Sapkın Serbest Zaman

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 10, 28.06.2020

Metin Kılıç

Öz

Serbest zamanın bilimsel anlamlandırılması uzun yıllar pozitif fayda bağlamında ele alınmıştır. Son zamanlara kadar serbest zamanın karanlık yüzü diye tabir edilen sapkın serbest zaman aktivitelerinden çok fazla söz edilmemiştir. Sapkın serbest zaman örneklerini inceleyen araştırmacılar sadece karanlık bir serbest zaman etkinliğine ışık tutmazlar. Ayrıca normal serbest zaman uygulamalarını şekillendiren kuralların nasıl işlediğinin daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunurlar. 

Bu açıdan çalışma, öncelikle ülkemizde oldukça yanlış kullanılan serbest zaman ve boş zaman kavramlarının sınırlarını netleştirerek tahammül edilebilir ve tahammül edilemez sapkın serbest zaman aktiviteleri üzerine tespitlerle, çeşitli sosyolojik bağlamlarda konuyu çözümleme çabasındadır. 

Anahtar Kelimeler

Serbest zaman, boş zaman, sapma, rekreasyon

Deviant Leisure

Öz

Scientific interpretation of leisure time has been discussed in the context of its positive benefits for many years. Until recently, deviant leisure activities, called the dark side of free time, have not been mentioned much. Researchers studying deviant leisure cases do not just shed light on a dark leisure time activity, besides that they contribute to clarify how the rules that shape normal leisure time practices work.

In this case, the study firstly clarifies the boundaries of the concepts of leisure and free time concepts which are mostly used wrongly in our country. After that, it focuses on description and exploration of bearable and unbearable deviant leisure activities within various sociological contexts.  

Anahtar Kelimeler

leisure time, free time, deviation, recreation

Kaynakça

• Anderson, C. A. and Bushman, B.J. (2001). Effects of violent video games on aggressive behavior, aggressive cognition, aggressive affect, physiological arousal and prosocial behavior: A metaanalytic review of the scientific literatüre, Psychological science, 12(5): 353-359.
• Bartholow, B.D and Anderson C.A. (2002). Effects of violent video games on aggressive behavior: Potential sex differences, Journal of Experimental Social Psychology, 38(3): 283-290.
• Becker, S. H. (2013). Hariciler: Bir Sapkınlık Sosyolojisi Çalışması, (Çev. Şerife Geniş ve Levent Ünsaldı), Ankara: Heretik Yayınları.
• Bryant, D.C. (1991). Deviant Leisure and Clandestine Lifestyle: Cockfighting as a Socially Disvalued Sport, World, Leisure and Recreation, 33(2): 17-21.
• Budak, S. (2003). Psikoloji Sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Crabbe, T. (2006). Bingers: The performativity and consumption of “deviant” leisure, Leisure/Loisir, 30(1):149-169.
• Curtis, J.E. (1979). Recreation: Theory and practice. St. Louis, MO: C.V Mosby.
• Drozda, C. (2006). Juveniles performing auto theft: An exploratory study into a deviant leisure lifestyle. Leisure/Loisir, 30(1), 111–132.
• Elias N. (2000). Zaman Üzerine, (Çev. Veysel Atayman), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Hayward K., Turner T. (2019). ‘Be More VIP’: Deviant Leisure and Hedonistic Excess in Ibiza’s ‘Disneyized’ Party Spaces. In: Raymen T., Smith O. (eds) Deviant Leisure. Palgrave Studies in Crime, Media and Culture. Palgrave Macmillan, Cham
• Haywood, L. and Henry, I. (1986). Policy Developments in Community, Leisure and Recreation, Leisure Management 6(7): 25–9
• Horna, J. (1994). The study of leisure: An introduction. Toronto, ON: Oxford University Press.
• Irwin, A.R. and Gross, A.M. (1995). Cognitive tempo, violent video games on aggressive behavior in young boys, Journal of family violence, 10(3): 337-350.
• Kaplan, M. (1960). Leisure in America: A social inquiry, New York: John Wiley & Sons.
• Katz, J. (1988). Seductions of crime. NewYork: Basic Books.
• Kılıç, M. (2011). “Serbest Zaman Etkinliklerinin (Rekreasyonun) Çocuk Suçluluğunun Önlenmesindeki İşlevinin İncelenmesi”, 1. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi, Yetişkin Bildirileri Kitabı-2, s.106- 117, İstanbul.
• Kılıç M. ve Şener G. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Rekreasyon Etkinliklerine Katılımlarındaki Sosyolojik Etkenler ve Yapısal Kısıtlamalar, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(3):220-227.
• Kılıç, M. (2017). Gençlik Şiddet ve Serbest Zaman, Genişletilmiş 2. Baskı, Düzce: Düzce Üniversitesi Yayınları.
• Kılıç, M. (2018). Çocukların Din ve Ahlak Eğitiminde Serbest Zaman Aktivitelerinin Rolü, Tarih Okulu Dergisi, 11(33): 889-909.
• Kılıç, M. (2019a). Suç ve Eğlence, Psiko-Sosyal Yönleriyle Eğlence(iç), s.227-252, (Edt. Metin Kılıç), Ankara: Nobel Akademik Yayınları,
• Kılıç, M. (2019b). Leisure Time Deprivation. Modern Leisure Studies, 1(1):1-12.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü, (Çev. Osman Akınhay, Derya Kömürcü), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Raymen, T. and Smith, O. (2016). What's deviance got to do with it? Black Friday sales, violence and hyper-conformity, British Journal of Criminology, 56(2): 389-405.
• Robertson, B.J. (1999). Leisure and family: Perspectives of male adolescents who engage in delinquent activity as leisure. Journal of Leisure Research, 31, 335-358
• Rojek, C. (1997). Leisure Theory: Retrospect and Prospect, Loisir et Societe/ Society and Leisure, 20:2, 383-400,
• Rojek, C. (1999). Deviant leisure: the dark side of free-time activity. In E.L. Jackson and T.L. Burton (Eds.), Leisure studies: Prospects for the twenty-first century (pp. 81-96). State College, PA: Venture.
• Rojek, C. (2000). Leisure and culture. NewYork: St. Martin’s Press.
• Stebbins, R.A. (1997). Casual leisure: A conceptual statement. Leisure Studies, 16, 17-25.
• Stebbins, A.R. (2016). Serbest Zaman Fikri Temel İlkeleri, (Çev. Mehmet Demirel, Nurullah E. Ekinci, Ümit D. Üstün, Utku Işık ve Osman Gümüşoğlu), Ankara: Spor Yayınevi ve Kitabevi. Stebbins, A. R. (2017) Leisure’s Legacy, Leisure Studies in a Global Era, DOI 10.1007/978-3-319-59794-2_1
• Stodolska, M; Berdychevsky, L. & Shinew, J. K. (2017). Gangs and Deviant Leisure, Leisure Sciences, 1-16. DOI: 10.1080/01490400.2017.1329040
• Wearing, L.S; McDonald, M. and Wearing, M. (2013). Consumer culture, the mobilisation of the narcissistic self and adolescent deviant leisure, Leisure Studies, 32(4):367-381.
• Williams, D. J. and Walker, G. J. (2006). Leisure, deviant leisure, and crime: “Caution: Objects may be closer than they appear.” Leisure/Loisir, 30(1): 193–218.