Fen Öğretiminde REACT’ın Etkileri: 21. Yüzyıl Becerileri ve Fene Yönelik Öz Yeterlilik İnançları

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: Eğitim ve Toplum Özel sayısı, 5732 - 5763, 31.12.2020

Huriye Deniş Çeliker , Muhammed Kara

https://doi.org/10.26466/opus.701189

Cited By: 2

Öz

Bilim ve teknolojide yeni gelişmeleri sağlamak ve var olan problemlere çözüm üretebilmek eğitimle mümkündür. Eğitim bu anlamda yeni bir gösterimi ortaya koymalıdır. Bu gösterimde öğrencilerin gerçek yaşamla kuracakları bağlam oldukça önemlidir. Bu çalışmada 8. sınıf elektrik yükleri ve elektrik enerjisi ünitesinde bağlam temelli öğrenme stratejilerinden REACT’ın öğrencilerin 21. yüzyıl becerilerine ve fen öğrenmeye yönelik öz yeterlik inançlarına etkisinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Öğrencilerde fen öğrenmeye yönelik öz yeterlik inancını ve 21. yüzyıl becerilerini geliştirmede bağlam temelli öğrenmenin bir uygulama alanı olan REACT stratejisinin etkilerinin belirlendiği bu çalışmada yarı deneysel desenlerden eşitlenmemiş gruplarla ön test-son test modeli kullanılmıştır. Uygulamanın çalışma grubunu 37 8. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak 21. yüzyıl becerileri ölçeği ile fen öğrenmeye yönelik öz-yeterlik inanç ölçeği kullanılmıştır. Deney grubunda REACT stratejisine uygun etkinlikler uygulanmıştır. Kontrol grubu öğrencileri ile 2018 fen bilimleri dersi öğretim programı çerçevesinde dersler yürütülmüştür. Verilerin analizinde SPSS paket programından faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda deney ve kontrol grubunun ön testlerinde anlamlı bir fark olmadığını, son testlerde ise 21. yüzyıl becerileri ve fene yönelik öz yeterlilik inançlarında deney grubu lehine anlamlı bir fark bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

21. yüzyıl becerileri, Fen öğrenmeye yönelik öz-yeterlik inançları, Fen eğitimi, REACT stratejisi

React's Effects In Science Teaching: 21st Century Skills And Science Self-Efficiency Beliefs

Öz

It is possible to provide new developments in science and technology and to produce solutions to existing problems through education. In this sense, education should reveal a new representation. In this demonstration, the context that students will establish with real life is very important. In this study, it is aimed to determine the effect of REACT, one of the context-based learning strategies in 8th grade electrical loads and electrical energy unit, on students' 21st century skills and self-efficacy beliefs towards learning science. In this study, the effects of REACT strategy, which is an application area of context-based learning, in the development of self-efficacy beliefs and 21st century skills in science learning were determined in this study. The study group consists of 37 8th grade students. The 21st century skills scale and the self-efficacy belief scale for learning science were used as data collection tools. In the experimental group, activities in accordance with REACT strategy were applied. Courses were conducted with the control group students within the framework of the 2018 science curriculum. SPSS package program was used for data analysis. As a result of the research, it was found that there was no significant difference in pre-tests of experimental and control groups and in post-tests a significant difference was found in favor of experimental group in 21st century skills and self-efficacy beliefs towards science.

Anahtar Kelimeler

21st century skills, Self-efficacy beliefs towards learning science, Science education, REACT strategy

Kaynakça

• Acar, T. ve Öğretmen, T. (2012). Çok düzeyli istatistiksel yöntemler ile 2006 PISA fen bilimleri performansının incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 37(163), 178-189.
• Arslan, A. (2012). İlköğretim öğrencilerinin öz yeterlik inancı kaynaklarının öğrenme ve performansla ilgili öz yeterlik inancını yordama gücü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 1907-1920.
• Ateş, S., ve Polat, M. (2005). Elektrik Devreleri Konusundaki Kavram Yanılgılarının Giderilmesinde Öğrenme Evreleri Metodunun Giderilmesi. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 39-47.
• Ayaz, M. ve Şekerci, H. (2015). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının akademik başarıya ve tutuma etkisi: bir meta-analiz çalışması. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12-2 (24), 27-44.
• Aydoğdu, B. ve Ergin, Ö. (2009). Fen ve teknoloji dersi “Yaşamımızdaki Elektrik” ünitesine yönelik bilimsel süreç becerileri ölçeğinin geliştirilmesi, E-Journal of New World Sciences Academy, 4(2), 296-316.
• Aydoğdu, B., ve Ergin, Ö. (2008). Fen ve teknoloji dersinde kullanılan farklı deney tekniklerinin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkileri. Ege Eğitim Dergisi, 9(2), 15-36.
• Aykutlu, I., ve Şen, A. İ. (2012). Üç aşamalı test, kavram haritası ve analoji kullanılarak lise öğrencilerinin elektrik akımı konusundaki kavram yanılgılarının belirlenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(166), 275-288.
• Aymen Peker, E., Tas, E., Apaydin, Z., ve Akman, E. (2014). Fen ve teknoloji dersi yasamimizdaki elektrik unitesi icin dusunme ajandasi (ogrenci gunlugu) tutulmasi ve tutulan ajandalarin ogrencilerin akademik basarisi uzerindeki etkileri. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 3(3), 8-27.
• Ayvacı, H. Ş., ve İpek Akbulut, H. (2012). Elektrik akımı ile ilgili kavramların gelişiminde V diyagramlarının etkisini belirlemeye yönelik bir pilot çalışma. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 109-126.
• Ayvacı, H. Ş., Er Nas, S. ve Dilber, Y. (2016). Bağlam temelli rehber materyallerin öğrencilerin kavramsal anlamaları üzerine etkisi: “iletken ve yalıtkan maddeler” örneği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 51-78.
• Ayvacı, H. Ş. ve Bilge, E. (2018). Ortaöğretim öğrencilerinin günlük yaşam problemlerine alan bilgisi ile bağlam kurabilme becerilerinin değerlendirilmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 7(2), 311-342.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifyingtheory of behavioral change. Psychological Review,84, 191-215.
• Bennett, J., Hogarth, S., ve Lubben, F. (2003). A systematic review of the effects of context-based and Science-Technology-Society (STS) approaches in the teaching of secondary science. EPPI-Centre, Social Science Research Unit, Institute of Education, University of London.
• Bozat, Ö., ve Yıldız, A. (2015). The impact of letter as one of the writing to learn activities on achievement at fifth grade electricity in our life unit. Education Sciences, 10(4), 291-304.
• Böke, K. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Brown, L. M. (2019). Today's demands on education. Diverse Learning Opportunities Through Technology- Based Curriculum Design içinde (s. 42-68). IGI Global.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Deneysel desenler öntest-sontest kontrol grubu desen ve veri analizi. Ankarara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık (9. baskı).
• Castro, R. (2019). Blended learning in higher education: Trends and capabilities. Education and Information Technologies, 24(4), 2523-2546.
• Cirit Gül, A., Apaydın, Z., Omca Çobanoğlu, E., ve Tağrikulu, P. (2018). Fen Öğretiminde Toulmin Argümantasyon Modelinin sınıf dışı (outdoor) eğitim süreci ile bütünleştirilmesi: Örnek etkinlikler. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3 (2), 103-120.
• Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2000). Research method in education. (5. Baskı) Londra: Routhledge Falmer Yayınevi.
• Coştu, S. (2009). Matematik öğretiminde bağlamsal öğrenme ve öğretme yaklaşımına göre tasarlanan öğrenme ortamlarında öğretmen deneyimleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü: Trabzon.
• CORD, (1999). Teaching science contextually. Waco, Texas, USA: CORD Communications, Inc.
• Crawford, M. L. (2001). Teaching contextually: Research, rationale, and techniques for improving student motivation and achievement in mathematics and science. Waco, Texas: CCI Publishing.
• Creswell, J.W. (2003). Research design. Second edition. London: Sage publications.
• Çepni, S. (Ed.). (2016). PISA ve TIMSS mantığını ve sorularını anlama. Pegem Akademi.
• Daşdemir, İ., ve Doymuş, K. (2012). 8. sınıf kuvvet ve hareket ünitesinde animasyon kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına, öğrenilen bilgilerin kalıcılığına ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 77-87.
• Demirci, N., ve Yağcı, Z. (2008). Fen bilgisi dersi “yaşamımızı yönlendiren elektrik” ünitesinin çoklu zekâ kuramı etkinliklerine göre değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 4(1), 79-97.
• Demircioğlu, H., Bektaş, F. ve Demircioğlu, G. (2018). Sıvıların özellikleri konusunun bağlam temelli yaklaşımla öğretiminin öğrenci başarısı üzerindeki etkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 13-25.
• Demircioğlu, G., Kurnaz, B. ve Erol, T. (2017). Bağlam temelli yaklaşımın lise öğrencilerinin gazlar konusunu anlamaları üzerine etkisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(3), 161-174.
• Demircioğlu, H., Vural, S., ve Demircioğlu, G. (2012). “REACT” stratejisine uygun hazırlanan ma¬teryalin üstün yetenekli öğrencilerin başarısı üzerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 101- 144.
• Değirmenci, S., ve Karamustafaoğlu, S. (2019). Kitap incelemesi: PISA ve TIMSS mantiğini ve sorularini anlama. Elementary Education Online, 18(2), 3-8.
• Derman, A. ve Badeli, Ö. (2017). İlkokul 4. Sınıf “saf madde ve karışım” konusunun öğretiminde 5e modeli ile desteklenen bağlam temelli öğretim yönteminin öğrencilerin kavramsal anlamalarına ve fene yönelik tutumlarına etkisinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(4), 1860-1881.
• Dewi, D. P., Nurfajar, A. A., ve Dardiri, A. (2019, January). Creating entrepreneurship mindset based on culture and creative industry in challenges of the 21st century vocational education. 2nd International Conference on Vocational Education and Training (ICOVET 2018). Atlantis Press.
• Dilber, R., ve Düzgün, B. (2003a). Doğru akım devreleri ile ilgili olarak orta öğretim fen kolu öğrencilerindeoluşan kavram yanılgıları. Çukurova Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 90-96.
• Dilber, R., ve Düzgün, B. (2003b). Lise öğrencilerinin basit elektrik devreleri hakkındaki kavram yanılgıları üzerine bir çalışma. FÜ Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 15(3), 349-358.
• Dori, Y. J., Avargil, S., Kohen, Z., ve Saar, L. (2018). Context-based learning and metacognitive prompts for enhancing scientific text comprehension. International Journal of Science Education, 40(10), 1198-1220.
• Duit, R., ve von Rhöneck, C. (1997). Learning and understanding key concepts of electricity. Connecting research in physics education with teacher education, 1, 1-6.
• Erkuş, A. (2006). Sınıf öğretmenleri için ölçme ve değerlendirme: Kavramlar ve uygulamalar. Ankara: Ekinoks Yayınları.
• Eş, H., ve Sarıkaya, M. (2010). İlköğretim 6. sınıf fen ve teknoloji dersi “yaşamımızdaki elektrik” ünitesinde öğrenci başarılarının incelenmesi (s. 107-127). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 107-127.
• George, D., ve Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
• Göçmençelebi, Ş. İ. (2002). Elektrik ünitesi'ndeki bilgi ve kavramların ilköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğrencileri tarafından anlaşılma düzeyi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Gül, Ş, Gürbüzoğlu-Yalmancı, S. ve Yalmancı, E. (2017). Boşaltım sistemi konusunun öğretiminde REACT stratejisinin etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(1),79-96.
• Gürbüz, F., Turgut, Ü., ve Salar, R. (2013). 7E modelinin 6. sınıf fen ve teknoloji dersi “yaşamımızdaki elektrik” ünitesinde akademik başarı ve kalıcılığa etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 10(3), 80-94.
• Hırça, N. (2012). Bağlam temelli öğrenme yaklaşımına uygun etkinliklerin öğrencilerin fizik konularını anlamasına ve fizik dersine karşı tutumuna etkisi/the effects of hands on activities depend on context- based learning approach on understanding of physics and attitudes. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17).
• Hokayem, H., ve Jin, H. (2019). Enhancing environmental literacy in k-12 science classrooms. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 15(6).
• Holbrook, J. (2010). Education through science as a motivational innovation for science education for all. Science Education International, 21(2), 80-91.
• Jinks, J., ve Lorsbach, A. (2003). Introduction: Motivation and self-efficacy belief. Reading &Writing Quarterly, 19(2), 113-118.
• Kaptan, F., ve Korkmaz, H. (1999). Fen öğretimi. MEB-UNİCEF Projesi Etkin Öğrenme Öğretme Öğretmen El Kitabı.
• Karakaş, M. (2015). Ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinin fen bilimlerine yönelik 21. yüzyıl beceri düzeylerinin ölçülmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Eskişehir.
• Karakuyu, Y., ve Tüysüz, C. (2011). Elektrik konusunda kavram yanılgıları ve kavramsal değişim yaklaşımı. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 867 -890.
• Karslı, F. ve Yiğit, M. (2015). Lise 12. sinif öğrencilerinin alkanlar konusundaki kavramsal anlamalarina bağlam temelli öğrenme yaklaşiminin etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 43-62.
• Keser, Ö. F., ve Başak, M. H. (2013). Yaşamımızdaki elektrik ünitesine yönelik öğrenci kazanım düzeylerinin incelenmesi. Journal of Turkish Science Education, 10(2), 116-137.
• Keskin, F., ve Çam, A. (2019). Yaşam temelli react stratejisinin altıncı sınıf öğrencilerinin akademik başarısına ve fen okuryazarlığına etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49, 38-59.
• King, D., ve Henderson, S. (2018). Context-based learning in the middle years: achieving resonance between the real-world field and environmental science concepts. International Journal of Science Education, 40(10), 1221-1238.
• King, B. M., ve Minium, E. W. (2003). Statistical reasoning in psychology and education. New York, NY: Wiley.
• Kirman Bilgin, A. (2015). Maddenin yapısı ve özellikleri ünitesi kapsamında REACT stratejisine yönelik tasarlanan öğretim materyallerinin etkililiğinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Kirman Bilgin, A., ve Yiğit, N. (2017a). Öğrencilerin" maddenin tanecikli yapısı" konusu ile bağlamları ilişkilendirme durumlarının incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 303-322.
• Kirman Bilgin, A., ve Yiğit, N. (2017b). REACT stratejisine yönelik tasarlanan öğretim materyallerinin öğrencilerin “yoğunluk” kavramı ile bağlamları ilişkilendirmeleri üzerine etkisinin incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 495-519.
• Korsacılar, S. ve Çalışkan, S. (2015). Yaşam temelli öğretim ve öğrenme istasyonları yönteminin 9. sınıf fizik ders başarısı ve kalıcılığa etkileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 385-403.
• Köklü, N., Büyüköztürk, Ş., ve Çokluk Bökeoğlu, Ö. (2010). Sosyal bilimler için istatistik. Ankara: PegemA Yayınları.
• Küçük, Z., ve Çalık, M. (2015). Zenginleştirilmiş 5E modelinin yedinci sınıf öğrencilerinin kavramsal değişimine etkisi: Elektrik akımı örneği. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 5(1), 1-28.
• Küçüközer, H. (2003), Lise I öğrencilerinin basit elektrik devreleri konusuyla ilgili kavram yanılgıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 142-148.
• Millar, R. ve King, T. (1993). Students‟ understanding of voltage in simple series electric circuits. International Journal of Science Education, 15(3), 339-349.
• Mioto, F., Petri, G., von Wangenheim, C. G., Borgatto, A. F., ve Pacheco, L. H. M. (2019). bASES21-Um Modelo para a Autoavaliação de Habilidades do Século XXI no Contexto do Ensino de Computação na Educação Básica. Revista Brasileira de Informática na Educação, 27(01), 26.
• Okcu, B., ve Sözbilir, M. (2016). 8. sınıf görme engelli öğrencilere “Yaşamımızdaki Elektrik” ünitesinde “Elektrik Motoru Yapalım” etkinliği. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45(1), 23-48.
• Taş, U. E., Arıcı, Ö., Özarkan, H. B. ve Özgürlük, B. (2016). PISA 2015 ulusal raporu. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. http://pisa.meb.gov.tr/wpcontent/uploads/2016/12/PISA2015_Ulusal_Rapor1.pdf adresinden alındı.
• Tekbıyık, A. (2010). Bağlam temelli yaklaşımla ortaöğretim 9. sınıf enerji ünitesine yönelik 5E modeline uygun ders materyallerinin geliştirilmesi. Institute of Science, Trabzon.
• Türkmen, L. (2008). Sınıf öğretmenliği programında öğrenim gören birinci sınıf düzeyinden dördüncü sınıf düzeyine gelen öğretmen adaylarının fen bilimlerine ve öğretimine yönelik tutumları. G.Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16 (1), 91–106.
• Potter, N. M., & Overton, T. L. (2006). Chemistry in sport: context-based e-learning in chemistry. Chemistry Education Research and Practice, 7(3), 195-202.
• Rojewski, J. W., & Hill, R. B. (2017). A framework for 21st-century career-technical and workforce education curricula. Peabody Journal of Education, 92(2), 180-191.
• Royce, C. A. (2019). NSTA's 75th: A beginning, present, and future connected by the need for science education. Science Scope, 42(5), 5.
• Sevinç, B. (2015). Asitler ve bazlar konusunda REACT stratejisine göre materyallerin geliştirilmesi ve etkililiğinin araştırılması. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon
• Silber‐Varod, V., Eshet‐Alkalai, Y., ve Geri, N. (2019). Tracing research trends of 21st‐century learning skills. British Journal of Educational Technology, 50(6), 3099-3118.
• Suryaningtyas, B., ve Halimah, L. (2017). The Influence of React Strategy (Relating, Experiencing, Applying, Cooperating, and Transferring) on the Ability of Mathematical Connection 5th Grade Elementary School Students. Jurnal Khazanah Sekolah Dasar, 5(1), 90-98.
• Tabachnick, B., ve Fidell, L. (2013). Using multivariate statistics (sixth ed.) Pearson, Boston.
• Taber, K. S. (2016). Constructivism in education: Interpretations and criticisms from science education. Handbook of research on applied learning theory and design in modern education içinde (s. 116-144). IGI Global.
• Taber, K. S., ve Akpan, B. (Eds.). (2016). Science education: An international course companion. Springer.
• Ültay, E. (2012). Implementing REACT strategy in a context-based physics class: Impulse and momentum example. Energy Education Science and Technology Part B: Social and Educational Studies, 4(1), 233-240.
• Ültay, E. (2014). İtme, momentum ve çarpışmalar konusuyla ilgili bağlam temelli öğrenme yaklaşımına dayalı açıklama destekli REACT stratejisine göre geliştirilen etkinliklerin etkisinin araştırılması. Yayımlanmamış doktora lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Yaman, S. (2016). Ortaokul öğrencileri için fen öğrenmeye yönelik öz-yeterlik inanç ölçeği uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2).
• Yılmaz, H., ve Çavaş, P. H. (2006). 4-E öğrenme döngüsü yönteminin öğrencilerin elektrik konusunu anlamalarına olan etkisi. Journal of Turkish Science Education, 3(1), 2-18.
• Yiğit, M. (2015). 12. sınıf öğrencilerinin hidrokarbon bileşikleri konusundaki kavramsal anlamalarına, bağlam temelli öğrenme yaklaşımının react stratejisine göre hazırlanmış materyallerin etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Giresun Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Giresun.