Dağ Ispanağının (Atriplex hortensis = A. nitens) Bitkisel Özellikleri Üzerine Farklı Ekim Zamanlarının Etkisi

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 2, 81 - 84, 27.12.2019

Ramazan Acar Necibe Kayak Yeşim Dal Ünal Kal Musa Seymen Nur Koç Önder Türkmen

Öz

Günümüzde, sağlıklı beslenme
insanların önemli kaygılarında biri olmuştur. Bu bağlamda geçmişten günümüze
farklı bitki türlerinin insan beslenmesindeki yer almaya başlaması
alışılagelmiş bir durumdur. Dağ ıspanağı olarak isimlendirilen Atriplex 
hortensis (Atriplex nitens) Dünyada farklı mutfaklarda minör bir
ürün olarak kullanılmasının yanında Anadolu geleneksel mutfağında var olan bir
bitkidir. Ancak bu bitki yetiştiriciliği yapılarak tüketilmesinden ziyade doğal
ortamdan derlenerek tüketile gelen bir yabani sebzedir. Bu çalışmada Konya
koşullarında kış dönemi atıl olan ısıtılmayan sera koşullarında bitkinin
yetiştirilebilirliği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmada farklı ekim
zamanlarında; bitki yaprak verimi, yaprak sayısı, bitki boyu, bitki ana sap
çapı, kök yaş ağırlığı, kök ve yaprak kuru madde oranları, suda çözünen kuru
madde, pH, yaprak rengi L, a ve b, ölçüm ve gözlemleri yapılmıştır. Çalışma
sonucunda ekim zamanlarına gore değişmekle birlikte özellikle ısıtılmayan
seralarda kış aylarında verim ve kalitesinin yeterli olduğu ortay çıkmaktadır.
Önümüzdeki süreçte daha ayrıntılı çalışmalarla birlikte konu daha net ortaya
konabilecektir. 

Anahtar Kelimeler

Dağ ıspanağı, Atriplex hortensis (A. nitens)

Farklı Ekim Zamanlarının Dağ Ispanağının (Atriplex hortensis = Atriplex nitens) Bitkisel Özellikleri Üzerine Etkisi

Öz

Günümüzde, sağlıklı beslenme insanların önemli kaygılarında biri olmuştur. Bu bağlamda geçmişten günümüze farklı bitki türlerinin insan beslenmesindeki yer almaya başlaması alışılagelmiş bir durumdur. Dağ ıspanağı olarak isimlendirilen Atriplex hortensis (Atriplex nitens) dünyada farklı mutfaklarda minör bir ürün olarak kullanılmasının yanında Anadolu geleneksel mutfağında var olan bir bitkidir. Ancak bu bitki yetiştiriciliği yapılarak tüketilmesinden ziyade doğal ortamdan derlenerek tüketile gelen bir yabani sebze türüdür. Bu çalışmada Konya koşullarında kış dönemi atıl olan ısıtılmayan sera koşullarında bitkinin yetiştirilebilirliği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmada farklı ekim zamanlarında; bitki yaprak verimi, yaprak sayısı, bitki boyu, bitki ana sap çapı, kök yaş ağırlığı, kök ve yaprak kuru madde oranları, suda çözünen kuru madde (SÇKM), pH, yaprak rengi L, a ve b, ölçüm ve gözlemleri yapılmıştır. Çalışma sonucunda ekim zamanlarına göre değişmekle birlikte özellikle ısıtılmayan seralarda kış aylarında verim ve kalitesinin yeterli olduğu ortaya çıkmaktadır. Önümüzdeki süreçte daha ayrıntılı çalışmalarla birlikte konu daha net ortaya konabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Dağ ıspanağı, Atriplex hortensis (A. nitens), örtüaltı, verim

Kaynakça

• [1] Acar R. 2012. Yaprakları sebze olarak tüketilen Atriplex nitens Schkuhr.’in farklı hasat zamanlarındaki verimi. 9. Ulusal Sebze Tarımı Sempozyumu Bildiri Kitabı. S:55-59.
• [2] Acar R, Özköse A, Koç N. 2017. Selvi Sirkenin(Atriplex nitens Schkuhr.) alternatif kullanım potansiyelinin araştırılması. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi 6(2): 18-22
• [3] Akınshına N, Toderich K, Vereshagina N, Nıshonov B. 2014. Salt-tolerant plants for soil salinity control, sustainable fodder and bioenergy production in Central Kyzylkum. Innovation for sustainability and food security in arid and semiarid lands. 2. International Conference on Arid Land Studies Abstract Book p:9
• [4] Anonymous, 2011. Atriplex hortensis L. http://seemnemaailm.ee/index.php?GID=13400
• [5] Carlsson R, Clarke EMW. 1983. Atriplex hortensis L. as a leafy vegetable, and as a leaf protein concentrate plant. Qual Plant Plant Foods Hum. Nutr. 33:127-133
• [6] Christman S. 2003. Atriplex hortensis. www.floridata.com/ref/a/atri_hor.cfm (Erişim Tarihi: 22.02.2012).
• [7] Duke JA. 1997. Atriplex hortensis L. http://hort.purdue.edu /newcrop/duke_energy/ Atriplex_hortensis.html (Erişim Tarihi: 22.02.2012).
• [8] Rinchen T, Singh N, Maurya SB, Soni V, Phour M, Kumar B. 2017. Morphological characterization of indigenous vegetable (Atriplex hortensis L.) from trans-Himalayan region of Ladakh(Jammu and Kashmir), India. Australian Journal of Crop Science 11(3):258-263