OYUN VE FİZİKİ ETKİNLİKLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI KAZANIMLARININ GERÇEKLEŞMESİNE İLİŞKİN SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2021, Cilt: 50 Sayı: 229, 445 - 462, 04.02.2021

Ahmet Temel , Murat Kangalgil

Öz

Bu araştırmada; oyun ve fiziki etkinlikler dersi öğretim programı kazanımlarının gerçekleşme düzeyine ilişkin, sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemini 2016-2017 öğretim yılında görev yapan, tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilmiş 837 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veriler, ders kazanımlarının soru haline getirilmesi ile oluşturulmuş 5’li likert tipi ölçek kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, t-testi ve ANOVA teknikleri kullanılmış, verilerin yorumlanmasında .05 anlamlılık düzeyi dikkate alınmıştır. Bulgulara göre; tüm sınıflarda kazanım puanları yüksek çıkmıştır. Öğretmenlerin görev yaptığı il değişkenine göre kazanım puan ortalamalarında anlamlı farklılık bulunamamıştır. Cinsiyet değişkenine göre, 3. sınıf düzeyinde kadın öğretmenler lehine anlamlı fark, fiziksel etkinlik kartı kullanımı yönünden 2. ve 3. sınıf düzeylerinde fiziksel etkinlik kartı kullananlar lehine anlamlı fark, çocuk oyunları şenliğine katılıma göre 2. sınıf düzeyinde katılım sağlayan öğretmenler lehine anlamlı fark tespit edilmiştir. Araştırmanın sonucunda; oyun ve fiziki etkinlikler dersi öğretim programı kazanımlarının büyük oranda öğrencilere kazandırılabildiği görüşü hâkim olmuştur. Okul spor alanlarının ve ders materyallerinin iyileştirilmesi, derslerin işlenmesinde fiziksel etkinlik kartlarının kullanılması, öğretmenleri çocuk oyunları şenliğine katılım sağlaması için müsabaka formatındaki oyunları öğrenmesi ve öğrencileriyle uygulaması önerilir.

Anahtar Kelimeler

oyun ve fiziki etkinlikler dersi, kazanımlar, fiziksel etkinlik kartı, çocuk oyunları şenliği

Kaynakça

• ALTUN, M. (2016). İlkokul Oyun ve Fiziki Etkinlikler Dersi Yeni Öğretim Programının Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleriyle Değerlendirilmesi: Kırşehir ili örneği. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 327 – 347
• ARSLAN, Y. (2008). Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Birinci Kademe Beden Eğitimi Ders Programlarına ve Beden Eğitimi Dersine İlişkin Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• ATLI, K. (2017). Beden Eğitimi ve Spor Derslerinde Fiziksel Etkinlik Kartları Uygulamaları ile Yürütülen Akran Öğretimi Modeline İlişkin Öğrenci ve Öğretmen Görüşleri. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• AYAN, S. (2007). İlköğretim I. ve II. Kademede Beden Eğitimi Dersinin Amaçlarına Göre Uygulanma Durumunun İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
• AYDINLI, İ. (2016). Çocuk Oyunlarının Beden Eğitimi ve Spor Müfredatındaki Yeri ve Öneminin Araştırılması. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya.
• BAKAÇ, E. (2011). Çalışma Yapraklarının Erişi ve Kalıcılık Düzeyine Etkisi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Edirne.
• BARNETT L.M., Van Beurden, E., Zask A. Brooks I.K. & Dietrich U.C. (2002) How Active Are Rural Children in Australian Physical Education. Journal of Science and Medicine in Sport. 5 (3): 253 – 265.
• BOZKURT, E. (2017). Çocuk Oyunları ile Değerler Eğitimi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
• BUDAK, M. (2016). Geleneksek Çocuk Oyunlarının Oryantasyon ve Ritim Yeteneği Üzerine Etkisi. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya.
• CAN, S., & Çava, G. (2018). Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre İlkokulda Uygulanan Oyun ve Fiziki Etkinlikler Dersinin Değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (2), 261-273. Doi: 10.24315/trkefd.318132
• CELAYİR, İ. (2015). İlkokul Programı Oyun ve Fiziki Etkinlikler Dersinin İşlevselliğinin ve Geleneksel Çocuk Oyunlarının Uygulanabilirliğine Göre İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi), Elazığ.
• CEYLAN, G., Dalaman, O. (2017). İlkokul II. Sınıf Oyun ve Fiziki Etkinlikler Dersi Kazanımlarının Gerçekleşme Düzeyine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi. 235-254
• ÇELEBİ, D. B. (2007). Türkiye ve Azerbaycan’daki Çocuk Oyunları ve Oyuncaklarının Karşılaştırmalı İncelenmesi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Muğla.
• ÇİVRİL KARA, R., Küçük Kılıç, S., Öncü, E. (2017). Sınıf Öğretmenlerinin Oyun ve Fiziki Etkinlikler Dersi Hakkındaki Görüşleri. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 8(15), 18-46. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/eibd/issue/31879/350394
• ÇÖKER, N. (1991). Ankara İlkokullarında Beden Eğitimi Dersleri Etkililiğinin Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara
• DAĞDELEN, O., Kösterelioğlu, İ. (2015). İlkokullardaki Oyun ve Fiziki Etkinlikler Dersinin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (19), 97-128.
• DALAMAN, O. (2010). İlköğretim Birinci Kademede Beden Eğitimi Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının Gerçekleşme Durumuna İlişkin Öğretmen Görüşleri. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Konya.
• DEMİRCİ, N., Demirci, N. & Toptaşdemirci, P. (2006). İlköğretim I. Kademe Sınıf Öğretmenlerine Göre Oyunla Eğitimin Çocuğun Gelişimine Ait Görüşlerinin İncelenmesi, 9. Uluslar arası Spor Bilimleri Kongresi, 3-5 Kasım, Muğla, 626-628.
• DEMİRCİ, N., Demirci, P. T. (2014). Özel Eğitime Gereksinim Duyan Öğrencilerin Oyun ve Fiziki Etkinlikler Dersinde Elde Ettikleri Kazanımların İncelenmesi. İnönü Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 25 – 34
• DEMİRCİOĞLU, G. (2003). Lise II Asitler ve Bazlar Ünitesi ile ilgili Rehber Materyal Geliştirilmesi ve Uygulanması, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Trabzon.
• DUDLEY D.A., Okely A.D., Cotton W.G., Pearson P. & Caputi. P. (2012). Physical Activity Levels and Movement Skill İnstruction in Secondary School Physical Education. Journal of Science and Medicine in Sport.15 (3): 231–23
• ESEN, E. (2016). Beden Eğitimi ve Spor Derslerinde Kullanılan Fiziksel Etkinlik Kartlarının Akademik Öğrenme Zamanına Etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Bolu.
• GİRMEN, P. (2012). Eskişehir Folklorunda Çocuk Oyunları ve Bu Oyunların Yaşam Becerisi Kazandırmadaki Rolü. Millî Folklor, 24(95).
• GÜLAY, O. (2008). Ortaöğretim 9. Sınıf Beden Eğitimi Dersinde, İşbirlikli Oyunların Öğrencilerin Sosyal Beceri Düzeylerine ve Beden Eğitimi Dersine Yönelik Tutumlarına Etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Bolu.
• HOWIE, L.D., Lukacs, S.L., Pastor, P.N., Reuben, C.A. & Mendola, P. (2010). Participation in Activities Outside of School Hours in Relation to Problem Behavior and Social Skills in Middle Childhood . Journal of School Health, 80(3):119-125. http://sgb.meb.gov.tr/www/resmi-istatistikler/icerik/64. (erişim tarihi: 16.05.2016)
• HÜRMERİÇ, I. (2003). İlköğretim Beden Eğitimi Öğrencilerin Sağlıkla İlgili Fiziksel Aktivite Seviyelerinin, Ders İçeriğinin ve Öğretmen Davranışlarının Değerlendirilmesi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• İREZ, S. G. (2012). Fiziksel Etkinlik Kartları Uygulamasının İlköğretim Öğrencilerinin Beden Eğitimi Derslerindeki Fiziksel Aktivite Düzeyleri, Ders İçerikleri ve Öğretmen Davranışları Üzerine Etkisi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
• KANGALGİL, M., & Dönmez, B. (2003). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Beden Eğitimi Dersine İlişkin Görüşleri (Sivas Örneği). Millî Eğitim Dergisi. Sayı: 159 ISSN 1302-5600
• KARASAR, N. (2017). Bilimsel İrade Algı Çerçevesi ile Bilimsel Araştırma Yöntemi (32. basım). Nobel Yayıncılık, Ankara.
• KAZU, H., Aslan, S. (2014). Oyun ve Fiziki Etkinlikler Dersinin Birinci Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi (Elazığ İli Örneği). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(1) s. 49 – 63
• KILIÇ, M. (2014). İlkokul Beden Eğitimi ve Spor Dersi Programının Sınıf öğretmenleri ve Beden Eğitimi Öğretmenleri Tarafından Değerlendirilmesi: Şahinbey/Gaziantep Örneği. Zirve Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gaziantep.
• LAWRENCE, J. (2003). The Impact and Use of the TOPs Programme in one Local Education Authority. British Journal of Teaching Physical Education. 34, 44-48
• MAMAK, H. (2012). İlköğretim Okullarında Beden Eğitimi ve Spor Derslerinin Amaçlarına Ulaşma Düzeyini Etkileyen Faktörler. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14(1), 109-115.
• MCKENZIE, T. L., Sallis, J. F., Kolody, B., & Faucette, F. N. (1997). Long-term Effects of a Physical Education Curriculum and Staff Development Program: Spark. Research Quarterly for Exercise and Sport, 68(4), 280-291.
• MEB (2012). Oyun ve Fiziki Etkinlikler Dersi Öğretim Programı. TTKB, Ankara.
• MEB (2015). Millî Eğitim Bakanlığı Geleneksel Çocuk Oyunları Şenliği Protokolü, Ankara. http:// okulsportal.gsb.gov.tr/PortalAdmin/Uploads/OkulSportal/Documents/5.%20OYUNLAR/2017-2018/GELENEKSEL%20%C3%87OCUK%20OYUNLARI%20%C5%9EENL%C4%B0%C4%9E%C4%B0%20PROTOKOL%C3%9C.pdf (erişim tarihi: 07.08.2019)
• MEB. (2018). Beden Eğitimi ve Oyun Dersi Öğretim Programı, Ankara.
• MEMİŞ, D. A. (2006). Oyunun Çocuk Gelişimine Etkisi ve Eğitimdeki Önemi. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi, 14-16 Ankara.
• ÖZCAN, G., & Mirzeoğlu, A. D. (2014). Beden Eğitimi Öğretim Programına İlişkin Öğrenci, Veli ve Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Görüşleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 98-121.
• ÖZKAN NAVDAR, A. (2017). Sınıf Öğretmenlerinin Oyun ve Fiziki Etkinlikler Dersinin Öğretim Süreciyle İlgili Görüşleri (Rize İli Örneği). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Rize.
• ÖZKAN, Z. (2014). Hafif Derecede Zihinsel Engelli Çocuklarda Beden Eğitimi Etkinliklerinin Motor, Sosyal Beceriler ve Yaşam Kalitesi Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Trabzon.
• PALIVEC, D. K. (2005). The Work of Award-Winning Elementary Physical Education Teachers: A Multiple Case Study. Unpublished Ph.D. Thesis. Minnesota University.
• PANGRAZI, R. P. (2003). Physical Education K-12. Quest, 55(2), 105-117.
• PEHLİVAN, Z., Dönmez, B., & Yaşat, H. (2005). Sınıf Öğretmenlerinin Beden Eğitimi Dersine Yönelik Görüşleri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 51.
• SEVİMAY-ÖZER, D., & Özer, M. K. (2004). Çocuklarda motor gelişim. Nobel Yayıncılık, Ankara.
• ŞİRİN, E. F., & Bozkurt, İ. (2005). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Beden Eğitimi Dersi ile İlgili Tutum ve Uygulamaları. 4. Ulusal Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Sempozyumu, 10-11.
• TABACHNICK, B. G., & Fidell, L. S. (2015). Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı (6. basım). Nobel Yayıncılık, Ankara.
• TAVŞANCIL, E. (2018). Tutumların Ölçülmesi ve Spss ile Veri Analizi (6. basım). Nobel Yayıncılık, Ankara.
• TEPEKÖYLÜ, Ö. (2012). Ders Dışı Etkinlik Olarak Uygulanan Sporla İlgili Oyunların Ortaöğretim Öğrencilerinin İletişim Becerisi Algılarına Etkisi. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Manisa.
• TOPKAYA, İ. (2013). İlkokullarda (1 – 4. sınıf)“Oyun ve Fiziki Etkinlikler” Dersi Öğretimi. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• USLUOĞLU, Z. (2014). Fiziksel Etkinlik Kartlarına İlişkin Görüşler ve Kartların Öğrencilerin Beden Eğitimi ve Spor Dersine Yönelik Tutumlarına Etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Bolu.
• VERSTRAETE, S. J., Cardon, G. M., De Clercq, D. L. and De Bourdeaudhuij, I. M. (2006). Increasing Children’s Physical Activity Levels During Recess Periods in Elementary Schools: The Effects of Providing Game Equipment. European Journal of Public Health, 16 (4), 415- 419.
• YAZICIOĞLU, Y., Erdoğan, S. (2004). Spss Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Detay Yayıncılık, Ankara.
• YILDIZ, Ö. (2010). Sınıf Öğretmenlerinin Beden Eğitimi Dersine Yönelik Tutumları ve Karşılaştıkları Problemler. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
• YILDIZ, Ö., & Güven, Ö. (2014). Sınıf Öğretmenlerinin Oyun ve Fizikî Etkinlikler Dersinden Beklentileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(2), 525-538.
• YILDIZ, R. (2019). İlköğretim İkinci Kademe Beden Eğitimi ve Spor Dersi Öğretmenlerinin Beden Eğitimi ve Spor Dersi Kazanımlarının Gerçekleşmesine İlişkin Görüşleri (İç Anadolu Örneği). Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sivas.
• YILMAZ, M., Bozkurt, S. (2017). Oyun ve Fiziki Etkinlikler Dersinin İlkokul Öğrencilerinin Motorik Özelliklerinin Gelişimine Etkisi. Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 43-50. Retrieved From Https://Dergipark.Org.Tr/Tr/Pub/Musbd/İssue/33947/375759