Leptospiroz: “Yeni fark edilen eski bir enfeksiyon hastalığı”

Yıl 2012, Cilt: 29 Sayı: 3s, 163 - 168, 06.02.2013

Vedat Turhan Mustafa Hatipoğlu

https://doi.org/10.5835/jecm.omu.29.s3.012

Öz

Leptospiroz global iklim değişikliğinin giderek belirginleştiği günümüzde ülkemiz açısından da oldukça önemli bir zoonotik hastalıktır. Tropikal ve yağışlı bölgeler başta olmak üzere dünyanın çeşitli bölgelerinde ortaya çıkan afet (deprem, tsunami, toprak kayması, sel, ani veya şiddetli yağmurlar) ilişkili salgınlar şeklinde görülebilir. Gelişmiş ülkeler de dahil olmak üzere hastalığa maruziyetin olduğu seyahat hastalığı, meslek hastalığı, doğa sporları sonrası akut ateş etyolojisinde ayırıcı tanıda düşünülmelidir.Bu hastalığa Leptospira genusunun patojenik türleri neden olmaktadır. Etken patojen bir çok hayvan tarafından taşınmakta, bu hayvanların böbreklerinde uzun süre kalmakta, çıkartılarının kirlettiği çevre veya enfekte hayvan ile temas sonrası bulaşmaktadır. Asemptomatik klinik tablodan çoklu organ yetmezliğinin geliştiği %5-40’a varan mortalitenin beklendiği Weil hastalığı (sarılık, karaciğer, böbrek yetmezliği, hemorajik diyatez) veya başka klinik tablolarla seyredebilmektedir. Risk faktörlerini taşıyan bireylerde, ateş, sarılık, kas ağrıları, konjunktival kızarıklık, periorbital ağrı, baş ağrıları gibi şikayetleri olan, transaminaz yüksekliği, üre-kreatinin yüksekliği ve tam idrar tetkikinde anormallikler ile birlikte nötrofili, trombositopeni ve/veya CPK yüksekliği bulunan hastalarda leptospiroz tanı testlerine başvurulmalıdır. Hastalığın ilk haftasında ELİSA testi daha duyarlıdır. Mikro Aglutinasyon Testi (MAT) ise güçlükleri olmasına rağmen hastalığın epidemiyolojik özelliklerinin tespitinde altın standart olma özelliğini korumaktadır. Özellikle Leptospiroz epidemilerinde kullanılmak üzere lateks aglütinasyon testleri, idrar dipstik testleri gibi hızla yapılabilen, kolay ulaşılan ve yaygınlaşmış testlere gereksinim vardır. İnsanlar için de etkili bir aşı geliştirilmesi ile hekimlerde duyarlılığın arttırılmasına ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler

Leptospiroz, Weil hastalığı, Hepatonefrit, İdrar bozuklukları, Salgın, CPK, Trombositopeni, Renal yetmezlik

Kaynakça

• Ardıç, N., Turhan, V., 2004. Leptospirozun laboratuvar tanısı. İnfeksiyon Derg. 18, 543-549.
• Aslantas, O., Ozdemir, V., Kilic, S., Babur, C., 2005. Seroepidemiology of leptospirosis, toxoplasmosis, and leishmeniasis among dogs in Ankara, Turkey. Vet. Parasitol. 129, 187-191.
• Assimakopoulos, S.F., Michalopoulou, S., Papakonstantinou, C., Lekkou, A., Syrokosta, I., Gogos, C., 2007. A case of severe sinus bradycardia complicating anicteric leptospirosis. Am. J. Med. Sci. 333, 381-383.
• Bedir, O., Kilic, A., Atabek, E., Kuskucu, A.M., Turhan, V., Basustaoglu, A.C., 2010. Simultaneous detection and differentiation of pathogenic and nonpathogenic Leptospira spp. by multiplex real-time PCR (TaqMan) assay. Pol. J. Microbiol. 59, 167-173.
• Bey, R.F., Johnson, R.C., 1986. Current status of leptospiral vaccines. Prog. Vet. Microbiol. Immunol. 2, 175-197.
• Bulu, A.A., Dörterler, R., Özkan. Ö., Hastürk, F., 1990. Doğu Anadolu’nun bazı illerinde (Kars, Artvin, Gümüşhane, Erzurum) sığır ve koyunlarda leptospiroz vakalarının yayılışı ve serotipleri üzerine bir araştırma. Etlik Veteriner Mikrobiyol. Derg. 6, 49-60.
• Buzğan, T., Irmak, H., Karahocagil, M.K. Evirgen, Ö., Akdeniz, H., Demiröz, A.P., 2003. Weil hastalığı. Olgu Sunumu. Flora. 8, 78-82.
• Cengiz, K., Sahan, C., Sünbül, M., Leblebicioğlu, H., Cüner, E., 2002. Acute renal failure in leptospirosis in the black-sea region in Turkey. Int. Urol. Nephrol. 33, 133-136.
• Çaşkurlu, H., Öztürk, R., Polat, E., Bağdatlı, Y. A., 1995. Leptospirosis Case. Turk. J. Infection. 9, 223-224.
• Çetin, B.D., Harmankaya, O., Hasman, H., Gunduz. A., Oktar, M., Seber, E., 2004. Acute renal failure: A common manifestation of leptospirosis. Renal Failure. 26, 655-661.
• Demiroğlu, Y.Z., Turunç T., Kasar, M., Boğa, C., Timurkaynak., F., 2011. Weil hastalığı: Çukurova’dan dört olgu bildirimi. Klimik Dergisi. 24, 52-56.
• Erdinc, F.S., Koruk, S.T., Hatipoglu, C.A., Kinikli, S., Demiroz, A.P., 2006. Three cases of anicteric leptospirosis from Turkey: Mild to severe complications. J. Infect. 52, 45-48.
• Ertaş, H.B., Çetinkaya, B., Muz, A., Öngör, H., Özdemir, V., Yazıcıoğlu, N., 2002. Sığırlarda leptospira seroprevalansının mikroskopik aglutinasyon testi (MAT) ve ELISA ile saptanması. Türk. J. Vet. Anım. Sci. 26, 1415-1420.
• Esen, S., Sunbul, M., Leblebicioglu, H., Eroglu, C., Turan, D., 2004. Impact of clinical and laboratory findings on prognosis in leptospirosis. Swiss Med. Wkly. 134, 347-352.
• Gürcüoğlu, E., Öztürk, Ç., Bayat, N., Akalın, H., 2009. Leptospiroz: Güney Marmara’dan üç olgu. Klimik Dergisi 22, 62-65.
• Haake D.A., Dundoo, M., Cader, R., Kubak, B.M., Hartskeerl, R.A., Sejvar, J.J. Ashford, D.A., 2002. Leptospirosis, water sports, and chemoprophylaxis. Clin. Infect. Dis. 34, 40-43.
• EMEK, 2010. http://www.emek-e-akademi.com/kendini-sinama-aciklama.php?soru_id=70&cevap=5 (“Dr. V. Turhan”). Erişim: 26 Haziran 2011.
• Karakaş, A., Turhan, V., 2010. Leptospiroz; “Tufan sonrası humma”. TAF Prev. Med. Bull. 9, 651-654.
• Kaufmann, A.F., Weyant, R.S., 1995. Leptospiraceae. In: Manual of clinical microbiology, 6th ed, ASM Press, Washington, DC. pp. 621.
• Kılıçturgay, K., 1990. Leptospiroz. In: Öbek A, editor. İç Hastalıkları, 4. Baskı. Bursa: Güneş Kitabevi. pp. 163-164.
• Leblebicioğlu, H., Sencan, İ., Sünbül, M., Altıntop, L., Günaydın, M., 1996. Weil's disease: Report of 12 cases. Scand. J. Infect. Dis. 28, 637- 639.
• Levett, P.N., 2001. Leptospirosis. Clin. Microbiol. Rev. 14, 296-326.
• Lim, V.K.E., 2011. Leptospirosis: A re-emerging infection. Malays. J. Pathol. 33, 1-5.
• Meites, E., Jay, M. T., Deresinski, S., Shieh, Wun-Ju., Zaki, S. R.,Tompkins, L. and Smith, D. S., 2004. Reemerging Leptospirosis,California; Emerg. Infect. Dis. 10, 406-412.
• Morgan, J., Bornstein, S.L., Karpati, A.M., Bruce, M., Bolin, C.A., Austin, C.C., Woods, C.W., Lingappa, J., Langkop, C., Davis, B., Graham, D.R., Proctor, M., Ashford, D.A., Bajani, M., Bragg, S.L., Shutt, K., Perkins, B.A., Tappero, J.W., Leptospirosis Working Group., 2002. Outbreak of leptospirosis among triathlon participants and community residents in Springfield, Illinois, 1998. Clin. Infect. Dis. 34, 1593-1599.
• Nicholas, P. J. D., Yupin, S., 2007. Doxycycline versus azithromycin for treatment of leptospirosis and scrub typhus. Antimicrob. Agents Ch. 51, 3259–3263.
• Onul, B., 1980. Weil Hastalığı. Onul B, ed. İnfeksiyon Hastalıkları Kitabı, 6. Baskı. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, 39, 916-925.
• Pappas, G., Papadimitrou, P., Siozopoulou, V., Christou, L., Akritidis, N., 2008. The globalisation of leptospirosis : Worldwide incidence trends. Int. J. Infect. Dis. 12, 351-357.
• Phimda, K., Siriwan, H., Chuanpit, S., Sompong, C., Kitti, L., Sunee, C., Wirongrong, C., Duangjai, S., Saowaluk, S., Watcharee, S., Sharon, J. P., Lau, C, Smythe, L, Weinstein, P., 2010. Leptospirosis: An emerging disease in travellers. Travel Med. Infect. Dis. 8, 33-39.
• Rathinam, S.R., 2005. Ocular manifestations of leptospirosis. J.P.G.M. 51, 189-194. Reşat, R., 1915. Weil hastalığı. Ceride-i Tıb Ask. 3, 974-993.
• Saltoğlu, N., Aksu, H.Z., Taşova, Y., Arslan, A., 1997. Leptospirosis. Twelve Turkish patients with the Weil syndrome. Acta Med. Okayama 51, 339-342.
• Sejvar, J., Bancroft, E., Winthrop, K., Bettinger, J., Bajani, M., Bragg, S.S, Shutt, K., Kaiser, R., Marano, N., Popovic, T., Tappero, J., Ashford,
• D., Mascola, L., Vugia, D., Perkins, B., Rosenstein, N. and the Eco-Challenge Investigation Team. 2003. Leptospirosis in "Eco-Challenge" athletes, Malaysian Borneo. Emerg. Infect. Dis. 6, 702-707.
• Solmazgul, E., Turhan, V., Unver, S., Demirci, M., Nalbant, S., Danaci, M., 2005. A case of Weil's syndrome developing steroid resistant immune haemolytic anaemia. Scand. J. Infect. Dis. 37, 700-702.
• Sri Lanka CDC, 2008. http://www.epid.gov.lk/pdf/Leptospirosis/leptos%202010%20pdf/2008-2009/total%20data%20Lepto-2008.pdf. Erişim: 26 Haziran 2011.
• Storck, C.H., Lois, M.S., Foucand, T., 2010. Severe leptospirosis in hospitalised patients, Gaudeloupe. Emerg. Inf. Dis. 16, 331-334.
• Sunbul, M., Esen, S., Leblebicioglu, H., Hokelek, M., Pekbay, A., Eroglu, C., 2001. Rattus norvegicus acting as reservoir of leptospira interrogans in the Middle Black Sea region of Turkey, as evidenced by PCR and presence of serum antibodies to Leptospira strain. Scand. J. Infect. Dis. 33, 896-898.
• Şahin, M., Aydın, F., Özdemir, V., Genç, Ö., Gülere, M.A., 2002. Kars ve Ardahan illerinde sığır leptospirozisinin serolojik yöntemlerle araştırılması. Turk J. Vet. Anim. Sci. 26, 17-25.
• Şencan, I., Sünbül, M., Eroğlu, C., Esen, Ş., Günaydın, M., Leblebicioğlu, H., 1998. Leptospirozis'li Hastaların Klinik ve Laboratuvar Bulgularının Değerlendirilmesi. Mikrobiyol. Bult. 32, 273-283.
• Şerif, H., 1922. Memleketimizde ilk görülen Weil hastalığı: Ceridei Tıb. Ask. 51, 1. Takafuji, E.T., Kirkpatrick, J.W., Miller, R.N., Karwacki, J.J., Kelley, P.W., Gray, M.R., McNeill, K.M., Timboe, H.L., Kane, R.E., Sanchez, J.L., 1984. An efficacy trial of doxycycline chemoprophylaxis against leptospirosis. New Engl. J. Med. 310, 497-500.
• Turgut, M., Sünbül, M., Bayirli, D., Bilge, A., Leblebicioğlu, H., Haznedaroğlu, I., 2002. Thrombocytopenia complicating the clinical course of leptospiral infection. J. Int. Med. Res. 30, 535-540.
• Turhan, V., Ardıç, N., 2004. Leptospiroz. Türkiye Klinikleri J. Microbiol. Infec 3, 107-115.
• Turhan, V., Atasoyu, E.M., Solmazgul, E., Evrenkaya, R., Cavuslu, S., 2005. Anicteric leptospirosis and renal involvement. Renal Failure. 27, 491-492.
• Turhan, V., Atasoyu, E.M., Kucukardali, Y., Polat, E., Cesur, T., Cavuslu, S., 2006a. Leptospirosis presenting as severe rhabdomyolysis and pulmonary haemorrhage. J. Infect. 52, 1-2.
• Turhan, V., Senol, M.G., Sonmez, G., Oncul, O., Cavuslu, S., Tanridag, O., 2006b. Cerebral venous thrombosis as a complication of leptospirosis. J. Infect. 53, 247-249.
• Turhan, V., 2007. “Türkiyede sık karşılaşılan hastalıklar” ; Leptospiroz. Fehmi Tabak, Ed. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi sempozyum Kitabı. İstanbul. Sempozyum Dizisi 55, 227-240.