The Vegetation and Productivity of The Caspian’s Shores In Azerbaijan

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 1, 26 - 33, 01.06.2014

Murat Musayev Vagif Atamov Musa Cabbarov

Öz

This study was performed on the phloristic and phytosociologic features and the classification and productivity of the vegetation of Caspian shores in Azerbaijan. Between Abseron peninsula and Astaraya (100-150 m shore zone) of the shore, 34 families, 93 geneses, and 134 species were defined. In the study area 17 species are submerged in water, 25 of them are partially submerged and 79 of them are expanded in the swamps and damp places. In the region, desert, semi-desert, swamp, and forest ecosiistems, sandydesert, halophytic damp desert, halophytic arid desert, subtropical semi-desert, ephimeric subtropical semi-desert, swamp, meadow-swamp, shore plain forest, and shore tugay forest, consisting of 48 formations and 57 associations were identified. The productivity of the ground surface and underground phytomasses were 40-6400 gr and 50-4560 gr, respectively.

Anahtar Kelimeler

Azerbaijan, Caspian Sea, vegetation, productivity

Hazar’ın Azerbaycan’a ait sahil vejetasyonu ve verimliliği

Öz

Bu çalışmada Azerbaycan sınırları içerisinde kalan Hazar Denizi sahil kesimlerindeki vejetasyonun floristik ve fitososyolojik özellikleri ve verimliliği araştırılmıştır. Azerbaycan’ın Abşeron yarımadasından Astaraya kadar olan güney kesimlerini kapsayan sahilinde (denizden 100-150 m olan sahil zonu) 34 familya, 93 cinse ait olan 134 bitki türü tespit edilmiştir. Araştırma alanındaki bitkilerin 17 türü su içerisinde suya batmış şekilde, 25’i yarıya kadar suya batmış şekilde, 79’u ise bataklık ve nemli yerlerde yayılmaktadır. Araştırma alanında: çol, yarı-çol, su-bataklık, orman ekosistemlerine ait, kumul-çöl, halofitik sucul çöl, halofitik çoraklaşmış-çöl, subtropik yarı-çöl, efemerli subtropik yarı-çöl, sulu bataklık, çimenleşmiş bataklık, kıyı düzlük orman ve kıyı tugay ormanı olmak üzere 48 bitki birliği ve 57 alt birlik tespit edilmiştir. Araştırılan alanın bitki örtüsünde rastlanan birliklerde topraküstü fitokütlenin verimliliği 40-6400 gr, toprakaltı fitokütlede ise 50-4560 gr aralığında değişmektedir

Anahtar Kelimeler

Azerbaycan, Hazar Denizi, vejetasyon, verimlilik

Kaynakça

• Azerbaycan Florasi (1950-1961), AN Az.SSR, Baku, Vol.1-8
• Rabotnov, T. A. (1983) Fitosenologiya. Moskov: İzd.-vo Mosk. Un.-ta, 296 pp.
• Yaroşenko, P. D. (1961) Geobotanika (osnovnıe ponyatiya, napravleniya i metodı). İzd.-vo Akademii
• nauk SSSR, M.- L., 449 pp.
• Prilipko, L.İ. (1970) Rastitelnıy pokrov Azerbaydjana. Baku, 168 pp.
• Haciyev, V.C. (1992) Azerbaycanın bitki örtüsü haritası. M.1:600 000.
• Grossheym, A. A. ( 1948) Rastitelnıy pokrov Kavkaza.İzd. MOİP
• Şaksuvarov, R.T. (1994) Psammofitnaya rastitelnost pribrejnoy polosı Kaspiyskogo morya (SamurDivicinskaya
• allyuvialno-morskaya) nizmennost. Avtoref. Dissert. kand. biol. nauk. Baku, 33 pp.
• Prilipko, L.I., Agacanov, S. D.(1972) Rastitelnost Azerbaydjanskogo poberejiya Kaspiya i prognozı
• yey izmeneniya vı svyazi sı dinamikoy urovnya morya. Vı kn.: Rastitelnıy Bogatstvo Azerbaydjana.
• Baku, Elm, 35-52 pp.
• Prilipko, L.I. (1965) Karta rastitelnosti Azerbaydjanskoy SSR (sovremennıy pokrov), M 1:1 000 000.
• Moskov
• Haciyev, V. C., Mailov, A. I., Atamov, V. V., & Ponomarenko, L. I. (1991) Zapası Phragmites
• australis(Cav.)Trin.ex Steud. I Arundo donax L. vı Azerbaydjane. J. Rastitelnıy resursı, v.3
• Leningrad, pp. 42-46
• Titlyanova, A. A., (1988) Biologiçeskaya produktivnost travyanıch ekosistem. Geografiçeskie
• zakonomernosti i ekologiçeskie osobennosti. Novosibirski, Nauka, 134 pp.
• Mailov, A.I. (1989) Natural resources of Azerbaijan deserts. J.of Problems of Desert Development.
• Ashabad, N.5, pp. 63-65
• Aliyev, S. J. (1966) Sezonnaya dinamika travastoya (nadzemnıch i podzemnıch çastey) zimnıch
• pastbiş Şirvani-(yestestvennıch i seyannıch). Avtoref. Dissert. kand. biol. nauk. Baku, 41 pp.
• Beydeman, I. N. (1954) Razvitii rastitelnosti i poçvı vı nizmennosti Vostoçnogo Zakavkazya. Vı kn
• Voprosı uluçşeniya kormovoy bazı vı stepnoy, polupustınnoy i pustınnoy zonak SSSR. M.-L., pp.123-
• Grosshaym, A. A. (1945) Nekotorıe botaniçeskie problemı vı Azerbaydjane. Izvestiya AN Azerb.
• SSR, N-6, Baku, pp.109-121
• Glushko, T. A. (1989) Influence of the Caspian sea wart level on the formation of landscape on the
• north-eastern coast. J.of Problems of Desert Development, Ashkhabad, N. 5, pp. 25-32.
• Aliev, R. A. (1954) Gengizovıe polupustıni Azerbaydjana i ich kormovoe znaçenie. Baku, 128 pp.
• Prilipkpo, L I., Aliyev, R.A., Bogdanov, M. P. & Mailov, A.I. (1961) Perspektivı ispolzovaniya
• prirodnıch zapasov Trostnika i Arundo trostnikovogo dlya bumajno-selluloznoy promışlennosti vı
• Azerbaydjane. J. İzvestiya AN Azerb.SSR (seriya biol. i med. nauk) Baku: N 7, pp.31-43, 1961
• Atamov V.V., (2008) Phytosociological Characteristics the Vegetation of the Caspian`s Shores in
• Azerbaijan. International Journal of Botany, 4: pp.1-13
• Musayev, M. K, Atamov, V. V. (2013) Useful plants of water-marsh flora of Azerbaijan. Biological
• Diversity and Conservation, Vol.6, N. 2, pp.150-180
• Seçmen, Ö. Leblebici, E. (1997) Türkiye sulak alan bitkileri ve bitki örtüsü. Ege Üniversitesi
• basımevi, Bornova, İzmir, 404 pp.