Sosyal Politika Disiplininin Dönüşümünde Küresel Bir Değişim Önerisi: Sosyal Risk Yönetimi

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 24, 3043 - 3067, 30.04.2020

Mehmet Özaydın

https://doi.org/10.26466/opus.672799

Öz

Sanayi devriminin ortaya çıkardığı toplum yapısının sorunlarına çözüm olarak gelişen sosyal politika disiplini, ekonomik yapının şekillendirdiği sınıflar arasındaki ilişkileri hedef ediniştir. Başlangıçta üretim süreçlerinde hukuk kuralarının etkinliğini sağlamaya yönelik olarak yapılanan politika anlayışından ilerleyen dönemde çok daha geniş bir kural setine dönüşen uygulamalara şahit olunmuştur. Sanayi üretim yapısının ortaya çıkardığı üretim biçimlerinin ekonomik ve toplumsal dengeyi oluşturmada sağladığı başarı, devletin en önemli sosyal politika aktörü olarak güç kazanmasına neden olmuş, refahın üretimi ve dağıtımı arasında güçlü bir ilişki kurulmuştur. 1970’li yıllardan itibaren ekonomik yapıda başta teknolojik gelişmelerin etkisiyle yaşanan değişim, ulusal ve küresel düzeyler arasındaki farkın ve uyumsuzluğun artmasına neden olmuştur. Sosyal sorunların daha çok küresel eğilimler taşıdığı yeni dönemde sosyal politika, ulusal araçlarının etkinliğini önemli ölçüde kaybetmiştir. Yaşanan ekonomik dönüşümün başarıları küresel finansman hareketlerine, başarısızlıkları ise toplum hayatına sürdürülemez müdahalelerde bulunduğu iddia edilen sosyal devlet ve onun politikalarına kesilmiştir. Yeni dönemde, küresel kurumlar tarafından toplumsal hayatın bütününe yönelik geniş ölçekli politikalar yerine, özel grupların risk boyutunu belirleyerek sınırlı müdahaleleri esas alan bir yaklaşım tavsiye edilmektedir. Bu süreçte sosyal politikayı var eden sosyal hedefler, ekonomik büyüme ve kalkınma gibi kavramlar içinde eritilmektedir. Bu çalışma sosyal politikalarda küresel ölçekte yaşanan değişimin bir yönünü oluşturan “sosyal risk yönetimi” önerisinin sosyal politika disiplini açısından değerlendirilmesini içermektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Politika, Sosyal Risk Yönetimi, Refah Devleti, Küreselleşme

A Global Change Proposal In Transformation Of Social Policy Discipline: Social Risk Management

Öz

The social policy discipline, which developed as a solution to the problems of the social structure created by the industrial revolution, aimed the relations between the classes shaped by the economic structure in the solution methods. Initially, from the policy understanding that was shaped to ensure the effectiveness of the legal rules in the production processes, the practices that became a much broader set of rules were witnessed in the following period. The success of the forms of production produced by the industrial production structure in establishing the economic and social balance has led the state to gain strength as the most important social policy actor and a strong relationship has been established between the production and distribution of welfare. The change experienced in the economic structure since 1970s, mainly due to technological developments, has led to an increase in the difference and discordance between national and global levels. Social policy has lost the effectiveness of its national instruments to a great extent in the new era in which social problems are more global. While the successes of the economic transformation have been attributed to the global financing movements, the social state and its policies, which are alleged to have unsustainable interventions in society, have been blamed for the failures of economic transformation. In the new era, an approach based on limited interventions by identifying the risk levels of private groups rather than large-scale policies for the whole of social life has been recommended by global institutions.   

Anahtar Kelimeler

Social Policy, Social Risk Management, Welfare State, Globalization

Kaynakça

• Bozkır S., A. (2013). Sosyal politika kavramı, tarihsel gelişlimi ve Türkiye’de sosyal politika. (Ed. A. Tokol ve Y. Alper) Sosyal Politika içinde (s.1-70), Bursa:Dora Basım yayım Dağıtım.
• Bozkurt, V. (2005). Değişen dünyada sosyoloji temeller, kavramlar, kurumlar. İstanbul:Aktüel Yayınları.
• Çelebi, A. (2001), Risk ve olumsallık: Sosyal teori-sosyal felsefe ilişkisini anlamaya yönelik iki anahtar kavram. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 56(1), 23-52. Dilik, S. (1991).Sosyal güvenlik.Ankara:Kamu İşletmeleri İşverenleri Sendikası Yayını.
• Draxler, J. (2006). Globalisation and social risk management in Europe a literature review. European Network of Economic Policy Research Institutes, Research Report No:23.
• Erksine, A. (2003) The approaches and methods of social policy. (Ed. P.Alcock; A.Erksine, M.May) The Student’s Companion to Social Policy, Blackwell Publishing.
• Esping-Andersen, G .(1990) The three worlds of welfare capitalism. Polity Press, Cambridge UK.
• Esping-Andersen, G. (1999). Social foundations of postindustrial economies. New York:Oxford University Press,.
• Esping-Andersen, G. (2006), Toplumsal Riskler ve Refah Devletleri. çev. B. Ya. Çağlar, U. B. Balaban)(Der. A. Buğra, Ç. Keyder), Sosyal Politika Yazıları içinde (s.33-54) İstanbul:İletişim Yayınları.
• Gökçeoğlu B., Ş. (2007). Tutunamayanlar ve hukuk. Ankara:Dost Kitabevi.
• Güzel,A. ve Okur,A.R. (1994), Sosyal güvenlik hukuku.İstanbul:Beta Basım Yayınları.
• Holzmann, R.; Sherburne-B. ve Lynne; T. E. (2003). Social risk management: The World Bank’s approach to social protection in a globalizing wolrd. The Human Development Network, The World Bank, Washinton, D.C.
• Kazgan, G. (2002). Küreselleşme ve ulus devlet yeni ekonomik düzen. İstanbul:İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları No:5.
• Kessler, G. (1948). İçtimai siyaset. İstanbul.
• Kızılboğa, R. (2012), Geleneksel risk yönetiminden kurumsal risk yönetimine geçiş. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), s.297-316.
• Merkhofer, M. W. (1986). Decision science and social risk management: A comparative evaluation of cost-benefit analysis. Decision analysis, and other formal decision-aiding aproachs. D. Reidel Publishing Company.
• Metin, B. ve Özaydın, M.M. (2014) Çalışma ve Refah. Ankara:Gazi Kitabevi.
• Özaydın, M. M. (2014), Değişen refah anlayışı ve sendikacılık. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 49(1), 67-85.
• Pergher, R. (2007) Globalization and Welfare State. 15.05.2018 tarihinde http://tiss.zdv.unituebingen.de/webroot/sp/spsba01_W98_1/denver12.htm adresinden erişilmiştir.
• Şenkal A. (2018). Küresel sosyal politika. Kocaeli:Umuttepe Yayınları.
• Tuna, O. ve Yalçıntaş, N. (1991). Sosyal siyaset. İstanbul:Filiz Kitabevi,
• Turan, K. (1994). Kooperatifçiliğin sosyo politik yapısı. Ankara:Gazi Büro Kitabevi.
• Yalman, G. (2007). Tarihsel bir perspektiften sosyal politika ve yoksulluk. (Ed. G. Atılgan and B. Y. Çakar), Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma, (s.70-74).
• Yılmaz, Z. (2011), Yoksulluk ve belirsizlik: Yoksulluğun yönetimi ve sosyal sorunun kuruluşu. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, SBE, Ankara.