The Etruscan Question: A Consideration of their Homeland and Ethnic Identity

Year 2025, Volume: 7 Issue: 2, 358 - 376, 25.09.2025

Mehmet Ali Kaya , Mert Hasılcıoğlu

https://doi.org/10.33469/oannes.1665311

Abstract

This article explores the origins and ethnolinguistic identity of the Etruscans, an ancient people who inhabited central-western Italy during the early first millennium BCE. Ancient Greek and Roman writers consistently emphasized the Etruscans’ uniqueness, particularly in their language, religious customs, and material culture. However, these sources offered competing explanations for their homeland. The eastern origin theory, supported by Herodotus and Hellanicus, suggests that the Etruscans migrated from Lydia (Maionia) in western Anatolia during the upheavals of the Late Bronze Age. According to this account, they were part of the Sea Peoples known as the Turša or Tereš, who appear in Egyptian records from the 12th century BCE. Linguistic similarities between Etruscan and the language of the Lemnian inscription, along with cultural and religious parallels to Anatolian traditions, lend support to this theory. In contrast, Dionysius of Halicarnassus denied any foreign origin, arguing that the Etruscans were autochthonous to Italy. He based this view on differences in language, religion, and social institutions between the Etruscans and the Lydians. Some modern scholars agree, citing the continuity between Villanovan and Etruscan archaeological phases and the lack of clear evidence for mass migration. A third theory, now largely abandoned, posits a northern or Alpine origin, connecting the Etruscans with the Raetians. This paper reconsiders all three views and concludes that the balance of evidence, particularly from linguistic and archaeological sources, points toward an eastern origin with later integration into the Italic cultural landscape. The Etruscans appear to have settled in Etruria between the Tiber and Arno rivers, where they gradually gained dominance and gave their name to both the region and the Tyrrhenian Sea. Despite ongoing debates, the Etruscans’ legacy remains vital for understanding the cultural foundations of early Rome.

Keywords

Etruscans , Tuscans , Tyrsenians , Tyrrhenians , Rasenna , Tursha/Teresh , Troia , Etruria , Tyrsenia , Lydia

Etrüskler Meselesi: Anayurtları ve Etnik Kimlikleri Üzerine Bir Değerlendirme

Abstract

Bu makale, MÖ 1. binyılın başlarında Orta-Batı İtalya’da yaşamış antik bir halk olan Etrüsklerin kökenini ve etnik-dilsel kimliğini incelemektedir. Antik Yunan ve Roma yazarları, Etrüsklerin özellikle dilleri, dini gelenekleri ve maddi kültürleri bakımından diğer İtalik halklardan belirgin şekilde farklı olduklarını sürekli olarak vurgulamışlardır. Ancak bu yazarlar, Etrüsklerin anavatanı konusunda farklı ve çoğu zaman çelişkili açıklamalar sunmuşlardır. Doğu kökenli olduklarını savunan görüş, Herodotos ve Hellanikos tarafından desteklenmiş ve bu görüşe göre Etrüskler, Geç Tunç Çağı’nın sonlarındaki toplumsal çalkantılar sırasında Batı Anadolu’daki Lydia (Maionia) bölgesinden göç etmişlerdir. Bu anlatımda Etrüsklerin, MÖ 12. yüzyıla ait Mısır kaynaklarında geçen Turşa veya Tereş adıyla bilinen Deniz Kavimleri’nden biri oldukları öne sürülmektedir. Etrüskçe ile Lemnos Adası’nda bulunan yazıtın dili arasındaki benzerlikler ve Etrüsk diniyle Anadolu gelenekleri arasındaki kültürel paralellikler bu görüşü desteklemektedir. Buna karşılık, Halikarnassoslu Dionysios yabancı köken iddiasını reddetmiş ve Etrüsklerin İtalya’ya özgü (otokton) bir halk olduğunu savunmuştur. Dionysios bu görüşünü, Etrüsklerle Lydialılar arasındaki dil, din ve toplumsal kurum farklılıklarına dayandırmıştır. Bazı modern araştırmacılar da bu görüşe katılmakta; Villanova ve Etrüsk arkeolojik evreleri arasındaki sürekliliğe ve toplu bir göçü kanıtlayan açık verilerin eksikliğine dikkat çekmektedir. Günümüzde büyük ölçüde terk edilmiş olan üçüncü bir görüş ise Etrüsklerin kuzey (Alpler) kökenli olduklarını ve Raetialılarla akraba olduklarını öne sürmektedir. Bu makale, üç görüşü de yeniden değerlendirerek, özellikle dilsel ve arkeolojik kaynaklara dayalı verilerin, Etrüsklerin doğu kökenli oldukları ve zamanla İtalik kültürel yapıya entegre oldukları yönündeki görüşü desteklediği sonucuna varmaktadır. Etrüskler, Tiber ve Arno nehirleri arasındaki Etruria bölgesine yerleşerek burada giderek güç kazanmış, hem bu bölgeye hem de batısındaki denize (Tiren Denizi) kendi adlarını vermişlerdir. Devam eden tartışmalara rağmen, Etrüsklerin mirası erken Roma kültürel temellerinin anlaşılması açısından temel bir öneme sahiptir.

Keywords

Etrüskler , Tuscalar , Tyrsenler , Tyrrhenler , Rasenna , Turşa/Tereş , Etruria , Tyrsenia , Lidya

References

• Achilli, A., Olivieri, A., Pala, M., Metspalu, E., Fornarino, S., Battaglia, V., Accetturo, M., Kutuev, I., Khusnutdinova, E., Pennarun, E., Cerutti, N., Di Gaetano, C., Crobu, F., Palli, D., Matullo, G., Santachiara-Benerecetti, A.S., Cavalli-Sforza, L.L., Semino, O., Villems, R., Bandelt, H.-J., Piazza, A. & Torroni, A. (2007). Mitochondrial DNA Variation of Modern Tuscans Supports the Near Eastern Origin of Etruscans. American Journal of Human Genetics, 80(4), 759–768. https://doi.org/10.1086/512822
• Aeschylus. (1926). Agamemnon, Libation-Bearers, Eumenides, Fragments, Vol. II (H.W. Smyth, trans.). Loeb.
• Agostiniani, L. (2013). The Etruscan Language. In J. M. Turfa (Ed.), The Etruscan World (pp. 457–477). Routledge.
• Akerström, A. (1943). Der geometrische Stil in Italien. Archäologische Grundlagen der frühesten historischen Zeit Italiens. Lund Gleerup und Leipzig Harrasowitz.
• Apollonius. (1912). Argonautica (R. C. Seaton, trans.). London Heinemann.
• Athenaeus. (2010). The Learned Banqueters, Volume VI: Books 12-13.594b (S. D. Olson, trans.). Loeb Classical Library 327, Harvard University Press.
• Atlan, S. (1970). Roma Tarihi’nin Ana Hatları. I. Kısım: Cumhuryet Devri. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Ayda, A. (1975). Etrüsklerin Yunanca Adı. Belleten, 39(155), 421–428.
• Bartoloni, G. (2020). La cultura villanoviana: all’inizio della storia etrusca. La Nuova Italia Scientifica.
• Becker, H. (2013). Political Sistem and Law. In J. M. Turfa (Ed.), The Etruscan World (pp. 351–382). Routledge.
• Becker, M. J. & Turfa, J. M. (2017). The Etruscans and the History of Dentistry. Routledge.
• Beekes, R. S. P. (2003). The Origin of the Etruscans. Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.
• Bellelli, V. & Benelli, E. (2018). Gli Etruschi: La scrittura, la lingua, la società. Carocci.
• Beloch, J. (2013). Griechische Geschicte, Vol. 1/2: Die Zeit vor den Perserkriegen. Cambridge University Press.
• Benelli, E. (2017). Alphabets and Language. In A. Naso (Ed.), Etruscology (pp. 245–276). De Gruyter.
• Bérard, J. (1941). La colonisation grecque de ltalie meridionale et de la Steile dans l’antiquite: Histoire et la legende. Presses Universitaires de France.
• Bonfante, G. & Bonfante, L. (2002). The Etruscan Language: An Introduction. Manchester University Press.
• Bourdin, S. (2012). Les peuples de l’Italie préromaine: identités, territoires et relations inter-ethniques en Italie centrale et septentrionale (VIIIe-Ier s. av. J.-C.). École française de Rome.
• Bradley, G. (2020). Early Rome to 290 BC The Beginnings of the City and the Rise of the Republic. Edinburgh University Press.
• Breasted, J. H. (1906). Ancient Records of Egypt: Historical Documents, Vol. III: The Nineteenth Dynasty. The University of Chicago Press.
• Brice, T. (2005). The Kingdom of the Hittites. Oxford University Press.
• Briquel, D. (2013). Etruscan Origins and the Ancient Authors. In J. M. Turfa (Ed.), The Etruscan World (pp. 36–55). Routledge.
• Brizio, E. (1898). Epoca preistorica. Vallardi.
• Bürchner, L. (1912). Grimenothyra. In G. Wissowa (ed.), Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft (Vol. VII/2, pp. 1879–1880). Metzler.
• Censorinus. (1845). De Die Natali Liber (O. Jahn, ed.). De Guyter.
• Cicero. (1920). M. Tulli Ciceronis de Divinatione (A.S. Pease, ed.). The University of Illionis.
• Cicero. (1923). The Speech Concerning the Response of the Soothsayers (N. H. Watts, trans.). Loeb.
• Conway, R. S. (1926). Italy in the Etruscan Age. In J. B. Bury, S.A. Cook & F.E. Adcoock (eds.), The Cambridge Ancient History (Vol. IV, pp. 383–432). Cambridge University Press.
• Cornell, T. (1995). The Beginnings of Rome: Italy and Rome from the Bronze Age to the Punic Wars (c.1000–264 BC). Routledge.
• Çınar, A. (2020). Tarihte Kaybolmuş Bir Medeniyet: Etrüskler ve Etrüsk Dini. Belleten, 84(299), 43–74.
• De Grummond, N. T. (2013). Haruspicy and Augury: Sources and Procedures. In J. M. Turfa (Ed.), The Etruscan World (pp. 539–556), Routledge.
• De Sanctis, G. (1956). Storia di Roma. La conquista del primato in Italia, Vol. 1. Fratelli Bocca.
• De Simone, C. (1986). La stele di Lemnos. In M. Pallottino (ed.), Rasenna. Storia e civiltà degli Etruschi (pp. 723–725), Garzanti.
• De Simone, C. (2008). L’origine degli Etruschi ancora: recenti teorie. Studi Etruschi, 74, 169–196.
• Demircioğlu, H. (1987). Roma Tarihi. I. Cilt: Cumhuriyet. I. Kısım: Menşelerden Akdeniz Havzasında Hakimiyet Kurulmasına Kadar. Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Dennis, G. (1985). The Cities and Cemetries of Etruria. Princeton University Press.
• Devoto, G. (1951). Gli antichi ltalici (2nd ed.). Edizioni di AR.
• Diodorus. (1954). Diodorus of Siciliy (C. Oldfather, trans.). Loeb.
• Dionysius Halicarnassensis. (1960). The Roman Antiquites of Dionysius Halicarnassus, Vol. I (E. Carry, trans.). Loeb.
• Doğan, İ. (2008). Etrüsk Yazısının Kaynağı: Türk (Göktürk) Yazısı. Tarihten Bir Kesit: Etrüskler, 2-4 Haziran 2007, Bodrum: Sempozyum Bildirileri (pp. 161–172), Türk Tarih Kurumu.
• Dynneson, T. L. (2018). Rise of the Early Roman Republic: Reflections on Becoming Roman. Peter Lang.
• Euripides. (1919). Electra, Orestes, Iphigenei in Taurica, Andromache, Cylops (A. S. Way, trans.). Loeb.
• Fiesel, E. (1931). Etruskisch. Geschichte der indogermanischen Sprachwissenschaft, 2. Teil, Band 5, Lieferung 4, Walter de Gruyter.
• Forsythe, G. (2005). A Critical History of Early Rome: From Prehistory to the First Punic War. University of California Press.
• Frèret, N. (1753). Recherches sur l’origine et l’ancienne histoire des differents peuples de l’Italie. Histoire de l’Academie Royale des Inscriptiones et Belles Lettres, 18, 72–114.
• Gage, J. (1950). Huit recherches sur les origines italiques et romaines. E. de Boccard.
• Georgiev, V. I. (1948). L’origine degli Etruschi come problema della storia delle tribu egee. Studi Etruschi, 20, 101–108.
• Georgiev, V. I. (1981). Introduction to the History of the Indo-European Languages. Publishing House of the Bulgarian Academy of Sciences.
• Grant, M. (1980). The Etruscans. Scribner.
• Grenier, A. (1912). Bologne Villanovienne et Etrusque. University of Michigan Library.
• Harrel-Courtes, H. (1964). Etruscan Italy. The Orion Press.
• Helbig, W. (1879). Beitraege zur altitalischen Kultur- und Kunstgeschicte, Vol. 1: Die Italiker in der Poebene. Breitkopf & Härtel.
• Herodotus. (1922, 1975). Herodotus, Vols. I-IV (A. D. Godley, trans.). Loeb.
• Hesiod. (2006). Theogony, Works and Days, Testimonia (G. W. Most, trans.). Loeb.
• Hodos, T. (2023). Bridging Cultures in the Past and Present. In E. P. Baughan & L. C. Pieraccini (eds.), Etruria and Anatolia: Material Connections and Artistic Exchange (pp. 61–74). Cambridge University Press.
• Horatius. (1942). Satires, Epistles, Ars Poetica (H. R. Fairclough, trans.). Loeb.
• Hyginus. (2002). Fabulae (P. K. Marshall, ed.). Teubner.
• Justinus. (1994). Epitome of the Philippic History of Pompeius Trogus (J. C. Yardley, trans.). Oxford University Press.
• Juvanalis. (1928). Juvenal and Persius (G. G. Ramsey, trans.). Loeb.
• Kaya, M. A. (2018). Türkiye’nin Eskiçağ Tarihi II. Demir Devri ve Pers Hakimiyeti Dönemi. Bilge Kültür Sanat.
• Kaya, M. A. (2021). Türkiye’nin Eskiçağ Tarihi I. Tarih Öncesi Çağlardan Demir Devrine Kadar. Bilge Kültür Sanat.
• Kaya, M. A. (2023). Ege ve Eski Yunan Tarihi I. Tarih Öncesi Çağlardan Klasik Çağa Kadar. Bilge Kültür Sanat.
• Kaya, M. A. (2024). Roma’nın Afrikalı İmparatoru Septimius Severus. Bilge Kültür Sanat.
• Körte, G. (1907). Etrusker. In G. Wissowa (ed.), Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft, VI (pp. 730–770). Metzler.
• Krahe, H. (1954). Sprache und Vorzeit. Europäische Vorgeschichte nach dem Zeugnis der Sprache. Quelle & Meyer.
• Kretschmer, P. (1925). Die protoindogermanische Schicht. Glotta, 14, 300–319.
• Kretschmer, P. (1943). Die vorgriechischen Sprach- und Volksschichten. Glotta, 30, 84–218.
• Livius. (1967). Livy, Vol. III, Books 5-7 (B. O. Forster, trans.). Loeb.
• Lomas, K. (2018). The Rise of Rome: From the Iron Age to the Punic Wars. The Belknap Press of Harvard University Press.
• Lucretius. (2008). De Rerum Natura: The Nature of Things. A Poetic Translation (D. R. Slavitt, trans.). University of California Press.
• Macribius. (1868). Conviviorum Primi Diei Saturnaliorum. Libsia.
• Maggiani, A. (2017). The Historical Framework. In A. Naso (Ed.), Etruscology (pp. 537–560). De Gruyter.
• Mcdonald, K. (2022). Italy Before Rome: A Sourcebook. Routledge.
• Meyer, E. (1893). Geschichte des Altertums, Vol 2: Geschischte des Abendlandes bis auf die Perserkriege. J.G. Cotta.
• Mirşan, K. (1998). Etrüskler, Tarihleri, Yazıları ve Dilleri. MMB.
• Moser, M. E. (1996). The Origins of the Etruscans: New Evidence for an Old Question. In J. F. Hall (ed.), Etruscan Italy: Etruscan Influences on the Civilizations of Italy from Antiquity to the Modern Era (pp. 29–44). Provo.
• Naso, A. (2023). From East to West and Beyond. In E. P. Baughan & L. C. Pieraccini (eds.), Etruria and Anatolia: Material Connections and Artistic Exchange (pp. 21–58). Cambridge University Press.
• Neil, S. (2016). Materializing the Etruscans: The Expression and Negotiation of Identity during the Orientalizing, Archaic, and Classical Periods. In S. Bell & A. A. Carpino (eds.), A Companion to the Etruscans (pp. 15–27). Wiley-Blackwell.
• Niebuhr, B. G. (1850). Lectures on the History of Rome, from the Earliest Times to the Fall of the Western Empire. Vol. I, Taylor, Walton, and Maberly.
• Nowlin, J. (2021). Etruscan Orientalization. Brill.
• Pallottino, M. (1947). L’origine degli Etruschi. Tumminelli.
• Pallottino, M. (1948). Erodoto autoctonista?. Studi Etrushci, 20, 11–16.
• Pallottino, M. (1956). The Etruscans. Penguin.
• Pareti, L. (1952). Storia di Roma e del mondo romano: L'Italia e roma avanti il conflitto con Taranto, 1000 c.-281 av. Cr. Vol. 1, Unione Tipografico-Editrice Torinese.
• Peet, T. A. (1924). Italy and Sicily. In J. B. Bury (ed.), The Cambridge Ancient History (Vol. 2, pp. 563–574). Cambridge University Press
• Perkins, P. (2017). DNA and Etruscan Identity. In A. Naso (ed.), Etruscology (pp. 95–111). De Gruyter.
• Pfiffig, A. J. (1969). Die etruskische Sprache: Versuch einer Gesamtdarstellung. Akademische Druck- u. Verlagsanstalt.
• Piganiol, A. (1953). Les Étrusques, peuple d’Orient. Cahiers d’Histoire Mondiale, 1(2), 328–352.
• Pigorini, L. (1882). Terramara dell’ età del bronzo situata in Castione dei Marchesi. Coi Tipi del Salviucci.
• Plinius. (1961). Pliny, Natural History, Vol. II (H. Rackham, trans.). Loeb.
• Plutarch. (1959). Plutarch’s Lives, Vol. IV: Alcibiades and Coriolanus, Lysander and Sulla (B. Perrin, trans.). Loeb.
• Plutarch. (1961-1962). Plutarch’s Moralia, Vols. III-IV (F. C. Babbitt, trans.). Loeb.
• Plutarch. (1967). Plutarch’s Lives, Vol. I: Theseus and Romulus, Lycurgus and Numa (B. Perrin, trans.). Loeb.
• Polyaenus. (1796). Polyaenus’ Stratagems of War (F. R. Shepherd, trans.).
• Polybius. (1998). The Histories (W. R. Paton, trans.). William Heinemann.
• Pomponius Mela. (1988). Chorographie (A. Silberman, trans.). Les Belles Lettres.
• Prayon, F. (2019). Etrüskler: Tarih, Din ve Kültür. Alfa Yayınları.
• Pseudo-Scylax. (2011). Pseudo-Skylax’ Periplous. The Circumnavigation of the Inhabited World. Text, Translation and Commentary (G. Shipley, trans.). Liverpool University Press.
• Pulgram, E. (1958). The Tongues of Italy: Prehistory and History. Harvard University Press.
• Ramsay, W. M. (1960). Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası. Milli Eğitim Bakanlığı.
• Randall-Maclver, D. (1924). Villanovans and Early Etruscans. Clarendon Press.
• Renard, M. (1943). Initiation à l’étruscologie (2nd ed.). Office de publicité: Anc. établiss. J. Lebègue.
• Renfrew, C. (1987). Archaeology and Language: The Puzzle of Indo-European Origins. Cambridge University Press.
• Ridgway, D. (2006). The Etruscans. In J. Boardman, N. G. L. Hammond & D. M. Lewis (eds.), The Cambridge Ancient History (Vol. IV, pp. 623–675). Cambridge University Press.
• Schachermeyr, F. (1929). Etruskische Frühgeschichte. De Gruyter.
• Scullard, H. H. (1967). The Etruscan Cities and Rome. The Johns Hopkins University Press.
• Scullard, H. H. (2000). A History of the Roman World from 753 to 146 B.C. Routledge.
• Sertkaya, O. F. (2006). Etrüskçe Bilimsel Olarak Çözümlendi mi?. Bilim ve Ütopya, 141, 58–62.
• Shrimpton, G. S. (1991). Theopompus the Historian. McGill-Queen's University Press.
• Stoddart, S. (2016). Beginnings. Protovillanovan and Villanovan Etruria. In S. Bell & A. A. Carpino (eds.), A Companion to the Etruscans (pp. 3–14). Wiley-Blackwell.
• Strabo. (1960). The Geography of Strabo (H. L. Jones, trans.). Loeb.
• Tacitus. (1962). The Annals, Vols. I-IV (J. Jackson, trans.). Loeb.
• Tagliamonte, G. (2017). Political Organization and Magistrates. In A. Naso (ed.), Etruscology (pp. 121–142). De Gruyter.
• Thucydides. (1956-1959). History of the Peloponnesian War, Vols. I-IV (C. F. Smith, trans.). Loeb.
• Torelli, M. (2006). Archaic Rome Between Latium and Etruria. In F. W. Walbank, A. E. Astin & M. W. Frederiksen, The Cambridge Ancient History (Vol. VII/2, pp. 30–51). Cambridge University Press,.
• Tulunay, E. T. (2005). Antikçağda İtalya’da Yaşamış Doğu Kökenli Bir Halk: Etrüskler. In Birinci Uluslararası Avrasya Arkeoloji Kongresi (Vol. 1, pp. 208–210). Anadolu & Avrasya Enstitüsü.
• Türkkan, R. O. (1998). Etrüskler. Onlar da mı Türk?. Orkun, 6, 16–17.
• Tykot, R. H. (1994). Sea Peoples in Etruria Italian Contacts with the Eastern Mediterranean in the Late Bronze Age. Etruscan Studies, 1(5), 59–83.
• Ulf, C. (2017). An Ancient Question: The Origin of the Etruscans. In A. Naso (ed.), Etruscology (pp. 11–34). De Gruyter.
• Umar, B. (1993). Türkiye’nin Tarihsel Adları. Türkiye’nin Tarihsel Coğrafyası ve Tarihsel Adları Üzerine Alfabetik Düzende Bir İnceleme. İnkilap Kitabevi.
• Varro. (1938). On the Latin Language, Vol.1, Books V-VII (R. G. Kent, trans.). Loeb.
• Velleius Paterculus. (1924). Roman History (F. Shipley, trans.). Loeb.
• Vergilius. (1942). Virgil, Aeneid (H. R. Fairclough, trans.). Loeb.
• Vernesi, C., Caramelli, D., Dupanloup, I., Bertorelle, G., Lari, M., Cappellini, E., Moggi-Cecchi, J., Chiarelli, B., Castrì, L., Casoli, A., Mallegni, F., Lalueza-Fox, C. & Barbujani, G. (2004). The Etruscans: A Population-Genetic Study. American Journal of Human Genetics, 74(4), 694–704. https://doi.org/10.1086/383284
• Wainwright, G. A. (1959). The Teresh, the Etruscans and Asia Minor. Anatolian Studies, 9, 197–213.
• Wallace, R. (2008). Zikh Rasna: A Manual of the Etruscan Language and Inscriptions. Beech Stave Press Inc.
• Whatmough, J. (1937). ‘Tusca origo Raetis’. Harward Studies in Classical Philology, 48, 181–202.