Yaratıcı Yazma Becerilerinin Geliştirilmesi Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 52 Sayı: 1 - K-12 BECERİ EĞİTİMİNDE TÜRKİYE PERSPEKTİFİ: KURAM VE UYGULAMA, 763 - 790, 25.12.2023

Zekerya Batur , Murat Başar , Simuzar Yusufoğlu

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1305274

Öz

Birden fazla yaratıcı yöntem ve teknikle (etkinliklerle) 4. sınıf öğrencilerin yaratıcı yazma becerilerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma durum çalışması ile desenlenmiştir. Çalışma grubunu oluşturan öğrenciler amaçlı örneklemin bir türü olan ölçüt örnekleme tekniğiyle belirlenmiştir. Verilerin toplanılmasında öğrenci görüşme, veli görüşme, öğrenci ürünleri, öz değerlendirme formu, dereceli puanlama anahtarı, görsel-işitsel materyaller ve araştırmacı günlüğünden yararlanılmıştır. Öğrenci ürünleri dereceli puanlama anahtarına göre incelenmiştir. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda görsel destekli etkinlikte yaratıcılığın en fazla akıcılık boyutunda cümle yazıldığı esneklik, özgünlük ve ayrıntılandırma boyutlarında cümle yazılmadığı tespit edilmiştir. Müzik destekli etkinlikte yaratıcılığın en fazla akıcılık boyutunda cümle yazıldığı, en az ayrıntılandırma boyutunda cümle yazıldığı görülmüştür. Görsel ve müzik destekli etkinlikte en fazla akıcılık boyutunda cümle yazıldığı, en az esneklik boyutunda cümle yazıldığı sonucuna varılmıştır. Animasyon destekli etkinlikte en fazla akıcılık boyutunda cümle yazıldığı en az özgün boyutunda cümle yazıldığı belirlenmiştir. Etkinlik sürecinde öğrencilerin olumlu duygu ve düşüncelere sahip olduğu öz değerlendirme formu, araştırmacı günlüğü ve öğrenci-veli görüşmelerinde ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

yaratıcılık, yaratıcı yazma, yaratıcı yazma etkinlikleri

Kaynakça

• Adıgüzel, M. S. (2009). Vefatının 10. yılı dolayısıyla karınca dostu bir ağustos böceği: Barış Manço (1943-1999). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 83-91.
• Adıgüzel, Ö. (2006). Yaratıcı drama kavramı; bileşenleri ve aşamaları. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(1), 17- 30. Akyol, H. (2000). Yazı öğretimi. Milli Eğitim Dergisi, 146, 37-48.
• Angrist, N., Bergman, P., Brewster, C., and Matsheng, M. (2020). Stemming learning loss during the pandemic: A rapid randomized trial of a low-tech intervention in Botswana. Available at SSRN: https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3663098
• Aral, N., Akyol, A. K., ve Sığırtmaç, A. (2006). Beş-altı yaş grubundaki çocukların yaratıcılıkları üzerinde orff öğretisine dayalı müzik eğitiminin etkisinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 5(15), 1-9.
• Aral, N. ve Can Yaşar, M. (2015). 36-72 aylık çocuklar için eğitim programı. A. Köksal Akyol (Ed.), Okul öncesi eğitim programları içinde (s 78-112). Hedef Yayınları.
• Arıcı, A. ve Ungan, S. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yazılı anlatım çalışmalarının bazı yönlerden değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 317-328.
• Atalay, N. (2015). Fen bilimleri dersinde öğrencilerin öğrenme ve yenilenme becerilerinin gelişiminde yavaş geçişli animasyon (slowmotion) uygulaması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri, Eskişehir.
• Avcı, A. (2018). 7-9 yaş arası çocuklar için animasyon destekli piyano öğretim yöntemi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri, İzmir.
• Avcı, A. S. ve İşeri, K. (2014).Yaratıcı yazma etkinliklerinin sekizinci sınıf öğrencilerinin yazma eğilimleri ve yazma kaygılarına etkisi. International Journal of Language Academy, 2(4), 152-169.
• Ayten, B. K. ve Ekmekci S. (2021). Covid-19 pandemi döneminde ilkokul 1. ve 2. sınıf öğrencilerinin yazma hatalarının belirlenmesi. Turkish Studies - Language, 16(3), 1787-1810. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.52060
• Batur, Z. (2016). The contribution of music to the fluent writing skills: MAYAZ technique. Educatioan, 137(1), 82-92.
• Baer, J. and Kaufman, J. C. (2008). Gender differences in creativity. The Journal of Creative Behavior, 42(2), 75-105.
• Bailey, D. H., Duncan, G. J., Murnane, R. J. and Yeung, N. A. (2021). Achievement gaps in the wake of Covıd-19. Educational Researcher, 50(5), 266-275. https://doi.org/10.3102/0013189X211011237
• Beydemir, A. (2010). İlköğretim 5. sınıf Türkçe derslerinde yaratıcı yazma yaklaşımının yazmaya yönelik tutum, yaratıcı yazma ve yazma erişisine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç, Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Yayıncılık.
• Byrne, D. (1988). Teaching writing skills. Longman.
• Çetin, H. ve Çetin, S.C. (2021). The effect of story wheel method on creative writing skills, story elements and word numbers. International Journal of Progressive Education, 17(5), 77-86
• Çetin, N. (2006). Roman çözümleme yöntemi. Edebiyat Otağı Yayınları.
• Çetingöz, D. (2002). Okulöncesi eğitimi öğretmenliği öğrencilerinin yaratıcı düşünme becerilerinin gelişiminin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Dale, E. (1969). Audiovisual methods in teaching (3rd ed.). Dryden Press.
• Demirbaş, İ. ve Şahin, A.( 2023). The efect of digital stories on primary school students’ creative writing skills. Education and Information Technologies, 28, 7997-8025.
• Dilek, A. N. (2013). Sosyo-kültürel özelliklerin yaratıcı düşünmeye etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Duru, A. ve İşeri, K. (2015). Altıncı sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma becerilerini geliştirmeye yönelik stratejilerin etkililiğinin değerlendirilmesi. Başkent University Journal of Education, 2(1), 40-51.
• Eliasova, V. (2001). Literature and creative writing projects. Revista de Filología y su Didáctica, 24, 473-480. Ersoy, E. ve Başer, N. (2009). İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin yaratıcı düşünme düzeyleri. Uluslar arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9), 128–137.
• Et, E. ve Çağlayan Dilber, N. (2022). Karikatürle yazma çalışmalarının ortaokul öğrencilerinin yaratıcı yazma başarısına etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 10(2), 291-308.
• Evans, J. (2001). Introduction: Learning and teaching the complexities of writing. In Janet Evans (Ed.), Writing in the elementary classroom: A reconsideration. Heinemann.
• Ferah Özcan, A. ve Saydam, E. N. (2021). İlkokul birinci sınıf öğretmenlerinin Covid 19 salgın sürecinde ilk okuma yazma öğretimine yönelik algıları. Journal of Interdisciplinary Education: Theory and Practice, 3(2), 62-86. https://doi.org/10.47157/jietp.949255
• Fisher, R. (1995). Teaching children to think. Stanley Thornes Publishers Ltd.
• Gezmiş, N. (2020). Difficulties faced by the undergraduate students in the process writing approach. Journal of Language and Linguistic Studies, 16(2), 565–579.
• Göçer, A. (2010). Türkçe öğretiminde yazma eğitimi. Uluslar arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(12), 178-195.
• Göçer, A. (2011). Öğrencilerin yazılı anlatım çalışmalarının Türkçe öğretmenlerince değerlendirilmesi üzerine. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 71-97.
• Güleryüz, H. (2013). Yaratıcı çocuk edebiyatı. Edge Akademi.
• Gün Duru, E. ve Köse, H. S. (2012). Klasik müzik dinlemenin ilköğretim öğrencilerinin sınav başarılarına Etkisi. e-Journal of New World Sciences Academy, 7(2), s. 143- 149.
• Ithındı, E. T. (2004). Motivating creative writing. Reform Forum.
• Karadağ, R. (2013). Müze temelli yaratıcı yazma etkinliği: Bir durum çalışması. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(3), 507-526.
• Karakuş, M. ve Özbilgin, M. (2020). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin sözel ve şekilsel yaratıcılık düzeylerinin incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (4), 171-183. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.675419
• Kaya, B. (2013). Yaratıcı yazma becerisinin geliştirilmesine yönelik yapılan çalışmalardan bir derleme. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 1(2), 89-101.
• Kokkokoğlu, H. ve Doğan, Y. (2021). Türkçe öğretmenlerinin görüşlerine göre yazma eğitimini olumsuz etkileyen unsurlar ve çözüm önerileri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(4), 1316- 1337.
• Kurudayıoğlu, M. ve Karadağ, Ö. (2010). İlköğretim öğrencilerinin yazılı anlatımlarının konu seçimleri açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(13), 192-207.
• Kuyubaşıoğlu, B. (2009). İlköğretim sosyal bilgiler dersinde yaratıcı düşünme becerilerinin kazandırılması ile ilgili öğretmen ve öğrenci görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin
• Maltepe, S. (2006). Yaratıcı yazma yaklaşımı açısından Türkçe derslerindeki yazma süreçlerinin ve ürünlerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• McMillan, J.H. (2004). Educational research: Fundamentals for the consumer. Pearson Education, Inc.
• Mutlu, T. Y. (2019). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde Türk edebiyatı hikâyelerinin kullanıldığı yaratıcı yazma çalışmalarının öğrenci öz yeterlilik ve yazma başarısı üzerindeki etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Özbilgin, M. (2019). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin sözel ve şekilsel yaratıcılık düzeylerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Özer, S. ve Şahan, M. (2011). Yaratıcı yazma ve yaratıcı dramanın Türkçe derslerinde kullanımı ve atölye örnekleri. https://www.academia.edu/3227553/Yaratıcı_Yazma_ve_Yaratıcı_Dramanın_Türkçe_Derslerinde_Kullanımı_ve_Atölye_Örnekleri.
• Rahman, A. and Rahman, M. S. (2022). Study of estafet writing method and students’ barriers in writing recount text. Proceedings STAI RAKHA Amuntai The 1st National Conference on English Education (1st NCED), 44-51.
• Razgatlıoğlu, M. ve Ulusoy, M. (2022). The effect of activity-based poetry studies on reading fluency and creative writing skills. International Journal of Progressive Education, 18(3), 226-243.
• Rawat, T. C. (2010). A study to examine fluency component of scientific creative talent of elementary stage students of Himachal Pradesh with respect to area, type of school and gender. International Transactions in Humanities and Social Sciences, 2(2), 152-161.
• Saygılı, S. (2008). Analoji ile öğretim yönteminin 9. sınıf öğrencilerinin matematik başarılarına ve yaratıcı düşünmelerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Sever, S. (2000). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Anı Yayıncılık.
• Sever, S. (2007, Nisan). Türkçe öğretiminde sanatsal bir uyaran olarak karikatürün kullanılması. VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyum, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Seçkin Polat, Ö. ve Dilidüzgün, Ş. (2023). Etkileşimli okuma etkinliklerinin yabancılara Türkçe öğretiminde yaratıcı yazma becerisine etkisi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 34, 18-37.
• Sahin, N. ve Polatcan, F. (2019). The effect of creative writing exercises in Turkish classes on students’ academic achievement: A meta-analysis. International Online Journal of Educational Sciences, 11(2), 254-268.
• Susar Kırmızı, F. (2009). Türkçe dersinde yaratıcı drama yöntemine dayalı yaratıcı yazma çalışmalarının yazmaya yönelik tutuma etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 4 (7), 51-68.
• Susar Kırmızı, F. (2015). Yaratıcı drama ve yaratıcı yazma uygulamalarının yaratıcı yazma başarısına etkisi. Eğitim ve Bilim, 40(181), 93-115.
• Susar Kırmızı, F. ve Beydemir, A. (2012). İlköğretim 5. sınıf Türkçe dersinde yaratıcı yazma yaklaşımının yazmaya yönelik tutumlara etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 319-337.
• Şendurur, Y. ve Barış, D.A. (2002). Müzik eğitimi ve çocuklarda bilişsel başarı. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 165-174.
• Temizkan, M. (2010). Türkçe öğretiminde yaratıcı yazma becerilerinin geliştirilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27, 621- 643.
• Topçuoğlu Ünal, F. ve Sever, A. (2012). Yaratıcı yazmada müziğin etkisi. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4), 2907-2918.
• Üstündağ, T. (2003). Yaratıcılığa yolculuk. Pegem A Yayınları.
• Veyis, F. (2021). Yaratıcı yazma teknikleri ile öyküleyici metin oluşturmanın Türk dili ve edebiyatı dersine yönelik tutum, yazma becerisi ve akademik başarı üzerindeki etkisi. Asya Studies-Academic Social Studies / Akademik Sosyal Araştırmalar, 5(18), 43-51.
• Yeşilyurt, E. (2020). Yaratıcılık ve yaratıcı düşünme: Tüm boyut ve paydaşlarıyla kapsayıcı bir derleme çalışması. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(25). https://doi.org/10.26466/opus.662721
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Weldon, F. (2009). On assessing creative writing. New Writing, 6 (3), 168 -174.