UNDERSTANDING the MODELS USED in TRANSCULTURAL NURSING and the PROCESS of CULTURAL COMPETENCE MODEL

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 18 - 24, 30.11.2018

Mükerrem Başli , Mine Bekar , İrem Civelek

Öz

Transcultural nursing is an increasingly important issue due to the increasing
migrating population in Turkey. Considering the evidence, it is clear that
there is a link between understanding patient's culture and the health outcomes
of the patient. Immigrant patients’ cultures should be taken into account when
giving care to the people. For health care professionals, understanding culture
and giving culturally competent care to people is an active developmental
process. That’s why there are models that health care professionals can use in
order to better understand cultures and provide adequate transcultural care.
The purpose of this review is to examine the models involved in transcultural
nursing that helps provide culturally competent care and to examine in detail
the ‘The Process Of Cultural Competence Model’ which
forms the basis of transcultural nursing. It is also aimed to draw attention to
how transcultural nursing are becoming more important for host countries.

Anahtar Kelimeler

Transcultural, nursing, compotence, model

KÜLTÜRLERARASI HEMŞİRELİKTE KULLANILAN MODELLER VE ‘‘KÜLTÜREL YETERLİLİK SÜRECİ MODELİ’’Nİ ANLAMAK

Öz

Kültürlerarası hemşirelik göç eden nüfusun artması nedeniyle günümüzde gittikçe önem
kazanan bir konudur. Ülkemizde de göçmen nüfusun artması nedeniyle bu konu daha
önemli bir hale gelmiştir. Kanıtlara bakıldığında ise, hastanın kültürünü
anlamak ile hastanın sağlık sonuçları arasında bağlantı olduğu görülmektedir.
Göç eden nüfusun artması ve kültürün sağlık üzerindeki etkisi nedeniyle,
kişilere bakım verirken kültürleri de göz önünde bulundurulmalıdır. Sağlık
bakım profesyonelleri için, kültürleri anlamak ve kişilere kültürel yeterli
bakım verebilmek aktif gelişimsel bir süreçtir. Bu nedenle, kültürleri daha iyi
anlamak ve kültürel yeterli bakım verebilmek için, sağlık bakım
profesyonellerinin kullanabileceği bazı modeller bulunmaktadır. Bu derlemenin
amacı kültürlerarası hemşirelikte yer alan, kültürel yeterli bakım vermeye
yardımcı olan modelleri incelemek ve kültürlerarası hemşireliğe temel oluşturan
‘Kültürel Yeterlilik Süreci Modeli’ ni ayrıntılı şekilde incelemektir. Aynı
zamanda kültürlerarası hemşireliğin ev sahibi ülke için ne kadar önemli olduğuna
dikkat çekilmesi de amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kültürlerarası, hemşirelik, yeterlilik

Kaynakça

• Purnell, L.D. (2009). Guide to culturally competent health care. 2nd Edition, F.A. Davis Company, Philadelphia.
• Sagar, P. (2012). Transcultural nursing theory and models. Springer Publishing Company, New York.
• Tanrıverdi, G. (2017). Madeleine M. Leininger: kültürel bakımda farklılıklar ve benzerlikler teorisi. Karadağ A, Çalışkan N, Göçmen Baykara Z. (Ed). Hemşirelik teorileri ve modelleri. Vizyon Basımevi, İstanbul, 490-504.
• Abitz, T.L. (2016). Cultural congruence and infusion nursing practice. J Infus Nurs.,39 (2): 75-79.
• Başalan İz, F. , Bayık Temel, A. (2009). Hemşirelikte kültürel yeterlilik. Aile ve Toplum, 5 (17): 51-58.
• Busher Betancourt, D. A. (2015). Madeleine Leininger and the transcultural theory of nursing. The Downtown Rewiev, 2 (1): 1-7.
• Camphina-Bacote, J. (2015). The process of cultural competence in the delivery of healthcare services: a model of care. Transcultural Care Associate, Copyright.
• Hotun Şahin N, Onat Bayram G, Avcı D. (2009). Kültürlere duyarlı yaklaşım: transkültürel hemşirelik. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 6 (1): 2-7.
• Tanrıverdi, G. Seviğ, Ü. Bayat, M. Birkök, M.C. (2009). Hemşirelik bakımında kültürel özellikleri tanılama rehberi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6 (1): 793-806.
• Foronda, C. Baptiste, D. L. Reinholdt, M. M, Ousmann, K. (2016). Cultural humility: a aconcept analysis. J Transcult Nurs., 27 (3): 210-217.
• Tanrıverdi, G. ve ark. (2012). Çanakkalede'de yaşayan romanların Purnell’in kültürel yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15 (4): 244-253.
• Camphina-Bacote, J. (2002). The process of cultural competence in the delivery of healthcare services: a model of care. J Transcult Nurs., 13 (3): 181-184.
• Tortumluoğlu, G. (2004). Transkültürel hemşirelik ve kültürel bakım modeli örnekleri. C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8 (2): 47-57.
• Bekar, M. (2001). Kültürlerarası (transkültürel) hemşirelik. Toplum ve Hekim, 16 (2): 136-141.
• Tuna Orhan, N. Yüksel, E. (2015). Kültürlerarası hemşirelik ve etik. Türkiye Klinikleri J Public Health Nurs., 1(3): 7-13.
• Understanding transcultural nursing. (2005). http://www.nursingcenter.com. (15.03.17).