DİJİTAL DİASPORANIN SERÜVENİ: DİJİTAL DİASPORA ÇALIŞMALARININ BİBLİYOMETRİK ANALİZİ

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 3, 1759 - 1774, 25.09.2023

Salih Tiryaki

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1296038

Öz

Dijital teknolojilerin gündelik hayattaki kullanım sıklığının artması beraberinde birçok geleneksel toplumsal olgu ve kurumun değişmesine yol açmıştır. Çeşitli sebeplerden dolayı ana vatanlarını terk etmek zorunda kalan toplulukları ifade etmek için diaspora kavramı da bu süreçte önemli değişikliklere uğramıştır. Günümüz dijital teknolojileriyle birlikte diaspora toplulukları birbiriyle etkileşime geçmek, kimlik deneyimlerini genişletmek, kendilerini ifade etmek için dijital alanlara yayılmış durumdadır. Bu çalışmada, önemli bir inceleme alanı olan dijital diasporaya ilişkin yapılan akademik çalışmalar bibliyometrik yöntem kullanılarak incelenmiştir. Çalışmada Web of Science veri tabanından elde edilen 62 araştırma makalesi VOSviewer yazılım programında görselleştirilmiş ve çalışmaların bibliyometrik verilerine ilişkin bilgiler haritalandırılmıştır. Çalışma sonucunda dijital diaspora konulu çalışmaların 2000’li yılların başından itibaren araştırılmaya başlandığı ancak bu konudaki çalışmaların 2020-2022 yılları arasında arttığı belirlenmiştir. En fazla çalışma yayımlayan ülkelerin başında Amerika Birleşik Devletleri gelirken, dijital diaspora çalışmalarının “iletişim” alanında (11) yoğunlaştığı belirlenmiştir. Çalışma sonucunda ayrıca dijital diaspora konulu araştırmaların, kimlik, kültür, asimilasyon ve dijital bölünme gibi kavramlarla ilişkisi çok az incelendiği gibi Twitter ve YouTube gibi ağlar üzerine yapılan çalışmaların da eksik kaldığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dijital teknolojiler, diaspora, dijital diaspora, bibliyometrik analiz, dijital topluluk

Kaynakça

• Alonso, A., & Oiarzabal, P. (2010). Diasporas in the new media age: Identity, politics, and community. University of Nevada Press.
• Andersson, K. (2019). Digital diaspora: an overview of the research areas of migration and new media through a narrative literature review. Human Technology, 15(2), 142-180.
• Aslan, A. (2020). Dijital diaspora ve kültürel kimlik: Türkiye’de yaşayan Çerkes gençlerle derinlemesine bir görüşme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 34, 66-82.
• Axel, B. K. (2004). The context of diaspora. Cultural Anthropology, 19(1), 26-60. Ben-Rafael, E. (2013). Diaspora. Current Sociology 61(5-6), 842-861.
• Bernal, V. (2006). Diaspora, cyberspace and political imagination: the Eritrean diaspora online. Global Networks, 6(2), 161-179.
• Bernal, V. (2018). Digital media, territory, and diaspora: The shapeshifting spaces of Eritrean politics. Journal of African Cultural Studies, 32(1), 60–74.
• Brinkerhoff, J. (2006). Digital diasporas and conflict prevention: The case of Somalinet.com. Review of International Studies, 32(1), 25-47.
• Brinkerhoff, J. (2009). Digital diasporas: Identity and transnational engagement. Cambridge University Press. Brinkerhoff, J. M. (2004). Digital diasporas and international development: Afghan-Americans and the reconstruction of Afghanistan. Public Administration and Development: The International Journal of Management Research and Practice, 24(5), 397-413.
• Brubaker, R. (2005). The ‘diaspora’diaspora. Ethnic and Racial Studies, 28(1), 1-19.
• Butler, K. D. (2001). Defining diaspora, refining a discourse. Diaspora: a Journal of Transnational Studies, 10(2), 189-219.
• Candidatu, L. (2021). Diasporic mothering and Somali diaspora formation in the Netherlands. Journal of Global Diaspora & Media, 2(1), 39-55.
• Candidatu, L., & Ponzanesi, S. (2022). Digital diasporas: Staying with the trouble. Communication, Culture and Critique, 15(2), 261-268.
• Candidatu, L., Leurs, K., & Ponzanesi, S. (2019). Digital diasporas: Beyond the buzzword. Towards a relational understanding of mobility and connectivity. R. Tsagarousianou & J. Retis (Eds.), The Handbook of Diasporas, Media & Culture in (pp. 33–47). Wiley Blackwell.
• Castells, M. (2011). The rise of the network society. John Wiley & Sons.
• Chacko, E., & Gebre, P. H. (2013). Leveraging the diaspora for development: lessons from Ethiopia. GeoJournal, 78, 495-505.
• Cohen, R. (2001). Diaspora. N. J. Smelser and P. B. Baltes (Eds.), International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences in (pp.3642-3645). Elsevier.
• Cohen, R. (2008). Global diasporas. New York: Routledge.
• Cooper, D. N. (1997). The future of work in the digital diaspora: Economic restructuring and education. Journal of Organizational Change Management, 10(2), 139-155.
• Corcoran, E. (2002). Digital diaspora. Forbes, 169(4), 74-80.
• Demir, Y. & Öztürk, M. (2023). Tarihsel süreçte “çevrimiçi taciz”: Bibliyometrik bir analiz. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 939-953.
• Diamandaki, K. (2003). Virtual ethnicity and digital diasporas: Identity construction in cyberspace. Global Media Journal, 2(2), 1-14.
• Ding, S. (2007). Digital diaspora and national image building: A new perspective on Chinese diaspora study in the age of China's rise. Pacific Affairs, 627-648.
• Donthu, N., Kumar, S., Mukherjee, D., Pandey, N., & Lim, W. M. (2021). How to conduct a bibliometric analysis: An overview and guidelines. Journal of Business Research, 133, 285-296.
• Everett, A. (2009). Digital diaspora: A race for cyberspace. State University of New York Press. Gajjala, R. (2003). South Asian digital diasporas and cyberfeminist webs: Negotiating globalization, nation, gender and information technology design. Contemporary South Asia, 12(1), 41-56.
• Gall, M., Nguyen, K. H., & Cutter, S. L. (2015). Integrated research on disaster risk: Is it really integrated? International Journal of Disaster Risk Reduction, 12, 255-267.
• Grossman, J. (2019). Toward a definition of diaspora. Ethnic and Racial Studies 42(89), 1263-1282.
• Hall, S. (1994). Cultural identity and diaspora. P. Williams & L. Chrisman (Eds.), Colonial Discourse and Post-Colonial Theory: A Reader in (pp. 392–403). Columbia University Press.
• Hepp, A., Bozdag, C., & Suna, L. (2013). Mediatized migrants: Media cultures and communicative networking in the diaspora. L. Fortunati, R. Pertierra, and J. Vincent (Eds), Migration, Diaspora and İnformation Technology in Global Societies in (pp. 190-206). Routledge.
• Kars-Unluoglu, S., Guneri Cangarli, B., Yurt, O., & Gencer, M. (2023). Migrants as “dissonant harmony-seekers” and migrant life in “foam”. Journal of Global Mobility: The Home of Expatriate Management Research, 11(1), 125-144.
• Keles, J.Y. (2016). Digital diaspora and social capital. Middle East Journal of Culture and Communication 9(3), 315-333.
• Kuşçu, I. (2014). Uygur diasporasının dijital ortamdaki faaliyetleri: Kimlik ve anavatan meselesi. Bilig, 69, 143-160.
• Laguerre, M. S. (2010). Digital diaspora: Definition and models. A. Alonso and P. Oiarzabal (Eds.), Diasporas in the New Media Age: Identity, Politics, and Community in (pp.49-64). University of Nevada Press.
• Li, J., & Hale, A. (2016). Output distributions and topic maps of safety related journals. Safety Science, 82, 236-244.
• Li, W., & Zhao, Y. (2015). Bibliometric analysis of global environmental assessment research in a 20-year period. Environmental Impact Assessment Review, 50, 158-166.
• Mavroudi, E. (2007). Diaspora as process:(de) constructing boundaries. Geography Compass, 1(3), 467-479.
• Merigó, J. M., & Yang, J. B. (2017). A bibliometric analysis of operations research and management science. Omega, 73, 37-48.
• Mevsimler, M. (2021). Second-generation British Somali women: The translocal nexus of London and global diaspora. Journal of Global Diaspora & Media, 2(1), 57-72.
• Minchilli, C. (2021). Localizing diasporic digital media practices: Social stratification and community making among Somali women living in Rome. Journal of global Diaspora & Media, 2(1), 73-89.
• Moral-Muñoz, J. A., Herrera-Viedma, E., Santisteban-Espejo, A., & Cobo, M. J. (2020). Software tools for conducting bibliometric analysis in science: An up-to-date review. Profesional de la Información, 29(1), doi.org/10.3145/epi.2020.ene.03.
• Nedelcu, M. (2018). Digital diasporas. R. Cohen and C. Fischer (Eds.), Routledge Handbook of Diaspora Studies in (pp.241-250). Routledge.
• Öztürk, M. & Demir, Y. (2023). Bilgilendirme ve kaos arasında: Afet yönetiminde medyanın rolüne yönelik bibliyometrik bir analiz. TRT Akademi. 8(18), 506-527.
• Palmer, C. (2000). The African diaspora. The Black Scholar, 30(3-4), 56-59.
• Ponzanesi, S. (2020). Digital diasporas: Postcoloniality, media and affect. Interventions, 22(8), 977-993.
• Ponzanesi, S. (2021). Somali diaspora and digital belonging: Introduction. Journal of Global Diaspora & Media, 2(1), 3-15.
• Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography or bibliometrics. Journal of Documentation, 25, 348-349.
• Tölölyan, K. (1991). The nation-state and its others: In lieu of a preface. Diaspora: A Journal of Transnational Studies 1(1), 3-7.
• Van Eck, N. J., & Waltman, L. (2017). Citation-based clustering of publications using CitNetExplorer and VOSviewer. Scientometrics, 111, 1053-1070.
• Van Eck, N., & Waltman, L. (2010). Software survey: VOSviewer, a computer program for bibliometric mapping. Scientometrics, 84(2), 523-538.
• Witteborn, S. (2019). Digital diaspora: Social alliances beyond the ethnonational bond. J. Retis and R. Tsagarousianou (Eds.), The Handbook of Diasporas, Media, and Culture in (pp.179-192). John Wiley & Sons.
• Yu, H., & Sun, W. (2019). Introduction: Social media and Chinese digital diaspora in Australia. Media International Australia, 173(1), 17-21.