Multidimensional Examination of Postgraduate Education Theses Related to Problem Behavior in

Yıl 2021, Cilt: 17 Sayı: 36, 2383 - 2401, 30.04.2021

Başak Bağlama Cansu Ömer

https://doi.org/10.26466/opus.841553

Öz

Aim of this study is to examine current research trends in postgraduate theses related with problem behavior in Turkey. Document analysis as one of the qualitative research methods was used in the study. The study included 60 open-access postgraduate theses obtained from the thesis archive of Higher Education Council (YOK) of Turkey between 2015-2019. Theses included in the research were analyzed using thesis analysis form prepared by the researchers. In the prepared form, theses were examined according to year, level of thesis, university, institute, department, title of thesis supervisor, research model, participant and number of participants, data collection tool and data analysis method. According to the results of the study, it was determined that the most theses on problem behaviors were written in 2018 in the Institute of Educational Sciences and Special Education departments. In addition, it was observed that the number of master theses is higher and the relational survey model and scales are used the most in research. The results obtained within the framework of the investigation were interpreted with percentage and frequency tables and recommendations were presented for future research.

Anahtar Kelimeler

problem behavior, special education, thesis, postgraduate education

Türkiye’de Problem Davranışlar ile İlgili Yapılan Lisansüstü Eğitim Tezlerinin Çok Boyutlu Olarak İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de problem davranışlar ile ilgili yapılan lisansüstü eğitim tezlerinin çok boyutlu olarak incelenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yaklaşımlarından doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya Yüksek Öğretim Kurulu’nun (YÖK) tez arşivinden yapılan tarama sonucunda elde edilen ve 1997-2019 yılları arasında erişime açık olan 60 lisansüstü tez dahil edilmiştir. Araştırmaya dahil edilen tezler, araştırmacılar tarafından önceden hazırlanan tez analizi formu kullanılarak analiz edilmiştir. Hazırlanan formda tezler yazar adı, yayın yılı, hangi üniversite, enstitü, anabilim dalı, şehir, tez düzeyi/türü, danışman ünvanı, araştırma yöntemi, veri toplama aracı, veri analizi yöntemi, katılımcılar ve yöntemine göre incelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, problem davranışlar ile ilgili en fazla tezin 2018 yılında, Eğitim Bilimleri Enstitüsü ve Özel Eğitim ana bilim dalında yazıldığı görülmüştür. Ayrıca, yüksek lisans tezlerinin sayısının fazla olduğu, araştırmalarda en fazla ilişkisel tarama modelinin ve ölçeklerin kullanıldığı gözlemlenmiştir. Gerçekleştirilen inceleme çerçevesinde elde edilen bulgular yüzde ve frekans tablolarıyla yorumlanmış, ileride yapılacak araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Problem davranış, özel eğitim, tez, lisansüstü eğitim

Kaynakça

• Acar, D., Kaya, G., and Gunes, G. (2017). Ozel gereksinimli bireyler hakkindaki goruslere iliskin metafor calismasi. Electronic Journal of Social Sciences, 16(62), 935-944. https://doi.org/10.17755/esosder.284397
• Akcinar, B., and Baydar, N. (2018). Erken cocuklukta anne davranislarinin dissallastirma davranis problemleri ile iliskisi. Electronic Journal of Social Sciences, 17(66), 454-470. https://doi.org/10.17755/esosder.325593
• Alpdogan, C. (2018). Akilci ilac kullanimi ve paydaslarin rolu: Sakarya ili eczacilari uzerine bir inceleme. Unpublished master thesis. Sakarya University, Turkey.
• Altay, N. (2020). Turkiye’de sosyal bilgiler egitimi alaninda yazılan makalelerin degerlendirilmesi. Adnan Menderes Universitesi Egitim Fakültesi Egitim Bilimleri Dergisi, 11(1), 22-35.
• American Psychiatric Association, (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.) Washington, DC: Author.
• Atici, R. (2014). Kaynastirma ogrencilerinin okul hayatinda karsilastigi zorluklar. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(5), 295-313. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6936
• Bayraktar, A. (2018). Turkiye’de ozel egitim alaninda problem davranislarla ilgili yapilan lisansustu egitim tezlerinin cok boyutlu olarak incelenmesi. Retrieved from https://uoek2018.ogu.edu.tr/Storage/uoek2018/Uploads/200-210.pdf on 10 September 2020.
• Berbercan, F. (2010). Problem davranislarin azaltilmasina yonelik grup aile egitim programi’nin babalarin davranislari kontrol etmek icin gerekli kavram ve islem sureclerini kazanmalarina etkisi. Unpublished master thesis. Gazi Universitesi, Graduate School of Social Sciences, Ankara.
• Ceylan, F., and Yikmis, A. (2017). Kaynastirma ogrencilerinin sergiledigi problem davranislara yonelik sinif ogretmenlerinin uyguladiklari onleme ve mudahale stratejileri. Uludag Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi, 30(1), 239-264. https://doi.org/10.19171/uefad.323417
• Coskun, I., Dudar, S., and Parlak, C. (2014). Turkiye’de ozel egitim alaninda yapilmis lisansustu tezlerin cesitli değiskenler acisindan incelenmesi (2008-2013). Ege Egitim Dergisi, 15(2), 375-396. https://doi.org/10.12984/eed.49993
• Creswell, J. (2013). Qualitative enquiry and research design: Choosing among five approaches (3rd ed.). Los Angeles: Sage.
• De Los Reyes, A., and Kazdin, A. E. (2009). Identifying evidence-based interventions for children and adolescents using the range of possible changes model: A meta-analytic illustration. Behavior Modification, 33(5), 583-617. https://doi.org/10.1177%2F0145445509343203
• Erbas, D. (2005). Bas makale: Olumlu davranissal destek. Ankara Universitesi Egitim Bilimleri Fakultesi Ozel Egitim Dergisi, 6(1), 1-18. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000087
• Erdem, D. (2011). Turkiye’de 2005–2006 yillari arasinda yayimlanan egitim bilimleri dergilerindeki makalelerin bazı ozellikler acisindan incelenmesi: Betimsel bir analiz. Egitimde ve Psikolojide Olcme ve Degerlendirme Dergisi, 2(1), 140-147.
• Estabillo, J. A., Matson, J. L., and Cervantes, P. E. (2018). Autism symptoms and problem behaviors in children with and without developmental regression. Journal of Developmental and Physical Disabilities, 30(1), 17-26.
• Guder, S. Y., Alabay, E., and Guner, E. (2018). Okul oncesi ogretmenlerinin siniflarinda karsilastiklari davranis problemleri ve kullandiklari stratejiler. Elementary Education Online, 17(1), 414-430.
• Gulboy, E., Yucesoy-Ozkan, S., and Akay, E. P. M. (2017). Otizmi olan cocuklarin gecisler sirasinda sergileyebilecekleri problem davranislari onlemek uzere kullanilan gecis stratejileri. Adiyaman Universitesi Sosyal Bilimler Enstitu Dergisi, 25, 53 – 97
• Kanlikilicer, P. (2005). Preschool behavior questionnaire: A validity and reliability study. Unpublished master thesis. Graduate School of Educational Sciences, Marmara University, Istanbul, Turkey.
• Oyekcin, D. G., and Sahin, E. M. (2011). Yeme bozukluklarina yaklasim. Turkiye Aile Hekimligi Dergisi, 15(1), 29- 35.
• Ozenc, E. G., and Ozenc, M. (2013). Turkiye’de ustun yetenekli ogrencilerle ilgili yapilan lisansustu egitim tezlerinin cok boyutlu olarak incelenmesi. Turkiye Sosyal Arastirmalar Dergisi, 171(171), 13-28.
• Ozyurek, M. (2008). Problem davranislari degistirme (4th edition). Ankara: Kok Yayincilik.
• Sahin, E., Kana, F., and Varisoglu, B. (2013). Turkce egitimi bolumlerinde yapilan lisansustu tezlerin arastirma egilimleri. International Journal of Human Sciences, 10(2), 356-378.
• Sancak, S. (2019). Effects of group theraplay on social skills and problem behaviors of preschoolers in classroom environment. Unpublished master thesis. Graduate School of Social Sciences, Middle East Technical University, Ankara, Turkey.
• Sheffield, K. I. M., and Waller, R. J. (2010). A review of single-case studies utilizing self-monitoring interventions to reduce problem classroom behaviors. Beyond Behavior, 19(2), 7-13.
• Simsek, H., and Yildirim, A. (2011). Sosyal bilimlerde nitel arastirma yontemleri. Ankara: Seckin Yayincilik.
• Slaff, I. (2017). Use the ABCs when managing problem behaviors in autism. Current Psychiatry, 16(11), 54-55.
• Yetkin, A. I., and Aksoy, V. (2019). Maternal acceptance–rejection and mother–child interaction in Turkish mothers of children with developmental disabilities. Journal of Developmental and Physical Disabilities, 31(6), 803-817.