Seyyid Kutub’un Hristiyanlıkla İlgili Ayetlere Dair Yorumu

Yıl 2025, Sayı: 20, 563 - 594, 30.06.2025

Orhan Sarı , İskender Şahin

https://doi.org/10.47502/mizan.1611362

Öz

Seyyid Kutub (1906-1966), İslam dünyasının önemli düşünürlerinden biridir. En bilinen eseri Fî Zilâli’l-Kur’ân, modern dünyadaki sorunlara ışık tutmak amacıyla Kur’ân’ı yorumlamaktadır. Bu çalışmada, Kutub’un Hristiyanlıkla ilgili âyetlere yaklaşımı özel olarak incelenmiştir. Kutub’un tefsirinde, Hristiyanlık yalnızca teolojik açıdan değil, aynı zamanda siyasal, kültürel ve toplumsal bağlamda da ele alınmıştır. Özellikle Batı medeniyetinin etkilerine dikkat çeken Kutub, İslam’ın inanç esaslarını koruması gerektiğini savunmuş ve diğer dinlerle ilişkilerde net sınırların çizilmesi gerektiğini belirtmiştir. Kutub’un yorumları, klasik tefsirlerin geleneksel yaklaşımından farklı olarak, modern dünyadaki dinler arası ilişkiler ve toplumsal sorunlara çözüm odaklı bir perspektif sunmaktadır. Bu çalışma, Kutub’un Hristiyanlıkla ilgili yorumlarının, İslam’ın toplumsal ve siyasal meselelerdeki rolünü vurguladığını ve çağdaş İslam düşüncesine önemli katkılar sağladığını göstermektedir. Fî Zilâli’l-Kur’ân, sadece dini metinlerin anlaşılmasını değil, aynı zamanda Müslümanların modern dünyadaki karşılaştığı zorluklara çözüm sunmayı amaçlamaktadır. Kutub’un yaklaşımı, günümüzde de İslam’ın çağdaş dünyaya nasıl hitap edebileceği konusunda önemli bir rehberdir

Anahtar Kelimeler

Tefsir , Fi Zilâli’l-Kur’ân , Seyyid Kutub , Hıristiyanlık , Hz. İsa , İncil.

Kaynakça

• Ateş, Süleyman. Yüce Kur’an’ın Çağdaş Tefsiri. İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat, 2000.
• Aydın, Mahmut. Hz. İsa’ya Ne Oldu? Ankara: Otto Yayınları, 2017.
• Begavî, Hüseyin b. Mesûd el-Ferrâ’. Me‘âlimu’t-Tenzîl fi Tefsîri’l-Kur’âni’l-Azîm. Riyad: Dâru Taybe, 1997.
• Beyzâvî, Nâsırüddîn Ebû Saîd. Envâru’t-Tenzîl ve Esrâru’t-Te’vîl. Beyrut: Dâru İhyâi’tTürâsi’l-Arabî, 1985.
• Demirci, Muhsin. Tefsir Tarihi. İstanbul: M.Ü. İlahiyat Fakültesi Yayınları, 2013.
• Dorn, Klaus. Jesus Christus: Geschichte-Überlieferung-Glaube. Stuttgart: Verlag Ferdinand Schöning, 2018.
• Ebüssuûd, Muhammed b. Mustafa. İrşâdu’l-Akli’s-Selîm İlâ Mezâya’l-Kitâbi’l-Kerîm. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, ts.
• Ebu Zehre, Muhammed. Hıristiyanlık Üzerine Konferanslar. Çev. Akif Nuri. İstanbul: Fikir Yayınları, 1978.
• Esed, Muhammed. Kur’an Mesajı. Çev. Cahit Koytak, Ahmet Ertürk. İstanbul: İşaret Yayınları, 2002.
• Fîrûzâbâdî, Mecdüddîn Muhammed. el-Kâmûsu’l-Muhît. Kahire: Dâru’l-Hadîs, 2008.
• Hamidullah, Muhammed. İslam Peygamberi. Çev. Salih Tuğ. İstanbul: İrfan Yayıncılık, 1993.
• Harman, Ömer Faruk. “İncil”. TDV İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 2000.
• Harman, Ömer Faruk. “Îsâ”. TDV İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 2000.
• İbn Ebî Hâtim, Abdurrahman b. Muhammed. Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm. Thk. Esad Muhammed et-Tayyib. Riyad: Mektebetu Nizâr Mustafa el-Bâz, 1997.
• İbn Fâris, Ahmed b. Zekeriyyâ. Mu’cemu Mekâyîsi'l-Lüga. Thk. Abdusselâm Muhammed Harun. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1979.
• İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ’ İmâdüddîn İsmâîl. Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm. Riyad: Dâru Taybe, 1999.
• İsfehânî, Râgıb. Müfredat. Çev. Yusuf Türker. İstanbul: Pınar Yayınları, 2010.
• İsfehânî, Râğıb. el-Müfredât fî Garîbi’l-Kur’ân. Dımeşk, Beyrut: Dâru’l-Kalem, Dâru'şŞâmiyye, h.1412.
• Koçak, İsmihan. Süleyman Ateş’in Tefsirinde Genel Hatlarıyla Hıristiyanlık. Konya: Selçuk üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2006.
• Kur’an-ı Kerîm Meâli, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2009.
• Kutsal Kitap: Eski ve Yeni Antlaşma (Tevrat, Zebur, İncil) ̇ . İstanbul: Bible Society in Turkey & The Translation Trust, 2014.
• Kutub, Seyyid. Fî Zilâl’il-Kur’an. Trc. Yakup Çiçek vd. İstanbul: Hikmet Yayınları, 2001.
• Mahallî, Celâleddîn – Suyûtî, Celâleddîn. Tefsîru’l-Celâleyn. Kahire: Dâru’l-Hadîs, ts.
• Marangozoğlu, İzzet. Beyânî Tefsir Metodu Fâdıl Sâlih es-Sâmerrâî Örneği. Ankara: Gece Kitaplığı, 2020.
• Molla Huveyş, Abdulkadir. Beyânu’l-Me‘ânî. Dımaşk: Matbaatü’t-Terakkî, 1965.
• Sem‘ânî, Ebü’l-Muzaffer. Tefsîru’l-Kur’ân. Riyad: Daru’l-Vatan, 1997.
• Sifil, Ebubekir. Nüzul-i İsa Bir İtirazın Tahlili. İstanbul: Rıhle Kitap, 2010.
• Şahin, İskender. Semantik Analizler Işığında Kur’an’da Diriliş Gerçeği. İstanbul: Ekin Yayınları, 2013.
• Şeltut, Mahmut. “Hz. İsa’nın Göğe Yükseltilmesi ve Tekrar Dönüşü” (çev. Mustafa Baş). Dini Araştırmalar Dergisi 7/21 (2005), 289-306.
• Şenocak, İhsan. Sünneti Reddeden Kur’an Müslümanlığı. İstanbul: Hüküm Kitap, 2017.
• Tümer, Günay. “Din”. TDV İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1994.
• Tümer, Günay, “Çarmıh”. TDV İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1993.
• Tümer, Günay-Küçük, Abdurrahman. Dinler Tarihi. Ankara: Ocak Yayınları, 1993.
• Vâhidî, Ali b. Ahmed. el-Vasît fî Tefsîri'l-Kur’âni’l-Mecîd. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’lİlmiyye, ts.
• Waardenburg, JacQues. “Mesih”. TDV İslam Ansiklopedisi. Ankara: TDV Yayınları, 2004.
• Yagır, Mehmet Yusuf. Fahrettin er-Râzî’nin Tefsirinde Hıristiyanlık Ve Hıristiyanlar. Şanlıurfa: Harran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2013.
• Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi. Hak Dini Kur’ân Dili. İstanbul: Eser Kitabevi, ts.
• Zebîdî, Ahmed b. Abdillatif. Tecrid-i Sarih Tercümesi ve Şerhi. Çev. Kâmil Miras. Ankara: Emek Ofset Matbaacılık, 1986.