3- 6 Yaş Çocuğu Olan Annelerin Geleneksel Anneliklerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 1, 95 - 104, 24.01.2022

Hava Özkan , Tuğçenur Yılmaz

https://doi.org/10.31020/mutftd.986058

Öz

Amaç: Bu araştırma, 3-6 yaş arasında çocuğu olan annelerin geleneksel anneliklerinin değerlendirilmesi amacı ile yapılmıştır.
Yöntem: Araştırma tanımlayıcı niteliktedir. Araştırma verileri 20 Mayıs- 30 Temmuz 2021 tarihleri arasında çevrimiçi olarak 288 anneden toplanmıştır. Veriler, Kişisel Bilgi Formu ve Geleneksel Annelik Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; güvenirlik testi, yüzdelik dağılım, ortalama, standart sapma, varyans analizi, bağımsız gruplarda t- testi ve Kruskal- Wallis analizi kullanılmıştır.
Bulgular: Annelerin Geleneksel Annelik Ölçeği (GAÖ) puan ortalamasının 5.57±0.86 olduğu saptanmıştır. Annelerin %81.3’ ünün annelik rolünü çoğu zaman yerine getirdiğine inandığı belirlenmiştir. Annelerin eğitim düzeyi, çalışma durumu, ekonomik durum algısı, toplam çocuk sayısı, çocuğu bakıcıya bırakma durumu ve çocuğun evde yalnız bırakma durumu gibi bazı tanımlayıcı özelliklere göre GAÖ puan ortalamaları arasında anlamlı düzeyde bir fark olduğu bulunmuştur (p<0,05).
Sonuç: Annelerin GAÖ’nden aldıkları toplam puan ortalamasına göre annelerin geleneksel annelik rollerini benimsedikleri görülmüştür. Annelerin bazı tanımlayıcı özelliklerinin (eğitim düzeyi, çalışma durumu, ekonomik durum algısı, toplam çocuk sayısı, çocuğu bakıcıya bırakma durumu ve çocuğun evde yalnız bırakma durumu gibi) geleneksel annelik puan ortalamalarını etkilediği bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Annelik, Çocuk, Geleneksel Annelik

Evaluation of Traditional Motherhood of Mothers with 3-6 Years Old Children

Öz

Aim: This study was conducted to evaluate the traditional motherhood of mothers who have children between the ages of 3 and 6 years.
Methods: The research was conducted in a descriptive manner Research data were collected online from 288 mothers between 20 May and 30 July 2021. Data were collected with the Personal Information Form and the Traditional Maternity Scale. In the evaluation of the data; reliability test, percentile distribution, mean, standard deviation, analysis of variance, t-test for independent groups and Kruskal-Wallis analysis were used.
Findings: It was determined that the mothers' Traditional Motherhood Scale (TMS) mean score was 5.57±0.86. It was determined that 81.3% of the mothers believed that they fulfilled their motherhood role most of the time. It was found that there was a significant difference between the TMS score averages according to some descriptive characteristics such as mothers' education level, working status, perception of economic situation, total number of children, leaving the child to a caregiver, and leaving the child alone at home (p<0.05).
Conclusion: According to the total mean score of the mothers in the TMS, it was seen that the mothers adopted traditional motherhood roles. It has been found that some descriptive characteristics of mothers (such as education level, employment status, perception of economic situation, total number of children, leaving the child to a caregiver and leaving the child alone at home) affect traditional motherhood mean scores.

Anahtar Kelimeler

Motherhood, Child, Traditional Motherhood

Kaynakça

• 1. Atabek G. Türkiye’de anneler gününde yayınlanan reklam fotoğraflarında annelik imgesinin değişimi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 1999.
• 2. Heffernan V, Wilgus G. Introduction: Imagining motherhood in the twenty-first century—Images, representations, constructions. Women: A Cultural Review J 2018;29(1):1-18.
• 3. Sever M. Kadınlık, annelik, gönüllü çocuksuzluk: Elisabeth Badinter’den kadınlık mı annelik mi?, tina miller’dan annelik duygusu: mitler ve deneyimler ve corinne maier’den no kid üzerinden bir karşılaştırmalı okuma çalışması. Fe Dergi 2015;7(2):71-86.
• 4. Currie J. Motherhood, stress and the exercise experience: Freedom or constraint? Leisure Studies J 2004;23(3):225-242.
• 5. Yurtsever Kılıçgün M, Kılıçkaya A. Geleneksel Annelik Ölçeği'nin psikometrik özellikleri: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches 2016;(8):2868-2881.
• 6. Aktaş G. Günümüz toplumlarında anneliğin değişen biçimlerini sosyal medya kullanıcıları üzerinden değerlendirmek. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 2019;36(2):253-271.
• 7. Karaman ED, Doğan N, Annelik rolü üzerine: kadının “annelik” kimliği üzerinden tahakküm altina alinmasi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 2018;6(2):1475-1496.
• 8. Letherby G. Childless and bereft? Stereotypes and realities in relation to ‘voluntary’and ‘involuntary’childlessness and womanhood. Sociological İnquiry J 2002;72(1):7-20.
• 9. Günay G, Bener Ö. Kadınların toplumsal cinsiyet rolleri çerçevesinde aile içi yaşamı algılama biçimleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 2011;15(3):157-171.
• 10. Vashchenko M, Easterbrooks MA, Miller LC. Becoming their mother: Knowledge, attitudes, and practices of orphanage personnel in Ukraine. Infant Mental Health J 2010;31(5):570-590.
• 11. Green FJ. Feminist mothers. From motherhood to mothering: The legacy of Adrienne Rich’s of Woman Born J 2004:125-137.
• 12. Işık SY. Küresel kültürel değişim ve'yeni'annelik: Ankara Kamil Ocak Mahallesi örneği 2015;13(50):48- 75.
• 13. Bal S. Reklamların eskimeyen yüzü “muhteşem annelik”: Anneler günü reklamları örneği. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi 2014;1(2):59-85.
• 14. Tuncer E. Televizyon reklamlarında geleneksel anne imgesi: Bingo örneği. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010. İstanbul, Türkiye.
• 15. Brunton PJ, Russell JA. The expectant brain: adapting for motherhood. Nature Reviews Neuroscience J 2008;9(1):11-25.
• 16. Swain JE, et al. Brain basis of early parent–infant interactions: psychology, physiology, and in vivo functional neuroimaging studies. Journal of Child Psychology and Psychiatr 2007;48(3‐4):262-287.
• 17. Rubin R. Maternal identity and the maternal experience. AJN The American Journal of Nursing 1984;84(12):1480.
• 18. Kulakac O, et al. An analysis of the motherhood concept in employed women in south Turkey. Social Behavior and Personality: An International J 2006;34(7):837-852.
• 19. Uray N, Burnaz S. An analysis of the portrayal of gender roles in Turkish television advertisements. Sex Roles J 2003;48(1):77-87.
• 20. Currie J. Managing motherhood: Strategies used by new mothers to maintain perceptions of wellness. Health Care for Women International J 2009;30(7):653-668.
• 21. Pınar G. ve ark. Annelerin doğum sonu konforunu etkileyen faktörler/Factors that affecting mothers' postnatal comfort. Dicle Tıp Dergisi 2009;36(3):184-190.
• 22. Whatley M, D. Knox, Scales for measuring college student views of traditional motherhood and fatherhood. College Student J 2005;39(3):588-595.
• 23. Metin A. Kimliğin toplumsal inşası ve geleneksel kadın kimliğinin aktarımı. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2011;2(1):74-92.
• 24. Johnston DD, Swanson DH. Invisible mothers: A content analysis of motherhood ideologies and myths in magazines. Sex Roles J 2003;49(1):21-33.
• 25. Maden S. 5-6 Yaşında çocuğu olan ebeveynlerı̇n, geleneksel anne ve baba rollerı̇ i̇le ebeveynlı̇ğe yönelı̇k tutumlarının i̇ncelenmesı̇.Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• 26. Aytaç FK. Is it love? The mediating role of traditional motherhood between maternal warmth and maternal gatekeeping. Current Psychology J 2021:1-15.
• 27. Seçer Z, Çeliköz, N, Yaşa S. Okulöncesieğitim kurumlarina devam eden çocuklarin annelerinin ebeveynliğe yönelik tutumlari. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2008;(19):413-428.
• 28. Aytaç FK. The Relationship between maternal gatekeeping and parental warmth through the mediating role of traditional motherhood. Middle East Technical University, Sociology Department, The Graduate School of Social Scıences, The Degree of Master of Science, 2018.
• 29. Ferré C. Age at first child: does education delay fertility timing? The case of Kenya. The Case of Kenya, World Bank Policy Research Working Paper, 2009, 4833-4880.
• 30. Özdemir AD. Bazı değişkenler açısından okul öncesi dönemdeki çocukların sosyal becerilerinin ve ailelerinin ebeveynliğe yönelik tutumları, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2012.
• 31. Yılmaz H, Ülker M, Yılmaz AS. Kadınlarda ebeveynlik rollerine ilişkin kendilik algısı’nın çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi 2018;7(2):415-431.
• 32. Turğut M. ve Feyzioğlu S. Türkiye aile yapısı araştırması: tespitler, öneriler. 2014: TC Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.(Erişim Tarihi: 15.08.2021).