Türkiye’de Yat ve Kruvaziyer Turizmi Gelirleri: Antalya Örneği

Yıl 2022, , 76 - 89, 30.06.2022

Çetin Polat , Fevzi Bitiktas , Abdullah Açık

https://doi.org/10.52602/mtl.1113233

Cited By: 2

Öz

Antalya ili sahip olduğu denizsel çevresiyle kruvaziyer ve yat turizminde de büyük bir potansiyel sunmaktadır. Bu yüzden Antalya ili için yeni yat ve kruvaziyer liman projeleri gündeme gelmektedir. Bu projelerin fayda-maliyet analizlerinin yapılabilmesi için mevcut altyapıların ekonomik etkilerinin göz önünde bulundurulması önem taşımaktadır. Ancak genel turizm gelirleri dışında, yat ve kruvaziyer turistlerden elde edilen gelirlere dair net bir veri tespit edilememiştir. Bu doğrultuda, Antalya ili yat ve kruvaziyer turizmi gelirlerini tahmin etmek amacıyla 2011 ve 2019 yılları arasında gerçekleşen ziyaretçi sayıları ve genel turizm geliri verileri kullanılarak regresyon analizi yapılmıştır. Tahmin edilen modele göre, ortalama bir kruvaziyer ziyaretçi, yat yolcusuna göre 2 kat, geleneksel turiste göre 8 kat turizm geliri sağlamaktadır. Turizm gelirlerini arttırmak adına kişi başı harcama oranının çok daha yüksek olduğu yat ve kruvaziyer turizminin teşvik edilmesi ve sosyo-kültürel ve ekolojik unsurlar da göz önünde bulundurularak yeni altyapıların geliştirilmesi tavsiye edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yat turizmi, Kruvaziyer turizmi, Antalya, Turizm geliri

Yacht and Cruise Tourism Revenues: The Case of Antalya

Öz

The province of Antalya offers a great potential in cruise and yacht tourism with its marine environment. Therefore, new yacht and cruise port projects for Antalya are on the agenda. In order to make cost-benefit analyzes of these projects, it is important to consider the economic effects of existing infrastructures. However, apart from general tourism revenues, no clear data could be found on revenues from yacht and cruise tourists. In this regard, a regression analysis was conducted using the number of visitors and general tourism income data between 2011 and 2019 in order to estimate the yacht and cruise tourism revenues of Antalya. According to the findings of the estimated model, an average cruise visitor provides 2 times more income than a yacht passenger and 8 times more than a traditional tourist. In order to increase tourism revenues, it is recommended to encourage yacht and cruise tourism, where the per capita expenditure rate is much higher, and to develop new infrastructures, taking into account socio-cultural and ecological factors.

Anahtar Kelimeler

Yacht tourism, Cruise tourism, Antalya, Tourism income

Kaynakça

• Akpınar, H. ve Bitiktaş, F. (2016, 26-27 Şubat). Türkiye’deki Kruvaziyer Limanlarının Mevcut Durumu, Potansiyeli ve Gelişimine Yönelik Öneriler, III. Ulusal Deniz Turizmi Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Dokuz Eylül Üniversitesi, Denizcilik Fakültesi, İzmir.
• Allen, M. P. (2004). Understanding Regression Analysis: New York: Springer Science & Business Media.
• Antalya DTO. (2020). Telefon Görüşmesi. Görüşme Tarihi: 06.01.2020 ve 23.09.2020.
• Archdeacon, T. J. (1994). Correlation and Regression Analysis: A Historian's Guide. Universicty of Wisconsin
• Aydın, S., Z., Bitiktaş, F. ve Balık, İ. (2020). Antalya Kruvaziyer Liman Projesinin Yer Seçim Kriterleri ve Sorumlu Turizm Açısından Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Maritime and Marine Sciences, 6(2), 224-238.
• Bal, K. (2019). Yat Limanları Hizmet Alanlarındaki Müşteri Memnuniyetinin Aidiyet ve Davranışsal Niyetler Üzerindeki Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Banerjee, M. ve Frees, E. W. (1997). Influence Diagnostics for Linear Longitudinal Models. Journal of the American Statistical Association, 92(439), 999-1005.
• Chatterjee, S. ve Hadi, A. S. (2015). Regression Analysis by Example. New Jersey: John Wiley & Sons.
• Chen, J.M., Chrysanthi, B., Nijkamp, P., Panoraia, P. And Dimitrios, L. (2016). The Sustainability of Yachting Tourism: A Case Study on Greece. International Journal of Research in Tourism and Hospitality, 2(2), 42-49.
• Civelek, M. ve Türkay, O. (2021). Yabancı Turistlerin Türkiye Turizmi İmajına İlişkin Bir Araştırma. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 16(62), 618-638.
• CLIA (2020, Eylül 22). State of the cruise industry outlook. Erişim tarihi: 22.09.2020, Erişim adresi: https://cruising.org/-/media/research-updates/research/state-of-the-cruise-industry.ashx.
• DenAr. (2017). Antalya Kruvazı̇yer ve Yat Lı̇manı Projesı̇ Fı̇zı̇bı̇lı̇te Raporu. Erişim tarihi: 08.01.2020, Erişim adresi: http://antalya.bel.tr/Content/UserFiles/Files/Duyuru_Etkinlikler/Antalya%20FIZIBILITE%20RAPORU- KALKINMA%20BAKANLIGI.pdf.
• Deniz Ticaret Odası Dergisi (2017). Rakamlarla Denizcilik Sektörü ve İstatistikleri Mart Sayısı Eki. Erişim tarihi: 14.01.2020, Erişim adresi: https://www.denizticaretodasi.org.tr/Media/SharedDocuments/DenizTicaretiDergisi/mart_ek_2017.pdf.
• Deniz, M. (2017). Kruvaziyer Turizminin Türk Turizm Sektörü Açısından Değerlendirilmesi. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 3, 1-13.
• DFAT, CAU, & IFC. (2014). Assessment of the Economic Impacts of Cruise Ships to Vanuatu: Report, August 2014. Canberra: Australia Government Department of Foreign Affairs and Trade (DFAT).
• DHA. (2019). Yıldırım: Kruvaziyer limanı ile yılda 800 bin turist hedefliyoruz. Erişim tarihi: 25.06.2021, Erişim adresi: https://www.dha.com.tr/istanbul/yildirim-kruvaziyer-limani-ile-yilda-800-bin-turist-hedefliyoruz/haber-1632228.
• Diakomihalis, M. N. (2007). Greek Maritime Tourism: Evolution, Structures and Prospects. Research in Transportation Economics, 21, 419-455.
• Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979). Distribution of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root. Journal of the American statistical association, 74(366a), 427-431.
• Douglas, N. ve Douglas, N. (2004). Cruise Ship Passenger Spending Patterns in Pacific Island Ports. International Journal of Tourism Research, 6(4), 251-261.
• DTGM (2019). Kruvaziyer İstatistikleri. Erişim tarihi: 09.01.2020, Erişim adresi: https://atlantis.udhb.gov.tr/istatistik/istatistik_kruvaziyer.aspx.
• DTO (2020). Deniz Sektör Raporu. Erişim tarihi: 23.09.2020, Erişim adresi: www.denizticaretodasi.org.tr/media/SharedDocuments/sektorraporu/sektor_raporu_tr_2020.pdf.
• ECSIP (2015). Study on the competitiveness of the recreational boating sector. Erişim tarihi: 24.09.2020, Erişim adresi: https://ec.europa.eu/growth/tools-databases/vto/content/study-competitiveness-recreational-boating-sector.
• Engle, R.F. (1982). Autoregressive Conditional Heteroskedasticity With Estimates of The Variance of U.K. Inflation. Econometrica, 50, 987-1008
• Esquerdo, P. J. R. ve Welc, J. (2018). Applied Regression Analysis for Business. Switzerland: Springer International Publishing.
• European Boating Industry (2017). EU affairs tourism, nautical tourism. Erişim tarihi: 21.12.2019, Erişim adresi: http://www.europeanboatingindustry.eu/eu-affairs/tourism.
• Gaurav, K. (2011). Multiple Regression Analysis: Key to Social Science Research. Germany: GRIN Verlag.
• Gordon, R. (2015). Regression Analysis For The Social Sciences. New York: Routledge.
• Guide (2020). Eviews User’s Mauel. Erişim tarihi: 09.03.2021, Erişim adresi: http://www.eviews.com/help/helpintro.html#page/content%2Ftesting-Stability_Diagnostics.html%23ww183937.
• Güneş, M. (2013). Kruvaziyer Turizminde Dünya ve İzmir. İzmir Ticaret Odası Pusula Dergisi, 4, 1-5.
• Hall, C. M. (2001). Trends in Ocean and Coastal Tourism: The End of The Last Frontier?. Ocean & Coastal management, 44(9-10), 601-618.
• Ilgar, R. (2019). Çanakkalede Yatçılık Faaliyetleri. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(3), 594-611.
• Klein, R. A. (2011). Responsible Cruise Tourism: Issues of Cruise Tourism and Sustainability. Journal of Hospitality and Tourism Management, 18(1), 107-116.
• Kozan G., Y., Özdemir, S. S. ve Günlü, E. (2014). Turizm Yazınında Deniz Turizminin Olgusal Gelişimi. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 6(2), 115-129.
• KTB (2018). Turizm İstatistikleri. Erişim tarihi: 20.12.2019, Erişim Sitesi: https://yigm.ktb.gov.tr/TR-201147/.
• KUTO (2014). Dünyada ve Türkı̇ye’de Kruvazı̇yer Turı̇zmı̇ ve Kuşadası Lı̇manı. Erişim tarihi: 09.01.2020, Erişim adresi: https://kuto.org.tr/site/assets/files/1581/kruvaziyer_turizmi_ve_kusadasi_limani_raporu.pdf.
• Kwiatkowski, D., Phillips, P.C.B., Schmidt, P. ve Shin, Y. (1992). Testing The Null Hypothesis of Stationarity Against The Alternative of A Unit Root. Journal of Econometrics, 54, 159-178.
• Ljung, G. ve G. Box. (1979). On a Measure of Lack of Fit İn Time Series Models. Biometrika, 66, 265–270.
• Mastercard (2019). Global Destination Cities Index 2019. Erişim tarihi: 21.09.2020, Erişim adresi: https://www.mastercard.com/news/research-reports/2019/global-destination-cities-index-2019/.
• Muslu, A. (2017). Yaşanabilir Kıyı Kentleri İçin Marinaların Yönetim ve Organizasyonunun Önemi. Kent Akademisi, 10(30), 123-138.
• Oral, E. Z., Baran, H. ve Kaya, M. G. (2011, 21-23 Kasım). Ege Bölgesi Kruvaziyer Liman Yatırımları. 7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu’nda sunulan bildiri, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi, Trabzon.
• Oral, E. Z., Coşar, Y. Danacı, A. ve Esmer, S. (2014). Kruvaziyer Turizminde Yer Seçimi. 7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu’nda sunulan bildiri, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi, Trabzon.
• Özgezmez, Ö. ve Şakar, G. D. (2017). Kruvaziyer İşletmelerin Sosyal Medyadaki Reklamları ile İlgili Tüketici Algılarının İncelenmesine Yönelik Bir Çalışma. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, 137-158.
• Özkan, Ö. ve Ayıran, N. (2008). Marinaların Kamusal Kullanıma Etkileri ve Öneriler. İTÜ Dergisi Mimarlı, Planlama, Tasarlama Diyalog Dergisi, 8(2), 110-120.
• Pagan, A. R. ve Hall, A.D. (1983). Diagnostic Tests as Residual Analysis. Econometric Reviews, 2(2), 159-218.
• Paker, N., Paker, S. ve Doğan, B. (2019). Günübirlik Gezi Tekneciliğinin Hizmet Kalitesini Geliştirmeye Dönük Bir Uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 11(2), 237-270.
• Samırkaş, M. ve Samırkaş, M. C. (2014). Turizm Sektörünün Ekonomik Büyümeye Etkisi: Türkiye Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 15(1), 63-76.
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2021). Yıllık Bültenler. Erişim tarihi: 29.06.2021, Erişim adresi: https://yigm.ktb.gov.tr/TR-249709/yillik-bultenler.html.
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yıllık İstatistkleri (2021). İstatistikler. Erişim tarihi: 03.08.2021, Erişim adresi: https://yigm.ktb.gov.tr/TR-201147/onceki-donemlere-ait-istatistikler.html].
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2019). Turizm İstatistikleri: Genel Değerlendirme 2019. Erişim tarihi: 23.09.2020, Erişim adresi: https://yigm.ktb.gov.tr/Eklenti/69320,turizmistatistikleri2019-4pdf.pdf?0.
• T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (2015). Kruvaziyer İstatistikleri. Erişim tarihi: 01.07.2021, Erişim adresi: https://denizcilikistatistikleri.uab.gov.tr/kruvaziyer-istatistikleri.
• T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (2019). Kruvaziyer İstatistikleri. Erişim tarihi: 01.07.2021, Erişim adresi: https://denizcilikistatistikleri.uab.gov.tr/kruvaziyer-istatistikleri.
• TUİK (2021). Turizm Geliri ve Kişi Başı Ortalama Harcama. Erişim tarihi: 29.06.2021, Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turizm-Istatistikleri-I.-Ceyrek:-Ocak---Mart,-2021-37440.
• TÜİK (2017, 2018 ve 2019). Turizm İstatistikleri, 2017. Erişim tarihi: 07.01.2020, Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=10729.
• TÜİK. (2020). Turizm İstatistikleri, I. Çeyrek: Ocak- Mart, 2020. Erişim tarihi: 23.09.2020, Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33672.
• TÜRSAB (2014). Türkı̇ye Kruvazı̇yer Turı̇zmı̇ Raporu: Pı̇re İçı̇n ‘Lı̇manlarımız’ Yandı! Erişim tarihi: 09.01.2020, Erişim adresi: https://www.tursab.org.tr/apps/OldFiles//dosya/12193/tursab-kruvaziyer-turizmi-raporu107153521118_12193_5644498.
• TYHA (2019). Discover Marinas. Erişim tarihi: 03.01.2020, Erişim adresi: https://www.tyha.co.uk/discover-marinas.
• Yüksek, G. (2012). Turizm Ulaştırması. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
• UNWTO. (2019). UN World Tourism Organisation. International Tourism Highlights 2019 Edition. Erişim tarihi: 03.01.2020, Erişim adresi: https://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284421152.