Alıç Anaçlarına Yapılan Yenidünya Aşılarında Aşı Başarısının Saptanması

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 1, 1 - 5, 24.06.2020

Atila Aytekin Polat

Öz

Bu
çalışma, MKÜ. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümünde 2017 ve 2018
yıllarında yürütülmüştür. Araştırmanın amacı, yenidünyanın alıç anaçlarına
aşılanmasındaki başarı durumunu saptamak ve bodur ağaçlar elde ederek, yapılan
çeşitli kültürel işlemleri kolaylaştırmaktır. Deneme Tesadüf Parselleri Deneme
Desenine göre, ilk yıl 3 yinelemeli ve her yinelemede 7 bitki; ikinci yıl 8
tekerrürlü ve her tekerrürde 10 bitki olacak şekilde kurulmuştur. İlk yıl,
Sayda yenidünya çeşidi, 2-3 yaşlı alıç anaçlarına Yonga aşı metodu ile 17 Mart
2017 tarihinde aşılanmıştır. Yapılan aşılarda aşı başarısı sağlanamamıştır. Bu
nedenle, 2 Haziran 2017 tarihinde aynı çeşit ve aynı aşı metodu ile aşı denemesi
tekrarlanmıştır. Bu aşıların gözlemleri 30 Haziran 2017 tarihinde yapılmış ve
tutan ve süren aşı olmadığı belirlenmiştir. Denemenin ikinci yılında, Hafif
Çukurgöbek yenidünya çeşidi, 1-2 yaşlı alıç anaçlarına Yonga aşı metodu ile 8
Şubat 2018 tarihinde aşılanmıştır. Aşılamadan 8 hafta sonra aşı tutma oranları
belirlenmiştir. Aşı başarısı çok düşük (%10.58) bulunduğundan10 Mayıs 2018
tarihinde aynı çeşit “T” aşı metodu ile tekrar aşılanarak deneme
tekrarlanmıştır. Bu aşıların tutma ve sürme oranlarına ilişkin gözlemler 30
Temmuz 2018 tarihinde yapılmıştır. Bu dönemde yapılan aşılarda aşı başarısı
sağlanamamıştır. Farklı dönemlerde, değişik aşı yöntemleri ile denemelerin
sürdürülmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Alıç anaçları, yenidünya, yonga ve “T” göz aşısı

Alıç Anaçlarına Yapılan Yenidünya Aşılarında Aşı Başarısının Saptanması

Öz

Bu çalışma, MKÜ. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümünde 2017 ve 2018 yıllarında yürütülmüştür. Araştırmanın amacı, yenidünyanın alıç anaçlarına aşılanmasındaki başarı durumunu saptamak ve bodur ağaçlar elde ederek, yapılan çeşitli kültürel işlemleri kolaylaştırmaktır. Deneme Tesadüf Parselleri Deneme Desenine göre, ilk yıl 3 yinelemeli ve her yinelemede 7 bitki; ikinci yıl 8 yinelemeli ve her yinelemede 10 bitki olacak şekilde kurulmuştur. İlk yıl, Sayda yenidünya çeşidi, 2-3 yaşlı alıç anaçlarına Yonga aşı metodu ile 17 Mart 2017 tarihinde aşılanmıştır. Yapılan aşılarda aşı başarısı sağlanamamıştır. Bu nedenle, 2 Haziran 2017 tarihinde aynı çeşit ve aynı aşı metodu ile aşı denemesi tekrarlanmıştır. Bu aşıların gözlemleri 30 Haziran 2017 tarihinde yapılmış ve tutan ve süren aşı olmadığı belirlenmiştir. Denemenin ikinci yılında, Hafif Çukurgöbek yenidünya çeşidi, 1-2 yaşlı alıç anaçlarına Yonga aşı metodu ile 8 Şubat 2018 tarihinde aşılanmıştır. Aşılamadan 8 hafta sonra aşı tutma oranları belirlenmiştir. Aşı başarısı çok düşük (%10.58) bulunduğundan10 Mayıs 2018 tarihinde aynı çeşit “T” aşı metodu ile tekrar aşılanarak deneme tekrarlanmıştır. Bu aşıların tutma ve sürme oranlarına ilişkin gözlemler 30 Temmuz 2018 tarihinde yapılmıştır. Bu dönemde yapılan aşılarda aşı başarısı sağlanamamıştır. Farklı dönemlerde, değişik aşı yöntemleri ile denemelerin sürdürülmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Alıç anaçları, yenidünya, yonga ve “T” göz aşısı

Kaynakça

• Ağaoğlu S, Çelik H, Çelik M, Fidan Y, Gülşen Y, Günay A, Halloran N, Köksel İ, Yanmaz R (1995) Genel Bahçe Bitkileri. A. Ü. Ziraat Fak. E.A.G. Vakfı Yayın No:4, 369 s, Ankara.
• Demir S (1987) Yenidünya Yetiştiriciliği. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı Narenciye Araştırma Enstitüsü Genel Müdürlüğü. Genel Yayın No:12 Teknik Yayınlar:6.
• Dokuzoğuz M (1963) Bazı Meyve Klonlarının Köklenme Kabiliyeti Üzerinde Araştırmalar. EÜZF. Yayınları: 75, İzmir, 10s.
• Köksal İ (1979) Anaç ve Çeşit Arasındaki Etkileşimin Meyve Yetiştiriciliğindeki Önemi. AÜ. Ziraat Fakültesi Yayınları No: 702, Derlemeler: 21, 28s.
• Özbek S (1978) Özel Meyvecilik. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 128 486 s.
• Polat AA (1995) Quince-A Anacının Yenidünyalarda Vegetatif Büyüme Üzerine Etkileri. Derim, 12(2): 84-88.
• Polat AA (1996) Akdeniz Bölgemiz İçin Önemli Meyve Türü: Yenidünya ( Eriobotriya japonica Lindl.). MKÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, 39-46.
• Polat AA ve Kaska N (1992a) Quince-A’ nın Yenidünyalarda Anaç Olarak Kullanılması Üzerine Bir Araştırma. Doğa-Tr.Journal Agricultural and Forestry, 16, 745-755.
• Polat AA ve Kaska N (1992b) Quince-C Anacına Yapılan Yenidünya Aşılarında, Aşı Başarısının Saptanması. Bahçe Dergisi, 21 (1-2), 9-11.
• Polat AA, Durgaç C, Kamiloğlu Ö ve Çalışkan O (2003) Sık Dikim ve Örtüaltı Yetiştirme Tekniklerinin Yenidünyalarda Erkencilik. Verim ve Kaliteye Etkilerinin Belirlenmesi. TÜBİTAK Tarım. Orman ve Gıda Teknolojileri Araştırma Grubu. TARP– 336. s:68.
• Polat AA, Durgaç C, Kamiloğlu Ö ve Caliskan O (2004). Effects of Different Planting Space on the Vegetative Growth, Yield and Fruit Quality of Loquat. Acta Hort. (ISHS) 632:189-195.