Determination of Morphological Characteristics and Phylogenetic Relations of Some Kidney Bean Genotypes Suitable for Fresh Consumption

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 2, 69 - 80, 27.12.2019

Furkan Gürdap Önder Türkmen

Öz

This study is composed from 23 bush
kidney bean and 23 pole kidney bean genotypes. The study was evaluated in two
separate groups as bush and pole. In this study, plant, flower, leaf, pod and
seed characteristics were examined in order to make morphological
characterization of kidney bean genotypes and the results were evaluated by
SPSS 22 Statistical Program with Ward method. Study; a dendogram of 6 large
clusters was obtained in bush genotypes and the most distant groups were found
between SU-O1 and SU-O5. In pole genotypes, a dendogram of 4 large clusters was
obtained and the most distant groups were found between SU-S1 and SU-S4. It has
been concluded that there is a significant variation between genotypes in terms
of some characters and can constitute a qualified resource for breeding
studies.

Anahtar Kelimeler

Kidney Bean, Morphologic

Taze Tüketime Uygun Bazı Barbunya Genotiplerinin Morfolojik Özellikleri ve Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi

Öz

Araştırmanın amacı, taze tüketime uygun bazı barbunya genotiplerinin morfolojik özellikleri ve akrabalık derecelerinin belirlenmesidir. Çalışmada, 23 adeti oturak. 29 adeti ise sırık barbunya genotipinden oluşmuş ve bu genotipler büyüme özellikleri dikkate alınarak iki ayrı grupta değerlendirilmiştir. Araştırmada; barbunya genotiplerinin morfolojik karekterizasyonuna ait bitki. Çiçek, yaprak, bakla ve tane özellikleri incelenmiş. Sonuçlar SPSS 22 İstatistik programında Ward Linkage metodu ile değerlendirilmiştir. Çalışmada oturak genotiplerde 6 adet büyük kümeden oluşan dendograma göre, SÜ-O1 ile SÜ-O5 birbirine en uzak genotipler olarak belirlenmiştir. Sırık genotiplerde ise 4 büyük kümeden oluşan bir dendogram elde edilmiş ve SÜ-S1 ile SÜ-S4 birbirine en uzak genotip çifti olmuştur. Genotipler arasında bazı karakterler bakımından önemli varyasyon olduğu ve ıslah çalışmaları için nitelikli kaynak oluşturabileceği kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Barbunya, Genotip, Morfoloji

Kaynakça

• Akbulut, B., Karakurt, Y. ve Tonguç, M., 2014, Fasulye genotiplerinin morfolojik ve fenolojik karakterizasyonu, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, 30 (4), 227-233.
• Balkaya, A. ve Odabaş, M. S., 2004, Samsun koşullarında ekim zamanının barbunya fasulye (Phaseolus vulgaris l.) yetiştiriciliğinde erkencilik, verim ve bazı kalite özellikleri üzerine etkilerinin belirlenmesi, Bahçe, 33 (1).
• Bliss, F. A., 1981, Utilization of vegetable germplasm [Ploidy levels], HortScience.
• Çam, V., 2017, Ege ve Marmara bölgesinde yetiştirilen yerel barbunya (phaseolus vulgaris l. var. pinto) populasyonlarının agro–morfolojik özellikleri ile verim unsurlarının belirlenmesi, 1-2.
• Düzdemir, O. ve Akdağ, C., 2001, Türkiye Kuru Fasulye (Phaseolus vulgaris L,) Gen Kaynaklarının Karakterizasyonu: II. Verim ve Diğer Bazı Özellikleri, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2001 (1).
• Erdinç, Ç., 2012, Türkiye’deki Bazı Fasulye Genotipleri Arasındaki Genetik Çeşitliliğin ve Antraknoz Hastalığına (Colletotrichum lindemuthianum (Sacc. & Magn.) Lambs. Scrib.) Dayanıklılığın Fenotipik ve Moleküler Yöntemlerle Belirlenmesi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Van, 225s.
• Erdinç, Ç., Türkmen, Ö. ve Şensoy, S., 2013, Türkiye'nin bazı fasulye genotiplerinin çeşitli bitkisel özelliklerinin belirlenmesi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 23 (2), 112-125.
• Fonseca, J., 1998, Some characteristics of common beans planted in southern Minas Gerais, Brazil, Revista Ceres, 45 (258), 203-209.
• Işık, R., 2012, Bazı taze fasulye (Phaseolus vulgaris L.) genotiplerinin morfolojik ve moleküler karakterizasyonu, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Karataş, A., Büyükdinç, D. T., İpek, A., Yağcıoğlu, M., Sönmez, K. ve Ellialtıoğlu, Ş. Ş., Türkiye’de Fasulyede Yapılan Morfolojik ve Moleküler Karakterizasyon Çalışmaları, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 10 (1), 16-27.
• Madakbaş, S. Y. ve Küçükomuzlu, H. K. B., 2004, Çarşamba Ovası’nda Bazı Bodur Taze Fasulye Çeşitlerinin Verimliliklerinin Belirlenmesi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2004 (2).
• Meza, N., Rosas, J. C., Martín, J. P. ve Ortiz, J. M., 2013, Biodiversity of common bean (Phaseolus vulgaris L.) in Honduras, evidenced by morphological characterization, Genetic resources and crop evolution, 60 (4), 1329-1336.
• Öztürk, H. İ., 2018, Erzincan ilinde yaygın yetiştiriciliği yapılan barbunya ve taze fasulye (phaseolus vulgaris l.) genotiplerinin seleksiyonu, morfolojik ve moleküler karakterizasyonu.
• Öztürk, İ. ve Yıldız, N., 2012, N< P Boyutlu Biyolojik Verilerde Farklı Kümeleme Yöntemlerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 15 (4), 26-36.
• Sarı, N., Solmaz, İ., Pamuk, S. ve Çetin, M. B., 2016, Karadeniz Bölgesi’nden toplanan farklı tohum renklerine sahip fasulyelerde tohum ve bakla özellikleri, Akademik Ziraat Dergisi, 5 (1), 21-28.
• Seymen, M., Türkmen, Ö. ve Paksoy, M., 2010, Bazi bodur taze fasulye (Phaseolus vulgaris l.) çeşitlerinin konya koşullarinda verim ve bazi kalite unsurlarinin belirlenmesi, Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 24 (3), 37-40.
• Singh, B., Chaubey, T., Upadhyay, D., Jha, A. ve Pandey, S., 2014, Morphological description of French bean varieties based on DUS characters, Indian Journal of Horticulture, 71 (3), 345-348.
• Staub, J. E., Serquen, F. C. ve Gupta, M., 1996, Genetic markers, map construction, and their application in plant breeding, HortScience, 31 (5), 729-741.
• Stoılova, T., Pereıra, G., de Sousa, M. ve Carnıde, V., 2006, Diversity in common bean landraces (Phaseolus vulgaris L.) from Bulgaria and Portugal, Journal of Central European Agriculture, 6 (4), 443-448.
• Sultan, S. M., Dar, S. A., Dand, S. A. ve Sivaraj, N., 2014, Diversity of common bean in Jammu and Kashmir, India: a DIVAgeographic information system and cluster analysis, Journal of Applied and Natural Science, 6 (1), 226-233.
• Şehirali, S., 1971, Türkiyede yetistirilen bodur fasulye çesitlerinin tarla ziraatı, yönünden önemli baslıca morfolojik ve biyolojik vasıfları üzerinde arastırmalar, AÜ Ziraat Fakültesi Yayınları: 474 Bilimsel Araştırma ve İncelemele, 275.
• Tan, A., 1998, Current status of plant genetic resources conservation in Turkey, International Symposium on In Situ Conservation of Plant Genetic Diversity, Antalya (Turkey), 4-8 Nov 1996.
• Vural, H., Şalk, A., Özzambak, E. ve Eşiyok, D., 1986, Bazı önemli yerli fasulye çeşitlerinin Bornova koşullarında yetiştirilmeye uygunlukları üzerinde araştırmalar, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 23 (1), 15-23.
• Zeytun, A. ve Gülümser, A., 1988, Çarşamba ovasında yetiştirilen fasulye çeşitlerinin fenolojik ve morfolojik karakterlerinin tespiti üzerinde bir araştırma, OM Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 3 (1), 83-98.