Kentsel Adaletin Temsil Edil(e)memesi Ekseninde Ekümenopolis (Ucu Olmayan Şehir) Filminin Sosyolojik Okuması

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 23, 2200 - 2230, 31.03.2020

Yonca Altındal

https://doi.org/10.26466/opus.688339

Cited By: 1

Öz

Kentleşme, modernleşme ve kapitalistleşme olguları arasında karşılıklı bağlamsallık söz konusudur. Kentin toplumsallığında kurulan ilişki dinamikliği bu anlamda değer kazanmaktadır. Ancak kurulan bu dinamizmin kentsel yaşamda bütünüyle devingenlik sağladığı anlamına gelmemektedir. Oysa kent, kendi toplumsal ve kültürel dokusuyla özgünlük barındırmalıdır. Sınıfsal farklılıkların çatışmalara sebep olmadığı kentlerin var olabilmesi bu anlamda önem taşımaktadır. Buna karşın eşitsiz mekânsal ayrışmalar, kamusallığın tasarlanışı ile kent politikalarını ve kentleşmedeki egemen yapının temel nüvelerini derinden etkilemektedir
Bu çalışma Ekünemopolis (Ucu Olmayan Şehir) belgesel filminin sınıflar arası kutuplaşmanın mekânsal ayrımlaşmaya sebebiyet veren tezahürünü sosyolojik perspektifle sorgulamayı hedeflemektedir. Bunu gerçekleştirebilmek amacıyla öncelikle ilgili belgeselde kent, kentleşme, kentsel dinamizm, kentsel adalet, yoksulluğun görünümü, kentsel dönüşüm, kentin yapılandırıcıları, politikacılar, yerinden edinmeyi deneyimleyenler, bu olayı tartışan mimarlar, akademisyenler ve şehir plancılarının görüşleri üzerinden değerlendirilecektir. Çalışmada ayrıca belgeselde sunulanın arda planını ve alt metnini anlayabilmek için filmden belli kesitler sunulmak ve sosyolojik perspektif temel alınmaksuretiyle kentsel adaletin nasıl oluşturul(a)madığı eleştirel bakış açısı ile analiz edilecektir. 

Anahtar Kelimeler

kent, kent hakkı, kentsel eşitsizlik, Ekümenopolis (Ucu Olmayan Şehir)

On the Axis of theRepresentation of Urban Justice Sociological Reading of Ecumenopolis (City Without End)

Öz

There is a reciprocal contextuality between the phenomena of urbanization, modernization and capitalization. The relationship Dynamics established in the sociality of the city gain value in this sense. However, this does not mean that the dynamism established provides the mobility in urban life. However, the city should possess originality with its social and cultural texture. The existence of cities where class differences do not cause conflicts is important in this sense. Despite that unequal spatial discrimination deeply affect the design of publicity and urban policies and the cores of the dominant structure in urbanization.
This study aims to question the manifestation of the polarization of the classics of Ecumenopolis (City Without End) which causes spatial segregation from a sociological perspective. In order to realize this, firstly, the documentary will be evaluated from the point of view of thecity, urbanization, urban dynamism, urban justice, the appearance of poverty, urban transformation, thecity’s constructors, politicians, those who experience displacement, architects, academicians and cityplanners who discuss this event. In this study, in order tounder stand the succession plan and sub-text of the documentary, certain sections of the film will be presented and how the urban justice is not formed (a) will be analyzed with a critical point of view based on sociological perspective.

Anahtar Kelimeler

urban, urban rights, capital, Ecumenopolis

Kaynakça

• Altındal, Y. (2010). Kentleşme sürecinde hemşehrilik olgusu ve mekânsal kümelenmede yeniden üretilen kimlik. Kent ve Toplum Dergisi, 2(1). 72-85.
• Altındal, Y. (2017). Kir’in muhatabı: Kadın kat görevlilerin hayat tutunma dinamikleri. Çalışma Hayatında Kadın içinde (s.231-256) .Marmara Üniversitesi Yayınları,
• Altındal, Y. (2018). Mış Gibi politikalarla kamusalda görünmezliği ‘korunan’ sessiz yığınlar: Kadınlar, Toplumsal Cinsiyet ve Kent-Mekan Sempozyum Bildiriler Kitabı, Tarih, Yer. 6-26.
• Ataöv, A. ve Osmay, S. (2007). Türkiye’de kentsel dönüşüme yöntemsel bir yaklaşım. METU JFA, 24(2), 57-82.
• Brenner, N. 2000. The urban question as a scale question: Reflection on Henri Lefebvre, urban theory and the politics of scale. International Journal of Urban and Regional Research, 24(2), 361-378.
• Bondi, L. (1992). Gender symbols and urban landscapes. Progress in Human Geography. 16(2). 157-170.
• Castells, M. (1997). Kent, sınıf, iktidar. (Çev. A. Erendil), 1.Baskı, Ankara:Bilim ve Sanat Yayınevi,.
• Certeau, M. (2008). Gündelik hayatın keşfi ı. eylem, Uygulama, Üretim Sanatları. Ankara: Dost Kitabevi Yay. (Orijinal yay. yılı 1990)
• Clarke, Simon, (2005). The neoliberal theory of society. (A. Saad-Filho and D. Johnston Eds.), Neoliberalism A Critical Reader içinde (s.50-59), Pluto Press, London,
• Davis, M. (2007), Gecekondu gezegeni. İstanbul: Metis Yayınları.
• Ecevit, Y., (1998). Türkiye’de kadın emeğinin toplumsal cinsiyet temelinde analizi. (A. B. Mirzalıoğlu Ed.). 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler. İçinde (s. 267-284), İstanbul, Tarih Vakfı Yayınları.
• Erder, S. (2001), Ümraniye:İstanbul’da bir kent kondu. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Erman, T. (2010) Kent ve gecekondu. Türkiye’de kent sosyolojisi çalışmaları, içinde (s. 227-265), İstanbul: Örgün Yayınevi,
• Gilbert, A. (1984) Cities, poverty and development: Urbanization in the third world. New York: Oxford Universtiy Press.
• Gottdiener, M. (1984). Mekan kuramı üzerine tartışma: Kentsel Praksise doğru, (Der. M.P. Smith) (Çev. Ç. Kesinok.).
• Harvey, D. (1992). Class Structure and the theory of residental differentitation. The Urban Experience, (2nd Ed.), Blackwell, UK.
• Harvey, D. (2014). Postmodernliğin durumu, (Çev. S. Savran). 7. Baskı. İstanbul: Metis Yay. (Orijinal Yay. yılı 1990)
• Harvey, D. (2016). Sosyal adalet ve şehir. (Çev. M. Moralı.) 5. Baskı. İstanbul: Metis Yay.
• Hulme, D., Moore, K. ve Shepherd, A. (2003). Chronic poverty: Meanings and analytical frameworks. Chronic Poverty in India. (içinde) (A. Kapur Mehta ed.), Indian Institute of Public Administration (IIPA), New Delhi.
• Işık, O. ve Pınarcıoğlu, M. (2001), Nöbetleşe yoksulluk: Sultanbeyli örneği. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Keleş, R. (1993), Kent ve siyaset üzerine yazılar (1975-1992) (İstanbul: IULA-EMME Uluslararası Yerel Yönetimler Birliği Doğu Akdeniz ve Ortadoğu Bölge Teşkilatı Yayını, Kent Basımevi).
• Keleş, R. (2008). Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi, Ankara, 10. Baskı
• Kıray, M. B. (2000). Ereğli: Ağır sanayiden önce bir sahil kasabası. İstanbul, Bağlam Yayınları.
• Kurtuluş, H. (2010) Kent sosyolojisinde değişen kavrayışlar ve Türkiye’nin kentleşme deneyimi. Türkiye’de Kent Sosyolojisi Çalışmaları içinde (s. 175-225.),- İstanbul: Örgün Yayınevi.
• Lefebvre, H. (2001). Mekanın üretimi. (Çev. I. Ergüden), İstanbul:Sel Yayıncılık
• Lloyd, D. J. (1979) Broad Street: Its houses and residents through eight centuries. Ludlow Research Papers, 3.
• Maltaş Erol, A. ve Görmez, K. (2016). Ütopyalarda mekân tahayyülleri: Utopia’nın mekânı. Kmü Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 18(30), 81-86, ISSN: 2147-7833.
• Marshall, G. (2003). Sosyoloji sözlüğü. İstanbul: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Massey, D. (2000). Space, place and gender. (3. baskı.) Minneapolis. US. University of Minnesota Press. (1. Baskı yılı 1994).
• Merrifield, A. (2012) Metromarksizm, şehrin marksist bir hikayesi, (Çev. N. Ünver), Ankara:Phoenix Yayınları,
• Moulaert, F., Rodriguez, A. ve Swyngedouw, E. (Eds) (2001) Social polarization in metropolitan areas. The Role of New Urban Policy, Special Issue, European Urban And Regional Studies, 8(2), 99-102.
• Özbek, S. (2005) Kentsel dönüşüm süreçlerinde aktörler-beklentiler riskler. Ege Mimarlık Dergisi, 53, 16-21.
• Uyanıker Kırbaşi F. (2017) Neoliberalizmin kent üzerindeki sosyo-mekânsal etkisi: Ankara örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Kent ve Çevre Bilimleri) Anabilim Dalı, Ankara.
• Şenyapılı, T. (1998) Cumhuriyet’in 75. yılı gecekondunun 50. Yılı. 75 yılda Değişen Kent ve Mimarlık, İstanbul:Tarih Vakfı,
• Tekeli, İ. (2007). Türkiye’de mimarlığın gelişiminin toplumsal bağlamı. Modern Türk Mimarlığı içinde (s. 13-36), Ankara:TMMOB Mimarlar Odası Yay
• Warner, M., ve Gerbasi, J. 82004). Rescaling and reforming the state under NAFTA: Implications for subnational authority. International Journal of Urban and regional Research, 28(4), 858-873.