Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Reasons for Cone Beam Computed Tomography Requests in a Faculty of Dentistry: A Retrospective Study Based on Archival Data

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 3, 1049 - 1057, 30.09.2025
https://doi.org/10.31020/mutftd.1707511

Öz

Aim: This study aimed to retrospectively analyze the distribution of cone-beam computed tomography (CBCT) requests according to age, gender, and clinical departments within a dental faculty.
Methods: CBCT request forms of 2000 patients who underwent imaging between January 2020 and January 2024 at the Department of Oral, Dental and Maxillofacial Radiology, Faculty of Dentistry, Bolu Abant İzzet Baysal University, were retrospectively reviewed. Patients' gender, age, reasons for CBCT requests, and the requesting clinical departments were systematically recorded and analyzed.
Results: Analysis showed that the majority of CBCT requests were for implant planning (52,7%), followed by intraosseous lesion assessment (16,6%), impacted tooth evaluation (13,4%), orthodontic assessment (6,4%), temporomandibular joint examination (3,1%), orthognathic surgery planning (0,9%), trauma assessment (1,7%), supernumerary tooth evaluation (1,8%), and other indications (3,6%).
Conclusion: These findings offer valuable insight into the clinical distribution of CBCT requests, highlighting implant treatment planning as the predominant indication for CBCT imaging within the dental faculty. A thorough evaluation of CBCT request indications by clinicians ensures that imaging is performed appropriately, supporting the effective and efficient use of the technique. Additionally, identifying the usage areas of CBCT can contribute to the future development of this imaging modality and the planning of educational content.

Kaynakça

  • 1. Vandenberghe B, Jacobs R, Yang J. Diagnostic validity (or acuity) of 2D CCD versus 3D CBCT-images for assessing periodontal breakdown. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol 2007;104(3):395-401.
  • 2. Scarfe WC, Farman AG. What is cone-beam CT and how does it work? Dent Clin North Am 2008;52(4):707-730.
  • 3. Amuk, M, Yılmaz, S. Bir Diş Hekimliği Fakültesinde Konik Işinli Bilgisayarli Tomografi Tetkiki İstenmesinin Sebepleri. J Dent Fac Atatürk Uni 2019;29(4):543-549.
  • 4. Dölekoğlu S, et al. The usage of digital radiography and cone beam computed tomography among Turkish dentists. Dentomaxillofac Radiol 2011;40(6):379-384.
  • 5. Horner K. Cone-beam computed tomography: time for an evidence-based approach. Prim Dent J 2013;2(1):22-31.
  • 6. Adibi S, et al. Cone beam computed tomography in dentistry: what dental educators and learners should know. J Dent Educ 2012;76(11):1437-1442.
  • 7. Venkatesh E, Elluru SV. Cone beam computed tomography: basics and applications in dentistry. J Istanb Univ Fac Dent 2017;51(3 Suppl 1):S102-s121.
  • 8. Görgen VA, Güler Ç, Kızılcı E. Diş Hekimliğinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi CBCT. Ann Health Sci Res 2014;3(2):36-40.
  • 9. Mohan R, Singh A, Gundappa M. Three-dimensional imaging in periodontal diagnosis - Utilization of cone beam computed tomography. J Indian Soc Periodontol 2011;15(1):11-17.
  • 10. John GP, et al. Fundamentals of cone beam computed tomography for a prosthodontist. J Indian Prosthodont Soc 2015;15(1):8-13.
  • 11. Fişekçioğlu E, Kurt G. Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi Görüntüleri Rehberliğinde Cerrahi İşlemler. Turkiye Klinikleri Oral and Maxillofacial Radiology-Special Topics 2019;5(1):139-144.
  • 12. Cotton TP, et al. Endodontic applications of cone-beam volumetric tomography. J Endod 2007;33(9):1121-1132.
  • 13. Bulut DG, Köse E. Diş Hekimliğinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi Kullanımı: Literatür Taraması. J Int Dent Sci 2017;(1):1-7.
  • 14. Acar B, Kamburoğlu K. Use of cone beam computed tomography in periodontology. World J Radiol 2014;6(5):139.
  • 15. Akarslan Z, Peker İ. Bir diş hekimliği fakültesindeki konik ışınlı bilgisayarlı tomografi incelemesi istenme nedenleri. Acta Odontol Turc 2015;32(1):1-6.
  • 16. Sağlam H, Yeşilova E, Bayrakdar İŞ. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesindeki Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi (KIBT) İncelemesi İstem Nedenlerinin Değerlendirilmesi. Selcuk Dent J 2021;8(3):629-34.
  • 17. Yalçın ED, Artaş A. Konik ışınlı bilgisayarlı tomografi istek nedenlerinin incelenmesi. Selcuk Dent J 2019;6(3):309-314.
  • 18. Tarakçı DÖD, Sarı ÖÜG. Konik ışınlı bilgisayarlı tomografi istek ve gerekçelerinin retrospektif olarak değerlendirilmesi. 7tepe Klinik 2022;18(2):24-28.
  • 19. Alkış HT. Examination of cone-beam computed tomography requests reasons in patients admitted to Akdeniz University Faculty of Dentistry. Akd Med J 2022;8(3):342-346.
  • 20. Angelopoulos C, Aghaloo T. Cone Beam Computed Tomography for the Implant Patient. Dent Clin North Am 2011;55(1):141.
  • 21. Tyndall DA, et al. Position statement of the American Academy of Oral and Maxillofacial Radiology on selection criteria for the use of radiology in dental implantology with emphasis on cone beam computed tomography. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol 2012;113(6):817-826.
  • 22. Warhekar S, et al. Incidental findings on cone beam computed tomography and reasons for referral by dental practitioners in indore city (mp). J Clin Diagn Res 2015;9(2): ZC21-4.
  • 23. Menziletoğlu D, Işık BK, Güler AY. Ağız, diş ve çene cerrahisinde konik ışınlı bilgisayarlı tomografi i̇stek nedenleri. 7tepe Klinik 2019;15(1):64-69.
  • 24. Eren H, et al. Evaluation of referral of cone-beam CT investigations at a dentomaxillofacial radiology clinic of University Hospital. Ata Diş Hek Fak Derg 2020;30(2):167-173.
  • 25. Ertaş E, Kalabalık F. Bir türk örneklem grubunda dental volümetrik tomografi endikasyonları. Ata Diş Hek Fak Derg 2014;24(2):232-240.
  • 26. Farha P, et al. Orthodontic localization of impacted canines: review of the cutting-edge evidence in diagnosis and treatment planning based on 3D CBCT images. Turk J Orthod 2023;36(4):261.
  • 27. Çelikel ET, et al. Mandibular üçüncü molar dişlerin inferior alveoler kanalla ilişkisinin KIBT ile değerlendirilmesi. Selcuk Dent J 2019;6(4):260-264.
  • 28. Kapila S, Conley R, Harrell Jr W. The current status of cone beam computed tomography imaging in orthodontics. Dentomaxillofac Radiol 2011;40(1):24-34.
  • 29. Ahmed J, et al. Morphological assessment of TMJ spaces, mandibular condyle, and glenoid fossa using cone beam computed tomography (CBCT): a retrospective analysis. Indian J Radiol Imaging 2021;31(1):78-85.
  • 30. Horner K, et al. Diagnostic efficacy of cone beam computed tomography in paediatric dentistry: a systematic review. Eur Arch Paediatr Dent 2020; 21:407-426.
  • 31. Patel S, et al. Cone beam computed tomography in Endodontics–a review of the literature. Int Endod J 2019;52(8):1138-1152.
  • 32. Du C, et al. Clinical analysis of 1,038 cases of odontogenic jawbone cysts. BMC Oral Health 2024;24(1):1387.

Bir Diş Hekimliği Fakültesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi İstek Nedenleri: Arşiv Verilerine Dayalı Retrospektif Çalışma

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 3, 1049 - 1057, 30.09.2025
https://doi.org/10.31020/mutftd.1707511

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, bir diş hekimliği fakültesinde yaş, cinsiyet ve bölümlere göre Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi (KIBT) istek nedenlerinin dağılımının retrospektif olarak incelenmesidir.
Yöntem: Bu çalışmada, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi (ADÇR) Anabilim Dalı’nda 2020 Ocak – 2024 Ocak tarihleri arasında KIBT alınmış olan 2000 hastanın istek formları incelenmiştir. Çalışma kapsamında değerlendirilen formlar temel alınarak, hastaların cinsiyeti, yaşı, görüntüleme istek nedenleri ve istemde bulunan bölümler sistematik olarak kaydedilmiş ve analiz edilmiştir.
Bulgular: KIBT isteklerinin sırasıyla %52,7 implant değerlendirme amaçlı, %16,6 kemik içi lezyon değerlendirmesi, %13,4 gömülü dişin değerlendirilmesi, %6,4 ortodontik nedenlerle, %3,1 temporomandibular eklemin değerlendirilmesi, %0,9 ortognatik cerrahi planlaması amacıyla, %1,7 travma, %1,8 süpernumere dişlerin değerlendirilmesi ve %3,6 diğer nedenler için olduğu görüldü.
Sonuç: Çalışma sonuçları KIBT isteğinin bölümlere göre dağılımı hakkında bilgi vermekte ve en fazla isteğin implant planlama amaçlı yapıldığını göstermektedir. Hekimlerin KIBT istek nedenlerini dikkatle değerlendirmesi, hem doğru endikasyonlarla görüntüleme yapılmasını sağlar hem de tekniğin etkin ve verimli kullanımını destekler. Ayrıca, KIBT’nin kullanım alanlarının belirlenmesi, bu görüntüleme yönteminin gelecekteki geliştirilme süreçlerine ve eğitimsel içeriklerin planlanmasına katkı sağlayabilir.

Kaynakça

  • 1. Vandenberghe B, Jacobs R, Yang J. Diagnostic validity (or acuity) of 2D CCD versus 3D CBCT-images for assessing periodontal breakdown. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol 2007;104(3):395-401.
  • 2. Scarfe WC, Farman AG. What is cone-beam CT and how does it work? Dent Clin North Am 2008;52(4):707-730.
  • 3. Amuk, M, Yılmaz, S. Bir Diş Hekimliği Fakültesinde Konik Işinli Bilgisayarli Tomografi Tetkiki İstenmesinin Sebepleri. J Dent Fac Atatürk Uni 2019;29(4):543-549.
  • 4. Dölekoğlu S, et al. The usage of digital radiography and cone beam computed tomography among Turkish dentists. Dentomaxillofac Radiol 2011;40(6):379-384.
  • 5. Horner K. Cone-beam computed tomography: time for an evidence-based approach. Prim Dent J 2013;2(1):22-31.
  • 6. Adibi S, et al. Cone beam computed tomography in dentistry: what dental educators and learners should know. J Dent Educ 2012;76(11):1437-1442.
  • 7. Venkatesh E, Elluru SV. Cone beam computed tomography: basics and applications in dentistry. J Istanb Univ Fac Dent 2017;51(3 Suppl 1):S102-s121.
  • 8. Görgen VA, Güler Ç, Kızılcı E. Diş Hekimliğinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi CBCT. Ann Health Sci Res 2014;3(2):36-40.
  • 9. Mohan R, Singh A, Gundappa M. Three-dimensional imaging in periodontal diagnosis - Utilization of cone beam computed tomography. J Indian Soc Periodontol 2011;15(1):11-17.
  • 10. John GP, et al. Fundamentals of cone beam computed tomography for a prosthodontist. J Indian Prosthodont Soc 2015;15(1):8-13.
  • 11. Fişekçioğlu E, Kurt G. Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi Görüntüleri Rehberliğinde Cerrahi İşlemler. Turkiye Klinikleri Oral and Maxillofacial Radiology-Special Topics 2019;5(1):139-144.
  • 12. Cotton TP, et al. Endodontic applications of cone-beam volumetric tomography. J Endod 2007;33(9):1121-1132.
  • 13. Bulut DG, Köse E. Diş Hekimliğinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi Kullanımı: Literatür Taraması. J Int Dent Sci 2017;(1):1-7.
  • 14. Acar B, Kamburoğlu K. Use of cone beam computed tomography in periodontology. World J Radiol 2014;6(5):139.
  • 15. Akarslan Z, Peker İ. Bir diş hekimliği fakültesindeki konik ışınlı bilgisayarlı tomografi incelemesi istenme nedenleri. Acta Odontol Turc 2015;32(1):1-6.
  • 16. Sağlam H, Yeşilova E, Bayrakdar İŞ. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesindeki Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi (KIBT) İncelemesi İstem Nedenlerinin Değerlendirilmesi. Selcuk Dent J 2021;8(3):629-34.
  • 17. Yalçın ED, Artaş A. Konik ışınlı bilgisayarlı tomografi istek nedenlerinin incelenmesi. Selcuk Dent J 2019;6(3):309-314.
  • 18. Tarakçı DÖD, Sarı ÖÜG. Konik ışınlı bilgisayarlı tomografi istek ve gerekçelerinin retrospektif olarak değerlendirilmesi. 7tepe Klinik 2022;18(2):24-28.
  • 19. Alkış HT. Examination of cone-beam computed tomography requests reasons in patients admitted to Akdeniz University Faculty of Dentistry. Akd Med J 2022;8(3):342-346.
  • 20. Angelopoulos C, Aghaloo T. Cone Beam Computed Tomography for the Implant Patient. Dent Clin North Am 2011;55(1):141.
  • 21. Tyndall DA, et al. Position statement of the American Academy of Oral and Maxillofacial Radiology on selection criteria for the use of radiology in dental implantology with emphasis on cone beam computed tomography. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol 2012;113(6):817-826.
  • 22. Warhekar S, et al. Incidental findings on cone beam computed tomography and reasons for referral by dental practitioners in indore city (mp). J Clin Diagn Res 2015;9(2): ZC21-4.
  • 23. Menziletoğlu D, Işık BK, Güler AY. Ağız, diş ve çene cerrahisinde konik ışınlı bilgisayarlı tomografi i̇stek nedenleri. 7tepe Klinik 2019;15(1):64-69.
  • 24. Eren H, et al. Evaluation of referral of cone-beam CT investigations at a dentomaxillofacial radiology clinic of University Hospital. Ata Diş Hek Fak Derg 2020;30(2):167-173.
  • 25. Ertaş E, Kalabalık F. Bir türk örneklem grubunda dental volümetrik tomografi endikasyonları. Ata Diş Hek Fak Derg 2014;24(2):232-240.
  • 26. Farha P, et al. Orthodontic localization of impacted canines: review of the cutting-edge evidence in diagnosis and treatment planning based on 3D CBCT images. Turk J Orthod 2023;36(4):261.
  • 27. Çelikel ET, et al. Mandibular üçüncü molar dişlerin inferior alveoler kanalla ilişkisinin KIBT ile değerlendirilmesi. Selcuk Dent J 2019;6(4):260-264.
  • 28. Kapila S, Conley R, Harrell Jr W. The current status of cone beam computed tomography imaging in orthodontics. Dentomaxillofac Radiol 2011;40(1):24-34.
  • 29. Ahmed J, et al. Morphological assessment of TMJ spaces, mandibular condyle, and glenoid fossa using cone beam computed tomography (CBCT): a retrospective analysis. Indian J Radiol Imaging 2021;31(1):78-85.
  • 30. Horner K, et al. Diagnostic efficacy of cone beam computed tomography in paediatric dentistry: a systematic review. Eur Arch Paediatr Dent 2020; 21:407-426.
  • 31. Patel S, et al. Cone beam computed tomography in Endodontics–a review of the literature. Int Endod J 2019;52(8):1138-1152.
  • 32. Du C, et al. Clinical analysis of 1,038 cases of odontogenic jawbone cysts. BMC Oral Health 2024;24(1):1387.
Toplam 32 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Hizmetleri ve Sistemleri (Diğer)
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Nurşat Türker 0000-0003-4546-846X

Duygu Göller Bulut 0000-0003-4260-2520

Erken Görünüm Tarihi 27 Eylül 2025
Yayımlanma Tarihi 30 Eylül 2025
Gönderilme Tarihi 27 Mayıs 2025
Kabul Tarihi 28 Ağustos 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 15 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Türker, N., & Göller Bulut, D. (2025). Bir Diş Hekimliği Fakültesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi İstek Nedenleri: Arşiv Verilerine Dayalı Retrospektif Çalışma. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 15(3), 1049-1057. https://doi.org/10.31020/mutftd.1707511
AMA Türker N, Göller Bulut D. Bir Diş Hekimliği Fakültesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi İstek Nedenleri: Arşiv Verilerine Dayalı Retrospektif Çalışma. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. Eylül 2025;15(3):1049-1057. doi:10.31020/mutftd.1707511
Chicago Türker, Nurşat, ve Duygu Göller Bulut. “Bir Diş Hekimliği Fakültesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi İstek Nedenleri: Arşiv Verilerine Dayalı Retrospektif Çalışma”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 15, sy. 3 (Eylül 2025): 1049-57. https://doi.org/10.31020/mutftd.1707511.
EndNote Türker N, Göller Bulut D (01 Eylül 2025) Bir Diş Hekimliği Fakültesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi İstek Nedenleri: Arşiv Verilerine Dayalı Retrospektif Çalışma. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 15 3 1049–1057.
IEEE N. Türker ve D. Göller Bulut, “Bir Diş Hekimliği Fakültesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi İstek Nedenleri: Arşiv Verilerine Dayalı Retrospektif Çalışma”, Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, c. 15, sy. 3, ss. 1049–1057, 2025, doi: 10.31020/mutftd.1707511.
ISNAD Türker, Nurşat - Göller Bulut, Duygu. “Bir Diş Hekimliği Fakültesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi İstek Nedenleri: Arşiv Verilerine Dayalı Retrospektif Çalışma”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 15/3 (Eylül2025), 1049-1057. https://doi.org/10.31020/mutftd.1707511.
JAMA Türker N, Göller Bulut D. Bir Diş Hekimliği Fakültesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi İstek Nedenleri: Arşiv Verilerine Dayalı Retrospektif Çalışma. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2025;15:1049–1057.
MLA Türker, Nurşat ve Duygu Göller Bulut. “Bir Diş Hekimliği Fakültesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi İstek Nedenleri: Arşiv Verilerine Dayalı Retrospektif Çalışma”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, c. 15, sy. 3, 2025, ss. 1049-57, doi:10.31020/mutftd.1707511.
Vancouver Türker N, Göller Bulut D. Bir Diş Hekimliği Fakültesinde Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi İstek Nedenleri: Arşiv Verilerine Dayalı Retrospektif Çalışma. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2025;15(3):1049-57.
Creative Commons Lisansı
                                                                            Bu Dergi Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin süreli bilimsel yayınıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz.  Makalelerin sorumlulukları yazarlara aittir 

Kapak 

Ayşegül Tuğuz

İlter Uzel’inDioskorides ve Öğrencisi adlı eserinden 

Adres

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik  Anabilim Dalı Çiftlikköy Kampüsü

Yenişehir/ Mersin