Okul Aile Birlikleri Okullara Ne Getirdi? Neyi Değiştirdi?

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 20, 1747 - 1768, 31.12.2019

Sait Akbaşlı , Belgin Tura

https://doi.org/10.26466/opus.621027

Cited By: 7

Öz

Okul ile aile arasındaki iletişim ve iş birliği eğitimin öğrenci
üzerindeki etkisinin sürekliliği açısından önemli bir unsurdur. Okulda başlayan
pek çok eğitsel faaliyet, öğrencinin ailesinde ve okul dışındaki çevresinde
tamamlanmaktadır. Okul yönetimleri, ailelerin okula olan katkısını sağlamak
üzere öğrencilerin veli ve ebeveynlerinin bir araya gelerek birlik kurmalarına
yardımcı olmaktadırlar. Okul yönetimleri, okul ve aile birlikleri arasındaki
ilişkileri ilgili kanun ve yönetmelikler doğrultusunda düzenlemekle
yükümlüdürler. Bu doğrultuda araştırmanın amacı, ortaya çıkış sürecinden
başlayarak okulların yönetim ve işleyişinde kritik bir öneme sahip olan okul
aile birliklerinin mevcut durumu ve uygulamada karşılaşılan sorun alanları ile
değerlendirilmesidir. Araştırma, tarama deseninde gerçekleştirilmiş olup konu
ile ilgili literatür ve araştırmalar ile mevzuat, belge ve diğer dokümanlar
dikkatli bir toparlama sürecinden sonra analiz edilmiştir. Çalışma öncelikle
okul aile birliklerinin oluşumunu tarihsel bir perspektiften ele alarak bugünkü
mevcut durumun ortaya çıkışını hazırlayan gelişmeleri incelemiştir. Ardından
okul aile birliklerinin işleyişinde tespit edilen sorun alanları ele alınmış ve
konuya ilişkin çözüm önerileri aranmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Okul aile birliği, okul aile iş birliği, okul aile iletişimi

What did the Parent-Teacher Associations Bring to Schools? What Changed?

Öz

Communication and cooperation between school and family is an important
element for the continuity of the impact of education on the student. Many
educational activities started at the school are completed in the student's
family and outside the school. School administrations help parents and parents
of the students come together to form a unity to ensure the contribution of
families to the school. School administrations are obliged to regulate the
relations between school and family associations in accordance with the
relevant laws and regulations. In this respect, the aim of the study is to
evaluate the current situation of the family unions, which have a critical
importance in the management and operation of the schools, starting with the
emergence process and the problem areas encountered in practice. The research
was carried out in a screening design and the literature and researches and
legislation, documents and other documents related to the subject were analyzed
after a careful recovery process. First of all, the study examined the
developments that prepare the emergence of the present situation by considering
the formation of the school parent associations from a historical perspective.
Then, the problem areas identified in the functioning of the school parent
associations were discussed and solutions were sought.  

Anahtar Kelimeler

School-parent unity, school-parent cooperation, school-parent communication

Kaynakça

• Akal, Ş. (2010). İlköğretim okullarında, okul aile birliği görevlerine verilen önem derecesi ve bu görevlerin gerçekleşme düzeyi. (Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Akbaşlı, S. (2007). Ortaöğretim okullarındaki okul aile birliklerinin görevlerini gerçekleştirme düzeyleri. (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Akbaşlı, S., ve Kavak, Y. (2007). Ortaöğretimde okul aile birliklerinin görevlerini gerçekleştirme düzeylerine ilişkin bir durum çalışması. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 237-256.
• Akbaşlı, S., ve Kavak, Y. (2008). Ortaöğretim okullarındaki okul aile birliklerinin görevlerini gerçekleştirme düzeyleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 1-21.
• Albez, C., ve Ada, Ş. (2017). Okul-aile ortaklığı: Güçlükler, beklentiler, gereksinimler, öneriler. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 5(2), 1-18.
• Anlı, M. (2016). Türkiye'de ilk ve ortaokul sisteminde bir yönetişim uygulaması: Okul aile birlikleri. (Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Aslanargun, E. (2007). Okul-aile işbirliği ve öğrenci başarısı üzerine bir tarama çalışması. Sosyal Bilimler Dergisi, 18(18), 119-135.
• Balkar, B. (2009). Okul-aile işbirliği sürecine ilişkin veli ve öğretmen görüşleri üzerine nitel bir çalışma. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(36), 105-123.
• Balkış, A. (1947). Eğitim ve öğretimin bugünkü anlamı karşısında okul-aile birliklerimiz. Okul-Aile Birliği Belleten, 1, 6-8.
• Ceylan, M., ve Akar, B. (2010). Ortaöğretimde okul-aile işbirliği ile ilgili öğretmen ve veli görüşlerinin incelenmesi (Karacasu Lisesi Örneği). Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 43-64.
• Çelikkaya, H. (2006). Eğitim bilimlerine giriş (Eğitimcilik ve Öğretmenlik). İstanbul: Alfa.
• Çınkır, Ş., ve Nayır, F. (2017). Okul aile işbirliği standartlarına ilişkin veli görüşlerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 245-264.
• Dernekler Kanunu. Kanun No: 2908. Yıl: 1983. https://teftis.ktb.gov.tr/TR-14875/2908-sayili-eski-dernekler-kanunu.html. adresinden 15.09.2019 tarihinde erişilmiştir.
• Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun. Kanun No: 5072. Yıl: 2004. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5072.pdf. adresinden 15.09.2019 tarihinde erişilmiştir.
• Dinç, S. (1999). Cumhuriyet döneminde yapılan milli eğitim şuraları ve alınan kararların uygulamaları (1923-1960). (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, Ankara.
• Erden, M. (1998). Öğretmenlik mesleğine giriş. İstanbul: Alkım Yayınları.
• MEB. (1947a). Okul-aile birliği yönetmeliği ile ilgili sorular-cevaplar. Okul - Aile Birliği Belleten, 1, 51-54.
• MEB. (1947b). Okul-aile birliği yönetmeliğinin erekleri üzerinde açıklamalar. Okul-Aile Birliği Belleten, 1, 44-50.
• MEB. (1947c). Okul-aile birlikleri. Okul-Aile Birliği Belleten, 1, 3-5.
• Milli Eğitim Temel Kanunu. Kanun No: 1739. Yıl: 1973. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf. adresinden 15.09.2019 tarihinde erişilmiştir.
• Nural, E., Kaya, C., ve Kaya, Y. (2013). Okul aile birliklerinin işleyişi, sorunlarına ilişkin yöneticilerin okul aile birliği üyelerinin görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 58-69.
• Okul Aile Birliği Yönetmeliği. Sayı: 12062. Yıl: 30.07.1965. http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/12062.pdf. adresinden 15.09. 2019 tarihinde erişilmiştir.
• Okul Aile Birliği Yönetmeliği. Sayı: 2141. Yıl: 20.06.1983. http://tebligler.meb.gov.tr/index.php/tuem-sayilar/viewcategory/47-1983. adresinden 15.09. 2019 tarihinde erişilmiştir.
• Okul Aile Birliği Yönetmeliği. Sayı: 25831. Yıl: 31.05.2005. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/05/20050531-4.htm. adresinden 15.09. 2019 tarihinde erişilmiştir.
• Okul Aile Birliği Yönetmeliği. 28199. Yıl: 09.02.2012. http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1532.pdf. adresinden 15.09. 2019 tarihinde erişilmiştir.
• Ökte, S. (2018). İstanbul ilkokullarında okuyan yoksul çocuklara yardım cemiyetleri birliği (1940-1947). Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 62, 181-198.
• Özbaş, M. (2013). İlköğretim okulu yöneticilerinin ilköğretim birinci sınıf öğrenci ailelerinin okul yaşamına katılım eğitimi konusundaki görevlerine ilişkin veli algıları. Eğitim ve Bilim, 38(170), 61-78.
• Özbaş, M., ve Badavan, Y. (2009). İlköğretim okulu yöneticilerinin okul-aile ilişkileri konusunda yapmaları gereken ve yapmakta oldukları işler. Eğitim ve Bilim, 34(154), 69-81.
• Sınırlı Sorumlu Okul Kooperatifleri Ana Sözleşmesi. Sayı: 2149. Yıl: 10.10.1983. http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/255.pdf. adresinden 15.09. 2019 tarihinde erişilmiştir.
• Tuzcuoğlu, N. (2007). Türk milli eğitiminde okul destek sistemleri. A. Oktay (Ed.) içinde, Eğitim Bilimine Giriş (s. 249-276). Ankara: Pegem A Yayıncılık.