TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜNDE OKUYAN ÖĞRENCİLERİN TÜRKÇE BİLİNÇ DÜZEYLERİ

Yıl 2018, Cilt: 47 Sayı: 218, 263 - 274, 15.05.2018

Keziban Tekşan , Pınar Kanık Uysal

Öz

Dil millî birlik ve bütünlüğü sağlayan, millet bilincini oluşturan temel unsurdur. Bu nedenle dile gereken saygı ve özen gösterilmelidir. Dilini doğru

kullanmak ve korumak bireyin yanı sıra tüm toplumun görevidir. Yetişen nesillere dil sevgisi dolayısıyla dil bilinci kazandırmak aileden başlayarak eğitim

kurulumlarında, sistemli şekilde yürütülmeli ve hayatın her aşamasında her alanında sürdürülmelidir. Dil sevgisi, dil bilinci dili doğru kullanmayı gerektirir. Dili doğru kullanmak için de dilin kurallarını iyi bilmek gerekir. Birey ana dilini doğal ortamında kendiliğinden öğrenir ancak eğitim kurumlarında sistemli

biçimde dilinin kurallarını, inceliklerini tanır ve dilini kurallarına göre bilinçli bir şekilde kullanır. Türkçenin kuralları, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim

kurumlarında Türkçe ve Türk Dili ve Edebiyatı derslerinde; yükseköğretim kurumlarında ise Türkçe Öğretmenliği, Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği ve Türk Dili ve Edebiyatı Bölümlerinde öğrencilere öğretilmektedir. Bu kurumlarda görev yapan öğretmenlerin ve bu öğretmenlerin yetiştirildiği yükseköğretim kurumlarında okuyan öğretmen adaylarının Türkçe konusunda herkesten daha çok bilinçli olmaları beklenmektedir. Zaten bu görev Türkçe ve Türk Dili Edebiyatı öğretmenlerinin temel sorumluluk alanlarını kapsar. Doğal olarak bu öğretmenleri yetiştiren kurumlarda okuyan öğrencilerden de aynı sorumluluk beklenir. Bu araştırmanın amacı da Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde öğrenim gören öğrencilerin Türkçe bilinç düzeylerini belirlemektir. Araştırmada Ordu Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde öğrenimlerine devam eden 334 öğrenci örneklemi oluşturmuştur. Veriler “Türkçe Bilinci Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma sonunda, Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde okuyan öğrencilerin Türkçe bilinç düzeylerinin yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkçe, Türkçenin kuralları, Türkçe bilinci, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü

Kaynakça

• AKÇAY, Ahmet. (2013). “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yabancı Kökenli Bilişim Terimlerinin Türkçe Karşılıklarını Bilme Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 6(11), s. 1-19.
• ARGUNŞAH, Mustafa (2012). Sözüm Türkçe Üstüne, Kesit Yayınları, İstanbul.
• AKARSU, Bedia (1998). Dil-Kültür Bağlantısı, İnkılâp Kitabevi Yayınları, İstanbul.
• AKSAN, Doğan (2003). Türkiye Türkçesinin Dünü Bugünü Yarını, Bilgi Yayınları, Ankara.
• AKSAN, Doğan (2004). Dilbilim ve Türkçe Yazıları, Multılıngual Yayıncılık, İstanbul.
• ARSLAN, Akif; KILIÇ, Yasin (2012). “Türkçe Öğretmenleri ile Öğretmen Adaylarının Türkçe Bilinç Düzeyleri (Ağrı İli Örneklemi)”, Turkish Studies,7/4,s.799-806.
• Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde Okuyan Öğrencilerin Türkçe Bilinç Dü... Millî Eğitim Sayı 218 Bahar/2018 273
• ATEŞ, Kemal (2010). Öğretemediğimiz Türkçe, İmge Kitabevi, Ankara.
• BANARLI, Nihat Sami (2002). Türkçenin Sırları, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul.
• BÜYÜKKANTARCIOĞLU, Nalan (2006). Toplumsal Gerçeklik ve Dil, Multılıngual Yayıncılık, İstanbul.
• ÇİÇEK, Mehmet; ALCELLAT, Nesime (2014). “İlköğretim Türkçe Dersi Kitaplarındaki Türkçe Yanlışları ve Eksiklikler Üzerine Bir İnceleme.” Ana Dili Eğitimi Dergisi. 2(4), s. 120- 134.
• GÖÇER, Ali (2014). “Öğretmen Adaylarının Türkçenin Kullanımına İlişkin Görüşleri: Fenomenolojik Bir Analiz”, Millî Eğitim, 43 (203), 23-36.
• KARASAR, Niyazi (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayıncılık, Ankara.
• KARATAŞ, Mustafa (2013). “Üniversitelerdeki Türk Dili Dersi ve Türkçe Konusundaki Tutumlar”, Turkish Studies, Volume 8/1 Winter 2013, p. 1881-1898, Ankara, Turkey.
• KOLAÇ, Emine (2008). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Anadilimizin Yaşadığı Sorunlara İlişkin Farkındalıkları Görüş ve Önerileri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1/5, s.441.
• KIZILTAN, Nalan; ERSANLI, Yangın, Ceyhan (2008). “Üniversite Öğretim Elemanlarının Dil Bilinci ve Türkçe Kullanım Duyarlılığı”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2008, 25, s. 39-50.
• OFLAZOĞLU, Turan (2002). “Dilimiz, Ulusal Kimliğimiz Tehlikede”, Türkçenin Dünü, Bugünü, Yarını, Uluslar arası Bilgi Şöleni, Bildiriler,7-8 Ocak 2002, Haz;Öğer Tur Ankara, Kültür Bakanlığı Yayınları,s.337-343.
• ÖNKAŞ, Açık. Nilgün (2010). “Ana Dili Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE) Bahar, Sayı 24, s.121- 128.
• TDK (2005). Büyük Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• TEMUR, Turan; VURUŞ, Nurdan (2009). “İnternet (Genel Ağ) Ortamında Türkçenin Kullanımına İlişkin Bir Çözümleme”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (22), s. 232-244.
• TURAN, Şerafettin (2002). “Türkçenin Bilim Dili Olmasına İlişkin Sorunlar”, Türkçenin, Dünü, Bugünü, Yarını, Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri,7,8 Ocak 2002, Haz; Öger Tur Ankara, Kültür Bakanlığı Yayınları, s.91-107.
• UYGUR, Nermi (2001). Dilin Gücü, YKY yayınları, İstanbul.
• UZUNER YURT, Serap; AKTAŞ, Elif (2016). “Öğretmen Adaylarının Yabancı Sözcüklerin Türkçe Karşılıklarını Bilme Düzeyleri”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20/37,s.166-186.
• ÜSTÜNER, Ahat (2003). Anadille Eğitim ve Türkçe, Birses, 21.01.2003. YAMAN, Ertuğrul (2015). Türkçe Bilinci, Akçağ Yayınları, Ankara.
• YAMAN, Havva (2011). “Türkçe Bilinci Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), s. 151-167.