fotoğraflarla birlikte uygulanan bir kavram haritalama tekniği olan CoMPAT tekniğiyle veri toplanmıştır. Araştırma sonuçları öğrencilerin enerji ile canlılar ve kimyasal maddeler arasında ilişki kuramadıklarını göstermektedir. Enerjinin fiziksel boyutunu kimyasal ve biyolojik boyutundan daha iyi tanımaktadırlar. Bu durum enerji konusunun öğretiminde disiplinler arası entegrasyonun sağlanamadığının bir göstergesidir

Anahtar Kelimeler

Enerji algıları, CoMPAT, Disiplinlerarası öğretim

Kaynakça

• Akpınar, E. ve Ergin, Ö. (2004). “Fen öğretiminde fizik, kimya ve biyolojinin entegrasyonuna yönelik örnek bir uygulama”, M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 19, 1-16.
• Altıntaş, G. ve Altıntaş, S.U. (2008). “İlköğretim 5. Sınıf sosyal bilgiler dersinde kavram haritası kullanımının öğrenci akademik başarısı üzerindeki etkisi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 61-66.
• Aydın, G. ve Balım, A.G. (2005). “Yapılandırmacı yaklaşıma göre modellendirilmiş disiplinler arası uygulama: Enerji konularının öğretimi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(2), 145-166.
• Selda Kılıç / Nilüfer Cerit Berber 108 Millî Eğitim Sayı 218 Bahar/2018
• Barak, J., Gorodetsky, M., ve Chipman, D. (1997). “Understanding of energy conceptions in Biology”, International Journal of Science Education, 19 (1), 21-30.
• Benzer, E., Karadeniz Bayrak, B., Dilek Eren, C. ve Gürdal, A. (2014). “İlköğretim öğrencilerinin enerji ve enerji kaynaklarıyla ilgili bilgi ve görüşleri: eski ve yeni öğretim programlarının karşılaştırılmasıyla”, The Journal of Academic Social Science Studies-International Journal of Social Science, 25(1) , 285-298.
• Bliss, J. ve Ogborn, J. (1985). “Children’s choices of uses of energy”, European Journal of Science Education, 72(2), 195- 203.
• Bodzin, A.M. (2011). “What do eighth grade students know about energy resources?” NARST 2011 Annual International Conference in Orlando, FL, USA.
• Boyes, E. ve Stanisstreet, M. (1991). “Misconceptions in first year undergraduate science students about energy sources for living organisms”, Journal of Biological Education, 25(3), 209- 213.
• Boz, C.S. (2014). Eğitim fakültesi fen bilgisi öğretmen adaylarının “Enerji kaynakları ve çevreye etkileri” konusundaki bilgi düzeylerinin araştırılması, (Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi) Kastamonu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, , Kastamonu.
• Byrne ve Grace (2010). “Using a concept mapping tool with a photograph association technique (CoMPAT) to elicit children’s ideas about microbial activity”, International Journal of science education, 32(4), 479-500.
• Chabalengula, V.M., Sanders, M. ve Mumba, F. (2011). “Diagnosing students’ understanding of energy and its related concepts in biological context”, International Journal of Science and Mathematics Education, 10, 241-266.
• Çelik, H.(2016). “An examination of cross sectional change in students’ methaphorical perceptions towards heat, temperature and energy concepts”, International journal of education in mathematics, science and technology, 4(3), 229-245.doi:10.18404/ijemst.86044
• Duit, R. (1984). “Learning to the energy concept in school-empirical results from the philippines and West Germany”, Physics Education, 19(2), 59-66.
• Else, M. (1988). “Transferring not transforming energy”, School Science Review, 69 (248), 427- 437.
• Ertaş, E., Şen, A.İ. ve Parmasızoğlu, A. (2011). “Okul dışı bilimsel etkinliklerin 9. sınıf öğrencilerinin enerji konusunu günlük hayatla ilişkilendirme düzeyine etkisi”, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(2), 178-198.
• Fetherson, T. (1999). “Students constructs about energy and constructivist learning”, Research in Science Education, 29(4), 515-525.
• Gardner, H. (1999). Intelligence Reframed: Multiple Intelligences for the 21st Century, Basic Books, New York.
• Gürdal, A., Bayram, H. ve Şahin, F. (1999). “İlköğretim okullarında enerji konusunun entegrasyon ile öğretilmesi”, III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitim Sempozyumu, Ankara.
• Fotoğraf Derleme Yoluyla Kavram Haritalama Yöntemi Kullanılarak Öğrencilerin... Millî Eğitim Sayı 218 Bahar/2018 109
• Harrison, A. G., Grayson, D. J., ve Treagust, D. F. (1999). “Investigating a grade 11 student’s evolving conceptions of heat and temperature”, Journal of Research in Science Teaching, 36, 55-87.
• Haslam, F. ve Treagust, D.F. (1987). “Diagnosing secondary students’ misconceptions of photosynthesis and respiration in plants using a two-tier multiple-choice instrument”, Journal of Biological Education, 21(3), 203-211.
• Hırça, N., Çalık, M. ve Akdeniz, F. (2008). “Investigatinggrade 8 students’ conceptions of energy and related concepts”, Journal of Turkish Science Education, 5(1), 75-85.
• İpekoğlu, H.Y., Üçgül, İ. ve Yakut, G. (2014). “Yenilenebilir enerji algısı anketi: Güvenirlik ve Geçerliği”, Süleyman Demirel Üniversitesi YEKARUM e-dergi, 2(3), 20-26.
• Kandpal, T.C. ve Gang, H.P. (1999). “Energy Education”, Applied Energy, 64, 71- 78.
• Kaya Uyanık, G. ve Güler, N. (2016). “Kavram haritası puanlarının güvenirliğinin incelenmesi: genellenebilirlik kuramında çaprazlanmış karışık desen örneği”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 1-14.
• Kesidou, S. ve Duit, R. (1993). “Students’ conceptions of the second law of thermodynamics - An interpretive study”, Journal of Research in Science Teaching, 30, 85-106.
• Köse, E. (2015). “Bilimsel araştırma modelleri”, Kıncal, R.Y.(Ed.)Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Köse, S., Bağ, H., Sürücü, A. ve Uçak, E. (2006). “Prospective science teacher’ about energy”, International Journal of Environmental and Science Education, 1(2), 141-152.
• Kruger, C., Palacio, D. ve Summers, M. (1992). “Surveys of English primary school teachers’ conceptions of force, energy and materials”, Science Education, 76(4), 339- 351.
• Kurnaz, M. A. ve Arslan, A.S. (2010). “Praxeological analysis of the teaching conditions of the energy concept”, Crpriot journal of educational sciences, 5, 233-242.
• Lancor, R.A. (2014). “Using student-generated analogies to ınvestigate conceptions of energy: A multidisciplinary study”, International Jourmal of Science Education, 36(1), 1- 23.
• Lijnse, P. (1990). “Energy between the life-world of pupils and the world of physics”, Science Education, 74 (5), 571-583.
• Liu, X., Ebenezer, J. ve Fraser, D.M. (2002). “Structural characteristics of university engineering students’ conceptions of energy”, Journal of Research in Science Teaching, 39(5), 423-441.
• Liu, X., ve McKeough, A. (2005). “Developmental growth in students’ concept of energy: Analysis of selected items from the TIMSS database”, Journal of Research in Science Teaching, 42(5), 493-517.
• Mann, M. F. (2003). Student’s use of formal and ınformal knowledge about energy and the human body (Unpublished doctoral dissertation), Curtin University Of Technology, Australia.
• Selda Kılıç / Nilüfer Cerit Berber 110 Millî Eğitim Sayı 218 Bahar/2018
• Mann, M. ve Treagust, D.F. (2010). “Students’conceptions about energy and the human body”, Science Education International, 21(3)144-159.
• MEB (2013). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı, Ankara.
• Novak, J. D., Gowin, D. B., ve Johansen, G. T. (1983). “The use of concept mapping and knowledge vee mapping with junior high school science students”, Science Education, 67, 625–645.
• Ogborn, J. (1990). “Energy, change, difference and danger”, School Science Review, 72 (259), 81-85.
• Okur, E. ve Yalçın Özdilek, Ş. (2013). “Enerjinin etkin kullanımı ve teknolojik kirlilik farkındalık ölçeği”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(1), 271-286.
• Özdemir, N. ve Çobanoğlu, E. O. (2008). “Türkiye’de nükleer santrallerin korunması ve nükleer enerji kullanımı konusundaki öğretmen adayların tutumları.”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 218-232.
• Pınarbaşı, T. Canbolat, N. ve Sözbilir, M. (2009). “Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin mumun yanmasıyla ilgili anlayışları”, Erzincan University Journal of Science and Technology, 2(1), 73- 88.
• Sağlam Arslan, A. (2010). “Cross- grade comparison of students’ understanding of energy concepts”, Journal of Science Education and Technology, 19, 303-313.
• Solomon, J. (1992). Getting to know about energy in school and society, London:Falmer.
• Taale, K.D. ve Anderson, I.K. (2014). “Ghanaian senior high school students’ perceptions of energy”, Research on Humanities and Social Sciences, 4(4), 93- 102.
• Taber, K. S. (1989). “Energy-by many other names”, School Science Review, 70(252), 57– 62.
• Taştan Akdağ, F. ve Güneş, T. (2016). “Determination of perceptions of science high school students on energy and their levels of interdiciplinary association”, International Journal Of Social Sciences And Education Research, 2(2), 774-787. Retrieved from http://dergipark. gov.tr/ijsser/issue/26513/279072
• Töman, U., Karataş, F.Ö. ve Odabaşı Çimer, S. (2012). “Enerji ve enerji ile ilişkili kavram yanılgılarının belirlenmesine yönelik standart bir testin geliştirilmesi süreci vetaştanuygulanması”, Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 116-134.
• Töman, U. ve Odabaşı Çimer, S. (2011). “Enerji kavramının farklı öğrenim seviyelerinde öğrenilme durumunun araştırılması”, Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (1-2), 27-39.
• Töman, U. ve Odabaşı Çimer, S. (2012). “Enerji dönüşümü kavramının farklı öğrenim seviyelerinde öğrenilme durumunun araştırılması”, Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 289-312.
• Trumper, R. (1997). “A survey of conceptions of energy of Israeli pre service high school biology teachers”, International Journal of Science Education, 19(1), 31-46.
• Fotoğraf Derleme Yoluyla Kavram Haritalama Yöntemi Kullanılarak Öğrencilerin... Millî Eğitim Sayı 218 Bahar/2018 111
• Trumper, R., ve Gorsky, P. (1993). “Learning about energy: The influence of alternative frameworks, cognitive level, and closed mindedness”, Journal of Research in Science Teaching, 30 (7), 637-648.
• Ünal Çoban, G., Aktamış, H. ve Ergin, Ö. (2007). “İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin enerjiyle ilgili görüşleri”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 175-184.
• Watts, D. M. (1983). “Some alternative views of energy”, Physics Education, 18, 213- 216.
• Yalçın, P. ve Yıldırım, H. (1998). “Disiplinler arası öğretim üzerine bir uygulama”, Ç.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 146-150.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yin, Y., Vanides, J., Ruiz-Primo, M.A., Ayala,C.C., ve Shavelson, R.J. (2005). Comparison of two concept-mapping techniques: Implications for scoring, interpretation and use. Journal of Research in Science Teaching, 42(2), 166-184.
• Yürümezoğlu, K., Ayaz, S. ve Çökelez, A. (2009). “İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin enerji ve enerji ile ilgili kavramları algılamaları”, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(2), 52-73.