The Effect of School Principals' Critical Leadership Behaviors on School Climate According to Teacher Perceptions

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 47, 528 - 537, 31.05.2022

İsmail Eray Dursun , Baran Barış Yıldız , Serkan Yüksel

https://doi.org/10.26466/opusjsr.1098233

Cited By: 1

Öz

The aim of the study is to determine whether school principals' critical leadership behaviors have an effect on the school climate. For this purpose, data were collected from 836 teachers working in different types of public schools in the province of Istanbul, using the relational survey model, by using the easily accessible sampling method. For the analysis of the data obtained through Demographic Information Form, Critical Leadership Scale and School Climate Scale, SPSS 22.0 package program was used. After the normality test, from the parametric tests; Pearson Product Moments correlation coefficient and multiple regression analyzes were performed. As a result of the findings, teachers' critical leadership and school climate perceptions were determined at a high level. According to teacher perceptions, a positive and moderate correlation emerged between the critical leadership behaviors of school principals and the school climate. In addition, it was concluded that critical leadership behaviors predict school climate. In the light of these findings, suggestions were made regarding the relationship between critical leadership and school climate.

Anahtar Kelimeler

Critical Leadership, School Climate, School Principals, İstanbul Case

Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Eleştirel Liderlik Davranışlarının Okul İklimine Etkisi

Öz

Araştırmanın amacı, okul müdürlerinin eleştirel liderlik davranışlarının okul iklimine etkisinin olup olmadığını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda çalışmada veriler, ilişkisel tarama modeli kullanılarak İstanbul iline bağlı farklı türdeki devlet okullarında görev yapan 836 öğretmenden Eleştirel Liderlik Ölçeği ve Okul İklimi Ölçeği aracılığı ile elde edilmiştir. Verilerin analizi SPSS 22.0 paket programı kullanılarak yapılmış olup betimsel analizler, Pearson Momentler Çarpımı korelasyon katsayısı ve çoklu regresyon analizleri yapılmıştır. Öğretmenlerin eleştirel liderlik ve okul iklimi algıları yüksek düzeyde bulunmuştur. Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin eleştirel liderlik davranışları ile okul iklimi arasında pozitif yönde anlamlı, orta düzeyde korelasyon ortaya çıkmıştır. Ayrıca eleştirel liderlik davranışlarının okul iklimini yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu bulgular ışığında eleştirel liderlik ve okul iklimi ilişkisine yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Eleştirel Liderlik, Okul İklimi, Okul Müdürleri, İstanbul Örneği

Kaynakça

• Agustina, M., & Kristiawan, M. (2021). The influence of principal's leadership and school's climate on the work productivity of vocational pharmacy teachers in Indonesia. Online Submission, 3(1), 63-76.
• Amedome, S. N. (2018). The influence of leadership on school climate: A case of senior high schools in Hohoe Municipality of Ghana. Academy of Educational Leadership Journal, 22(2), 1-16.
• Aygün, C. (2018). Eleştirel liderlik stili ile liderlik uygulamaları arasındaki ilişki [The relationship between critical leadership style and leadership practices]. (Unpublished Master Thesis). İstanbul Sabahattin Zaim University, İstanbul.
• Aygün, C. ve Özgenel, M. (2019). Eleştirel liderlik stili ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması [Critical leadership style scale: Validity and reliability study]. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 13(19), 1806-1835.
• Ayık, A. ve Şayir, G. (2014). Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları ile örgüt iklimi arasındaki ilişki. [The relationship between the instructional leadership behaviors of school principals and the organizational climate]. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(49), 253-279.
• Bahçetepe, Ü. ve Meşeci Giorgetti, F. (2015). Akademik başarı ile okul iklimi arasındaki ilişki. [The relationship between academic success and school climate]. Istanbul Journal of Innovation in Education, 1(3), 83-101.
• Bellibas, M. S., & Liu, Y. (2016). The effects of principals’ perceived instructional and distributed leadership practices on their perceptions of school climate. International Journal of Leadership in Education, 21(2), 226–244. doi:10.1080/13603124.2016.1147608.
• Buluç, B. (2019). Geleneksel liderlik yaklaşımları [Traditional leadership approaches]. N. Güçlü ve S. Koşar (Ed.), Eğitim yönetiminde liderlik [Leadership in education management]. Ankara: Pegem.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri. [Scientific Research Methods] Ankara: Pegem Akademi.
• Canlı, S., Demirtaş, H., ve Özer, N. (2018). Okul iklimi ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması [The validity and reliability study of the school climate scale]. İlköğretim Online 17(4), 1797-1811 .
• Çekmecelioğlu, H. G. (2005). Örgüt ikliminin iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: Bir araştırma [The effect of organizational climate on job satisfaction and turnover intention: A study]. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 23-39.
• Dağlı, A. (2021). Örgütsel iklim. [Organizational climate]. Pegem Akademi.
• Facione, P. A. (1990). Critical thinking: A statement of expert consensus for purposes of educational assessment and instruction - The Delhi Report.
• Forehand, G. A. & Von Haller, G. (1964). Environmental variation in studies of organizational behavior. Psychological Bulletin, 62(6), 361-382.
• Garcia, R. P. (2018). The relationship between transformational leadership and organizational school climate as perceived by teachers in the Philippines. (Doctoral Thesis). St. John's University, New York.
• Gök, S. (2009). Örgüt ikliminin çalışanların motivasyonuna etkisi üzerine bir araştırma [A research on the effect of organizational climate on employee motivation]. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 587-605.
• Göksoy, S. (2021). Örgüt kültürü ve iklimi [Organizational culture and climate.]. Y. Cerit (Ed.), Örgütsel davranış [organizational behavior], Elazığ: Asos Yayınevi.
• Gürkaynak, İ., Üstel, F. ve Gülgöz, S. (2003). Eleştirel düşünme [Critical thinking]. İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi.
• Hair Jr. J.F., Black W. C., Babin B. J. & Anderson R. E. (2009) Multivariate data analysis (7th Edition). London: Pearson ,
• Holden, T. E. (2017). Spiritual leadership, school climate, and teacher collective efficacy in asian ınternational schools (Doctoral Thesis) Concordia University, Portland.
• Howard, E. Howell, B. & Brainard, E. (1987). Handbook for Conducting School Climate Improvement Projects. The PHI Delta Kappa Educational Foundation.
• Hoy, W. K. ve Miskel, C. G. (2020). Eğitim yönetimi [Education Management] (S. Turan, Çev. Ed.). Nobel Yayınevi.
• İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü. (2021). Öğretmen bilgileri [Teacher information]. https://istanbul.meb.gov.tr/ (Retrieved Date: 28.12.2021).
• Jenkins, D. M. ve Cutchens, A. B. (2011). Leading critically: A grounded theory of applied critical thinking in leadership studies. Journal of Leadership Education 10(2), 1-20.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi [Scientific research method]. Nobel Basımevi.
• Küçükali, R. ve Akbaş, H. (2015). Eleştirel düşüncenin bilimlerin gelişmesine katkıları [Contribution of critical thinking to the development of sciences]. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(3), 1-10.
• Maier, C. J. (2017). The development of a new comprehensive measure of school climate and associations with school leadership. (Doctoral Thesis). Northern Illinois University.
• Özdemir, S. M. (2005). Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi [Evaluation of university students' critical thinking skills in terms of various variables]. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3), 297-316.
• Özdemir, Y., Buyruk H., ve Güngör, S. (2018). Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimi ile liderlik yönelimleri arasındaki ilişki [The relationship between pre-service teachers' critical thinking disposition and leadership orientations].  Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 548-571.
• Özgenel, M. (2020a). Örgüt ve okul ikliminin tanımı ve önemi [Definition and importance of organizational and school climate], M. Özgenel (Ed.). Örgüt ve okul iklimi [Organization and school climate]. Nobel.
• Özgenel, M. (2020b). An Organizational factor predicting school effectiveness: School climate . International Journal of Psychology and Educational Studies , 7 (1) , 38-50 . DOI: 10.17220/ijpes.2020.01.004.
• Öztürk, M. ve Zembat, R. (2015). Okul öncesi yöneticilerinin yaratıcı liderlik özellikleri ile okul iklimi arasındaki ilişkinin incelenmesi [Examining the relationship between the creative leadership characteristics of preschool administrators and school climate] The Journal of Academic Social Science Studies, 31, 455-467.
• Parlar, H. (2020). Örgüt iklimi tipleri [Types of organizational climate] M. Özgenel (Ed.), Örgüt ve okul iklimi [Organization and school climate]. Nobel.
• Pinkas, G., & Bulić, A. (2017). Principal's leadership style, as perceived by teachers, in relation to teacher's experience factor of school climate in elementary schools. Human (Tuzla), 7(2), 34-50.
• Pont, B., Nusche, D. & Moorman, H., (2008). Improving school leadership, 1, p.1-199. Paris: OECD.
• Price, H. (2021), Weathering fluctuations in teacher commitment: Leaders relational failures, with improvement prospects. Journal of Educational Administration, 59(4), 493-513. https://doi.org/10.1108/JEA-07-2020-0157. Reyhanoğlu, M. ve Akın, Ö. (2016). Toksik liderlik örgütsel sağlığı olumsuz yönde tetikler mi? [Does toxic leadership trigger organizational health negatively?] İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(3), 442-459.
• Robbins, S. P. & Judge, T. A. (2020). Örgütsel davranışın temelleri [Fundamentals of organizational behavior] (İ. Erdem Artan, G. Eser, Çev. Ed.). Nobel Yayıncılık.
• Rousseau, J. J. (2021). Emile bir çocuk büyüyor [Emile]. Selis Yayıncılık.
• Saylık, N. (2015). Okul müdürlerinin eleştirel liderlik yeterliklerinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi [Examination of school principals' critical leadership competencies according to teachers' opinions] (Unpublished Master Thesis). Yüzüncü Yıl University, Van.
• Shaw, M. E. (1981). Group dynamics [Group dynamics]. McGraw-Hill Book Company.
• Survey System. (2021). Sample size calculator. https://www.surveysystem.com/sscalc.htm (Access Date: 28.12.2021).
• Şahin, S. (2020). Eleştirel liderlik [Critical leadership]. K. Yılmaz (Ed.). Liderlik [Leadership]. Pegem Akademi.
• Şenel, T. ve Buluç, B. (2016). İlkokullarda okul iklimi ile okul etkililiği arasındaki ilişki [The relationship between school climate and school effectiveness in primary schools]. TÜBAV Bilim Dergisi, 9(4), 1-12.
• Şentürk, C. ve Sağnak, M. (2012). İlköğretim okulu müdürlerinin liderlik davranışları ile okul iklimi arasındaki ilişki. [The relationship between primary school principals' leadership behaviors and school climate]. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi , 10(1), 29-43 .
• Tepe, N. ve Yılmaz, G. (2020). Öğretmenlerin okul iklimi algılarının yordayıcısı olarak okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışları [Toxic leadership behaviors of school administrators as a predictor of teachers' perceptions of school climate]. OPUS International Journal of Society Researches, 15(25), 3360-3381.DOI: 10.26466/opus.667320. Turan, S. (2020). Liderlik nedir? [Whats’s leadership?] K. Yılmaz (Ed.), Liderlik. Pegem.
• Varlı, S. (2015). İlkokul müdürlerinin liderlik davranışları ile okul iklimi ilişkisi (Sakarya ili Örneği) [The relationship between primary school principals' leadership behaviors and school climate (Sakarya Province Example)] (Unpublished Master Thesis). Sakarya University, Education Science Institute, Sakarya.
• Wang, S. (2019). School heads’ transformational leadership and students’ modernity: The multiple mediating effects of school climates. Asia Pacific Education Review,  20(3), 329-341.
• Yazıcı, Ş. (2020). Olumlu ve olumsuz okul iklimi [Positive and negative school climate]. M. Özgenel (Ed.). Örgüt ve okul iklimi [Organization and school climate]. Nobel.
• Yukl, G. (2018). Örgütlerde liderlik [Leadership in organizations] (Ş. Çetin, R. Baltacı Çev. Ed.). Nobel.
• Yurdasever, E. ve Fidan, Y. (2020). KOMB (VUCA) dünyası ve yeni liderlik becerileri [The world of KOMB (VUCA) and new leadership skills]. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(2), 1638-1664.