The Effects of the Application Time and Amount of Wheat Straw Mulching on Yield and Yield Components of Bread Wheat

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 1, 1 - 9, 01.06.2021

Cengiz Yürürdurmaz , Rukiye Kara , Aydın Akkaya

Öz

Buğday tarımında bitkisel malç uygulaması toprak organik maddesi ve kalitesinin, su kullanım etkinliğinin, verim ve verim unsurlarının artırılması yönünden önemli yararlar sağlamaktadır. İklim ve toprak özellikleri, malç tipi, miktarı, uygulama şekli ve zamanı gibi faktörlere bağlı olarak malçın etkinliği önemli derecede değişebilmektedir. Bu çalışmada malç olarak buğday samanı kullanılmış, 4 farklı miktar (0, 300, 600 ve 900 kg/da) ve 3 farklı zamanda (ekim, sapa kalkma başlangıcı, gebecik dönemi) uygulanmıştır. Deneme, faktöriyel düzenleme yapılarak, tesadüf blokları deneme planına göre, 3 tekerrürlü olarak, 2018-2019 ürün yılında, Kahramanmaraş koşullarında yürütülmüştür. Adana 99 ekmeklik buğday çeşidi kullanılmış ve uygulamaların başaktaki tane sayısı, başaktaki tane ağırlığı, bin tane ağırlığı, biyomas, tane verimi ve hasat indeksi üzerindeki etkileri incelenmiştir. Ekim ve sapa kalkma dönemlerindeki malç uygulamaları hasat indeksinde önemli artış sağlamış, malç uygulama zamanının diğer özellikler üzerindeki etkisi önemli olmamıştır. Malç miktarının başaktaki tane sayısı ve ağırlığı üzerindeki etkisi önemsiz, biyomas, tane verimi, hasat indeksi ve 1000 tane ağırlığı üzerindeki etkileri önemli olmuş, dekara 300 kg malç miktarı daha uygun sonuçlar vermiştir. Bitkisel malç uygulamalarının toprak ve bitki özellikleri üzerindeki etkilerini inceleyen uzun süreli çalışmaların yararlı olacağı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

buğday, bitkisel malç, verim, verim unsurları

Buğday Saman Malçı Uygulama Miktar ve Zamanının Ekmeklik Buğdayda Verim ve Verim Unsurlarına Etkileri

Öz

Buğday tarımında bitkisel malç uygulaması toprak organik maddesi ve kalitesinin, su kullanım etkinliğinin, verim ve verim unsurlarının artırılması yönünden önemli yararlar sağlamaktadır. İklim ve toprak özellikleri, malç tipi, miktarı, uygulama şekli ve zamanı gibi faktörlere bağlı olarak malçın etkinliği önemli derecede değişebilmektedir. Bu çalışmada malç olarak buğday samanı kullanılmış, 4 farklı miktar (0, 300, 600 ve 900 kg/da) ve 3 farklı zamanda (ekim, sapa kalkma başlangıcı, gebecik dönemi) uygulanmıştır. Deneme, faktöriyel düzenleme yapılarak, tesadüf blokları deneme planına göre, 3 tekerrürlü olarak, 2018-2019 ürün yılında, Kahramanmaraş koşullarında yürütülmüştür. Adana 99 ekmeklik buğday çeşidi kullanılmış ve uygulamaların başaktaki tane sayısı, başaktaki tane ağırlığı, bin tane ağırlığı, biyomas, tane verimi ve hasat indeksi üzerindeki etkileri incelenmiştir. Ekim ve sapa kalkma dönemlerindeki malç uygulamaları hasat indeksinde önemli artış sağlamış, malç uygulama zamanının diğer özellikler üzerindeki etkisi önemli olmamıştır. Malç miktarının başaktaki tane sayısı ve ağırlığı üzerindeki etkisi önemsiz, biyomas, tane verimi, hasat indeksi ve 1000 tane ağırlığı üzerindeki etkileri önemli olmuş, dekara 300 kg malç miktarı daha uygun sonuçlar vermiştir. Bitkisel malç uygulamalarının toprak ve bitki özellikleri üzerindeki etkilerini inceleyen uzun süreli çalışmaların yararlı olacağı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Buğday, bitkisel malç, verim, verim unsurları

Kaynakça

• Akkaya A 1994. Buğday Yetiştiriciliği. KSÜ Yayınları 1, Ziraat Fakültesi Yayınları 1, Kahramanmaraş.
• Akter S, Sarker UK, Hasan AK, Uddin MR, Hoque MMI, Mahapatra CK 2018. Effects of Mulching on Growth and Yield Components of Selected Varieties of Wheat (Triticum aestivum L.) under Field Condition. Archives of Agriculture and Environmental Science 3 (1): 25-35.
• Anderson RL 2005. Are some crops synergistic to following crop. Agron. J., 97(1): 7-10. Anonim 2020. İklim raporları. Kahramanmaraş Meteoroloji Müdürlüğü.
• Baumhardt RL, Lascano RJ 1996. Rain infiltration as affected by wheat residue amount and distribution in ridged tillage. Soil Sci. Soc. Am. J. 60: 1908–1913.
• Blanco-Canqui H, Lal R 2007. Impacts of long-term wheat straw management on soil hydraulic properties under no-tillage. Soil Sci. Soc. Am. J. 71: 1166–1173.
• Brennan J, Hackett R, McCabe T, Grant J, Fortune RA, Forristal PD 2014. The effect of tillage system and residue management on grain yield and nitrogen use efficiency in winter wheat in a cool Atlantic climate. Eur J Agron., 54: 61-69.
• Chakraborty D, Nagarajan S, Aggarwal P, Gupta VK, Tomar R., Garg RN, Sahoo RN, Sarkar A, Chopra UK, Sarma KS, Kalra N 2008. Effect of mulching on soil and plant water status, and the growth and yield of wheat (Triticum aestivum L.) in a semi-arid environment. Agric. Water Manag., 95(12): 1323-1334.
• Chakraborty D, Garg R., Toma, RK, Singh R, Sharma SK, Singh RK, Trivedi SM, Mittal RB, Sharma PK, Kamble KH 2010. Synthetic and organic mulching and nitrogen effect on winter wheat (Triticum aestivum L.) in a semi-arid environment. Agric. Water Manag., 97: 738–748.
• Chen Y, Liu T, Tian X, Wang X, Li M, Wang S, Wang Z 2015. Effects of plastic film combined with straw mulch on grain yield and water use efficiency of winter wheat in Loess Plateau. Field Crops Res., 172: 53–58.
• Chen W, Zhangc J, Dengb X 2019. The spike weight contribution of the photosynthetic area above the upper internode in a winter wheat under different nitrogen and mulching regimes. The Crop Journal, 7 (1): 89-100.
• Cooperband L 2002. Building soil organic matter with organic amendments. A resource for urban and rural gardeners, small farmers, turfgrass managers and large-scale producers. University of Wisconsin-Madison, Center for Integrated Agricultural Systems.
• Ebrahimian E, Koocheki A, Mahallati MN, Khorramdel S, Beheshti A 2016. The effect of tillage and wheat residue management on nitrogen uptake efficiency and nitrogen harvest index in wheat. Türk J. Field Crops, 21(2): 233-239.
• Erenstein O 2002. Crop residue mulching in tropical and semi-tropical countries: An evaluation of residue availability and other technological implications. Soil Till Res., 67: 115–133.
• Evlice AK, Kara R, Sezal M, Dokuyucu T, Akkaya A 2008. Kahramanmaraş Koşullarında Azot Uygulama Zamanlarının Ekmeklik Buğdayda (Triticum aestivum L.) Fenolojik Dönemler, Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 17(1-2): 1-11.
• Farooq M, Bakhtiar M, Tchabo W, Meng W, Ullah A, Saboor A, Ilyas N, Fatima N, Ma S 2018. Effect of mulch type, mulch size and nitrogen levels on wheat production. Afr J Food Integ Agr, 2: 15-22.
• Gerek R 1968. Dryfarming İstasyonu tarafından yapılmış olan nadas hazırlığı ve toprak verimliliği denemeleri. Eskişehir Tohum Islah ve Deneme İst.6, Eskişehir.
• Huang Y, Chen L, Fu B, Huang Z, Gong J 2005. The wheat yields and water-use efficiency in the Loess Plateau: straw mulch and irrigation effects. Agric. Water Manag., 72: 209–222.
• Jabran K, Aulakh A 2015. Higher Yield and Economic Benefits for Wheat Planted in Conservation Till Systems. YYU J AGR SCI., 25 (1): 78-83.
• Kahlon MS, Lal R, Ann-Varughese M 2013. Twenty two years of tillage and mulching impacts on soil physical characteristics and carbon sequestration in Central Ohio. Soil Till Res., 26: 151-158.
• Kaplan, M., Yılmaz, M.F., Kara, R., 2015. Variation in Hay Yield and Quality of New Triticale Lines. Journal of Agricultural Science, 21: 50-60.
• Kara R 2009. Kahramanmaraş Yöresine Ait Yerel Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Verim Ve Fizyolojik Özellikler Yönünden İncelenmesi. KSÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Kahramanmaraş . Kara R, Kaplan A, Dumlupınar Z, Polat H, Dokuyucu T, Akkaya A 2005. Bazı Makarnalık Buğday (Triticum durum Desf.) Genotiplerinin Kahramanmaraş Koşullarındaki Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi, Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi, 5-9 Eylül, II, 1167-1172.
• Kara R, Akkaya A 2020. Kahramanmaraş Yöresine Ait Yerel Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Verim ve Fizyolojik Özellikler Yönünden İncelenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 7(4): 1186–1204.
• Lal R 2007. Farming carbon. Soil Till Res., 96, 1–5.
• Lentz RD, Bjorneberg DL 2003. Polyacrylamide and straw residue effects on irrigation furrow erosion and infiltration. J. Soil Water Conserv. 58: 312–319.
• Lickacz J, Penny D 2001. Soil Organic Matter. Alberta Agriculture and Rural Development, http://www1.agric.gov.ab.ca/$department/deptdocs.nsf/all/agdex890, (23.07.2015).
• Malhi SS, Kutcher HR 2007. Small grains stubble burning and tillage effects on soil organic C and N, and aggregation in northeastern Saskatchewan. Soil Till Res., 94: 353–361.
• Malhi SS, Lemke R 2007. Tillage, crop residue and N fertilizer effects on crop yield, nutrient uptake, soil quality and nitrous oxide gas emissions in a second 4-yr rotation cycle. Soil Till Res., 96: 269–283.
• Montenegro AAA, Abrantes JRCB, de Lima JLMP, Singh VP, Santos TEM 2013. Impact of mulching on soil and water dynamics under intermittent simulated rainfall. CATENA, 109: 139-149.
• Qi G, Kang Y, Yin M, Ma Y, Bai Y, Wang J 2019. Yield Responses of Wheat to Crop Residue Returning in China: A Meta-Analysis. Crop Sci., 59:2185-2200.
• Rahman MA, Chikushi J, Safizzaman M, Lauren JG 2005. Rice straw mulching and nitrogen response of no-till wheat following rice in Bangladesh. Field Crops Res., 91: 71–81.
• Ram H, Dadhwal V, Vashist KK, Kau H 2013. Grain yield and water use efficiency of wheat (Triticum aestivum L.) in relation to irrigation levels and rice straw mulching in North West India. Agric. Water Manag., 128: 92–101.
• Shah SSH, Ul-Hassan A, Ghafoor A, Bakhsh A 2013. Soil physical characteristics and yield of wheat and maize as affected by mulching materials and sowing methods. Soil Environ. 32 (1): 14-21.
• Sidhu HS, Singh M, Humphreys E, Singh B, Dhillon SS, Blackwell J, Bector V, Malkeet S, Sarbjeet S 2007. The Happy Seeder enables direct drilling of wheat into rice stubble. Aust. J. Exp. Agric. 47: 844–854.
• Singh B, Humphreys E, Eberbach PL, Katupitiya A, Singh Y, Kukal SS 2011. Growth, yield and water productivity of zero till wheat as affected by rice straw mulch and irrigation schedule. Field Crops Res., 121: 209–225.
• Singh Y, Singh B, Timsina J 2005. Crop residue management for nutrient cycling and improving soil productivity in rice-based cropping systems in the tropics. Adv. Agron. 85: 269–407.
• Stagnari F, Galieni A, Speca S, Cafiero G, Pisante M 2014. Effects of straw mulch on growth and yield of durum wheat during transition to Conservation Agriculture in Mediterranean environment. Field Crops Res., 167: 51–63.
• Tolk JA, Howell TA, Evett SR 1999. Effect of mulch, irrigation, and soil type on water use and yield of maize. Soil Till Res., 50(2): 137-147.
• Turmel MS, Speratti A, Baudron F, Verhulst N, Govaerts B 2015. Crop residue management and soil health: A systems analysis. Agricultural Systems, 134: 6–16.
• Usman K, Khan EA, Yazdan F, Khan N, Rashid A, Din SU 2014. Short response of spring wheat to tillage, residue management and split nitrogen application in a rice-wheat system. Journal of Integrative Agriculture, 13(12): 2625-2633.
• Yılmaz A 2019. Kahramanmaraş Koşullarında Bitkisel Malç Uygulama Miktar ve Zamanının Ekmeklik Buğdayda Verim, Verim Unsurları ve Fotosentez Özelliklerine Etkileri. KSÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş.
• Zhang GS, Chan KY, Li GD, Huang GB 2008. Effect of straw and plastic film management under contrasting tillage practices on the physical properties of an erodible loess soil. Soil Till Res., 98: 113–119.
• Zhang S, Lövdahl L, Grip H, Tong Y, Yang X, Wang Q 2009. Effects of mulching and catch cropping on soil temperature, soil moisture and wheat yield on the Loess Plateau of China. Soil Till Res., 102: 78–86.
• Zribi W, Aragués R, Medina E, Faci JM 2015. Efficiency of inorganic and organic mulching materials for soil evaporation control. Soil Till Res., 148: 40-45.