BibTex RIS Kaynak Göster

Geçmişten Günümüze: Sağlık Alanında Kil Minerallerinin Kullanımı

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 3, 13 - 20, 01.12.2013

Bilge Sözen Şahne , Miray Arslan Sevgi Şar

Öz

İnsanlığın başlangıcından itibaren doğal kaynaklardan sağlık ve kozmetik alanında faydalanıldığı bilinmektedir. Bitkisel, hayvansal ve madensel olabilen bu kaynaklar, ilaç yapımı da dâhil olmak üzere pek çok amaç için kullanılmaktadır. Madensel kaynaklar arasında önemli bir yer tutan kil minerallerinin, birçok farklı alanda olduğu gibi sağlıkta da yaygın kullanımına rastlanmaktadır. İlk çağlarda fiziksel ve kimyasal özellikleri nedeniyle yaraları iyileştirmek ve cildi temizlemek amacıyla yararlanılan kilin, XVII. ve XIX. yüzyıllarda mineraloji biliminin gelişmesiyle birlikte kullanımı daha da genişlemeye başlamıştır. Günümüzde ise kilden pek çok farmasötik formülasyonun yanı sıra kaplıcalar ve çamur banyolarında da yaygın bir şekilde faydalanılmaktadır. Bu çalışmada, tarihte pek çok uygarlık tarafından kullanılan kil minerallerinin geçmişten günümüze kadar olan kullanımları incelenecek ve bu mineralin sağlık için önemi vurgulanacaktır

Anahtar Kelimeler

Kil Kozmetik Tıp

Kaynakça

  • 1.Malayoğlu U, Akar A. Killerin Sınıflandırılmasında ve Kullanım Alanlarının Saptanmasında Aranan Kriterlerin İrdelenmesi. 1. Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu; 1995 Nisan 21-22; İzmir; 1999 p.125-142.
  • 2.Gomes CSF, Silva JBP. (2007). Minerals and clay minerals in medical geology. Applied Clay Science, 36:4-21.
  • Carretero MI, Lagaly G. Clays and health: An introduction. Applied Clay Science. 2007;36:1-3.
  • Kavak O, Dalgıç A, Şenyiğit A. Medikal Jeoloji ve Önemi. Dicle Tıp Dergisi. 2003;30(1-4):89-92.
  • Dalgıç A, Kavak O. Kil Mineralleri ve Sağlık. Dicle Tıp Dergisi. 2004;31(2):73-78.
  • Atabey E. Jeolojik Unsurlar ve Halk Sağlığı (Tıbbi Jeoloji) Tıbbi Jeolojinin Önemi. Popüler Bilim Dergisi. 2011;207(18):56- 61.
  • Carretero MI, Clay minerals and their beneficial effects upon human health. A review. Applied Clay Science. 2002;21:155-163.
  • Karakaya MÇ, Karakaya N. (). Kaplıca Tedavisinde Kullanılan Termal Çamurların uygunluğunu Belirleyen Parametreler. 1. Tıbbi Jeoloji Çalıştayı, 2009 30 Ekim-1 Kasım; Ürgüp Bld., Kültür Merkezi, Ürgüp-Nevşehir; 2009 p.31-43.
  • Demir BM. Terapötik Jeoloji - Jeolojik malzeme, süreç ve mekanların insan sağlığında tedavi edici etkisi. Jeoloji Mühendisliği Dergisi. 2009;33(1):63-74.
  • Şehsuvaroğlu BN. Eczacılık Tarihi Dersleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi; 1970.
  • Crowen DL, Helfond WH. Pharmacy, An Illustrated History. New York:Harry N. Abrams Inc Publishers; 1990.
  • Akbulut G. Türk Kültüründe Toprak Yeme Alışkanlığı (Jeofaji): Arguvan’dan Örnek Bir Çalışma. Acta Turcica. 2012;4(1):302-315.
  • Baytop T. Laboratuardan Fabrikaya. İstanbul:Görsel Sanatlar Matbaacılık; 1997.
  • Boussel P, Bonnemain H, Bové F. History of Pharmacy and the Pharmaceutical Industry. Paris: Asklepios Press; 1983.
  • İbn-i Sînâ. El Kanun Fi’t-Tıbb. (Çeviri: Kâhya E.) Ankara: Atatürk Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı; 2000.
  • Baytop ÖT. Türk Eczacılık Tarihi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi; 1985.
  • Abdülvehab bin Yusuf İbn-i Ahmed el-Mardani. Kitabu’l-Müntehab Fi’t-Tıb. (Çeviri: Bayat AH.) İstanbul: Merkezefendi Geleneksel Tıp Derneği; 2005.
  • Tabib İbn Şerîf, Yâdigâr. (Çeviri: Altıntaş A.) İstanbul: Merkezefendi Geleneksel Tıp Derneği; 2004.
  • Şerafettin Sabuncuoğlu. Mücerreb-nâme. (Çeviri: Uzel İ, Süveren K.) Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları; 1999.
  • Baylav N. Eczacılık Tarihi. İstanbul: Yörük Matbaası; 1968.
  • Demirhan A. Mısır Çarşısı Drogları İstanbul: Sermet Matbaası; 1974.
  • Muller MF. Kil Terapisi. İstanbul: Dharma Yayınları; 2011.
  • Lopez-Gelindo A, Viseras C, Cerezo P. Compositional, technical and safety spesifications of clays to be used as pharmaceutical and cosmetic products. Applied Clay Science. 2007;36: 51-63.
  • Altıntaş A. Doğal Bakım Çalışmaları (Osmanlı Tıbbı Işığında) http://aytenaltintas.com/default.asp?id=4Erişim tarihi: 11.07.2013
  • Davarcıoğlu B. Kil Minerallerinin Balneoterapi Yönünden Değerlendirilmesi ve Mineralli Su, Orta Anadolu Bölgesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi. 2011;4(2):15-21.
  • Varol S. Çevre için Jeoloji, Çevre ve Sağlık Araştırmalarında Farklı Bir Boyut: Tıbbi Jeoloji (Medikal Jeoloji). SDUGEO. 2010;1(4):38-43.
  • Atabey E. Türkiye’de Kil ve Toprak Yeme Alışkanlığı (Jeofajia) – Topraktaki Organizmalar (Patojenler) – Pekmez Toprağı ve Sağlık. Ankara: MTA Yerbilimleri ve Kültür Serisi No:8; 2010.
  • Görsel Erişim Adresleri
  • Resim 1. İlk çağlarda tedavi http://www.pharmacist.com/great-moments-pharmacy-painting-series Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 2. Hipokrat http://www.oftalmoskop.net/?p=3579 Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 3. Aristotales http://en.wikipedia.org/wiki/Aristotle Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 4. Galen http://www.general-anaesthesia.com/people/galen.html Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 5. Terra Sigillata: İlk markalı müstahzar http://www.pharmacist.com/great-moments-pharmacy-painting-series Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 6. İbn-i Sînâ http://www.pharmacist.com/great-moments-pharmacy-painting-series Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 7. Pierre Belon http://en.wikipedia.org/wiki/Pierre_Belon Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 8. Kil http://skywalker.cochise.edu/wellerr/students/meta-rocks/project.htm Erişim Tarihi: 09.05.2013
  • Resim 9. Kil tabakaları http://www. californiaearthminerals.com Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 10. Çeşitli renklerdeki killer http://arealfoodlover.wordpress.com/2012/05/26/the-use-of-clay-as-medicine/ Erişim Tarihi: 15.07.2013
  • Resim 11. Kil lapası http://arealfoodlover.wordpress.com/2012/05/26/the-use-of-clay-as-medicine/ Erişim Tarihi: 15.07.2013
  • Resim 12. Kil sütü http://www.californiaearthminerals.com/science/?3 Erişim Tarihi: 15.07.2013
  • Resim 13. Kil maskesi http://www.annecocuk.co/kil-maskesi-kuru-ciltler-icin-kil-maskesi/ Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 14. Çamur banyosu http://www.kazete.com.tr/arsivDetay.aspx?yil=2009&ay=8 Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 15. Jeofaji http://dejavuyasayanlarnotlar.blogspot.com/2010/10/toprak-yeme-hastaligi-ile-hamilelikteki.html Erişim Tarihi: 13.05.2013

From Past to Present: The Uses of Clay Minerals in the Field of Health

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 3, 13 - 20, 01.12.2013

Bilge Sözen Şahne , Miray Arslan Sevgi Şar

Öz

Natural sources are in use for therapeutics and cosmetics from the beginning of human life. These sources can be originating from herbal, animal or mineral can be used for many purposes, one of them is drug production. It is known that clay minerals have an important place in minerals. They are used in health-related fields widely like in any other fields.Because of their chemical and physical characteristics, people in ancient times were used clay for healing wounds or cleaning skin and in 18th and 19th centuries, mineralogy began to improve and the using area of clay increased. Today, they are used for not only drug delivery systems or cosmetically formulations but also used in mud-baths and spas widely. In this study, the uses of clay minerals from ancient times to today will be presented and the importance of this mineral will be exposed.

Anahtar Kelimeler

Clay Cosmetics Medicine

Kaynakça

  • 1.Malayoğlu U, Akar A. Killerin Sınıflandırılmasında ve Kullanım Alanlarının Saptanmasında Aranan Kriterlerin İrdelenmesi. 1. Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu; 1995 Nisan 21-22; İzmir; 1999 p.125-142.
  • 2.Gomes CSF, Silva JBP. (2007). Minerals and clay minerals in medical geology. Applied Clay Science, 36:4-21.
  • Carretero MI, Lagaly G. Clays and health: An introduction. Applied Clay Science. 2007;36:1-3.
  • Kavak O, Dalgıç A, Şenyiğit A. Medikal Jeoloji ve Önemi. Dicle Tıp Dergisi. 2003;30(1-4):89-92.
  • Dalgıç A, Kavak O. Kil Mineralleri ve Sağlık. Dicle Tıp Dergisi. 2004;31(2):73-78.
  • Atabey E. Jeolojik Unsurlar ve Halk Sağlığı (Tıbbi Jeoloji) Tıbbi Jeolojinin Önemi. Popüler Bilim Dergisi. 2011;207(18):56- 61.
  • Carretero MI, Clay minerals and their beneficial effects upon human health. A review. Applied Clay Science. 2002;21:155-163.
  • Karakaya MÇ, Karakaya N. (). Kaplıca Tedavisinde Kullanılan Termal Çamurların uygunluğunu Belirleyen Parametreler. 1. Tıbbi Jeoloji Çalıştayı, 2009 30 Ekim-1 Kasım; Ürgüp Bld., Kültür Merkezi, Ürgüp-Nevşehir; 2009 p.31-43.
  • Demir BM. Terapötik Jeoloji - Jeolojik malzeme, süreç ve mekanların insan sağlığında tedavi edici etkisi. Jeoloji Mühendisliği Dergisi. 2009;33(1):63-74.
  • Şehsuvaroğlu BN. Eczacılık Tarihi Dersleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi; 1970.
  • Crowen DL, Helfond WH. Pharmacy, An Illustrated History. New York:Harry N. Abrams Inc Publishers; 1990.
  • Akbulut G. Türk Kültüründe Toprak Yeme Alışkanlığı (Jeofaji): Arguvan’dan Örnek Bir Çalışma. Acta Turcica. 2012;4(1):302-315.
  • Baytop T. Laboratuardan Fabrikaya. İstanbul:Görsel Sanatlar Matbaacılık; 1997.
  • Boussel P, Bonnemain H, Bové F. History of Pharmacy and the Pharmaceutical Industry. Paris: Asklepios Press; 1983.
  • İbn-i Sînâ. El Kanun Fi’t-Tıbb. (Çeviri: Kâhya E.) Ankara: Atatürk Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı; 2000.
  • Baytop ÖT. Türk Eczacılık Tarihi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi; 1985.
  • Abdülvehab bin Yusuf İbn-i Ahmed el-Mardani. Kitabu’l-Müntehab Fi’t-Tıb. (Çeviri: Bayat AH.) İstanbul: Merkezefendi Geleneksel Tıp Derneği; 2005.
  • Tabib İbn Şerîf, Yâdigâr. (Çeviri: Altıntaş A.) İstanbul: Merkezefendi Geleneksel Tıp Derneği; 2004.
  • Şerafettin Sabuncuoğlu. Mücerreb-nâme. (Çeviri: Uzel İ, Süveren K.) Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları; 1999.
  • Baylav N. Eczacılık Tarihi. İstanbul: Yörük Matbaası; 1968.
  • Demirhan A. Mısır Çarşısı Drogları İstanbul: Sermet Matbaası; 1974.
  • Muller MF. Kil Terapisi. İstanbul: Dharma Yayınları; 2011.
  • Lopez-Gelindo A, Viseras C, Cerezo P. Compositional, technical and safety spesifications of clays to be used as pharmaceutical and cosmetic products. Applied Clay Science. 2007;36: 51-63.
  • Altıntaş A. Doğal Bakım Çalışmaları (Osmanlı Tıbbı Işığında) http://aytenaltintas.com/default.asp?id=4Erişim tarihi: 11.07.2013
  • Davarcıoğlu B. Kil Minerallerinin Balneoterapi Yönünden Değerlendirilmesi ve Mineralli Su, Orta Anadolu Bölgesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi. 2011;4(2):15-21.
  • Varol S. Çevre için Jeoloji, Çevre ve Sağlık Araştırmalarında Farklı Bir Boyut: Tıbbi Jeoloji (Medikal Jeoloji). SDUGEO. 2010;1(4):38-43.
  • Atabey E. Türkiye’de Kil ve Toprak Yeme Alışkanlığı (Jeofajia) – Topraktaki Organizmalar (Patojenler) – Pekmez Toprağı ve Sağlık. Ankara: MTA Yerbilimleri ve Kültür Serisi No:8; 2010.
  • Görsel Erişim Adresleri
  • Resim 1. İlk çağlarda tedavi http://www.pharmacist.com/great-moments-pharmacy-painting-series Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 2. Hipokrat http://www.oftalmoskop.net/?p=3579 Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 3. Aristotales http://en.wikipedia.org/wiki/Aristotle Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 4. Galen http://www.general-anaesthesia.com/people/galen.html Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 5. Terra Sigillata: İlk markalı müstahzar http://www.pharmacist.com/great-moments-pharmacy-painting-series Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 6. İbn-i Sînâ http://www.pharmacist.com/great-moments-pharmacy-painting-series Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 7. Pierre Belon http://en.wikipedia.org/wiki/Pierre_Belon Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 8. Kil http://skywalker.cochise.edu/wellerr/students/meta-rocks/project.htm Erişim Tarihi: 09.05.2013
  • Resim 9. Kil tabakaları http://www. californiaearthminerals.com Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 10. Çeşitli renklerdeki killer http://arealfoodlover.wordpress.com/2012/05/26/the-use-of-clay-as-medicine/ Erişim Tarihi: 15.07.2013
  • Resim 11. Kil lapası http://arealfoodlover.wordpress.com/2012/05/26/the-use-of-clay-as-medicine/ Erişim Tarihi: 15.07.2013
  • Resim 12. Kil sütü http://www.californiaearthminerals.com/science/?3 Erişim Tarihi: 15.07.2013
  • Resim 13. Kil maskesi http://www.annecocuk.co/kil-maskesi-kuru-ciltler-icin-kil-maskesi/ Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 14. Çamur banyosu http://www.kazete.com.tr/arsivDetay.aspx?yil=2009&ay=8 Erişim Tarihi: 29.04.2013
  • Resim 15. Jeofaji http://dejavuyasayanlarnotlar.blogspot.com/2010/10/toprak-yeme-hastaligi-ile-hamilelikteki.html Erişim Tarihi: 13.05.2013
Toplam 43 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Diğer ID JA64NT52TZ
Bölüm Derleme
Yazarlar

Bilge Sözen Şahne

Miray Arslan Bu kişi benim

Sevgi Şar Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Aralık 2013
Gönderilme Tarihi 1 Aralık 2013
Yayımlandığı Sayı Yıl 2013 Cilt: 3 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Şahne, B. S., Arslan, M., & Şar, S. (2013). Geçmişten Günümüze: Sağlık Alanında Kil Minerallerinin Kullanımı. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi, 3(3), 13-20.
AMA Şahne BS, Arslan M, Şar S. Geçmişten Günümüze: Sağlık Alanında Kil Minerallerinin Kullanımı. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. Aralık 2013;3(3):13-20.
Chicago Şahne, Bilge Sözen, Miray Arslan, ve Sevgi Şar. “Geçmişten Günümüze: Sağlık Alanında Kil Minerallerinin Kullanımı”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi 3, sy. 3 (Aralık 2013): 13-20.
EndNote Şahne BS, Arslan M, Şar S (01 Aralık 2013) Geçmişten Günümüze: Sağlık Alanında Kil Minerallerinin Kullanımı. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 3 3 13–20.
IEEE B. S. Şahne, M. Arslan, ve S. Şar, “Geçmişten Günümüze: Sağlık Alanında Kil Minerallerinin Kullanımı”, Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, c. 3, sy. 3, ss. 13–20, 2013.
ISNAD Şahne, Bilge Sözen vd. “Geçmişten Günümüze: Sağlık Alanında Kil Minerallerinin Kullanımı”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 3/3 (Aralık 2013), 13-20.
JAMA Şahne BS, Arslan M, Şar S. Geçmişten Günümüze: Sağlık Alanında Kil Minerallerinin Kullanımı. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2013;3:13–20.
MLA Şahne, Bilge Sözen vd. “Geçmişten Günümüze: Sağlık Alanında Kil Minerallerinin Kullanımı”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi, c. 3, sy. 3, 2013, ss. 13-20.
Vancouver Şahne BS, Arslan M, Şar S. Geçmişten Günümüze: Sağlık Alanında Kil Minerallerinin Kullanımı. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2013;3(3):13-20.
Creative Commons Lisansı
                                                                            Bu Dergi Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin süreli bilimsel yayınıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz.  Makalelerin sorumlulukları yazarlara aittir 

Kapak 

Ayşegül Tuğuz

İlter Uzel’in “Dioskorides ve Öğrencisi” adlı eserinden 

Adres

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik  Anabilim Dalı Çiftlikköy Kampüsü

Yenişehir/ Mersin