İlköğretim Öğretmenlerinin Kullandıkları Disiplin Türleri/Types Of Discipline That Primary School Teachers Practice

Yıl 2011, Cilt: 8 Sayı: 16, 271 - 285, 06.12.2013

Hurşit Erzurum İbrahim Kır

Öz

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okullarında görev yapan sınıf ve branş öğretmenlerinin kullandıkları disiplin türlerini belirlemek ve öğretmenlerin kullandıkları disiplin türleri hakkında bilgi vermektir. Bu araştırmanın, giriş kısmında, araştırmanın problemi, amacı, önemi, kuramsal çerçeve kısmında, ilgili araştırmalar, disiplin türleri ve disiplini etkileyen etkenler üzerinde durulmuştur. İlköğretim öğretmenlerinin kullandıkları disiplin türleri ile ilgili veriler; 2008 – 2009 öğretim yılında Kahramanmaraş merkez ilçede basit tesadüfî örnekleme yoluyla belirlenen dokuz ilköğretim okulu ve bu okullarda görev yapan yine basit tesadüfî örnekleme yoluyla seçilen üç yüz üç öğretmene uygulanan Disiplin Türleri Ölçeği ile elde edilmiştir. Öğretmenlerin disiplin türleri ölçeğine verdikleri puanların değerlendirilmesinde t-testi, Kruskal Wallis testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmıştır. Bu araştırmada, öğretmenlerin cinsiyetleri, branşları ve yaşları ile uyguladıkları disiplin türleri arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur.

Abstract

The purpose of this research is to examine what types of discipline the class and branch teachers in primary schools practice, and to give information about the types of disciplines that teachers practice. In the introduction of this study, the problem, aim and importance of the research were stated, and in the theoretical framework, the types of discipline and the factors affecting the discipline were explained. The data on the types of discipline that the teachers practice was obtained by Discipline Types Scale which was applied to 303 teachers working at the 9 primary schools in Kahramanmaras city center between the education years of 2008 and 2009 with the method of simple random sampling.  At the evaluation of the teachers' points on Discipline Types Scale, t-Test, Kruskal Wallis Test and Analyze of one-way Variance (ANOVA) were applied. In this research, it was found that there were meaningful differences between the genders, branches and ages of the teachers and the types of discipline that teachers practice.

Anahtar Kelimeler

Disiplin, önleyici disiplin, destekleyici disiplin, düzeltici disiplin

Kaynakça

• Alkan, H. B. (2007). İlköğretim Öğretmenlerinin İstenmeyen Davranışlarla Baş Etme Yöntemleri ve Okulda Şiddet. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde: Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aydın, B. (2006). “Öğretmenlerin Kendi Sınıf Disiplin Sistemlerini Oluşturması”. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 19-32. http://sosyalb.gop.edu.tr/dergis2/makale%202.pdf (Erişim Tarihi: 28.08.2009)
• Başar, H. (1999). Sınıf Yönetimi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Başaran, İ. E. (1996). Eğitim Yönetimi, Ankara: Yargıcı Matbaası.
• Çelik, K. (2005). “Disiplin Oluşturma ve Kural Geliştirme”. (Ed: Hüseyin Kıran), Etkili Sınıf Yönetimi, Ankara: Anı Yayıncılık s. 241-275.
• Çelik, S. (2006). “Disiplin İle Sınıfta Kural ve İşlemlerin Belirlenmesi ve Uygulanması”, (Ed: Münevver Yalçınkaya ve İlhan Günbayı), Sınıf Yönetimi, İstanbul: Sistem Matbaacılık, s. 51-89.
• Demirel, Ö. (2002). Kuramdan Uygulamaya, Eğitimde Program Geliştirme, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Esen, H. (2006). İlk ve Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Kullandıkları Disiplin Türleri (Edirne İli Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne: Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gökduman, G. (2007). Sınıf Yönetiminde İstenmeyen Öğrenci Davranışlarının Resmi İlköğretim Okulları ve Özel İlköğretim Okullarında Mukayeseli İncelenmesi (Kayseri İli Örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gündoğdu, H. (2007). İlköğretim Okullarındaki Sınıf Öğretmenlerinin Sınıf Disiplinini Sağlamada Kullandıkları Yöntemlerin Öğrenciler Üzerindeki Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ens.
• Helmke, A. ve Renkl, A. (1993). “Unaufmerksamkeit in Grundschulklassen: Problem der Klasse oder des Lehrers?”. Zeitschrift für Entwicklungspsychologie und Padagogische Psychologie, 25, 185-205.
• Humphreys, T. (1998). Disiplin Nedir? Ne Değildir?, (Çev.: Berat Çelik), İstanbul: Epilson Yayıncılık.
• İlgar, L. (2000). Eğitim Yönetimi Okul Yönetimi Sınıf Yönetimi, İstanbul: Beta Yayınları.
• İpek, C. (1999). Resmi Liseler ile Özel Liselerde Örgütsel Kültür ve Öğretmen – Öğrenci İlişkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özden, Y. (2005). “Sınıf İçinde Öğrenme Öğretme Ortamının Düzenlenmesi”. (Ed: Emin Karip), Sınıf Yönetimi, Ankara: Pegem A Yayıncılık, s. 35-68.
• Sadık, F. (2006). Öğrencilerin İstenmeyen Davranışları ve Bu Davranışlarla Baş Edilme Stratejilerinin Öğretmen, Öğrenci ve Veli Görüşlerine Göre İncelenmesi ve Güvengen Disiplin Modeli Temele Alınarak Uygulanan Eğitim Programının Öğretmenlerin Baş Etme Stratejilerine Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sarıtaş, M. (2000). “Sınıf Yönetimi ve Disiplinle İlgili Kurallar Geliştirme ve Uygulama”. (Ed: Leyla Küçükahmet), Sınıf Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar, Ankara: Nobel Yayıncılık s. 47-90.
• Şama, E. ve Tarım, K. (2007). “Öğretmenlerin Başarısız Olarak Algıladıkları Öğrencilere Yönelik Tutum ve Davranışları”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5, 135-154. http://www.tebd.gazi.edu.tr/arsiv/2007_cilt5/sayi_1/135-157.pdf (Erişim Tarihi: 20.08.2009)
• Topses, G. (2005). “Öğrenci Davranışlarını Etkileyen Toplumsal ve Psikolojik Etmenler ve Sorunlar”. (Ed: Leyla Küçükahmet), Sınıf Yönetimi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, s. 11-40.