Tarım Sektöründe Çalışan Kadınların Sosyo-Ekonomik Durumu ve Mülkiyet Sorununa İlişkin Bir Alan Araştırması: Adıyaman İli Örneği

Yıl 2024, Cilt: 19 Sayı: 1, 1 - 25, 01.04.2024

Ezgi Kovancı , Duygu Yıldız Karakoç

https://doi.org/10.17153/oguiibf.1294549

Öz

Tarım sektöründe çalışan kadınların sosyo-ekonomik ve mülkiyete ilişkin durumlarını ve sorunlarını irdelemek amacıyla yapılan bu çalışma Adıyaman ili özelinde 40 katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma, kadınların eğitim, gelir ve mülkiyet durumları, yaşam koşulları, finansal erişimleri, beklenti ve talepleri gibi birçok konuya dair bulguları kapsamlı biçimde ortaya çıkarmak amacını gütmüştür. Yapılan görüşmeler Maxqda programı kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışma tarım alanında çalışan kadınların en çok hayat pahalılığı ve geçim şartlarında zorluklar yaşadığını ortaya koymuş, geleceğe yönelik en büyük beklentilerinin de çocuklarının eğitim hayatlarına devam etmeleri olduğunu göstermiştir. Kadınların finansal erişimine ve mülk edinimine ilişkin önemli sınırlamaların olduğu da çalışmaların bulguları arasında yer almıştır.

Anahtar Kelimeler

Tarım, Mülkiyet, Sosyo-Ekonomik Durum, Adıyaman, Toplumsal Cinsiyet

Destekleyen Kurum

Adıyaman Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü

Proje Numarası

İİBFMAP/2022-0002

Teşekkür

Bu çalışma Adıyaman Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından desteklenen İİBFMAP/2022-0002 numaralı projeyle desteklenmiştir.

A Field Study on the Socio-Economic Status and Property Problem of Women Working in the Agriculture Sector: The Case of Adıyaman

Öz

This study, which was conducted to examine the socio-economic and property-related situations and problems of women working in the agricultural sector, was carried out with 40 participants in Adıyaman. The study aimed to comprehensively reveal the findings on many issues such as women's education, income, living conditions, financial access, property status, expectations and demands. The interviews were analyzed with the Maxqda program. The study revealed that the women working in the field of agriculture have the most difficulties in the cost of living and living conditions and showed that their greatest expectation for the future is that their children continue their education life. It was also among the findings of the studies that there are significant limitations on women's financial access and property acquisition.

Anahtar Kelimeler

Agriculture, Property, Socio-Economic Status, Adıyaman, Gender.

Proje Numarası

İİBFMAP/2022-0002

Kaynakça

• Almaz, W., (2007), Women’s Access to and Control over Land in the Current Land Administration System in Two Rural Kebeles In Ada’a Woreda of Oromia Region, Addıs Ababa Unıversity, https://cgspace.cgiar.org/bitstream/handle/10568/618/Thesis_AlmazWomen.pdf?sequence=1&isAllowed=y, Erişim: (E03.05.2023).
• Altınpıçak, T., Gülçubuk B., (2003), “Ankara İli Polatlı İlçesinde Gezici Kadın Tarım işçilerinin Çalışma ve Yaşam Koşulları”, Tarım Bilimleri Dergisi 2004,10 (1) 59-66.
• Bağış, R. C. (2020), “Her Mevsimin İşçileri: Denizli’de Mahalli Mevsimlik Tarım İşinde Çalışan Kadınlar”, Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29(4), 138-150.
• Baş, L., Ciğerci Ulukan, N. (2020), “Fındık Tarımında Mevsimlik Çalışan Yerli Kadın İşçiler: Fatsa Örneği”, Fiscoeconomia, 4(1), 111-131.
• Bozdemir, M., Gülçubuk, B., Bayramoğlu, Z. (2021), “Kırsal Alandaki Kadınların Girişimci Niteliklerinin ve Girişimcilik Becerilerinin Belirlenmesi: Konya İli Araştırması”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(Özel Sayı), 87-106.
• Chowdhury, N., Rashid M. H., Ahmed, S., Sultana A., (2009), “Participation of Rural Women in Farm And Non-Farm Activities : An Economic Analysis”, Progress. Agric. 20(1 & 2): 245 – 251.
• Ciğerci Ulukan, N., Ulukan, U., (2022), “Doğu Karadeniz Tarımında Kadın: Hanehalkı Anketlerinin Söyle(me)dikleri”, Fiscaoeconomia, 2022, 6(2) 726-742.
• Community Volunteers Foundation [TOG], (2019), “Policy Brief”, https://www.tog.org.tr/wp-content/uploads/2021/01/Policy-Brief-Final.pdf, (Erişim: 03.05.2023).
• Çelik, K., Şimşek, Z., Tar Y., Duman A., (2014), “Gezici Mevsimlik Tarım İşinde Çalışan Kadınların Çalışma ve Yaşam Koşullarının İrdelenmesi”, The World Bank: IRDB-IDA.
• Çınar, S. (2016), “Ataerkillik Ekseninde İşgücünün Feminizasyonu: Mevsimlik Tarım İşçisi Kadınlar”, Kapitalizm, Ataerkillik ve Kadın Emeği, Neoliberal ve Muhafazakâr Dönem, (Ed. Yaman, M., Dedeoğlu, S.), İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı.
• Erdoğan, E., Semerci P., (2020), “Rural Neets in Turkey”, COST Action CA 18213: Rural NEET Youth Network: Modeling the Risks Underlying Rural NEETs social exclusion, https://rnyobservatory.eu/web/National-Reports/NR-TURKEY-09-19.pdf, (Erişim: 05.05.2023).
• FAO (2016), Tarımsal ve Kırsal Geçimin Ulusal Cinsiyet Profili: Türkiye, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü, Ankara.
• Gülçubuk, B., (2016), “Tarımdaki Kadınlar: Tohum'un Yaşatıcısı ve Çoğaltıcısı, Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi”, http://www.turktob.org.tr/dergi/makaleler/dergi16/6-9.pdf, (Erişim: 25.04.2023).
• Görmüş, A. (2019), “Türkiye’de Tarımsal İstihdamın Cinsiyete Dayalı Yapısı ve Sosyal Politika Önerileri”, Eskişehir Osmangazi İİBF Dergisi, 14(3), 563-578.
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü (2015), Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı/Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• ILO (2019), “Not in Employment, Education or Training the Reality for Many Young Women”, https://ilostat.ilo.org/not-in-employment-education-or-training-the-reality-for-many-young-rural-women/, (Erişim: 05.05.2023).
• İlter, B., Kundak, S., Cenikli, V. S. (2019), “Sürdürülebilir Kırsal Kalkınmada Bir Alternatif Olarak Kadın Girişimciliği: Afyonkarahisar Örneği”, Girişimcilik İnovasyon ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 3(5), 30-37.
• Jaim WMH., Hossain M., (2011), “Women's Participation in Agriculture in Bangladesh 1988-2008: Changes and Determinants”, In preconference Event on Dynamics of Rural Livelihoods and Poverty in South Asia, 7th Asian Society of Agricultural Economists (ASAE) International Conference, Hanoi, Vietnam.
• Karaturhan, B., Ünsan, G., Issabek, B., Güler, D. (2017), “İzmir İlinde Kırsal Kadın Girişimciliği ve Bunu Etkileyen Faktörler”, Tarım Ekonomisi Dergisi, 23(1), 85-91.
• Kaya, T.E., Atsan T., (2012), “Kırsal Kadınların Sosyo-Ekonomik Durumları ve Geleceğe Yönelik Beklentileri (TrA1 Bölgesi Örneği)”, Tarım Ekonomisi Dergisi 2012; 18(1): 1 – 11.
• Kulak, E. (2011), Tarımsal Üretim Süreçlerindeki Değişimin Kırsal Alanda Kadın İstihdamına Etkileri: 1980 Sonrası, Uzmanlık Tezi, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Marangoz, M., Hız, G., Aydın, A. E. (2016), “Kırsal Alandaki Kadınların Girişimcilik Eğilimi Üzerine Bir Araştırma”, ASSAM, 3(5), 24-44.
• Merriam, S. B. (2015), Nitel Araştırma: Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber, (Çev. Selahattin Turan), Ankara: Nobel. Mies, M. (2012), Ataerki ve Birikim, Uluslararası İşbölümünde Kadınlar, (Çev. Yıldız Temurtürkan), Dipnot Yayınları: Ankara.
• Mil, B. (2007), “Nitel Araştırma Tekniği Olarak Görüşme”, Nitel Araştırma, Neden, Nasıl, Niçin, (Ed. Yüksel, A., Mil, B., Bilim, Y.), Ankara: Detay Yayıncılık, 3-42.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2022), Güncel Okullaşma Oranları, https://www.meb.gov.tr/meb-guncel-okullasma-oranlarini-acikladi/haber/27838/tr.
• Ökten, Ş., Tüysüz, S. (2017), Kırsal Kalkınma ve Kadın Yoksulluğu: Şanlıurfa Harran Örneği, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 381-404.
• Soysal, A. (2013), “Kırsal Alanda Kadın Girişimciliği: Türkiye için Durum Değerlendirmesi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(1), 163-190.
• Şahin, T. (2009), Sosyal Dışlanma ve Yoksulluk İlişkisi, Sosyal Yardım Uzmanlık Tezi, Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü, Ankara.
• TÜİK (2021), “İstatistiklerle Kadın: 2021”, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Kadin-2021-45635, (Erişim: 06.05.2023).
• TÜİK (2022), “İşgücü İstatistikleri: 2022”, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-2022-49390 (Erişim: 17.04.2023).
• Vinding, D., Kampbell E., R. (2012), Indigenous Women Workers with Case Studies from Bangladesh, Nepal and the Americas, ILO’s International Labour Standards Department.
• Yıldırak, N., Gülçubuk, B., Gün, S., Olhan, E., Kılıç M., (2003), Türkiye’de Gezici ve Geçici Kadın Tarım İşçilerinin Çalışma ve Yaşam Koşulları ve Sorunları, Tarım-İş Türkiye Orman-Topraksu-Tarım Sanayii İşçileri Sendikası, Ankara.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2008), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 7. Baskı, Ankara: Seçkin.